تبیان، دستیار زندگی

آداب دفن و بعد از دفن :

• 1. گود كردن قبر تا چنبره گردن و یا به قدر قامت .


• 2. ساختن لحد براى قبر به این معنا كه در زمین سخت از جانب دیوار سمت قبله اش به قدرى كه بدن میت در آن جاى گیرد را خالى كنند و او را زیر لحد بخوابانند و در زمین سست و كف قبر حفره اى شبیه نهر بكنند به مقدارى كه بدن میت را فرا گیرد. آن گاه روى آن سقف بزنند.


• 3. جنازه مرد را قبل از آن كه در قبر سرازیر كنند، طرف پاى قبر به زمین بگذارند و جنازه زن را پیش روى قبر، سمت قبله به زمین بگذارند.


• 4. میت را یكباره در قبر داخل نکنند، بلكه دو یا سه ذراع جلوتر بر زمین نهاده ، لحظه اى صبر كنند و آن گاه اندك اندك نزدیكش سازند و دوباره لحظه اى صبر كنند. پس از آن در لب قبر قرارش دهند تا او خود را براى سؤال قبر آماده سازد. چون براى قبر هول عظیمى است . آن گاه او را به آرامى داخل قبر كنند.


• 5. اگر میت مرد باشد، اول سر او را وارد قبر سازند، اما اگر زن بود، او را به عرض داخل قبر كنند.


• 6. مستحب است كه همه گره هاى كفن را داخل قبر باز كنند.


• 7. مستحب است كه بند كفن را از صورت میت باز كنند و گونه صورتش را روى خاك بگذارند و براى او از خاك بالشى درست كنند و خشت یا كلوخى را در پشتش بگذارند تا تكیه گاه بدنش باشد و به پشت نیفتد.


• 8. مستحب است كه قبر را با خشت یا سنگ بپوشانند تا خاك قبر روى میت نریزد.


• 9. اگر بعد از نهادن سنگ ، گل درست كرده و روى آن بریزند تا محكم شود بهتر است .


• 10. مستحب است كسى كه میت را در قبر مى گذارد با طهارت و سر برهنه باشد.


• 11. مستحب است كسى كه میت را در قبر مى گذارد، دگمه هاى لباس خود را باز كرده و عمامه را از سر برداشته و ردا و كفش خود را بكند.


• 12. مستحب است اگر میت زن است مباشر در پایین بردن او در قبر و باز كردن گره هاى كفن او شوهر یا یكى از محارم او باشد.


• 13. مستحب است كه دو چوب تر و تازه در قبر همراه میت بگذارند.


• 14. مستحب است كه مقدارى از تربت سیدالشهداء علیه السلام زیر صورت یا در هر جاى كفن میت قرار داده شود.


• 15. سزاوار است كه غیر از ارحام با پشت دست خاك را در قبر بریزند و بگویند: « انالله و انا الیه راجعون » .


• 16. مستحب است دعاهایى كه براى موارد ویژه وارد شده است را بخوانند ، مثل دعاى هنگام بیرون آوردن میت از تابوت ، دعاى روبرو شدن با قبر ، دعاى هنگام سرازیر كردن میت در قبر و دعاى بعد از نهادن میت در قبر و بعد از نهادنش در لحد و...


• 17. سزاوار است كه بعد از قرار دادن میت در لحد و قبل از بستن لحد ، عقاید حقه یعنى اصول دین و مذهب به آن قسمى كه از امامان علیهم السلام وارد شده است را به میت تلقین كنند.


• 18. مستحب است كه قبر را بعد از دفن میت به مقدار چهار انگشت بسته یا باز از زمین بلند سازند.


• 19. بهتر است قبر را چهار گوش درست كنند ؛ به طورى كه زاویه هاى آن قائمه باشد.


• 20. مستحب است كه ولى میت یا آن كسى كه ولى میت به آن دستور مى دهد، بعد از دفن میت و برگشتن تشییع كنندگان كنار قبر بنشیند و اصول دین و مذهب را با بلندترین صدا به میت تلقین كند؛ یعنى اقرار به توحید ، رسالت سیدالمرسلین حضرت محمد صل الله علیه و آله و امامت ائمه معصومین علیهم السلام و اقرار به حق بودن آنچه رسول خدا از جانب خداى تعالى آورده ، حقانیت قیامت و زنده شدن در آن روز ، حسابرسى به اعمال و بهشت و دوزخ را تلقینش كند. اگر چنین كند، سوال نكیر و منكر - ان شاء اللّه - از او دفع مى شود.


• 21. بهتر است كه نام میت را بر قبر یا بر چیزى از چوب و یا سنگ نوشته و بر بالاى قبر میت نصب كنند.


• 22. بهتر است خویشاوندان را نزدیك به هم دفن كنند.


• 23. سزاوار است بناى قبر را محكم بسازند.


• 24. بهتر است میت را در نزدیك ترین قبرستان دفن كنند، مگر آن كه قبرستان دورتر، از جهانى بهتر باشد.


• 25. مستحب است كه موقع وارد كردن میت به قبر پارچه اى روى قبر بگیرند.


• 26. مستحب است كه براى تلقین دادن میت دست راست را به شانه راست میت بزنند و دست چپ را به قوت بر شانه چپ میت بگذارند و دهان را نزدیك گوش او ببرند و به شدت حركتش دهند و آن گاه دعاهاى وارده براى تلقین را به او تلقین كنند.


• 27. مستحب است كسى كه میت را داخل قبر مى گذارد بعد از اتمام كارش ‍ از طرف پاى میت از قبر بیرون آید.


• 28. سزاوار است كه بعد از دفن و پوشاندن قبر ، روى آن آب بپاشند و بعد از پاشیدن آب ، كسانى كه در آنجا حضور دارند، دست ها را بر قبر بگذارند و انگشت ها را باز كرده و در خاك فرو برند و هفت مرتبه سوره قدر را بخوانند و براى میت طلب آمرزش كنند.


• 29. مستحب است كه بعد از دفن ، صاحبان عزا را سرسلامتى دهند، ولى اگر مدتى گذشته باشد كه به واسطه سرسلامتى مصیبت یادشان مى آید، ترك آن بهتر است .


• 30. مستحب است تا سه روز براى اهل خانه میت غذا بفرستند.


• 31. مستحب است كه انسان در مرگ خویشان ، مخصوصاً در مرگ فرزند صبر كند و هر وقت میت را یاد مى كند « انا لله و انا الیه راجعون » بگوید و براى میت قرآن بخواند و سر قبر پدر و مادر از خداوند حاجت بخواهد .


• 32. مستحب است در شب اول قبر براى میت دو ركعت نماز وحشت بخوانند؛ به گونه اى كه در ركعت اول بعد از حمد یك مرتبه آیة الكرسى و در ركعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سوره قدر را بخوانند و بعد از نماز بگویند: « اللهم صل على محمد و آل محمد و ابعث ثوابها الى قبر فلان » كه به جاى فلان اسم میت را بگویند.


• 33. مستحب است كه نماز وحشت بعد از نماز عشا خوانده شود.