1 ) فتق چیست و انواع آن کدامست؟
به زبان ساده به بیرون زدگیهای غیر طبیعی جدار شکم فتق می گویند. شایعترین نوع فتق، فتق جدار شکم در قسمت تحتانی راست یا چپ است که به آن فتق اینگوئینال یا فتق مغبنی گویند و در بین مردم به پارگی پرده شکم یا به اختصار پارگی پرده شهرت دارد. این بیماری در مردان بسیار شایعتر است.سایر انواع فتق، شامل فتق در محل جراحی قبلی، فتق نافی و غیره است. در این مقاله به توضیح در مورد شایعترین نوع فتق که همان فتق مغبنی است، پرداخته می شود.
2) چرا فتق ایجاد می شود؟
فتق هنگامی رخ می دهد که لایه های عضلانی جدار شکم ضعیف شده باشد. همانند بیرون زدگی تیوب داخلی یک لاستیک پاره شده، در فتق نیز احشاء داخلی شکم از طریق ناحیه ضعیفی روی جدار شکم بیرون می زنند و باعث شکل گیری یک برآمدگی می شوند. البته در کودکان علت ایجاد فتق، نوعی اختلال در شکل گیری لایه های جدار شکم است که در هنگام تولد وجود دارد. ورود احشاء شکم به داخل محل فتق می تواند باعث گردد که قسمتی از روده یا سایر اعضاء داخل شکم در داخل این بیرون زدگی گیر کند و باعث عوارض خطرناک شود. فتق می تواند سبب ایجاد درد شدید و مسائل جدی دیگر شود که حتی گاهی به جراحی اورژانس منجر می گردد.
3)چرا باید فتق را جراحی کرد؟
دو دلیل واضح برای درمان فتق، یکی دردی است که با ایستادن های طولانی یا بلند کردن اشیاء سنگین ایجاد می شود و دیگری از نظر زیبایی است که به واسطه وجود یک برجستگی باعث ناراحتی بیمار می شود. اما دلیل اصلی جهت ترمیم فتق این است که ممکن است روده یا عضوی دیگر، داخل فتق به دام بیفتد و قادر به خارج شدن از آن نباشد لذا باعث انسداد روده و به دنبال آن گانگرن یا سیاه شدگی و پاره شدن روده می شود.
4 ) آیا می توان به جای جراحی از فتق بند استفاده کرد؟
درمان غیر جراحی فتق مغبنی، استفاده از فتق بند است که روی ناحیه درگیر، فشار وارد می آورد و به جا انداختن آن، کمک می نماید اما در کل استفاده از آن ایده خوبی نمی باشد . فتق بند در واقع هیچ کاری جهت از بین بردن و رفع فتق انجام نمی دهد و فقط علائم آن را کاهش می دهد. بنابراین با وجود استفاده از آن فتق همچنان بزرگ می شود، همچنین موجب ایجاد زخم در موضع فتق می شود. تداوم در بزرگ شدن فتق و ایجاد چسبندگی در بافتهای زیرین، از عوارض فتق بند هستند که ترمیم جراحی فتق را دشوار می سازند و عود مجدد آن را محتمل تر می کنند. بنابراین استفاده از فتق بند فقط باید به عنوان یک وسیله به مدت کوتاهی قبل از انجام عمل جراحی محدود شود.
5) پس از عمل حدود چند روز باید بستری بود؟
بیشتر بیماران قادر هستند در عرض 1 الی 2 روز پس از عمل مرخص شده و به خانه روند.
6 ) پس از چه مدت می توان به سر کار رفت؟
بیماران قادرند فعالیتهای خود را در عرض 3 الی 5 روز پس از عمل جراحی، از سر گیرند ولی از انجام کارهای سنگین حداقل تا دو ماه و بطور معمول تا شش ماه باید پرهیز کرد.
7) پس از جراحی تا کی باید پانسمان را عوض کرد؟
در صورت رفع ترشح، پس از 48 ساعت نیاز به تعویض پانسمان نمی باشد اما در صورت ادامه ترشح، نیاز به تعویض پانسمان روزانه دارد.
8 ) چه مدت پس از عمل می توان حمام رفت؟
در صورتیکه محل زخم مشکلی نداشته باشد پس از 48 ساعت می توان استحمام کرد.
9 ) کی بخیه ها را باید خارج کرد؟
با نظر پزشک پس از 7 تا 10 روز.
10) پس از ترخیص به چه دارویی نیاز است؟
مسکن و در صورت صلاحدید پزشک آنتی بیوتیک (چرک خشک کن).
منبع:نشریه پیام پزشک، شماره 47.
