تبیان، دستیار زندگی

تنكابن پیش از این جزو گیلان به شمار می‌آمده وحد خاوری آن به نمك آبرود می‌رسیده است. «خرم‌آباد» (شهسوار) حاكم نشین نواحی قشلاقی و «دو‌هزار» حاكم نشین ییلاقی آن محسوب می شد. آثار و اشیایی كه در ناحیه كلاردشت و تپه های اطراف آن بر حسب تصادف به دست آمده، نشان می‌دهند كه این منطقه در دوره‌های گذشته، آباد و از تمدن ویژه‌ای برخوردار بوده است. تنكابن یا شهسوار درگذشته های دور «رستمدار» هم خوانده می شد. پادوسبانان تا زمان شاه عباس اول حكومت محلی این منطقه را در اختیار داشتند. از دوران صفویه تا سال 1209 هـ . ق كه آغاز سلطنت آقا محمد خان است، این شهر «فیض» نامیده شد. در دوره قاجاریه این شهرستان را تنكابن نامیدند. پس از سقوط قاجاریه و با روی كار آمدن پهلوی  اول ، این شهر  شهسوار  و  با وقوع  انقلاب اسلامی مجددا تنكابن شد. تنكابن امروزی شهری آباد و دیدنی است.                  

درموردسكنه باستانی تنكابن آنها را منتسب به آمارها یا همان آمارد می‌دانند، دردوران بسیار كهن یعنی درزمانی كه شاهنشاهان هخامنشی برایران فرمان می‌راندند، در كرانه جنوبی دریای خزر اقوام كادوسی وتپوری وآمارد می‌زیستند كه پیوستگی نژادی آنهابانژادآریایی كاملا مشخص نشده‌است.تپورها در مازندران وطبرستان وكادوسیهادرگیلان سكونت داشتند.درموردمحل سكونت مرها یاآمارهااطلاعات ماناقص است برخی ازمحققین نوشته اندآماردهادردره سفیدرودبوده اندكه نام قدیم رودخانه مذكورآماردبی (آمردیوس) ازنام همین قوم ومنسوب به آنهاست كه درقسمت غربی سرزمین مردها بوده وقسمت شرقی آن هم خط میانه آمل و نور بوده گفته می‌شودنام این شهر نیزازنام آنان مشتق شده كه البته اكثرتاریخنگاران نام آنها را مشتق از آموئی ها(گروهی ازمهاجران آریایی)می دانند. گروهی دیگرازمورخین محل سكونت آماردهارادرنواحی كوهستانی بین آمل وتنكابن قلمدادكردند.چنین به نظرمیرسدكه محل سكونت آماردها بین دوطایفه كادوسیها(كادوزیها)وتپورهابوده‌است، یعنی ازآمل فعلی(رود ارازیاهراز)به طرف مغرب تنكابن تادیلمان. مرد كه در گات‌ها (اوستا) به صورت مرت در فرس هخامنشی مرتیه در پهلوی هرتوم و در فارسی مردم آمده‌است، صفتی است به معنای درگذشتن، نیست شدنی كه از ریشه مر (Mar) می‌باشد كه در فرس هخامنشی به معنی مردن و در پهلوی مورتن است. هرودت در شرح طوایف پارسی می‌نویسد: «پارسی‌ها به شش طایفه شهری و ده نشین و چهار طایفه چادرنشین تقسیم شده‌اند شش طایفه اولی عبارتند از: پاسارگادیان، مرفیان، ماسپیان، پانتالیان، دروسیان، گرمانیان و مردها یكی از چهار طایفه دوم هستند.» چنانكه از نوشته‌های مورخان و دانشمندان دوره‌های پیش از میلاد برمی آید مرزهای تحت سلطه چهارگانه سزمین گروه مردهابرخی بدین گونه بوده‌است از خاور به مرز ورگانا (استان گرگان) و بخشی به پارت از شمال به دره یا در اكسیپن (كاسو – كاساك – كازاك قزاقهای قفقازیه كنونی بازماندگان این نژادند) به هر حال آنچه در این میان موردنظر ماست در صحت آن اطمینان داریم وجود قومی به نام آمارد در جنوب غربی دریای مازندران است. مردمان مردی دارای كارگاههای دستی خانگی بوده‌اند كه به كمك و دستیاری آن پوشاك و خوراك و ابزارآلات و ساز و برگهای خانگی – جنگی و كشاورزی و فرآورده‌های دیگر برای خود تهیه می‌نمودند