تبیان، دستیار زندگی

اهمیت مسجد مقدس جمكران از دیدگاه فقهاى اسلام و علماء اعلام و آیات عظام
آیة الله العظمى آقاى شیخ عبدالكریم حائرى  
مرحوم حضرت آیة الله العظمى حاج شیخ محمد على اراكى طاب ثراه در نماز جمعه قم فرمودند چند روز به اول ماه مانده عالم ربانى آقاى حاج شیخ محمد تقى بافقى محضر مبارك آیة الله العظمى آقاى شیخ عبدالكریم حائرى متوفاى 1355 ه‍ق مى رسیدند جهت شهریه طلاب حوزه ، سوال مى كردند وضع شهریه چطور است ؟ مرحوم حائرى مى فرمودند جز سرمایه توكل چیزى در دست نیست ، ایشان (آقاى بافقى ) راهى مسجد مقدس ‍ جمكران مى شدند، از توجهات صاحب الزمان (ع ) مشكل شهریه حل مى شد. ⁽¹⁸⁾
آیت الله العظمى خوانسارى پیاده به مسجد جمكران مى رود 
آیة الله احمدى میانجى فرمودند: از جمله بزرگان كه به مسجد مقدس ‍ جمكران خیلى علاقه داشتند حضرت آیة الله العظمى آقاى سید محمد تقى خوانسارى رحمه الله علیه متوفاى 1372 ه‍ق كه با مرحوم حضرت آیة الله العظمى آقاى اراكى متوفاى 1415 ه‍ق پیاده به مسجد شریف جمكران مى رفتند.
آیة الله آقاى حاج شیخ مرتضى حائرى و مسجد جمكران  
ایشان مى نوسند: مسجد جمكران یكى از آیات باهرات عنایت آن حضرت است ، و توضیح این مطلب در ضمن چند جهت - كه شاید خیلى ها از آن غافل باشند - مذكور مى شود:
(1) داستان مسجد جمكران كه در بیدارى واقع شده ، در كتاب تاریخ قم كه كتاب معتبرى است ، از صدوق علیه الرحمه نقل شده است .
مرحوم آقاى بروجردى كه مرد دقیق و ملائى بود، مى فرمود: این داستان در زمان صدوق علیه الرحمه واقع شده ، و او نقل كرده است ، دلالت بر كمال صحت آن دارد.
(2) داستان مشتمل بر جریانى است كه مربوط به یك نفر نیست ، براى این كه صبح كه مردم بیدار مى شوند مى بینند با زنجیر علامت گذاشته شده است كه مردم باور كنند. و این زنجیر مدتى در منزل سید محترمى ظاهرا به نام سید ابوالحسن الرضا بوده است ، و مردم استشفاء به آن مى نموده اند. و بعدا بدون هیچ جهت طبیعى مفقود مى شود.
(3) جاى دور از شهر و در وسط بیابان جائى نیست كه مورد جعل یك فرد جمكرانى بشود، آن هم دست تنها در یك شب ماه رمضان .
(4) نوعا مردم عادى به واسطه ى خواب یك امامزاده را معین مى كنند، و مسجد از تصور مردم عادى دور است .
(5) اگر پیدایش این مسجد روى احساسات مذهبى و علاقه مفرط به حضرت صاحب الامر(ع ) بود، مى بایست سراسر توسل به آن بزرگوار باشد، چنانكه در این عصر مردم بیشتر زیارت حضرتش در آن مسجد مى خوانند و متوسل به آن حضرت مى شوند، در صورتى كه در این دستور معنوى اصلا اسمى از آن حضرت نیست ، حتى تا به حال هم بیشتر معروف به مسجد جمكران است ، نه مسجد صاحب الزمان .
(6) متن دو داستان كه نقل شد، مشهود و یا مثل مشهود خودم بود، و هر داستانى دیگرى هست كه فعلا تمام خصوصیات آن را در نظر ندارم ، بعدا انشاء الله تحقیق نموده در این دفتر - باذنه تعالى - ذكر مى كنم .
