نگاهی به شهرستان گنبد کاووس *
این شهرستان با مساحت 5071 کیلومتر مربع در بخش شرقی استان گلستان واقع شده و از طرف شمال به جمهوری ترکمنستان ، از طرف غرب به شهرستان های علی اباد ، آق قلا و گرگان ، از طرف شرق به شهرستان های کلاله و مینودشت و از جنوب به شهرستان های ازاد شهر و رامیان محدود است .ناهمواری های شهرستان گنبد کاووس از مناطق کوهستانی و جلگه ای تشکیل شده . حد فاصل بین گرگان رود و نوار مرزی ترکمنستان که در بخش داشلی برون قرار گرفته ، مناطق استپی وسیعی را بردارد . این مناطق ، مهمترین مراتع قشلاقی اند . آب و هوای این شهرستان در ارتفاعات آزادشهر و رامیان ، معتدل و کوهستانی بوده و در شمال گرگان رود به سوی مرز ترکمنستان به آب و هوای نیمه بیابانی معتدل و نیمه خشک تبدیل می‌شود . میزان بارندگی آن هم از جنوب به شمال . و از شرق به غرب کاهش می‌یابد .
جمعیت 294637 نفری شهرستان گنبد کاووس را ترکمن ها ، مهاجران ترکی آذری و اقوامی از خراسان ، سمنان و سیستان و بلوچستان و ... تشکیل می دهند . پایة اقتصادی این شهرستان کشاورزی بوده و از محصولات عمده آن ، گندم ، جو ، پنبه و دانه های روغنی است . دامداری و صنایع وابسته به کشاورزی نیز در آن رواج دارند .
از صنایع دستی هم قالی ، قالیچه و قارچین شهرستان گنبد به ویژه فرش های سرخ رنگ و مرغوب ترکمن که مظهر پایداری این قوم است ، دارای شهرتند . پرورش اسب هم در منطقه رایج بوده و اسب ترکمن از معروفیت جهانی برخوردار است ؛ همچنین کارخانه های مانند ارد ، روغن ، پنبه پاک کنی ، کنسرو ، کمپوت ، نپوئان ... در این شهرستان فعالند .
درباره نامگذاری این شهر گنبد هم باید گفت نام ان از قابوس بن وشمگیر گرفته شده است . مقبرة قابوس هم اکنوهن در وسط شهر واقع است . قابوس یکی از حاکمان آل زیار بود که مرکز حکومتش را در گرگان قدیم ، یعنی همین گنبد فعلی قرار دارد . گرگان قدیم بر اثر هجوم مغول و تیموریان از بین رفت و در ان شهر جدیدی بنا شد که در سال 1361 ه.ش گنبد کاووس نام گرفت . نقشة اصلی این شهر را کارشناسان المانی در زمان پهلوی اول مطابق اصول شهرسازی طراحی کردند از همین رو خیابان هایش متقاطع بوده و فاقد معابر تنگ و قدیمی است .
از آثار قدیمی شهرستان گنبد مقبرة قابوس بن وشمگیر ، امام زاده یحیی بن زید و خرابه های گرگان قدیم است . از دیدنی ها و جذابیت های گردشگری آن هم شش آبشار متوالی شیرآباد در حومة شهر خان ببین است . که بزرگترین آن ها ارتفاعی به طول 20 متر دارد با حوضچه ای که عمق آن به 40 تا 80 متر می رسد ؛ هم چنین غار طبیعی شیرآباد با دهانه ای به ارتفاع 9 متر و طول تقریبی 150 متر که با وجود چشمة روان و آویزه های درون غاری ، بس شگفت انگیز می‌نماید .
تالاب های بین المللی آلاگل ، آجی گل و آلما گل در بخش داشلی برون که زیست گاه پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبی است از دیگر جذابیت های طبیعی منطقه می‌باشد .از دیگر دیدنی ها شهرستان گنبد کاووس ، سوار کاری و مسابقات اسبدوانی پاییزه و بهاره است ؛ مسابقاتی که جهانگردان را هم به خود جذب می‌کند و بازارچه مرزی گمرک مرزپل
