تبیان، دستیار زندگی

سه سال زمان كمی نیست، چه شد كه دوباره برگشتی؟

این بازگشت را مدیون یكی از بزرگترین متخصصان توانبخشی تبریز، دكتر سیدكاظم شكوری هستم. در روزهایی كه من دیگر از ادامه حضور در وزنه‌برداری ناامید شده بودم، به عنوان تیر آخر نزد این دكتر رفتم تا پایم را جراحی كند. روز عمل را به دلیل دردی كه تحمل كردم هیچ گاه فراموش نمی‌كنم. برای تزریق یك سرسوزن 20 سانتی‌متری ضخیم را در پشت پایم فرو كردند. تحمل چنان دردی كار هر كس نبود، اما ارزشش را داشت چون عمل موفقیت‌آمیزی بود و به من كمك كرد تا پس از چند ماه استراحت و انجام كارهای بدنسازی دوباره تمرینات وزنه‌برداری را از سر بگیرم. وزنه‌برداری برای من خاطرات تلخ و شیرین زیادی دارد كه یكی از خاطرات شیرینش همین است.

هرگز. اولین هدفم پس از بهبود مصدومیت مهار وزنه 200 كیلویی در حركت یكضرب بود. تا آن زمان فقط حسین رضازاده توانسته بود از مرز 200 كیلوگرم عبور كند و این برای من اهمیت زیادی داشت كه بتوانم وزنه 200 كیلویی را بالای سر ببرم. این هدف‌گذاری با برنامه‌ریزی حسین توكلی انجام شد. نمی‌دانم با چه زبانی از حسین آقا تشكر كنم اما او در آن برهه زمانی 5 ماهه برنامه تمرینی خوبی را برای من در نظر گرفت و دائم به من می‌گفت تو می‌توانی 200 را بزنی. من هم این باور را در خودم بوجود آورده بودم تا این‌كه یك روز در تمرین‌هایی كه در اردبیل داشتیم موفق شدم وزنه 200 كیلویی را بالای سر ببرم. آن روز را هم فراموش نمی‌كنم. بهترین وزنه‌ای كه تا قبل از آن زده بودم 5‌/‌192 بود، اما آن روز بعدازظهر 200 كیلو را بالای سر بردم. چنان اراده‌ای داشتم كه اگر می‌خواستم، بیشتر از آن را هم می‌توانستم بزنم. یك هفته بعد در یك رقابت تمرینی با سعید علی‌حسینی، در حالی كه او وزنه 190 كیلویی را زد و دو بار وزنه 195 را انداخت، من به وزنه 200 كیلویی حمله كردم و آن را بالای سر بردم. آن روزها فقط 5 كیلوگرم با رشید شریفی فاصله داشتم، با این تفاوت كه رشید در اردوی تیم ملی بود و من در اردبیل تمرین می‌كردم و حتی برای خرید یك مكمل ساده هم با مشكل مواجه بودم.

تو چرا به اردوی تیم ملی دعوت نمی‌شدی؟

یعنی برای دومین بار تصمیم گرفتی وزنه‌برداری را كنار بگذاری؟!

دقیقا. من چند هفته‌ای تمرین را كنار گذاشتم و برای كسب درآمد به سراغ شغل آزاد رفتم. دوستم لوله‌كش بود و من هم به عنوان شاگرد لوله‌كش مشغول به كار شدم. اما در همان روزها این بار بهرام جوادی بود كه به من روحیه داد و مرا دوباره احیا كرد. این مربی اردبیلی در این سه سال، هم به لحاظ مادی و هم به لحاظ معنوی برای من سنگ تمام گذاشت و پشتم ایستاد تا این‌كه توانستم به اینجا برسم. او وقتی شنید تمرین وزنه‌برداری را كنار گذاشته‌ام ناراحت شد و گفت تا من هستم اجازه نمی‌دهم دست از تمرین وزنه‌برداری بكشی. ما برای مسابقات قهرمانی كشور سال 88 در شیراز هدف‌گذاری كردیم و من 11 ماه، با تمام وجود تمرین كردم. هرچند من قبل از آن رقابت‌ها از ناحیه كمر دچار آسیب‌دیدگی شدم و در فرم ایده‌آل خود نبودم، اما با مهار وزنه‌های 193 در یكضرب و 235 در دوضرب بهداد سلیمی را گرفتم و قهرمان ایران شدم.

