اختلال شخصیت چه نشانه‌هایی دارد؟
اختلال شخصیت نوعی بیماری روانی است و مشکلاتی را در درک موقعیت ها و افراد بوجود می آورد.
داشتن اختلال شخصیت یعنی شما دارای افکار سخت و ناسالم هستید و بدون توجه به موقعیت، رفتاری نادرست را انجام می دهید.
این اختلال باعث بوجود آمدن مشکلات اساسی در روابط خانوادگی، برخوردهای اجتماعی، کار و تحصیل می گردد.
البته ممکن است شما متوجه این اختلال در خود نباشید، زیرا به نظر خودتان، تفکر و رفتارتان طبیعی است و دیگران را به خاطر رفتار بدشان سرزنش می کنید.
نشانه های کلی اختلال شخصیت
- تغییر دائمی خلق و خو
- داشتن روابط پر تنش
- انزوای اجتماعی
- ناگهان خشمگین شدن
- گمان بد داشتن به دیگران
- مشکل در پیدا کردن دوست
- کنترل ضعیف رفتار
- سوء مصرف الکل و مواد مخدر
داروهایتان را به همان نحوی که پزشک دستور داده، مصرف کنید
انواع اختلال شخصیت اختلال شخصیت دارای سه گروه است که هر کدام از این گروه ها نیز انواعی دارند.
گروه اول اختلال شخصیت
این گروه دارای تفکرات و باورهای عجیبی می باشند:
1- اختلال شخصیت بدبینی:
- بد گمانی نسبت به دیگران
- اطمینان از اینکه دیگران می خواهند آسیبی به شما برسانند
- فقدان احساسات
- خصومت و دشمنی با دیگران
2- اختلال شخصیت جنون آمیز:
- پوشیدن لباس های عجیب و غریب، داشتن تفکر، باورها و رفتارهای عجیب
- تغییرات ادراکی
- ناراحتی در نزدیکی رابطه
- دارای پاسخ های هیجانی نامناسب
- بی تفاوتی نسبت به دیگران
- باور داشتن به اینکه وقتی فکر می کنند می توانند بر روی افراد تاثیر بگذارند و آنها دارای تفکر جادویی هستند.
گروه دوم اختلالات شخصیت
این گروه دارای تفکر و یا روابط بیش از حد عاطفی می باشند :
1- اختلال شخصیت ضداجتماعی
- بی توجهی به دیگران
- دائما دروغ گفتن و یا سرقت کردن
- مکررا دارای مشکلات با قانون
- مکررا نقض حقوق دیگران
- غالبا دارای رفتار خشونت آمیز و تهاجمی
- بی توجهی به امنیت خود و دیگران
2- اختلال شخصیت مرزی
- داشتن رفتار ناگهانی و پرخطر
- فرار کردن از روابط
- دارا بودن خلق و خوی ناپایدار
- داشتن رفتار خودکشی
- ترس از تنهایی
3- اختلال شخصیت نمایشی
- دائما در جستجوی توجه دیگران
- بیش از حد احساساتی
- حساسیت زیاد نسبت به تائید شدن از طرف دیگران
- دارا بودن خلق و خوی ناپایدار
- نگرانی بیش از حد در مورد ظاهر خود
4- اختلال شخصیت خودشیفتگی
- باور داشتن به اینکه من از دیگران بهترم.
- افکار تهی درباره قدرت، موفقیت و جذابیت خود
- مبالغه کردن راجع به دستاوردها و استعدادهای خود
- انتظار ستایش و تحسین شدن توسط دیگران
- عدم اهمیت به احساسات و عواطف دیگران
گروه سوم اختلال شخصیت
این گروه دارای اضطراب، افکار و رفتار ترسناک می باشند:
1- اختلال شخصیت مردم گریز
- حساسیت زیاد نسبت به سرزنش
- احساسات ناکافی
- انزوای اجتماعی
- در محافل اجتماعی، بیش از حد خجالتی بودن
- کمرویی
2- اختلال شخصیت وابسته
- وابستگی بیش از حد به دیگران
- تسلیم شدن نسبت به دیگران
- میل به مراقبت کردن از دیگران
- زمانی که یک رابطه تمام می شود، دارا بودن نیاز فوری برای تشکیل یک رابطه جدید
3- اختلال شخصیت وسواس اجباری
- انجام دادن هر کاری با قانون و نظم
- کمال گرایی افراطی
- تمایل به کنترل شرایط
- ناتوانایی در دور انداختن اشیای شکسته و بی ارزش
- غیرقابل انعطاف بودن
علل اختلال شخصیت
شخصیت هر فردی ترکیبی از افکار، احساسات و رفتار او است. در دوران کودکی و از طریق دو عامل، شخصیت شکل می گیرد. این عوامل عبارتند از:
- زمینه ارثی و ژن ها : این جنبه توسط والدین به فرد منتقل می شود، از قبیل: کمرویی و یا داشتن صورتی شاد.
