تبیان، دستیار زندگی

ارائه مراقبت و انجام كمك های اولیه برای بیماران توسط مردم عادی :



با گسترش ems و آگاهی از نیاز بیشتر به مراقبت های اورژانس ، میلیونها نفر از افراد عادی جامعه دوره های آموزش bls/cpr را گذرانده اند . علاوه بر cpr ، بسیاری از این افراد دوره های آموزشی كوتاه مدت كمك های اولیه پایه ، شامل كنترل خونریزی و سایر مهارتهای سادة موردنیازجهت ارائه فوری مراقبتهای اورژانسی را آموخته اند .

این دوره های آموزشی طوری طراحی می شوند كه معلم ها ، پرستاران كودك ،كارمندان ادارات و سایرین ، بتوانند مراقبت های اورژانسی لازم را در محل كار ، دقایقی قبل از رسیدن تكنسین فوریتهای پزشكی یا دیگر امدادگران ، به صحنه انجام دهند .

بعلاوه ،بسیاری افراد ، مثل آنهایی كه مسؤول اردوهای گروهی و تورهای مسافرتی می باشند یا افرادی كه در مكانهایی مشغول به كار می باشند كه دسترسی به خدمات فوریتهای پزشكی به علت دوری مسافت ممكن است با تاخیر همراه باشد ، تحت آموزش كمكهای اولیه پیشرفته قرار می گیرند . این دوره آموزشی شامل یادگیری مراقبت های حمایتی پایه وسایر مراقبتهای مورد نیاز و آماده سازی بیمار تارسیدن تكنسین ها و امدادگران می باشد .



امدادگران :

بعلت اینكه نمیتوان حضور شخصی كه آموزشهای لازم را دیده ومیتواند مراقبتهای حمایتی پایه و سایر مراقبتهای فوری را انجام دهد ، در صحنه تضمین كرد ، سیستم ems گروهی دارد به نام امدادگر ،كه از مامورین نیروی انتظامی ، آتش نشانان ، محافظان پاركهای جنگلی ،یا دیگر ناجیان سازمان یافته تشكیل میشود كه این گروه اغلب قبل از آمبولانس و تكنسین های فوریتهای پزشكی به صحنه می رسند.



dot :

یك برنامه درسی برای امدادگران تنظیم كرده كه به این افراد آموزشهای لازم را ارائه می دهد تا مراقبت فوری را شروع كنند و سپس به تكنسین های فوریتهای پزشكی در ادامه مراقبت كمك كنند . در این دوره آموزشی چگونگی ارائه مراقبت های حمایتی پایه و سایر اقدامات ضروری با تجهیزات اندك ، آموزش داده میشود . این دوره همچنین دانشجویان را با سایر روشها ، تجهیزات و تكنیكهای آماده سازی بیمار كه تكنسین ها از آنها استفاده می كنند آشنا می سازد تا امدادگران در صورت نیاز بتوانند به تكنسین ها كمك كنند .

همانطور كه یك امدادگر باید مراقبت های لازم را تا حد توان به بیمار ارائه دهد . باید مراقب باشد كه مراقبتهای فراتر از محدودة آموزش خود را انجام ندهد .

یكی از جدی ترین خطرات برای بیمار ، انتقال نادرست بیمار از داخل وسیله نقلیه یا صحنه تصادف است كه منجر به فلج های دائم و سایر آسیب ها میشود كه بعلت اعمالی با نیت خیر ولی ناآگاهانه وبالقوه خطرناك صورت میگیرد .

محدودة عملكرد امدادگران ارائه مراقبتهای حمایتی پایه است . امدادگران میتوانند مراقبتهای حمایتی پایه را قبل از رسیدن آمبولانس ، برای كمك به بیمار یا مجروح ارائه دهند . اقداماتی چون تنفس مصنوعی ، ماساژ قلبی و كنترل خونریزی ، همه كارهایی هستند كه میتوانند بدون تجهیزات یا با تجهیزات كم انجام شوند .




تكنسین فوریتهای پزشكی پایه :


دوره آموزشی تكنسین فوریتهای پزشكی پایه احتیاج به برنامه درسی حداقل 110 ساعته دارد و شامل دانش و مهارتهای مورد نیازی میشود كه برای ارائه مراقبت اورژانسی اولیه در صحنه لازم است . این دوره مثل زیر بنایی برای دانش و مهارت بیشتر در آموزش پیشرفته تكنسین اورژانس پایه است . در ورود به صحنه ، شما و تكنسین دیگر كه با آمبولانس آمده اید باید مسئولیت كمك و مراقبت بیمار را بعهده بگیرید و پس از آماده سازی مناسب ، بیمار را به بخش اورژانس انتقال دهید . با گسترش و پیشرفت برنامه درسی استاندارد ملی تكنسین فوریتهای پزشكی پایه ، مهارتهایی در سطح مراقبتهای حمایتی پیشرفته نیز به تكنسین های پایه آموزش داده شد . این مهارتها شامل دفیبریلاسیون خارجی اتوماتیك، استفاده از وسایل كمكی برای باز كردن راه هوایی ، كمك به بیماران در استفاده از داروهای تجویزی پزشكان مثل نیتروگلیسیرین ، اپی نفرین و اسپری های استنشاقی .




