• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
بهداشت و سلامت (بازدید: 2130)
دوشنبه 23/5/1391 - 22:24 -0 تشکر 510435
چرا جوانان سکته مغزی می‌کنند؟

انتظار می‌رود سکته‌‌های مغزی در افراد مسن دیده شود و اغلب نیز چنین است. در عروق مغزی سالمندان به دلیل بیماری‌های عروقی، دیابت و پرفشاری خون، لخته ایجاد می‌شود و سکته مغزی اتفاق می‌افتد. اما سکته همیشه مختص افراد مسن نیست، بلکه در جوانان نیز رخ می‌دهد. به‌خصوص اگر بیمار کمتر از 40 سال سن داشته باشد، باعث تعجب همگان خواهد شد. اما سوال این است چرا جوانان سکته مغزی می‌کنند؟

 

تحقیقات جدید در کشور ثابت کرده است که استرس روی متابولیسم بدن اثر تخریبی دارد و مهم ترین عامل سکته مغزی در جوانان است.

ثابت شده است که استرس می تواند بر روی دیواره رگ ها اثر مخربی بر جای بگذارد و باعث بیماری تصلب شرایین و ایجاد سکته های مغزی شود.

میزان استرس در جوانان جامعه ما بسیار بالا است و همین عامل سبب می شود میزان کور تیزول خون بالا رود. اگر این میزان به طور مداوم بالا باشد، روی سیستم گردش خون اثر می گذارد و باعث سکته مغزی می شود.

 

افزایش استفاده از دخانیات و به خصوص قلیان در جوانان نیز عامل مهمی است که متاسفانه تاثیرات مخربی بر روی عروق مغزی و سیستم قلبی عروقی می گذارد.

 

تغییر رژیم غذایی و استفاده از فست فود و غذاهای پر چرب و پر کالری عامل دیگری است که باید به آن توجه کرد. البته گاهی حجم غذای کم و بی کیفیت نیز اثرات مخرب خود را خواهد داشت.

 

ورزش و داشتن تحرک بدنی نیز عامل موثری در پیشگیری از بروز سکته مغزی است. ورزش‌های هوازی و در راس آنها پیاده روی بسیار موثرند.

 

متاسفانه موارد سکته مغزی  ناشی از مصرف مواد مخدر نیز شیوع پیدا کرده که خود علامت خطری برای جوانان است.

 

بدون شک، آلودگی هوا به خصوص در شهرهای بزرگ مانند تهران نیز در ایجاد سکته مغزی موثر است.

 

یک مورد خاص وجود دارد که به دلایل مادرزادی، عروق خونی مغز بعضی از انسان‌ها نازک است و به طور ناگهانی پاره می‌شود. همین مساله باعث پارگی لخته و فرد دچار سکته می‌شود، اما علت اصلی سکته جوانان نوعی بیماری به نام نشانگان آنتی‌فسفولیپید است. در این بیماری آنتی‌بادی‌هایی ایجاد می‌شوند که با فاکتورهای انعقادی خون تداخل می‌کنند و باعث بروز لخته در عروق می‌شوند. 46 درصد سکته‌های مغزی بیماران زیر 40 سال در اثر وجود همین آنتی‌بادی‌هاست که از این تعداد 70 تا 80 درصد آن را زنان تشکیل می‌دهند.

 

این نشانگان به دو گروه اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود؛ اولیه یعنی هیچ علتی برای آن یافت نمی‌شود و ثانویه یعنی در اثر مشکلی، مصرف برخی از داروها و... آنتی‌بادی در خون نمایان می‌شود. البته آنتی‌بادی ممکن است در خون افراد عادی هم دیده شود، ولی این به آن معنا نیست که حتما فرد در آینده دچار سکته مغزی خواهد شد.

 

این بیماری بیشتر در خانم‌های باردار به‌خصوص بعد از زایمان شایع است، زیرا به علت افزایش هورمون‌های آزادشده توسط جفت و تخمدان زن باردار،‌ خاصیت انعقاد‌پذیری خون بالا می‌رود. پس احتمال بروز لخته خون در اندام‌های تحتانی خانم باردار و سایر نقاط بدنش مثل مغز زیاد است.

 

گاهی بیمارانی به پزشک مراجعه می‌کنند که سطح هوشی‌شان کاهش یافته و اختلال شناختی ادراکی پیدا کرده‌اند و در سن 45 تا 50 سالگی به یک کودک معصوم تبدیل می‌شوند و وقتی ام‌ارآی درخواست می‌شود، پزشک با لخته‌های ریز متعدد در مغز بیمار روبرو می‌شود. آنها نیز مبتلا به این نشانگان هستند.

نوع دیگر آنتی‌فسفولیپید ثانویه مربوط به بیماری لوپوس است که یک بیماری خودایمنی است و در آن فرد مبتلا، مستعد سکته مغزی، لخته در ریه و پا یا نقاط دیگر است.