بله! این قهرمانی همزمان شد با سرپرستی حسین رضازاده در فدراسیون و همین موضوع انگیزه‌های من را برای رسیدن به مدال‌های جهانی و آسیایی دوچندان كرد. با حضور در اردو شرایط برای من روز به روز بهتر شد و من با انگیزه‌ای دوچندان برای رسیدن به مدال جهانی و بازی‌های آسیایی تمرین كردم. در جهانی آنتالیا پنجم شدم، در بازی‌های آسیایی گوانگجو برنز گرفتم و در جهانی پاریس هم نقره گرفتم. دست آخر هم مدال نقره المپیك را به دست آوردم. اینها جواب همان سوالی بود كه پرسیدید چرا در سن 28 سالگی به مدال المپیك رسیدم.

با حسین رضازاده هم رقابت كردی؟

سجاد انوشیروانی می‌توانست مدال طلای المپیك را به دست بیاورد. این چیزی بود كه خودت در همین دو هفته اخیر چند بار در صحبت‌هایت به آن اشاره كردی.

(سری به نشانه تائید تكان می‌دهد.)

نه! واقعیت این است كه شرایط من در یكضرب بمراتب بهتر از بهداد بود. من در تمرینات بارها وزنه 205 و 240 را زده بودم و روز مسابقه هم قرارمان با كورش باقری این بود كه از وزنه‌های 201 و 241 شروع كنم. البته حقیقتا من روی این مساله تمركز نداشتم كه بهداد را بگیرم، چون می‌دانستم بهداد در دوضرب فوق‌العاده است. من در تمرینات وزنه 265 را هم از بهداد دیده بودم كه بالای سر برده بود، اما مطمئن بودم می‌توانم در یكضرب 210 را بزنم. من در ركورد مجموع هم خودم را برای حدنصاب 460 كیلوگرم آماده كرده بودم، اما وقتی قرار شد با 198 شروع كنم كمی به لحاظ فكری آشفته شدم. آخر به لحاظ ذهنی خودم را برای وزنه‌های 201، 205 و 208 كیلوگرم آماده كرده بودم و آن روز می‌توانستم در یكضرب 208 را هم بزنم.

اگر من وزنه 204 را انداختم به این دلیل نبود كه زورم به آن نمی‌رسید. شما دیدید كه من در حركت بعدی چقدر راحت این وزنه را بالای سر بردم. در دوضرب هم پس از آن كه در پشت صحنه وزنه‌های 200 و 230 را زدم انتظار داشتم در اولین حركت دوضرب با 240 شروع كنم و بعد هم 245 و 250 را بزنم.

نه! من قصد انتقاد كردن ندارم. اتفاقا از وزنه‌هایی كه برای من گرفته شد هم راضی‌ام. زحماتی كه كورش باقری برای من كشیده قابل تحسین است و من همیشه خودم را مدیون او می‌دانم. اما فكر می‌كنم آن روز به این دلیل كه او می‌خواست من در رقابت با البگوف روس برنده شوم این وزنه‌ها را برای من گرفت. به عبارتی وزنه‌بردار روس در ذهن خود با بهداد سلیمی رقابت می‌كرد، اما كورش باقری من را رقیب اصلی روس می‌دانست و مطمئن بود بهداد سلیمی به راحتی قهرمان می‌شود.

كورش باقری بعد از مسجل‌شدن طلا و نقره ما در فوق‌سنگین فكر نمی‌كرد من برای حركت سومم بخواهم روی تخته بروم. من یك لحظه نگاه كردم دیدم 43 ثانیه تا نوبت نفر بعدی زمان باقی است. من از باقری پرسیدم نوبت من است؟ گفت مگر می‌خواهی روی تخته بروی؟ می‌خواهی با بهداد رقابت كنی؟ گفتم نه ولی هدفم این است كه هر سه حركتم را بیایم. تا زانو بندم را بستم و با سرعت خودم را روی تخته رساندم فقط 10 ثانیه باقی‌مانده بود. من همیشه 15 تا 20 ثانیه برای تنظیم سیستم عصبی و عضلانی بدنم زمان می‌خواهم. 251 كیلوگرم وزنه‌‌ای نبود كه نتوانم بزنم. به هر حال همه اینها قسمت بود و گذشت. من در خواب هم نقره المپیك را نمی‌دیدم، اما به این دلیل كه 2 سال و نیم با پایی كه هر روز و هر شبش برای من مصیبت داشت تمرین كردم و درد كشیدم، این را حق خودم می‌دانم كه به خاطر از دست دادن طلای المپیك ناراحت باشم.