(8) در آن موقع كه زمین این قدر بى ارزش بوده است ، فقط یك مساحت كوچكى را مورد این دستور قرار داده اند، كه ظاهرا حدود سه چشمه از مسجد فعلى است ، كه در زمان ما خیلى بزرگ شده است (ظاهرا آن چشمه اى كه در آن محراب هست ، و دو چشمه طرفین باشد).
نگارنده كه خالى از وسوسه نیستم ، و خیلى به نقلیات مردم خوش بین نیستم ، از این امارات به صحت این مسجد مبارك قطع دارم ، و الحمدلله على ذلك ، و على غیره من النعم التى لا تحصى . ⁽¹⁹⁾
آیة الله حجت و مسجد جمكران  
آیة الله العظمى آقا سید محمد حجت كوه كمرى قدس سره متوفى 1372 هجرى قمرى چهل نفر از فضلا حوزه علمیه قم را انتخاب نمودند و دستور فرمودند به مسجد مقدس جمكران بروند و در آنجا بعد از نماز صاحب الزمان زیارت عاشورا بخواند و دعا كنند كه از عنایت حضرت ولى عصر خداوند متعال باران بفرستد.
طلاب محترم صبح پیاده عازم مسجد جمكران شدند و بعد از نماز و زیارت عاشورا و دعا جهت باران كه مدتى بود باران نیامده بود از مسجد مقدس ‍ جمكران بیرون آمدند به طرف شهر مذهبى قم وسط راه باران چنان گرفت كه قابل تحمل نبود وقتى وارد منزل شدند جهت نماز كه خود آقا دستور داده بود كه گوسفندى بكشند و آبگوشت درست كنند تمام لباسهاى آقایان خیس شده بود به طورى كه فشار مى دادند و از لباس و عمامه ها آب جارى مى شد.
از بركات مسجد مقدس جمكران و عنایت حضرت صاحب الزمان نسبت به سربازان خود در آن روز بارندگى مفصلى شد. ⁽²⁰⁾
آیت الله العظمى آقاى حجت در مسجد مقدس جمكران  
حضرت آیت الله العظمى آقاى حجت رحمت الله علیه كه براى طلاب حوزه علمیه شهریه مى دادند روز آخر ماه بود براى فردا كه اول ماه باشد زمینه براى شهریه نداشتند، به خادم مى فرماید مركب را آماده كن تا بروم به مسجد مقدس جمكران معظم له عازم مسجد مى شوند بعد از نماز صاحب الزمان (ع ) و دعا عرض مى كنند آقا امام زمان علیه السلام این حوزه علمیه مال شما است این طلبه ها سربازان حضرتعالى هستند آبروى ما مربوط به شما است راجع به شهریه حوزه عنایتى فرمائید وقتى به منزل تشریف مى آورند خادم عرض مى كند آقا بعد از شما دو نفر آمدند و منتظر شما هستند معلوم مى شود جهت دادن وجوه شرعیه آمده اند و مبلغى پول خدمت آیت الله العظمى آقاى حجت مى دهند وقتى مى شمارند مى بینند به اندازه شهریه همین ماه است . ⁽²¹⁾
نظریه آیة الله العظمى بروجردى درباره مسجد مقدس جمكران  
حضرت آیة الله العظمى آقاى بروجردى (قدس سره الشریف ) متوفى 1380 هجرى قمرى فرمودند: اگر موفق بشوم در قم دو كار انجام خواهم داد، یكى راه مسجد مقدس جمكران را باز خواهم كرد دومى بیمارستانى در شهر قم بنا خواهم نمود. ⁽²²⁾
سخنان حضرت آیة الله العظمى آقاى بروجردى  
متن نامه حضرت حجه الاسلام واعظ شهیر آقاى حاج سید صادق شمس ‍ الدینى (معروف به شمس )