بیماری دیگر نشانگان بهجت است که در موارد اندکی، بیماری دیواره عروق را هدف می‌گیرد و یکی از عوارض اختلال دیواره عروق، بروز لخته است که اگر این لخته‌ها در مغز باشد، ممکن است با فلج اندام‌ها، اختلال در راه رفتن و حرف زدن توأم باشد.

 

برای تشخیص نشانگان آنتی‌فسفولیپید، پزشک تست آنتی‌بادی درخواست می‌کند و اگر به فاصله شش هفته (دو بار آزمایش تکرار می‌شود) تست مثبت باشد، بیماری قطعی است و درمانش رقیق‌کننده خون است.

 

پنج علامت هشداردهنده سکته مغزی

علائم سکته مغزی به طور ناگهانی آغاز می‌شوند. به همین دلیل توجه به زمان شروع علائم، حائز اهمیت است. این علائم عبارتند از:

 

‌- احساس کرختی یا ضعف که معمولا فقط در یک طرف صورت یا بدن، در یک دست یا پا و بسیار ناگهانی بروز می‌کند.

- منگ و گیج شدن که موجب اختلال ناگهانی گفتار و دشواری در پیدا کردن واژه‌های مناسب و یا حتی ناتوانی در درک گفته‌های دیگران می‌شود.

- اختلال در راه رفتن که ناشی از سرگیجه ناگهانی، از دست دادن تعادل و از دست دادن هماهنگی است.

- تاری ناگهانی دید که موجب مشکل در بینایی در یک یا هر دو چشم می‌شود. گاهی نیز فرد دچار دوبینی یا تیره‌شدن کلی دید می‌شود.

- سردرد غیرعادی و شدید که شبیه به یک ضربه ناگهانی است و گاهی با سرگیجه و حالت تهوع همراه است.

 

پنج علامت دیگر وجود دارد که در خانم ها شایع تر است. این علائم عبارتند از:

- احساس خستگی ناگهانی

- افتادن یا تشنج ناگهانی

- تشدید ناگهانی ضربان قلب

- بروز درد ناگهانی در قفسه سینه، دست، پا و صورت

- تنگی نفس به طور ناگهانی و یا سکسکه

 

سکته یک اورژانس پزشکی است و برای متوقف کردن آسیب‌های احتمالی به مغز بیمار، فقط سه ساعت فرصت وجود دارد. بنابراین هر نوع نشانه و علامتی صرف نظر از کوچک بودن آن، باید فورا مورد توجه قرار بگیرد.

فرآوری: نیره ولدخانی

بخش سلامت تبیان

دوشنبه 23/5/1391 - 22:25 - 0 تشکر 510447

علائم سکته مغزی


- بی حسی ناگهانی بدن، به خصوص یک طرف آن 


- تغییرات ناگهانی بینایی در یک یا هر دو چشم و سخت بلعیدن غذا


- به طور ناگهانی و بدون علت دچار سردرد شدید شدن


- به طور ناگهانی سرگیجه داشتن، سخت راه رفتن و عدم تعادل داشتن


- به طور ناگهانی پریشان و گیج شدن، سخت صحبت کردن و سخت فهمیدن

دوشنبه 23/5/1391 - 22:25 - 0 تشکر 510452

انواع سکته مغزی

دو نوع سکته مغزی اصلی وجود دارد و این دو نوع، هر کدام به روش های خاص خود درمان می شوند.



1- سکته مغزی ایسکمی: علت این نوع سکته، ایجاد لخته خونی در رگ است که مانع عبور خون به سمت مغز می شود. این سکته بیشتر شایع است.



2- سکته مغزی خونی : علت این نوع سکته، پاره شدن رگ خونی در مغز و خونریزی داخل مغز است که به سختی بند می آید. این نوع سکته کمتر شایع است، اما افرادی که به این سکته دچار شوند، بیشتر می میرند.



یک نوع هم به نام سکته مغزی کوچک وجود دارد که در حقیقت یک سکته ایسکمی گذراست، یعنی به طور موقت جریان خون بخشی از مغز دچار اختلال می شود و باعث بروز علائمی شبیه به سکته مغزی واقعی می گردد. هنگامی که خون دوباره به جریان بیفتد، این علائم ناپدید می شوند.


این سکته یک علامت هشداردهنده ای است که نشان می دهد سکته مغزی به زودی اتفاق می افتد و باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

دوشنبه 23/5/1391 - 22:26 - 0 تشکر 510455

علل سکته مغزی


یکی از علل شایع، آترواسکلروز (سخت شدن شریان ها) می باشد. پلاک های ساخته شده از چربی، کلسترول، کلسیم و دیگر مواد در شریان ها، باعث تنگ شدن رگ خونی می شوند. یک لخته خونی ممکن است در این راه باریک بماند و باعث سکته مغزی ایسکمی شود.


سکته مغزی خونی هم در اثر فشار خون بالای کنترل نشده بوجود می آید.

