تبیان، دستیار زندگی

 منبع:irdoc.net

در طول قرن یکم پیش از میلاد دزدان دریایی مستقر در امتداد سواحل آناتولی تجارت امپراتوری رم را در مدیترانه شرقی مورد تهدید قرار می دادند. در سفر دریایی از میان دریای اژه در 75 سال قبل از میلاد، ژولیوس سزار (Julius Caesar ) توسط دزدان دریایی سیلیسی(Cilician) ربوده شد و آن ها او را در جزیره دور افتاده فارماکوسا زندانی کردند. او در زندان ماند تا زمانی كه دزدان دریایی در ازای آزادی او درخواست طلا كردند و با پرداخت شدن آن او را آزاد کردند. سزار بلافاصله ناوگانی تشكیل داد و آنها را تعقیب كرد و معدوم ساخت. سرانجام مجلس سنا در 67 قبل از میلاد تصمیم گرفت بطور جدی با دزدی دریایی برخورد و سردار رمی پمپئی بعد از سه ماه جنگ و ستیز، خطر و تهدید مزبور را فرونشاند. در اوایل سال 258 بعد از میلاد ناوگان Gothic-Herulic شهرهای ساحلی دریای سیاه و دریای مارمارا مورد غارت و چپاول قرار داد. سواحل دریای اژه نیز چند سال بعد به همین شكل خسارت دید. در سال 264 میلادی، گُت ها به Galatia و کاپادوسیا رسیدند و دزدان دریایی گُتی (Gothic) در قبرس و جزیره کرت مستقر شدند. در این حملات گُتها غنائم جنگی هنگفتی بدست آوردند و هزاران نفر را به اسارت گرفتند .

قرون وسطی تا قرن نوزدهم

شناخته شده ترین و گسترده ترین دزدان دریایی در اروپای قرون وسطایی، وایکینگ ها، جنگجویان و غارتگران اهل اسکاندیناوی بودند كه در عصر وایكینگ ها و در ابتدای قرون وسطی طی سال های 783 تا 1066 میلادی دزدی می كردند. آنها به سواحل، رودخانه ها و شهرهای درون مرزی همه اروپای غربی تا مرز سویل(بندری در جنوب غربی اسپانیا) در سال 844 میلادی حمله می كردند آنها حتی به سواحل آفریقا و ایتالیا و همچنین به كلیه سواحل دریای بالیتک و سواحل بالادست رودخانه های اروپای شرقی تا دریای سیاه و پارس(ایران) حمله می كردند. عدم وجود قدرت مركزی در سراسر اروپا در طول قرون وسطی منجر به افزایش دزدی دریایی در قاره اروپا شد.

در خلال این سالها دزدان دریایی عرب نیز در مدیترانه حضور یافتند. در اواخر قرن 9 میلادی مناطق امنی برای دزدان دریایی عرب در طول سواحل جنوبی فرانسه و شمالی ایتالیا ایجاد شد. در سال 846 این دزدان به رم حمله كرده و خساراتی را به واتیكان وارد ساختند. در سال 911 اسقف شهر نارباون قادر نبود از رم به فرانسه بازگردد زیرا این دزدان از فركسینت كلیه مسیرها را در كوههای آلپ كنترل می كردند. دزدان دریایی عرب در قرن دهم میلادی از جزایر بلیریك (گروه كوچكی از جزایر مدیترانه كه در سواحل شرقی اسپانیا واقع است )اداره می كردند از سال 824 تا 961 دزدان دریایی عرب مستقر در جزیره كرت كل مدیترانه را محل تاخت و تاز خود كرده بودند. در قرن 14 هجوم دزدان دریایی ، دوك ونیزی جزیره كرت را مجبور ساخت از ونیز بخواهد ناوگانش را به منظور حفاظت مداوم در آنجا نگاه دارد.

بعد از یورش و هجوم اسلاوی های شبه جزیره بالکان در قرن های پنجم و ششم، یک طایفه از اسلاوی در سرزمین پاگانیا بین دالمایتا و زاچلومیا در نیمه اول قرن هفتم ساكن شدند. این اسلاوها عادات دزدان دریایی ایلیریایی قدیم را دوباره زنده كردند و اغلب به دریایی آدریاتیک یورش می بردند. حدود سال 642 میلادی، آن ها به جنوب ایتالیا حمله کردند و به سیپانتو واقع در بندر ونتو یورش بردند. حملات آن ها در آدریاتیک سریعاً افزایش یافت، تا جائیكه که سرتاسر دریا برای مسافرت نا امن شد.