حجه الاسلام جناب آقاى عظیمى زید توفیقانه ، پس از عرض سلام حسب الامر دو خاطر جهت كتاب ارزشمندى كه در تعظیم مسجد مقدس جمكران در دست تالیف دارید تقدیم مى گردد اول اینكه اینجانب شاهد تشرف مرحوم آیة الله العظمى حاج آقا حسین بروجردى طباطبائى رحمه الله علیه بودم كه چون محل پدرى ما نزدیك به دروازه كاشان قم بود و راه نزدیك جمكران از آنجا مى گذشت آن مرجع جهانى به وسیله درشكه تشرف به مسجد مقدس جمكران پیدا كردند و اهالى محل بخصوص ائمه جماعات اطراف آن محل آماده شدند كه در مراجعت آن مرحوم نماز مغرب و عشاء را به امامت آن مرجع در مسجد كیهانى برقرار سازند حقیر هم كه حدود 18 سال داشتم یعنى حدودا سال 1330 بود حضور داشتم و دیدم كه بعد از نماز مغرب به عالمى امر كردند كه به مردم توصیه نمایند كه به مسجد مقدس جمكران رغبت نمایند و فرمودند اگر براى من مقدور بود نمازهاى واجب روزانه را در مسجد مقدس جمكران ادا مى كردم . ⁽²³⁾
حضرت امام خمینى قدس سره الشریف در مسجد مقدس جمكران  
حجه الاسلام و المسلمین جناب آقاى شیخ على اصغر احمدى خمینى فرمودند: اینجانب از زمانى كه وارد حوزه علمیه قم شدم و روزهاى جمعه به مسجد مقدس جمكران مى آمدم و نمازهاى این مسجد را انجام مى دادم و مى دیدم زوار بسیار در این مسجد مى آمدند و طلب حاجت مى كردند حتى در اوائل هم یك روز اهالى جمكران از امام دعوت كردند و ایشان هم قبول كردند و من هم با آقایان دیگر در خدمتشان به جمكران رفتیم و در آن مسجد مقدس جمكران نماز بجا آوردند امید است مومنین این مكان را بیشتر مورد توجه قرار دهند.
آیة الله العظمى گلپایگانى به مسجد مقدس جمكران مشرف مى شوند
علماء و مراجع بزرگوار ما در مواقع حساس و بحرانهاى شدید با نوشتن عریضه و توسل به ساحت مقدس حضرت صاحب الزمان روحى له الفداء از آن حضرت كمك گرفته و مى گیرند.
از جمله حضرت آیة الله العظمى آقاى گلپایگانى قدس سره متوفى 1414 هجرى قمرى كه در گرفتاریهاى مهم عریضه نوشته و در گل نهاده و به طرف مسجد مقدس جمكران قم روان مى شدند و عنایت خاصى به مسجد مقدس جمكران داشتند و از این راه از حضرت ولى عصر امام زمان (ع ) كمك مى گرفتند.
حجه الاسلام و المسلمین آقاى ابطحى فرمودند:
در اواخر سال جنگ تحمیلى بین ایران و عراق در حالى كه مرتب آتش و بمب بر سر مردم مى بارید و مردم بى پناه به اطراف و دهات به سر مى بردند و جمعى نیز به مسجد مقدس جمكران و اطراف آن پناه برده بودند حضرت آیة الله العظمى گلپایگانى با جمعى از علماء و نزدیكان مشرشف به مسجد مقدس جمكران شدند تا با توسل و عرض ادب به ساحت مقدس صاحب الزمان علیه السلام و دعا براى رفع گرفتارى مسلمانان مخصوصا ایران اسلامى حقیر هم افتخار نصیبم شد لذا معظم له عریضه نوشته بودند براى آن حضرت به اینجانب دادند كه طبق دستور رسیده گل بگیرم و با دعاى مخصوص خدمت حضرت حسین بن روح میان آب بیندازم حقیر طبق دستور انجام دادم و عرض كردم آقاجان امام زمان این نامه از طرف مرجع عالیقدر حضرت آیة الله العظمى گلپایگانى است و مردم در حالى كه اطراف آقا را گرفته بودند مى گفتند یا صاحب الزمان حاجت آقا را امشب بر آورده فرما و همه گریه مى كردند و دعا مى كردند فردا صبح شخص مومن و صالح و عالم منزل آمد و فرمود من خوابى دیدم ولى مفهوم او را ندانستم تصمیم گرفتم پیش شما بیایم و جواب بگیرم فرمود در عالم رویا دیدم شخصى فرمود به آقا بگویید جواب شما را حضرت سه روز دیگر مى دهند.
