سیره معصومین(علیهم السلام) در ارتباط با فرزندان «دوره کودکی»
پیامبر(صلی الله علیه وآله) و اهل بیت(علیهم السلام) در تربیت فرزندان بسیار جدی و حساس بودند. آنان حتی پیش از تولد برای تربیت فرزند زمینه سازی می کردند و از همان روزهای نخست زندگی به پرورش جسمی و روحی او می پرداختند. نظافت نوزاد، انتخاب نوع لباس، گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد، عقیقه، ختنه، صدقه، تبریک و دعا از کارهایی است که در سیره معصومین(علیهم السلام) وجود دارد و دیگران را نیز به انجام آنها دستور داده اند. آموزش عبادات به فرزند در دوره کودکی، وفا به وعده کودکان و سلام دادن به آنها، در سیره معصومین(علیهم السلام) به روشنی دیده می شود.
نظافت کودک
در اسلام به پاکیزگی فراوان توصیه شده است و حتی آن را جزیی از ایمان شمرده است. امام رضا(علیه السلام) فرمود: «من أخلاق الانبیا التنظف؛(1) پاکیزگی از اخلاق پیامبران است». اگر کسی نظافت را رعایت نکند، از اخلاق انبیا دور است. یکی از موارد رعایت نظافت، نظافت در دوران کودکی است که توصیه های خاصی از معصومین(علیهم السلام) در این زمینه به دست ما رسیده است. پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله) فرزند را به «گل» تشبیه کرده و فرموده است: «ان الولد الصالح ریحانه من ریاحین الجنه؛(2) همانا فرزند صالح، گلی است از گل های بهشت». تشبیه کودک به «گل» از آن جهت است که کودک همانند گل جسم ظریف و طبع لطیف است؛ طبعی همراه با طراوت و شادابی. تا زمانی این طراوت و زیبایی در گل وجود دارد که دست نوازش باغبان در خدمت آن گل باشد و موانع رشدش را برطرف و زمینه مناسب پرورش آن را فراهم سازد. کودک نیز چنین است که نیاز به مراقبت ویژه دارد و باید به نیازهای او پاسخ گفت. پدر و مادر نقش اصلی تربیت کودک را دارند باید در مراقبت و نگه داری فرزند نهایت تلاش خود را به کار گیرند. پدر و مادر باید در نظافت و بهداشت کودک کمال دقت را به عمل آورند؛ چرا که کودک مانند «گل بهاری» است و نیاز به آبیاری و باغبانی مستمر دارد. نظیر گلی که در میان باغچه است و اگر به آن رسیدگی نشود و زمینه ی رشد مناسب او فراهم نشود، به زودی پژمرده می گردد و به تدریج از بین می رود، کودک نیز همواره نیازمند به نظافت و توجه است تا زمینه ی رشد جسمی و روحی هر چه بهتر او فراهم گردد. سیره معصومین(علیهم السلام) بر پاک نگه داشتن کودک بوده است. از «صفیه»، عمه رسول خدا(صلی الله علیه وآله) نقل شده است: هنگام ولادت امام حسین(علیه السلام)، من به فاطمه زهرا (علیهاالسلام) یاری می رساندم. وقتی کودک متولد شد، پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود: ای عمه! فرزندم را نزدم بیاور. عرض کردم: یا رسول الله! من هنوز او را پاکیزه نکردم. فرمود: عمه! مگر تو می خواهی او را تطهیر کنی؟ خدای تبارک و تعالی وی را پاکیزه کرده است.
در این روایت به طهارت نوزاد هنگام ولادت توجه شده است؛ چرا که از همان آغاز تولد باید بچه را شست و شو داد و پاکیزه نمود. این کار باید در طول زندگی کودک ادامه یابد. لباس نوزاد، تغذیه نوزاد، جای خواب نوزاد، خوراک و پوشاک او همه باید تمیز باشند. رعایت بهداشت علاوه بر این که در جسم کودک اثر دارد
و از بروز بیماری های مختلف پیش گیری می کند، به لحاظ اخلاقی و تربیتی نیز آثار مثبتی بر او می گذارد. 