این روایت معروف را همه شنیده ایم که: شخصى كه نابینا بود از حضرت فاطمه اجازه خواست تا به حضور او برود، حضرت فاطمه اجازه داد ولى در طول ملاقات حجاب بر سر داشت. پیامبر خدا (صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم) به او فرمود: چرا حجاب در بر نمودى در حالى كه او تو را نمى دید؟ حضرت فاطمه گفت: اگر او مرا نمى بیند، من او را مى بینم، و او بوى تن مرا نیز حسّ مى كند. پیامبر فرمود: شهادت مى دهم كه تو پارهاى از وجود من هستى.[1]
با توجه به کلام حضرت زهرا (س) قطعا کسی منکر جذاب بودن عطر یا بوی خوش خانمها برای نامحرم نیست، و روایات فراوان و با لحن تند، در مذمت این عمل داریم که من به ذکر یک نمونه بسنده می کنم، پیامبر (صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم) فرمودند: هر خانمی که خودش را معطر کند، و از خانه بیرون رود، این زن تا به خانه برگردد مورد لعن(خدا و ملائکه) قرار می گیرد.[2]
حال باید به بین احکام شرعی پیرامون استعمال برای عطر در بیرون از منزل، بپردازم.
طبق نظر آیات عظام خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، وحید خراسانی، بهجت، استعمال بوی خوش برای بانوان در بیرون از منزل، با وجود نامحرم اگر این سه شرط را
1-باعث جلب توجه نامحرم شود
2-موجب تهیج و تحریک نامحرم شود
3- مقدارش به حدی باشد که به نامحرم برسد، داشته باشد، این کار برای بانوان جایز نیست.[3]
برای روشن شدن مبحث سوالات پرسیده شده از دفاتر مراجع را هم در ادامه ذکر می کنم.
آیت الله خامنه ای
س: زدن عطر در این فصل براى جلوگیرى از بوى عرق بدن براى آنان چه حكمى دارد؟
ج: فى نفسه مانعى ندارد ولى اگر جلب توجه نامحرم مىكند باید از كنار نامحرم عبور نكنند.
آیت الله سیستانی
س: استفاده از عطر و اسپرى براى زن در بیرون از خانه چه حكمى دارد؟
ج: اگر موجب تهییج و تحریك باشد جایز نیست.
آیت الله مکارم شیرازی
س:آیا براى زن جایز است که عطر بزند و از منزل بیرون رود؟
ج: در روایات متعدّدى از این معنا نهى شده و ظاهر بعضى از آنها حرمت است.
س: می دانیم استفاده از عطر و ادکلن برای خانمها وقتی نامحرم بوی آنها را می شنود جایز نیست.حال یک سوال با وجود هوای گرم تابستان و عرق کردن بدن و متصاعد شدن بوهای نامطبوع از بدن آیا خانمها می توانند جهت از بین بردن آن بو از مقداری ادکلن با بوی ملایم استفاده کنند؟
ج: استفاده از عطر و ادکلن به این منظور و به مقداری که بوهای نامطبوع بدن را دفع کند مانعی ندارد.
آیت الله وحید خراسانی
س: آیا خانمها می توانند در خارج از منزل از عطر استفاده نمایند؟
ج: اگر به صورتی باشد که بوی آن به نامحرم برسد بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
آیت الله بهجت (ره)
س: آیا استمعال عطر و ادكلن ملایم براى خانم ها، در مجامع عمومى و در حضور نامحرم حرام است؟ آیا استفاده از كرم ها و یا ضد بوى بغل كه داراى بوى ملایمى است، شامل حكم فوق مى شود؟
ج: از هر چه سبب جلب توجه نامحرم شود، باید اجتناب شود.
س: آیا نفس خوشبو و معطّر بودن كه خود نوعى از زینت و آرایش محسوب مى شود براى خانم ها، كه معمولاً بوى آن را نامحرم احساس مى كند، چه حكمى دارد؟
ج: در صورت تهییج و تحریك اشكال دارد.
پی نوشت:
1-النوادر، راوندی کاشانی، ص 14 «نَوَادِرُ الرَّاوَنْدِیِّ، بِإِسْنَادِهِ عَنْ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ قَالَ عَلِیٌّ ع اسْتَأْذَنَ أَعْمَى عَلَى فَاطِمَةَ ع فَحَجَبَتْهُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَهَا لِمَ حَجَبْتِیهِ وَ هُوَ لَا یَرَاكِ فَقَالَتْ ع إِنْ لَمْ یَكُنْ یَرَانِی فَإِنِّی أَرَاهُ وَ هُوَ یَشَمُ الرِّیحَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَشْهَدُ أَنَّكِ بَضْعَةٌ مِنِّی.»
2- کافی، مرحوم کلینی،ج11،ص 191 ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام، قَالَ: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه و آله: أَیُ امْرَأَةٍ تَطَیَّبَتْ، ثُمَ خَرَجَتْ مِنْ بَیْتِهَا، فَهِیَ تُلْعَنُ حَتّى تَرْجِعَ إِلى بَیْتِهَا مَتى مَا رَجَعَتم»
3-برگرفته از سایت آیت الله خامنه ای/استفتاات جدید/مسائل متفرقه حجاب و پوشش،
برگرفته از سایت آیت الله سیستانی،
برگرفته از سایت آیت الله مکارم شیرازی،
برگرفته از سایت آیت الله وحید خراسانی،
برگرفته از سایت آیت الله بهجت(ره)