در خلوت خودت هیچ‌گاه فكر كردی اگر بهداد سلیمی نبود تو با كسب مدال طلای جهان و المپیك به اسطوره وزنه‌برداری ایران تبدیل می‌شدی؟

راستش را بخواهید فكر كرده‌ام. اگر بهداد سلیمی نبود سجاد انوشیروانی الان اسطوره وزنه‌برداری دنیا بود، ولی همیشه به قسمت و تقدیر اعتقاد دارم. شاید من لیاقت طلای المپیك یا طلای جهانی را نداشتم، شاید هم فاكتورهایی در بهداد سلیمی هست كه در من نیست. اما به هر حال خدا را شاكرم و از چیزی ناراضی نیستم.

ایستادن روی سكوی فوق‌سنگین دنیا لذتی دارد كه قابل وصف نیست. لذتش هم برای من گرفتن مدال و جایزه و پاداش نیست. این یك لذت معنوی است. وقتی كه همه از زن و مرد گرفته تا پیر و جوان در كوچه و خیابان تو را پهلوان صدا می‌زنند، به خودت می‌گویی اگر نمی‌توانی پهلوان منش باشی، حداقل مواظب رفتار و كردارت باش تا كسی از دست تو ناراحت و دلخور نشود. لذتی كه این صحنه‌ها دارد، قبل از هر چیز ارزش كاری را كه انجام داده‌ایم به ما نشان می‌دهد و انسان را مصمم‌تر می‌كند تا جایی كه توان دارد دل این مردم را شاد كند و در دل تك‌تك آنها جا گیرد.

از حال و هوای استقبال بگو... خودت انتظار چنین استقبالی را داشتی؟

زمانی كه حسین رضازاده با مدال طلای المپیك آتن به اردبیل بازگشت من خودم برای استقبال از او به فرودگاه رفتم. همان روز با دیدن آن جمعیت آرزو كردم ان‌شاءالله یك روز هم من قهرمان شوم تا مردم با شادمانی برای استقبال از من دور هم جمع شوند. خدا را شكر بعد از هفت سال این آرزو برای من محقق شد و مردم خوب آذری‌زبان هم برای مدال نقره من در مسابقات جهانی پاریس و هم برای مدالی كه در المپیك 2012 لندن كسب كردند سنگ تمام گذاشتند. درست است كه رنگ مدال‌های المپیكی حسین رضازاده از مدال من بهتر بود، اما جمعیتی كه من در فرودگاه و خیابان‌های اردبیل دیدم هیچ گاه تا قبل از این در هیچ استقبالی ندیده بودم. من از مردم ایران بخصوص اردبیلی‌های عزیز كه در این دو سال بیشترین محبت را به من داشتند تشكر می‌كنم و امیدوارم آنها هم از من راضی باشند.

همیشه به من می‌گفتند مدال المپیك با مدال‌های دیگر خیلی فرق می‌كند، اما من در ذهن خودم می‌گفتم مگر قرار است برای این مدال چه كار خاصی انجام بدهم. من در صحنه المپیك همان وزنه‌ای را می‌زنم كه روی تخته مسابقه‌های داخلی می‌زنم. اما حالا می‌فهمم اگر می‌گویند مدال المپیك با بقیه مدال‌ها فرق می‌كند به خاطر شرایط متفاوتی است كه یك ورزشكار پس از كسب مدال المپیك تجربه می‌كند. من هم در مسابقه‌های جهانی نایب قهرمان شدم و هم در المپیك، اما فرق مدال جهانی با مدال المپیك را از همان روزی كه به ایران برگشتم متوجه شدم. از نگاه مردم واقعا كسب مدال المپیك با ارزش‌تر از هر موفقیت دیگری است.