تكنسین فوریتهای پزشكی متوسط :

دوره آموزشی emt-i طوری طراحی شده تا دانش و مهارتهایی را در ابعاد خاصی از مراقبتهای حمایتی پیشرفته (als) به افرادی كه تعلیم دیده اند و تجربه در ارائه مراقبت اورژانسی بعنوان تكنسین فوریتهای پزشكی پایه دارند بیفزاید . این مهارتهای بیشتر شامل تزریقات وریدی ، تفسیر ریتم های قلبی و دفیبریلاسیون ، انتوباسیون داخل تراشه از طریق دهان و دانش و مهارت لازم برای استفاده از داروها است .



تكنسین فوریتهای پزشكی پارامدیك (emt-p) :


دوره آموزش فشرده emt-p طوری طراحی شده كه بطور قابل ملاحظه ای دانش و مهارتهای اولیه را افزایش می دهد و میزان زیادی ازمهارتهای مراقبت حمایتی پیشرفته (als) را در بر میگیرد.

در حادثه دردناک فرو ریختن سقف سالن انتظار فرودگاه مهرآباد ( بدلیل ارتعاشات ناشی از سر و صدای موتور جت‌های غول پیکر ) در ساعت 2 و 50 دقیقه بعدازظهر روز چهاردهم آذرماه سال 1352 بود که طی آن 16 نفر کشته و 11 تن مجروح شدند. این حادثه به دلیل انعکاس وسیع در رسانه‌های داخلی و خارجی آن سال، در ردیف یکی از تلخ‌ترین وقایع کشورمان به ثبت رسید.

و این در حالی بود که هیچ سیستم از قبل طراحی شده ای برای کمک و انتقال به مجروحین در اینگونه حوادث ناگهانی وجود نداشت، بعد از این حادثه سیستم فوریتهای پزشکی کشور با عنوان اورژانس ۱۱۵ کشور با همکاری کشور آمریکا تأسیس شد و ایران بعنوان چهارمین کشور دارنده خدمات اورژانس پیش بیمارستانی در جهان شناخته شد که این خود افتخاری بزرگ است.کشور آمریکا در دومین تجربه خود در تشکیل یک سیستم اورژانس پیش بیمارستانی بسیاری از کمبودها و نقصهای تجربه اول را که برای خودش بود در ایران لحاظ نکرد و به جرأت میتوان گفت اورژانس پیش بیمارستانی ایران در سال ۱۳۵۴ کاملتر و بهتر از اورژانس پیش بیمارستانی کشور آمریکا راه اندازی شد.

قابل ذکر است در آن زمان شماره سه رقمی 123 برای تماس با اورژانس اختصاص داده شده و از آمبولانسهای بنز ون برای خدمت رسانی به مردم استفاده می شد که بعدا شماره تماس مردم با اورژانس ، شماره 115 در کل کشور اعلام شد.

اما با پیش آمدن مسائل انقلاب و پس از آن جنگ تحمیلی سیستمی که نیاز به نگه داری و تجدید و نوسازی و باز آموزی آموخته ها را داشت به حال خود رها شد و امکانات این سیستم چه از نظر انسانی و چه از نظر امکانات انتقال و درمان تا حد زیادی از بین رفت و تصوری نادرست نیز با رفتار ناشایست بعضی از تکنسینهای اورزانس و همچنین خدمات غیر قابل قبئل در ذهن مردم ایجاد شد.

بعد ازآن در سال ۱۳۷۹ طرح پوشش فراگیر فوریتهای پزشکی تصویب شد و در سال ۱۳۸۰ ابلاغ گردید که تا حد زیادی سیستم به هم ریخته قبلی سامان یافتو رشته جدیدی با عنوان«فوریتهای پزشکی»در برخی دانشگاههای علوم پزشکی کشور پایه گذاری شد ـکتابهای جدید و به روز ترجمه شد و مدیرانی جدید با کارآیی بیشتری انتخاب شدندسطح و نوع آمبولانسها ارتقا یافت و تعداد پایگاهها هم بر اساس همین طرح افزایش یافت و هم اکنون خدمات اورژانس پیش بیمارستانی از وضعیت نسبتا خوبی برخوردار است که البته راه بسیار طولانی و پرزحمتی تا رسیدن به یک حد استاندارد در پیش داریم که سیر صعودی آن در سالهای اخیر کاملا ملموس و محسوس بوده است.


سیستم فوریت‌های پزشکی پیش بیمارستانی در سطح دنیابه دو دسته عمده تقسیم می‌شوند :

Franco-German و Americo -England

در سیستم Franco-German امکانات و تجهیزات در صحنه بر بالین بیمار برده و از حضور پزشک در آمبولانس‌ها استفاده می شود.

در سیستم Americo -England که سیستم اورژانس ایران در شروع راه اندازی از این دسته بود، تکنسین‌هایی که دوره های اولیه فوریت‌های پزشکی را آموزش دیدند، در صحنه حاضر می‌شوند، بیمار یا مصدوم را دریافت می کنند و اقدامات اولیه را انجام داده و سپس آن‌ها را به مرکز مجهز یا همان بیمارستان انتقال می دهند.