دوشنبه 23/5/1391 - 22:26 - 0 تشکر 510459

آزمایش FAST برای تشخیص سکته مغزی


F همان Face (صورت) است. پزشک از شما می خواهد لبخند بزنید. او می بیند که آیا آب دهانتان از یک طرف تراوش می کند.


A همان Arms (بازوها) است. پزشک از شما می خواهد بایستید. او می بیند که آیا یک طرف بدنتان رو به پایین است.


S همان Speech (صحبت کردن) است. پزشک از شما می خواهد یک جمله ساده را چند بار تکرار کند. او می بیند که آیا شما دارای مشکل حرف زدن هستید و یا کلمه ای را جا می اندازید.


T همان Time است. زمان بسیار مهم است. اگر هر کدام از این علائم را دارید، باید فورا تحت درمان قرار بگیرید.

دوشنبه 23/5/1391 - 22:26 - 0 تشکر 510461

راه های تشخیص علت سکته مغزی


هنگامی که فردی با علائم سکته به اورژانس می آید، اولین قدم این است که نوع سکته مشخص شود.


سی تی اسکن مشخص می کند که سکته مغزی ناشی از مسدود شدن رگ خونی است یا خونریزی در مغز.


آزمایش های دیگر نیز کمک می کند تا محل دقیق لخته خونی و یا خونریزی در مغز شناسایی شود.

دوشنبه 23/5/1391 - 22:27 - 0 تشکر 510463

عوامل خطر سکته مغزی


- افزایش فشار خون


- افزایش کلسترول خون


- دیابت


- چاقی



عوامل خطر رفتاری


رفتارهای خاصی باعث افزایش خطر بروز سکته می شود، این رفتارها شامل:


- سیگار کشیدن


- کم تحرک بودن


- استفاده زیاد از الکل



عوامل خطر تغذیه ای


یک رژیم غذایی نامناسب باعث افزایش خطر سکته می شود. مصرف زیاد چربی ها و کلسترول باعث باریک شدن رگ های خونی توسط پلاک ها می گردد.


مصرف زیاد نمک باعث افزایش فشار خون می گردد.


مصرف زیاد کالری به چاق شدن می انجامد.


یک رژیم غنی از میوه ها و سبزیجات، غلات سبوس دار و ماهی ممکن است در کاهش سکته مغزی موثر باشد.



عوامل خطر غیر قابل کنترل


برخی عوامل تحت کنترل شما نیستند، از قبیل:


- افزایش سن و یا داشتن سابقه خانوادگی سکته


- جنسیت هم در این رابطه نقش دارد. مردان بیشتر دچار سکته می شوند.


- نژاد هم مهم است. آمریکایی های آفریقایی تبار، بومیان آمریکایی و بومیان آلاسکا در معرض خطر بیشتری قرار دارند.


مریم سجادپور


بخش سلامت تبیان

دوشنبه 23/5/1391 - 22:29 - 0 تشکر 510482

جلوگیری و درمان سکته مغزی



در سکته مغزی ایسکمی (ایجاد لخته خون در رگ)، درمان بر اساس بازگرداندن جریان خون در رگ است. داروهای خاصی می توانند لخته را حل کنند و آسیب های ناشی از سکته را به حداقل برسانند، اما باید دارو را در طی سه ساعت اولیه شروع علائم مصرف کرد.


سکته مغزی خونی (پاره شدن رگ خونی) را سخت می شود درمان کرد و درمان شامل: کنترل فشار خون، کنترل خونریزی و ورم مغز است.



عوارض ناشی از سکته مغزی


عوارض سکته بستگی به شدت سکته و زمان درمان بیماری دارد. انواع آسیب ها بستگی به محلی دارد که سکته در آنجا رخ داده است.


مشکلات شایع بعد از سکته شامل: بی حسی دست ها و پاها، سخت راه رفتن، مشکلات بینایی، مشکلات بلع غذا و مشکلات صحبت کردن و درک کردن می باشد.


این مشکلات می تواند دائمی باشند، اما بیشتر مردم دوباره توانایی های خود را بازمی یابند.



فیزیوتراپی


بعد از سکته مغزی، عضلات ضعیف می شوند و فرد تعادل بدنی ندارد.


این مشکلات با راه رفتن و دیگر فعالیت های روزانه فرد تداخل می کنند.


برای بازیابی تعادل بدن و تقویت عضلات، فیزیوتراپی بهترین روش است.


برای مهارت های حرکتی ظریف مانند: استفاده از قاشق و چنگال، نوشتن و دوختن چیزی با دست، کار درمانی می تواند کمک کند.



گفتار درمانی


توانبخشی جزو روند بهبودی بیماران می باشد. این درمان کمک می کند که بیمار مهارت های از دست داده را دوباره به دست بیاورد و آسیب هایی که هنوز بوجود نیامده است را جبران کند.


هدف این است که بیمار استقلال خود را دوباره بدست آورد.


برای افرادی که مشکل در صحبت کردن دارند، گفتار درمانی مهم است.


گفتار درمان می تواند مشکل بلع این افراد را بهبود دهد.