نارنتینه ها(Narentines)، با استفاده از حضور نیروی دریایی ونیزی در خارج از كشور، آزادی بیشتری در تهاجمات خود بدست آورد، تا جایی كه در سالهای 827-882 در آب های سیسیل(Sicily) اقدام به عملیات های جنگی می كردند. به محض بازگشت ناوگان ونیز به آدریاتیك، نارنتینه ها بطور موقت عادات خود را دوباره ترك كردند و حتی عهد نامه ایی را در ونیز امضا کردند و و رهبر غیر مسیحی اسلاویایی خود را طبق دین مسیح غسل تعمید دادند. در سال های 834 و 835 میلادی دزدان دریایی نرت وا عهد نامه را نقض کردند و مجدداً به بازرگانان ونیزی که از بنونتو برگشته بودند حمله کردند. همه تلاش های نیروی دریایی ونیز برای مجازات Marians در سال های 839 و 840 با شكست مواجه شد. بعدها آنها همراه با اعراب حملات بیشتری به ونیز كردند. در سال 846 میلادی، نارنتینه ها از ونیز شکست خوردند و به شهر خود كُرل حمله ور شدند و اموال آنجا را به غارت بردند. در اواسط مارس سال 870 میلادی آنها ماموران مخفی رمی را که از انجمن کلیسا در استانبول(قسطنطنیه) بازمی گشتند، ربودند. این كار باعث شد ارتش رم شرقی( بیزانتیوم) با آنها بجنگد كه در نهایت باعث پذیرش دین مسیحیت از طرف آنها شد.

بعد از حمله اعراب به ساحل آدریاتیک در سال 872 میلادی و عقب نشینی ناوگان امپراتوری، نارنتینه ها، حمله به آبهای ونیز را آغاز كردند و باعث تعارضات و جنگ وستیزهایی با ایتالیایی ها در سال های 887 و 888 میلادی شد. ونیزی های در طول قرن های 10 و 11 بطور بیهوده ایی با آنها به جنگ پرداختند.

در سال 937، دزدان دریایی ایرلندی در كنار اسكاتلندی ها، وایكینگ ها، ولزی ها و پیكت ها(مردمان غیر سلتی انگلیس) به انگلستان حمله كردند. پادشاه انگلستان Athelstan آنها را واردار به عقب نشینی نمود.

دزدی اسلاوی ها در دریای سیاه با غلبه دانماركی ها بر دژ آنها، آركونا در سال 1168خاتمه یافت. در قرن دوازدهم، سواحل غربی اسکاندیناوی توسط Curonians و Oeselians از طرف سواحل شرقی دریای بالتیک مورد حمله و غارت قرار گرفت .در قرون 13 و 14 دزدان دریایی مسیرهای هانساتیك(اتحادیه ای از چند شهر در شما آلمان و كشورهای همسایه در قرون وسطی) را مورد تهدید قرار داده و نزدیك بود تجارت را بطور كلی نابود سازند. برادران ویكچوال اهل گوتلند كه با دزدان دریایی دولتی همكاری داشتند بعدها رو به دزدی دریایی آوردند. تا سال 1440 تجارت در دریای شمال و دریای سیاه به علت وجود دزدان دریایی بسیار خطرناك بود. اچ . توماس میلهورن به مردی انگلیسی به نام ویلیام موریس اشاره دارد که در سال 1241 محکوم به دزدی در دریا شد و اولین شخصی است كه به دار مجازات آویخته شده یا مثله شده است و این امر حاکی از آن است که در زمان حکمرانی شاه هنری سوم به این جرم از منظر سختگیرانه ایی نگاه شده است.

یوشکونیک ها روسی دزدان دریایی بودند که شهرهای حاشیه رودخانه های کاما و ولگا را در قرن 14 میلادی مورد غارت و چپاول قرار می دادند.

در زمان رم شرقی(بیزانتیوم)، ماینوت ها (از خشن ترین مردم یونان) دزدان دریایی مشهوری به شمار می رفتند. ماینوت ها با این توجیه که سرزمین آن ها فقیر است دزدی دریایی را به عنوان یک عمل قانونی در نظر گرفتند و این کار منبع در آمد اصلی آن ها به شمار می رفت. قربانیان اصلی ماینوت ها تركان عثمانی بودند، اما آنها به کشتی های کشورهای اروپایی نیز حمله می كردند.

قبایل هاید و كلینجت ها که در امتداد سواحل جنوبی آلاسکا و در جزایر شمال غربی British Columbia (ایالاتی در بخش غربی كانادا، پیش از میلاد) زندگی می کردند، از قدیم معروف به دزدان دریایی خشن و برده فروشی بودند که تا کالیفرنیا به غارت و چپاول می پرداختند.