- محیط زندگی: شامل محیطی که در آن بزرگ شده اید، وقایعی که رخ داده است و روابط با اعضای خانواده و دیگران می باشد.
همینطور والدین شما چه چیزهایی را دوست دارند و چه چیزهایی را توهین آمیز می دانند، در این عامل دخیل است.
عوامل خطر اختلال شخصیت
عوامل خاصی باعث تشدید اختلال شخصیت می گردند که عبارتند از:
- سابقه خانوادگی
- وضعیت پایین اقتصادی- اجتماعی
- در دوران کودکی دچار سوء استفاده کلامی، جسمی و یا جنسی باشند.
- مورد توجه نبودن در دوران کودکی
- ناپایداری زندگی خانوادگی در دوران کودکی
- اختلال رفتار در کودکی
- از دست دادن یکی از والدین در دوران کودکی
اختلال شخصیت در دوران کودکی شروع شده و تا بزرگسالی ادامه می یابد.
عوارض اختلال شخصیت
- افسردگی
- اضطراب
- اختلال در خوردن غذا
- رفتار خودکشی
- به خود ضربه زدن
- دارا بودن رفتارهای بی پروا
- رفتارهای خطرناک جنسی
- تجاوز در کودکی
- مصرف الکل و مواد مخدر
- دارا بودن رفتار خصمانه
- مشکلات در روابط
- انزوای اجتماعی
- داشتن مشکلات در کار و مدرسه
از مواد مخدر و الکل دوری کنید. این مواد باعث بدتر شدن بیماری شما می گردند
تشخیص اختلال شخصیت هنگامی که پزشک مطمئن شود که فرد دچار این اختلال شده است، آزمایش هایی را درخواست می کند. این آزمایش ها عبارتند از:
- معاینه جسمی: اندازه گیری قد و وزن، بررسی ضربان قلب، فشار خون، دمای بدن، گوش دادن به صدای قلب و ریه و آزمایش شکم.
- آزمایشات آزمایشگاهی: آزمایش کامل خون و بررسی عملکرد غده تیروئید.
- ارزیابی روانی: پزشک راجع به تفکرات، احساسات، روابط و رفتارهایتان از شما می پرسد. همچنین راجع به زمان شروع علائم اختلال، شدت علائم و اثر این علائم بر زندگی شما می پرسد. اگر افکار خودکشی و یا ضربه زدن به خود و دیگران را دارید به پزشک و یا روانشناس بگویید.
درمان اختلال شخصیت
- درمان شناختی رفتاری: برای درمان رفتارها و افکار منفی.
- رفتار درمانی دیالکتیک: برای تحمل استرس و متعادل کردن احساسات و بهبود روابط با دیگران.
- روان درمانی: در این روش تمرکز بر افزایش آگاهی از افکار و رفتارهای ناخودآگاه، رشد انگیزه های جدید و حل کردن درگیری ها است.
- آموزش روان: به دوستان و اقوام فرد راجع به این اختلال آگاهی لازم داده می شود.
- داروها: داروهای ضدافسردگی، ثابت کننده خلق و خو، ضد اضطراب و ضدجنون استفاده می شود.
در موارد شدید و مواردی مکه ضربه به خود و دیگران می زنند، بیمار باید در بیمارستان بستری گردد.
مراقبت خانگی اختلال شخصیت
- داروهایتان را به همان نحوی که پزشک دستور داده، مصرف کنید.
- انگیزه درمان را در خود بوجود آورید.
- ورزش کنید. با ورزش کردن آثار سوء برخی داروها را کم می کنید، از قبیل: افزایش وزن، اضطراب و غیره.
- از مواد مخدر و الکل دوری کنید. این مواد باعث بدتر شدن بیماری شما می گردند.
- به طور مرتب نزد پزشک بروید.
- در صورت امکان، مسئولیت های خود را کم کنید.
- در یک دفتر، احساسات خود را بنویسید و بعد آن را برای پزشک بخوانید.
- شرکت در فعالیت های عمومی
- داشتن برنامه غذایی صحیح و خواب کافی
- تمرکز بر اهداف
- روش های آرام سازی را برای ایجاد آرامش و کاهش استرس انجام دهید.
- کارهای روزانه خود را یادداشت کنید.
به نقل از بخش سلامت تبیان