بحث درمانی


افرادی که از سکته جان سالم به درآورده اند باید بتوانند احساساتی همانند: ترس، خشم، نگرانی و غم و اندوه را نشان دهند.


مشاوره با یک روانشناس و یا روانپزشک می تواند در این زمینه کارگشا باشد.


درمانگر همچنین می تواند علائم افسردگی را در افراد بعد از سکته مغزی ببیند.



جلوگیری از سکته


می توانید با تغییر عادات از سکته جلوگیری کنید.


- سیگار کشیدن را ترک کنید.


- ورزش کنید و وزن مناسب خود را حفظ کنید.


- الکل ننوشید.

- نمک را کم مصرف کنید.


- یک رژیم غذایی سالم به همراه میوه، سبزیجات، غلات کامل و ماهی داشته باشید.



جلوگیری از سکته: دارو درمانی


برای افرادی که در معرض خطر سکته قرار دارند، پزشکان توصیه به داروهایی می کنند که این خطر را کاهش دهد.


داروهای ضد لخته مثل آسپیرین از چسبیدن پلاکت ها به هم و تشکیل لخته جلوگیری می کنند.


همچنین داروهای ضد لخته دیگری از قبیل وارفارین، برای از بین بردن سکته در برخی بیماران مفید است.


اگر شما دارای فشار خون بالایی هستید، پزشک به شما داروی کاهنده فشار خون می دهد.



جلوگیری از سکته: جراحی


در برخی مواقع، سکته در نتیجه تنگ شدن شریان کاروتید رخ می دهد.


شریان کاروتید، رگ خونی است که در هر طرف گردن وجود دارد و خون را به مغز می برد.


افرادی که دچار سکته خفیف شده اند، ممکن است عمل جراحی برای آنها مفید باشد. این عمل جراحی به نام کاروتید اندراکتومی خوانده می شود.


با استفاده از این عمل، لخته را از جدار شریان کاروتید برمی دارند و جلوگیری از سکته مغزی می کنند.



جلوگیری از سکته: بالون و استنت


پزشک همچنین می تواند لخته موجود در شریان کاروتید را بدون عمل جراحی درمان کند. این روش به نام آنژیوپلاستی خوانده می شود.


در این روش، به طور موقتی یک کاتتر به داخل عروق وارد می کنند و یک بالون کوچکی را پر از باد می کنند که منطقه مسدود شده توسط پلاک را باز کند.


یک لوله فلزی که به نام استنت خوانده می شود را می توان در رگ قرار داد تا رگ را باز نگه دارد.



زندگی بعد از سکته


بیشتر از نصف افرادی که دچار سکته می شوند، دوباره توانایی خود را به دست می آورند و خود می توانند از خودشان مراقبت کنند.


افرادی که داروی ضد لخته را مصرف می کنند، به زودی بهبود خواهند یافت.


افرادی که دارای ناتوانی و معلولیت می باشند، اغلب می توانند با استفاده از درمان های بالا، عملکرد مستقل را یاد بگیرند.


خطر سکته مغزی دوم بیشتر از سکته مغزی اول است، اما این خطر با گذشت زمان کمتر می شود. 


مریم سجادپور


بخش سلامت تبیان


دوشنبه 23/5/1391 - 22:30 - 0 تشکر 510485

اولین کار پس از سکته مغزی



نخستین اقدام، تلفن کردن به اورژانس پیش بیمارستانی( تلفن 115) است، زیرا آن ها برای اندازه گیری قند خون و دادن اکسیژن به بیمار دارای امکانات لازم هستند.



نکته ی مهم بعدی، انتقال بیمار به مرکز درمانی است که دارای وسایل تشخیصی و درمانی کافی و لازم باشد تا بیمار نیازمند انتقال بین بیمارستانی نگردد، مثلا بیمارستان باید دارای دستگاه سی ‌تی ‌اسکن باشد.



بهتر است سنجش اشباع اکسیژن از طریق پایانه‌ های متصل شونده به بند انتهایی انگشت، برای بیمار انجام شود. اگر این وسیله در دسترس نبود، یا اشباع اکسیژن کمتر از 92 درصد بود، باید به بیمار اکسیژن داد.



بسیار دیده شده است که پرسنل اورژانس یا همراهان بیمار، فشار خون او را اندازه گیری می کنند و با دیدن اعداد بالا، سریعا فشار بیمار را پایین می ‌آورند، در صورتی که علت فشار بالا در افراد مبتلا به سکته مغزی، جبران کاهش خون‌ رسانی است. در این بیماران فشار درون مغز بالا می ‌رود و خون ‌رسانی در کل مغز کاهش می ‌یابد. بدن برای جبران این مساله، با افزایش دادن فشار خون بر مقاومت موجود غلبه می ‌کند. به همین دلیل، کاهش دادن فشار خون به این مکانیسم هوشمندانه ی بدن آسیب رسانده و مغز را درگیر کاهش خون ‌رسانی شدید می ‌کند.