سواحل هندوستان

نمونه هایی از دزدی دریایی در وداها ذكر شده است. با این وجود جالب ترین نمونه آن مربوط به زمانی است كه به بهانه جنگ این عمل صورت می گرفته است. سلسله پادشاهی نوظهور در حجاز در ساحلی هند غربی قرار گرفت. یكی از آنها تیموجی بود كه از مقرر فرماندهی خود جزیره آنجادیپ هم اقدام به دزدی دولتی( دستگیر نمودن تاجران اسب كه برای راجای هاناور اسب تهیه می كردند) و هم اقدام به دزدی دریایی با حمله به ناوگان تجاری كرالا كه به تجارت فلفل با گجرات می پرداختند، می نمود.

طی قرون شانزدهم و هفدهم میلادی دزدان دریایی اروپایی بطور مكرر بر ضد کشتی های مغولستان، مخصوصاً آنهایی که برای سفر حج در مسیر مكه حركت می كردند، اقدام به حمله نمودند. اوج این حملات با تصرف كشتی بنام رحیمی توسط پرتغالی ها كه متعلق به مریم زمانی ملكه مغولستان بود بروز كرد و این کار منجر به اشغال شهر دامان ( از مستعمرات پرتغال در غرب هندوستان)توسط مغول ها شد. در قرن هجدهم، دزد دولتی اهل بمبئی بنام كانهوجی انگره بر دریاهای بین مومبایی و گوا حكمرانی می كرد. او به ناوگان کشتیرانی بریتانیا حمله كرد و براین اصرار داشت که کشتی های شرکت هند شرقی در صورت کشتیرانی در آب های آن ها باید مالیات بپردازند. در دوره ایی تعداد دزدان دریایی ماداگاسكار نزدیك به هزار نفر می شد. ایلی سنت ماری به محل مورد علاقه دزدان در قرن هفدهم و هجدهم تبدیل شد. معروف ترین دزد دریایی ناخدا میسون و افراد او هستند که ظاهرا سرزمین ها و مستعمرات آزاد واقع در شمال ماداگاسکار را در قرن 17 کشف نمودند. در سال 1694 در حمله غافلگیر كننده ایی توسط بومیان جزیره نابود شد. سواحل جنوبی خلیج فارس به سواحل دزدان دریایی شهرت یافت که غارتگران در آنجا پیاپی به ناوگان کشتیرانی خارجی حمله می كردند و آنها را به ستوه آورده بودند.

لشكركشی های نخستین بریتانیا برای محافظت از تجارت اقیانوس هند در Ras al-Khaimah منجر به جنگ ها و نبردهایی بر ضد آن قرار گاه ها و دیگر بندرگاهها در امتداد ساحل در سال 1819 شد.

توجه: باید توجه كرد كه خلیج فارس دارای سواحل شمالی( سواحل ایرانی) و سواحل جنوبی (سواحلی كه متعلق به كشورهای عربی چون عربستان صعودی، قطر، امارات است) است و نباید فكر كرد كه ایرانیان مبادرت به دزدی دریایی می نمودند تاكنون هیچ مدرك مستندی در این رابطه وجود ندارد و اگر در جایی از دزدی ساحل نشینان خلیج فارس و عمان سخن گفته شده است منظور همان سواحل جنوبی این دریا است.

اروپای شرقی

نمونه ای از حکومت دزدان دریایی در اروپا از قرن شانزدهم تا قرن هجدهم، زاپوریزین سیچ(Zaporizhian Sich) بود، که در جلگه ی دور دستی واقع شده بود و از دهقانان اکراینی گریخته از دست اربابان فئودال خود، یاغیان، مردمان بیچاره، و بردگان فراری از کشتی های پارویی ترکیه ایی و... تشكیل شده بود. دوردستی این مکان و جریان تند آب رودخانه دنیپر(دنپر) بطور موثری از آن جا در برابر حملات و هجوم های نیروهای دشمن محافظت می کرد. هدف اصلی و عمده ساکنان این محل که خود را قزاق می نامیده اند، استقرار دولتی ثروتمند در سواحل دریای سیاه متعلق به امپراطوری عثمانی و خان نشین جزیره كریمه بود. قزاق ها به ریاست استنكا رازین(Stenka Razin) حتی به سواحل ایران هم تعرض می کردند .

شمال آفریقا

در دریای کارائیب

تصورات عموم

در تصورات مدرن عامه، دزدان دریایی عصر كلاسیك بعنوان تیمی از افراد سركش و باهوش می باشند كه خارج از قانون و محدودیت های بروكراسی زندگی مدرن، عمل می كنند. همچنین ای نگونه نشان داده می شود كه دزدان دریایی در هنگام حمله به یك كشتی جهت غارت و تسخیر آن همیشه پرچم دزدان دریایی یا جولی راجرز( پرچمی سیاه با نشان اسكلت سر انسان) را به اهتزار درمی آورند. جولی راجرز نامی سنتی برای پرچم دزدان دریایی اروپا و آمریكا است كه بعنوان سمبل دزد دریایی توسط فیلم سازان و اسباب بازی سازان بكار گرفته شده است.

دموكراسی دزدان دریایی