لباس آمردها از پوست بز و كلیچه (نیم تنه با آستین) كوتاهی كه خودشان آن را سبززن می‌گفتند تهیه می‌شده‌است تیرو كمانی داشتند از چوب خیزران كه در زمینشان می‌روئید تیرها را در دست چپ و كمان را به شانه می‌نهادند و شمشیری به خود آویزان می‌كردند سپر و نیزه و خنجر كوچكی داشتند كه خنجر با با بندی مانند بند شمشیر به خود می‌آویختند اسلحه گروه آمردها عبارت بود از سپر و نیزه كوچك، حربه برنده‌ای داشتند كه مانند قمه بود و پابندی مثل شیشه كه آن را حمایل می‌انداختند. از گفته تاریخ نگاران چنین استنباط می‌شود كه قبل از حمله اسكندر به مردها در ۳۳۱ سال قبل از میلاد كسی به منطقه تحت سیطره آنها هجوم نیاورده بود بعد از حمله اسكندر نیز آنها مستقل بودند دیو دور سی سی لی از مورخان یونانی شرحی كامل از چگونگی حمله اسكندر به ماردها بیان می‌كند پیرنیا نیز گزیده‌ای در باب چگونگی حمله اسكندر به ماردها بیان كرده‌است درباره خوی و احوال آماردها گواهی‌هایی از مورخان باختری برای ما مانده‌است. مثلاً ژوستن آنان را نیرومند و شجاع خوانده آریان می‌گوید كه آماردها مردی بودند بی بضاعت ولی در كشیدن بار فقر و قحطی دلیر، كنت كورث نیز در این مورد می‌نویسدسربازان آماردی بالشكریان اسكندرمقدونی شجاعانه جنگیدند درجنگ گوگامل كه آخرین جنگ داریوش سوم واسكندربودتیراندازان چیره دست آماردی شركت داشتند ورشادت بسیاری نشان دادند، پس از آنكه اسكندر پارس را غارت و شهرهای زیادی را ویران ساخت داخل ولایت ماردها شد، این قوم از مردمان دارای اخلاق و آداب خاصی بودند آنها مردمانی زحمتكش و دلیر بودند كه اسكندر تنها و با تهدید به آتش زدن تمامی جنگلها موفق به تسلیم كردن آنها گردید ودرازای بازپس گزفتن(بوسیفال)اسبش آن مناطق را به حال خودواگذاشت.دردوره شهریاری پادشاهان اشكانی مردهاازاستقلال داخلی برخوردار بودندودرمقابل قوای حكومت مركزی ایران به شدت مقاومت می‌كردند.فرهاداول شاهنشاه اشكانی سرانجام توانست آنهارا پس حدود۲۰سال جنگ پیوسته ومقاومت مغلوب ومطیع خودساخت وتعدادزیادی ازآنها رابرای مرزبانی به قسمت شرقی كشور فرستاد. در نتیجه بی گمان پیش از ورود و استقرار آریاییها در این سرزمین، اقوام بومی در مناطق مختلف تنكابن می‌زیسته اندبه ویژه استخوانهایی كه در مناطق كوهستانی پیدا شده، حاكی از آن است كه اقوامی از آماردها(آمردها)در این دیار سكونت داشه‌اند.

در كیلومتر 30 محور تنكابن به چالوس، حد فاصل عباس آباد و سلمانشهر منطقه حفاظت شده خشكه داران قرار دارد . این منطقه كه در صد متری دریا قرار دارد به عنوان تنها جنگل جلگه ای و بكر و از آخرین بازمانده های اكوسیستم های جنگلی شمال ایران است. این موزه با مسافتی بالغ بر 2600000 متر مربع دارای گونه های مختلف جانوری و گیاهی است. سازمان حفاظت محیط زیست موزه تاریخ طبیعی خشكه داران را با مجموعه تاكسیدرمی حیوانات شمال ایران در این منطقه دایر نموده است كه با استفاده گروه های مختلف گردشگران به ویژه دانش پژوهان مواجه بوده است.

ساختمان شهربانی تنكابن
ساختمان شهرداری تنكابن تنكابن
ساختمان ژاندارمری تنكابن
ساختمان حاج خلیلی تنكابن
نهارخوران امیراسعد تنكابن
راه مالرو تنكابن
فرهادجوی تنكابن

پل لپاسر تنكابن
پل حسن كلایه تنكابن
پل قلعه گردن تنكابن
پل چشمه كیله