من هم نگاهم تغییر كرده است، به این خاطر كه حالا احساس می‌كنم به الگویی برای برخی خانواده‌ها و جوانترها تبدیل شده‌ام. به همین خاطر هم دوست دارم منش و رفتارم الگو باشد. من، هر چه دارم را مدیون مردم هستم. آنها تا همین یك ماه پیش تمام فكر و ذكرشان دعا كردن برای من و دیگر قهرمانان بود. پس از آن كه مدال گرفتم هم احساس كردم آنها با تمام وجود از بابت این افتخارآفرینی خوشحال هستند.

به زبان آوردن این موضوع شاید درست نباشد، اما پدرم همیشه به من می‌گفت درخت هر چه پربارتر باشد افتاده‌تر می‌شود. او هنوز هم این جمله را تكرار می‌كند و از من می‌خواهد همیشه مثل یك درخت باشم. پدر و مادرم قبل از آن كه به المپیك بروم این توصیه را برای من داشتند؛ این‌كه اگر از سكوی المپیك بالا رفتی، آن روزهایی كه پایین بودی را فراموش نكن. واقعیت هم همین است. من اگر فكر كنم چون مدال المپیك دارم بالاتر از اطرافیانم هستم بزرگ‌ترین اشتباه را كرده‌ ام. همه اینها در نوع خودش یك امتحان الهی است. من اگر ظرفیت این مدال و این همه توجه و محبت را نداشته باشم، فردا روزی از همه آنها محروم خواهم شد. خیلی از قهرمانان جهان و المپیك را می‌شناسم كه الان دیگر اسمی از آنها نیست. همه این نشانه‌ها به من می‌گوید دلیلی برای مغرور شدن وجود ندارد.

موفقیت بزرگ كسب مدال المپیك را بیشتر از همه مدیون چه كسانی هستی؟

من این موفقیت را اول از همه مدیون سه نفر هستم؛ مادر و پدرم كه از بدو تولد تمام تلاش‌شان را برای حمایت از من انجام دادند و همسرم كه در این دو سال گذشته جواب تمام سختی‌ها را با تكرار این جمله داد؛ «هدفی كه در سر داری و كاری كه در حال انجامش هستی از همه ما مهم‌تر است.»

البته نباید زحمات مربیانم را هم فراموش كنم. داود بهتاج كه من را وارد وزنه‌برداری كرد، ایوب بهتاج كه مرا با دنیای حرفه‌ای وزنه‌برداری آشنا كرد، جمال حسین‌زاده، ایوب آصف و عزیز علی حسینی كه مرا تمرین دادند و این اواخر هم بهرام جوادی و كورش باقری. همه اینها دست به دست هم دادند تا سجاد انوشیروانی روی سكوی المپیك بایستد. من این موفقیت را مدیون همه آنها هستم. به همین دلیل هم وقتی روی سكوی دومی ایستادم دستهایم را به نشانه تشكر از خدا و همه آنها باز كردم. خوشحال بودم كه در قبال همه این زحمات رو سفید به آغوش مردم و خانواده‌ام برمی‌گردم.

شنیده‌ام با یكی خویشاوندان علی دایی وصلت كرده‌ای. سوال اینجاست كه از طریق همسرت با علی دایی آشنا شدی یا از طریق دایی با همسرت آشنایی پیدا كردی؟

(می‌خندد) من زمانی كه با همسرم آشنا شدم نمی‌دانستم آنها نسبت خویشاوندی با علی دایی دارند. مادر همسر من دخترخاله علی دایی است.

این باعث افتخار است. من به علی آقا ارادت ویژه‌ای دارم و از همان جوانی یكی از دوستداران او بودم و همیشه دوست داشتم حركت‌های او بین مردم و در جامعه را برای خودم الگو قرار دهم. علی آقا جزو كسانی است كه همیشه برای من قابل احترام بوده است، نه به خاطر اردبیلی بودنش بلكه به این خاطر كه در ورزش یكی از نخبگانی است كه از همه جهات موفق بوده است.