استفاده از داروهای خود بیمار یا دارویی جدید نیز تا قبل از تایید تشخیص، ممنوع است.



برای تشخیص دقیق، بیمار نیازمند عکسبرداری از مغز به روش سی ‌تی ‌اسکن است. اگر در سی ‌تی ‌اسکن خون‌ ریزی وجود نداشته باشد، آسپیرین برای جلوگیری از بروز لخته ی مجدد در عروق مغزی تجویز می‌ شود.



بیمار به مصرف 325 میلی گرم آسپیرین در روز نیاز دارد که از میزان مصرفی آسپیرین در سکته‌ های قلبی بیشتر است.



بیماران دیابتی نیز نیازمند کنترل قند خون در محدوده ی طبیعی هستند.



در بیمارانی که دمای بدن شان بیشتر از 5/37 درجه سانتی ‌گراد می‌ شود، باید تب را کنترل کرد. افزایش دما با افزایش ناخوشی و مرگ بیمار همراه است.



در نظر داشته باشید تمام بیماران مبتلا به سکته‌ مغزی مستعد بروز تشنج نیستند و نیازی به درمان با داروهای ضد تشنج ندارند، مگر این ‌که تشنج در آن ها بروز کند یا خون ریزی مغزی داشته باشند. در این شرایط برای پیشگیری از بروز تشنج، اقدام به تجویز فنی توئین می ‌کنند.



برای شروع غذا در این بیماران باید با رژیم مایعات شروع کرد. اگر پس از نوشیدن مایعات، علامتی از عدم تحمل غذا و بروز سرفه دیده نشد، می‌ توان رژیم غذایی جامد را شروع کرد.



برای دادن آسپیرین می ‌توان آن را با مربا مخلوط کرد و به بیمار داد تا قابل تحمل شود و برای بیمار، خطری در موقع بلع ایجاد نکند.


دکتر بهروز هاشمی - متخصص طب اورژانس


جام جم

دوشنبه 23/5/1391 - 22:32 - 0 تشکر 510491

سكته مغزی چیست؟


هر ساله میلیون ها نفر از مردم جهان، در سنین مختلف و برای اولین بار دچار سكته مغزی می شوند. همچنین هر سال هزاران نفر در ایران، در اثر سكته مغزی جان می دهند و كلاً سكته مغزی، سومین علت مرگ و میر در دنیاست. نكته قابل توجه  این است كه: این بیماری به طور ناگهانی اتفاق نمی افتد و پزشكان می توانند افرادی را كه در معرض ابتلا به آن هستند مشخص كنند.


شما هم با شناختن عوامل خطرساز برای سكته مغزی قادر خواهید بود از آن جلوگیری نمایید. قبل از هر چیز باید گفت دو نوع سكته مغزی وجود دارد:


1- سكته مغزی ایسكمیك


این نوع سكته مغزی، زمانی اتفاق می افتد كه یك لخته خون یا چربی، موجب انسداد رگ و قطع جریان خون در مغز شود. انسداد شریان می تواند داخل یا اطراف مغز رخ دهد، همچنین لخته های خونی می توانند توسط جریان خون از دیگر نقاط بدن به مغز آورده شوند. علل این نوع سكته عبارت اند از:


رسوب چربی و ایجاد پلاك در شریان های گردنی و اختلالات قلبی كه منجر به تشكیل لخته های خونی می گردد.


این علائم سكته گذرا یا خفیف، حدود چند دقیقه تا چند ساعت طول كشیده و سپس به كلی از بین می رود.


ولی به خاطر داشته باشید كه هرگز سكته گذرا را نادیده نگیرید چرا كه این سكته، نشانگر در راه بودن یك سكته مغزی شدیدتر است. پس سعی كنید دوره ی درمان سكته گذرا را كامل كنید، حتی اگر نشانه های آن از بین رفته باشند.


2- سكته مغزی خونریزی دهنده


این نوع از سكته های مغزی، ناشی از پاره شدن یك رگ خونی در داخل یا سطح مغز می باشد. وقتی كه یك رگ خونی پاره می شود، دیگر حس به سلول های مغزی نمی رسد، به علاوه نشت خون از رگ پاره شده، می تواند به بافت مغزی آسیب جدی وارد نماید.

علل این نوع سكته عبارت اند از:


- فشاربالا كه موجب تضعیف عروق خونی می گردد.

- سخت شدن رگ ها كه عروق مغزی را شكننده می كنند.


- آنوریسم یعنی ضعیف شدن یك نقطه در دیواره عروق كه می تواند پاره شود.


- ضربه مغزی.


- مصرف مشروبات الكلی.



