با افزایش مراجعات افراد مختلف به مطب ها و درخواست انجام چکاپ بارها با نتایج غیر طبیعی آنزیم های کبدی برخورد کرده ایم. هدف از این مقاله ارائه راه کارهای مناسب جهت برخورد با این موضوع می باشد.
1- اولین قدم تکرار آزمایش آنزیم های کبدی (SGOT -SGPT-ALK.P) برای تائید نتایج قبلی می باشد
2- گرفتن شرح حال کامل بیماران شامل : سابقه هپاتیت. اعتیاد به تزریق مواد مخدر. دیابت. مصرف داروها.
3- علل افزایش آنزیم های کبدی به دو گروه: علل کبدی و غیر کبدی تقسیم می شود. و برای اولین گام آزمایش های زیر را درخواست می کنیم.
HCV.ab.A
HBs Ag. HBc Ab. HBe Ab.B
c .ceruloasmin serum
D. fe serum level and TIBC
E. Electophoresis protein serum
داروها ـ مصرف اکثر داروها از جمله NSAIDs. آنتی بیوتیکها، داروهای ضد تشنج. مهار كننده..coHMGO ردوکتاز و... باعث افزایش آنزیم های کبدی می شود. یک راه ساده برای ارزیابی اثر فوق قطع دارو و تکرار آزمایش بعد از یک هفته می باشد.
مصرف الکل ـ تشخیص مصرف الکل اغلب دشوار است. در صورت عدم شرح حال دقیق توسط بیمار یک فاکتور کمک کننده نسبت AST/ALT می باشد که در این بیماران بیش از دو می باشد.
هپاتیت مزمن ـ ارزیابی جهت هپاتیت HCV با HCV AB شروع میشود. در صورت مثبت بودن آزمایش HCV RNA PCR TEST درخواست می شود.
هپاتیت اتوایمون ـ اکثرا در خانمهای میانسال دیده می شود. و تست غربالگری مورد استفاده آزمایش الکتروفورز پروتئین های سرم است. که در بیش از 80 درصد بیماران یک هیپرگاماگلوبینمی در آزمایش مشاهده میشود. افزایش بیش از دو برابر این تشخیص را بیشتر مطرح میکند. برای تائید نیاز به بیوپسی کبد می باشد.
استئاتوز هپاتیت غیر الکلی NASH و استئاتوز کبدی باعث افزایش خفیف آنزیم های کبدی میشود در این بیماران نسبت AST/ALT کمتر از یک می باشد سونوگرافی کبد کمک کننده است و بیوپسی کبد باعث تائید تشخیص می شود کاهش وزن درمان اصلی این بیماری در بیماران چاق می باشد. این حالت در بیماران با دیابت شایعتر است.
هماکروماتوزیس ـ روش غربالگیری هماگروماتروز اندازه گیری آهن سرم و TIBC و محاسبه درصد اشباع ترانسفرین می باشد.که در صورت بیش از 45% نیاز به درخواست آزمایشات تکمیلی تر می باشد لازم به یادرآوری است که اندازه گیری فریتین سرم کمک کننده نمی باشد. زیرا یک واکنش دهنده فاز حاد می باشد.
بیماری ویلسون ـ تست غربالگری آن، اندازه گیری سرولوپلاسمین سرم می باشد. در قدم بعدی اندازه گیری کمی مس در ادرار 24 ساعت می باشد.
از علل شایع غیر کبدی می توان به بیماری اسپروی سلیاک مخفی اشاره کرد. و با اندازه گیری آنتی گیلیادین و آنتی میزومیال احتمال آن را مورد ارزیابی قرار داد.
در صورتی که آزمایشات اولیه نکته مثبتی نشان ندهد، بیماری مزمن کبدی وجود نداشته باشد و مقادیر آنزیم های کبدی کمتر از دو برابر نرمال باشد توصیه به پی گیری این بیماران و تکرار آزمایشات بصورت دوره ای می شود.
چنانچه مقادیر آنزیم های کبدی بیش از دو برابر نرمال باشد توصیه به انجام بیوپسی کبد برای مشخص کردن علت آن می شود.
منبع: مجله NEJM
منبع: نشریه پیام پزشک شماره 56. .