عوامل خطرساز سكته مغزی


شناخت عوامل سكته مغزی، كلید پیشگیری از آن هستند. این عوامل عبارت اند از: سن: سكته مغزی در تمام سنین ممكن است اتفاق بیفتد ولی بروز آن در افراد مسن تر بیشتر احتمال دارد. جنسیت: مردان بیش از زنان به سكته مغزی مبتلا می شوند. سابقه سكته مغزی: احتمال سكته در افرادی كه سابقه قبلی سكته مغزی یا سكته گذرا دارند، بیشتر است. سابقه خانوادگی: احتمال سكته مغزی در افرادی كه یكی از اعضای خانواده آنها به سكته دچار شده ، بیشتر است. دیابت و بیماری های خاصفشارخون بالا: فشارخون بالای كنترل نشده می تواند  زمینه سازی بسیاری از سكته های مغزی باشد. بیماری های قلبی: یكی از عوامل ایجاد كننده سكته مغزی، صداهای اضافی و ضربان های سریع و ناكامل قلبی است. تنگی شریانها: تشكیل پلاك ها در شریان های مغزی می تواند احتمال سكته مغزی را بالا ببرد كه البته تشخیص این امر با شنیدن به وسیله گوشی پزشكی میسر است. كشیدن سیگار: سیگار می تواند موجب افزایش فشارخون و صدمه به سرخرگ ها گردد. چاقی: چاقی خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیماری های قلبی، دیابت و بالاخره سكته مغزی را افزایش می دهد. اعتیاد: الكل و كوكائین علاوه بر افزایش فشارخون، احتمال بروز سكته مغزی را نیز افزایش می دهند.

كنترل سكته مغزی


معمولاً پزشكان قبل از وخیم شدن بیماری ها، می توانند از تشدید آنها جلوگیری كنند. لذا حتماً با پزشك متخصص خود مشورت كنید. این كار به شما كمك خواهد كرد كه وزن و فشار خود را كنترل كرده و از مسائلی كه سلامتی شما را تحت الشعاع قرار می دهند جلوگیری كنید. به خاطر داشته باشید! مصرف كمِ نمك و ورزش كردن شما را در پایین نگه داشتن فشار خون، یاری می دهد.

علائم سكته مغزی


همواره علائم سكته مغزی را جدی بگیرید. سكته مغزی یا گذرا می تواند به همراه همه یا تعدادی از علائم زیر باشد:

- ضعف، سوزن سوزن شدن یا مور مور شدن دست و پا یا هر دو؛ ممكن است این علائم در یك طرف بدن ظاهر شوند. فلج اندام ها هم ممكن است رخ دهد.


- مشكلات بینایی از جمله تاری دید، كاهش بینایی، دوربینی و حتی نابینایی كامل، می تواند از علائم سكته مغزی باشد.


- مشكلات تكلم، برخی از بیماران توان روان صحبت كردن را از دست می دهند.


- گاهی افرادی كه دچار سكته مغزی می شوند، هوشیاری خود را نسبت به زمان و مكان حاضر از دست می دهند، به طوری كه ممكن است تلوتلو خورده و بر اثر گیجی به زمین بیفتند.


- این بیماران احتمال دارد هوشیاری خود را نیز از دست داده و دچار اغماء شوند.


- سردرد شدید، تهوع، استفراغ و سفت شدن گردن نیز ممكن است ایجاد شود.


اگر سكته مغزی رخ داد:


عملكرد سریع می تواند زندگی بیمار را نجات داده و عوارض مغزی ایجاد شده را به حداقل برساند، پس حتماً اورژانس را خبر كنید، حتی اگر علائم پس از مدتی از بین رفته باشند. اقدامات اورژانس جهت بهبود وضع مصدوم با ارزیابی های لازم و پیشگیری از عوارض می تواند در نجات جان بیمار مؤثر باشد. پس از انتقال بیمار به بیمارستان، اقداماتی همچون تصویربرداری، سی تی اسكن، الكتروكاردیوگرافی و سایر آزمایشات از قلب انجام می شود. در پاره ای از موارد نیز، به وسیله جراحی، خونریزی یا انسداد كه موجب سكته مغزی شده از میان برداشته می شود. البته حیات دوباره افرادی كه دچار سكته مغزی شده اند، بستگی به خفیف یا شدید بودن سكته و دائمی یا برگشت پذیر بودن آن دارد.

دوشنبه 23/5/1391 - 22:33 - 0 تشکر 510494

بایدها و نبایدهای تغذیه‌ای در سکته مغزی



سکته مغزی، سومین علت شایع مرگ در آمریکا و پس از آلزایمر، دومین علت شایع ناتوانی‌های مغزی محسوب می‌شود. سن بالا مهم‌ترین عامل خطر این بیماری است.


پرفشاری خون و استعمال سیگار، مهم‌ترین عوامل خطر قابل کنترل این بیماری محسوب می‌شوند. سایر عوامل خطر عبارتند از: بیماری‌های عروق کرونر قلبی، فیبریلاسیون شریان‌ها، دیابت، کلسترول بالا، داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری (در زنان سیگاری)، BMI (شاخص توده بدن) بیشتر از 27 کیلوگرم بر مترمربع و افزایش وزن بیشتر از 11 کیلوگرم در طول 16 سال در زنان و نسبت دور کمر به باسن بیشتر از 92/0 در مردان و فعالیت بدنی کم.


85 درصد سکته‌های مغزی در اثر به وجود آمدن لخته خون ایجاد می‌شوند که بیماری‌های آترواســـــکلروز، دیابــت، پرفشاری خون و نقرس این خطر را تشدید می‌کنند.


حمله آمبولیک (انسداد یک شریان توسط پلاک‌های کلسترول که بخشی از ذخیره اکسیژن مغز را از بین می‌برند)، زمانی رخ می‌دهد که یک پلاک کلسترول از رگ پروگزیمال جدا شود و به سوی مغز حرکت کند. در بیماران با عملکرد غیرطبیعی دهلیز قلبی، لخته‌ها ممکن است از این قسمت جدا شوند و آمبولی را تشکیل دهند. 15 درصد حمله‌ها نیز به صورت خونریزی‌های درون مغزی است که در بیشتر مواقع کشنده است. دو نوع خونریزی وجود دارد که هر دو در افراد مبتلا به افزایش فشارخون رایج‌تر است. اولی خونریزی درون پارانشیمی است که شیوع افزایش فشارخون در بیماران مبتلا به این خونریزی 80 درصد است و زمانی رخ می‌دهد که یک رگ درون مغز قطع شود. نوع دوم خونریزی درون مغزی خونریزی زیر عروق عنکبوتی در مغز است که معمولاً در اثر ضربه به سر ایجاد می‌شود، اما گاهی اوقات در اثر اتساع شریان جدا شده از رگ ایجاد می‌شود.



نقش تغذیه در پیشگیری از بروز سکته مغزی


پیشگیری اولیه، اساس مبارزه با حمله مغزی است و به طور عمده شامل اصلاح رژیم غذایی و اصلاحات مربوط به شیوه زندگی است. عوامل مربوط به تغذیه اثرات مفیدی در کاهش بروز حمله مغزی دارند.


مطالعات مختلفی اثر تغذیه را بر روی بروز سکته مغزی مورد بررسی قرار داده‌اند. در یک مطالعه کوهورت آینده نگر روی زنان و مردان دانمارکی، دریافت بالای میوه‌ها (به ویژه مرکبات) و سبزیجات خطر بروز سکته ایسکمیک را کاهش داد. در مطالعات دیگر، دریافت بالای آنتی اکسیدان‌ها (به عنوان مثال، ویتامین C، بتا- کاروتن و فلاوونوئیدها)، پتاسیم و فیبر با کاهش خطر سرطان همراه بوده است. احتمالاً اثر محافظتی میوه‌ها و سبزی‌ها به دلیل فراوانی این مواد مغذی در آن‌ها است.


در مطالعه آینده نگر ARIC، در طول 10 سال پیگیری در زنان و مردان آمریکایی، دریافت بالای غلات کامل به طور معکوس با میرایی و خطر سکته ایسکمیک رابطه داشت. به طور کلی افراد مصرف کننده غلات کامل، عادات غذایی و شیوه زندگی سالم‌تری دارند؛ نظیر فعالیت فیزیکی بالا، نکشیدن سیگار، دریافت کم گوشت قرمز و دریافت بالای میوه و سبزی؛ درحالی‌که، دریافت غلات تصفیه شده به طور عمومی با شیوه زندگی ناسالم‌تر مرتبط است.


در مطالعه‌ای دیگر، یک رژیم حاوی سویای زیاد نسبت به یک رژیم عادی به طور معنی‌دار در بهبود علائم سکته مغزی موثر بود. به نظر می‌رسد که فیتواستروژن‌های سویا، اثرات بالقوه محافظت کننده از نورون‌های مغز را داشته باشند. رژیم حاوی سویای بالا، به طور معنی‌داری وسعت منطقه بافت مرده بعد از انسداد رگ مغزی را کاهش داد. در واقع رژیم با سویای بالا، مرگ برنامه ریزی شده سلول‌ها را بعد از وقوع سکته تضعیف می‌کند و از طرف دیگر، موجب افزایش بیان فاکتور بقای سلول (bcl-xcl) می‌شود.


در مطالعه‌ای در فنلاند، دریافت بالای ویتامین E از منابع غذایی، به طور معکوس با خطر مرگ ناشی از سکته مرتبط بود. در مطالعات دیگر، دریافت دوزهای بالای ویتامین E (اغلب به شکل مکمل) روی کاهش خطر مرگ ناشی از سکته مغزی اثر معنی‌داری نداشت. این یافته که فقط دریافت ویتامین E از طریق غذاها اثر محافظتی دارد، پیشنهاد می‌کند که ممکن است وجود دیگر اجزای غذاها نظیر استرول‌های گیاهی و انواع خاصی از اسیدهای چرب غیر اشباع و یا دیگر توکوفرول‌ها (به عنوان مثال، گاما”‘ توکوفرول) علاوه بر ویتامین E موجود در غذاها، موجب چنین اثر محافظتی گردد.


همچنین در مطالعات دیگر مصرف مرکبات (که حاوی ویتامین C بالایی هستند)، رابطه معکوسی با بروز سکته داشت.


در مطالعات دیگر، اثر دریافت اسیدهای چرب امگا-3 به ویژه انواع بلند زنجیر آن‌ها (EPA و DHA) بر کاهش بروز سکته مغزی و نیز کاهش میرایی بعد از وقوع سکته به اثبات رسیده است. این اسیدهای چرب بلند زنجیر به طور عمده در ماهی‌های چرب نظیر ساردین، قزل‌آلا، آزاد، کولی و قباد یافت می‌شوند؛ چنانکه، در یک مطالعه آینده نگر مصرف بالای ماهی در زنان سفید پوست و سیاه پوست و مردان سیاه پوست نقش پیشگیری کننده داشت.


از طرف دیگر، در مطالعه‌ای در فنلاند، مردان میانسالی که قربانی سکته شده بودند، در مقایسه با مردانی که سکته نکرده بودند، سطوح پایین‌تری از آلفا لینولنیک اسید (ALA) که از دسته اسیدهای چرب ضروری امگا-3 و با تعداد پیوندهای کمتری است داشتند.


نتایج مطالعات مختلف آینده نگر جمعیتی دیگر نشان داده است که دریافت متناسب چربی از طریق غذا (30 درصد کل کالری رژیم روزانه) و دریافت زیاد فلاوونوئیدها از جمله چای سبز نیز می‌تواند نقش پیشگیری کننده داشته باشد.



توصیه‌ها


با توجه به نتایج مطالعات پیشین، توصیه‌های کلی برای پیشگیری از بروز سکته شامل موارد زیر است.


1- مصرف حداقل 8 واحد در روز از انواع میوه‌ها و سبزی‌ها


2-مصرف حداقل سه بار در هفته از ماهی‌های چرب و نیز مصرف بالای منابع گیاهی غنی از اسیدهای چرب آلفالینولنیک اسید ALA نظیر روغن بذر کتان، گردو، روغن کلزا، دانه سویا و روغن جوانه گندم.


3- افزایش مصرف پروتئین‌های گیاهی نظیر حبوبات و سویا و کاهش مصرف گوشت قرمز


4- افزایش مصرف منابع غذایی غنی از ویتامین E


(روغن‌های گیاهی مثل روغن سویا، ذرت، آفتابگردان، پنبه‌دانه، کلزا و سبزیجات دارای برگ سبز سرشار از ویتامین E)


5- پرهیز از مصرف غذاهای شور شامل غذاهای کنسرو شده و آماده مصرف، کنسرو سبزیجات در آب نمک، فرآورده‌های گوشتی و غذاهای دودی به منظور جلوگیری از افزایش فشار خون


6- مصرف بالای فلاوونوئیدها نظیر مصرف 5 فنجان چای سبز در روز



تغذیه درمانی پزشکی بعد از وقوع سکته


در هنگام بروز سکته، کاهش دریافت کلسترول (نظیر جگر، کله پاچه، گوشت امعا و احشا و چربی‌های حیوانی)، چربی (به ویژه چربی‌های اشباع نظیر روغن‌های حیوانی و روغن‌های نباتی هیدروژنه شده) و نمک (غذاهای کنسرو شده و آماده مصرف، کنسرو سبزیجات در آب نمک، فرآورده‌های گوشتی و غذاهای دودی) در رژیم غذایی ضروری است. تلاش‌ها باید در جهت حفظ سلامتی بیمار و کنترل وضعیت تغذیه‌ای وی باشد.



مشکلات تغذیه‌ای، به وسیله ارزیابی شدت حمله مغزی و محل تأثیر در مغز مشخص می‌شود. اختلالات غذا خوردن (دیسفاژی) که معمولاً همراه با سکته مغزی اتفاق می‌افتد، باعث تشدید مشکلات بیمار و بروز نتایج نامطلوب از جمله سوء تغذیه، عفونت ریوی، ناتوانی و افزایش طول مدت بستری شدن در بیمارستان می‌شود. این افراد باید فوراً از نظر دیسفاژی و رژیم غذایی ارزیابی شوند.

در بسیاری موارد حمایت‌های تغذیه ای (تغذیه از راه لوله بینی- معده‌ای) به طور موقت مورد نیاز است تا زمانی که بیمار توانایی غذا خوردن از طریق دهان را بیابد. همزمان با بهبود عملکرد حرکتی بیمار، خوردن طبیعی و سایر فعالیت‌های وابسته به زندگی روزانه نیز آغاز می‌شود.


برای پیشگیری از بروز مجدد سکته، منابع غذایی حاوی آلفا- لینولنیک اسید (نظیر روغن بذر کتان، گردو، روغن کلزا، دانه سویا و روغن جوانه گندم) مفید هستند. به افراد سیگاری و مصرف کننده مشروبات الکلی نیز توصیه می‌شود به ترک آن‌ها مبادرت ورزند.



بخش تغذیه و آشپزی تبیان

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.