من از خوشحالى گریه مى كردم همانطور كه نامه و عریضه آن مرجع بزرگ به وسیله من بود حضرت فرموده بودند پیش حقیر آمدند تا من به آقا عرض ‍ كنم حضرت فرموده جواب عریضه سه روز دیگر داده مى شود و منتظر نتیجه بودیم كه روز سوم از طرف عراق اعلان آتش بس یك طرفه شد و جنگ تخفیف پیدا كرد و سرانجام جنگ تمام شد.
حجه الاسلام و المسلمین آقاى ابطحى فرمودند یكى از علما وارسته و متدین به منزل حقیر آمدند و فرمودند چه خبر دیروز بعد از ظهر منزل آقا بود كه شخصى حرفى و مطلبى را دو روز قبل مى زد و پیش بینى مى نمود؟
حقیر عرض كردم مرحوم آیة الله امامى از اصفهان وجهى سهم مبارك امام علیه السلام فرستاده بود، رفتم خدمت آقا بدهم جمعى از علما محضر مبارك آقا بودند معظم له صدا زدند باقر (حجه الاسلام آقاى حاج سید محمد باقر آیة الله زاده گلپایگانى ) معلوم شد آقا نجم الثاقب را مى خواهند و خودشان بنا دارند عریضه بنویسند بنده كتاب نجم الثاقب را آوردم و جلو معظم له گذاشتم فورا حركت فرمودند و به افرادى كه در خدمتشان بودند فرمودند فردا بیائید بلند شدند به طرف اطاق مخصوص خود نزدیك درب اطاق عرض كردم آقاى امامى این مبلغ را فرستاده اند تا خدمت شما بدهم فرمودند بماند براى افطارى ائمه جماعات اصفهان جهت ماه مبارك رمضان درب اطاق را بستند گویا مشغول نوشتن عریضه خدمت حضرت حجه علیه السلام شدند تا بعدا مشرشف به مسجد مقدس جمكران شوند اول غروب دكتر طالقانى تلفن زدند كه به اتفاق آیة الله آقاى حاج سید مرتضى قصد زیارت آقا را دارند عرض كردم آقا مشرف شدند به مسجد مقدس جمكران و پس از مراجعت كه به طول هم كشید تا ساعت 10 شب بود كه موفق به زیارت و دیدار آقا گردیدند و جاى شما خالى چه حالى آقا داشتند و آن چند نفر كه در مجلس حضور داشتند عالمى بنا كرد كلمه لا اله الا الله را تكرار كردن و گفتند دو روز قبل آن عالم وارسته چه فرمودند؟ گفتند فرمودند من تا به حال منزل آیة الله العظمى آقاى گلپایگانى و شخص ‍ ایشان را ندیدم لكن چه خبر است مشاهده مى كنم فردا بعد از ظهر منزل ایشان و ساعتى چه نورى و چه حالى و چه رابطه اى و چه عنایتى به به و مرتب تكرار مى كرد و غبطه مى خورد و در شگفت مى بودند.
معلوم مى شود این نوشتن عریضه و مشرف شدن به مسجد مقدس ‍ جمكران مورد قبول حضرت حق و عنایت امام زمان علیه السلام قرار گرفته است .
18- نقل از آیه الله شیخ ابوالحسن مصلحى
19- از دستنویس هاى مرحوم آیة الله آقاى حاج شیخ مرتضى حائرى ، كه در واحد فرهنگى كتابخانه عمومى حضرت ابوالفضل (ع ) موجود است .
20- از آیت الله سید مهدى مرعشى
21- از آیة الله بنى فضل
22- حجه الاسلام و المسلمین حاج اكبر آقا كیائى نژاد
23- نوشته معظم له در واحد فرهنگى كتابخانه حضرت ابوالفضل (ع ) موجود است .
نام كتاب : مسجد مقدس جمكران تجلیگاه صاحب الزمان (عج)

مؤ لف : سید جعفر میر عظیمى

مسجد جمکران جای مقدسیه من که هر بار رفتم اونجا احساس نزدیکی بیشتری با اما زمان میکنم و خیلی راحت نسبت به خانه یا مکان های زیارتی دیگه میتونم با امام زمان ارتباط بر قرار کنم و این مکان و قرار دادن تا شیعیان بیان به این مکان و بیشتر با این امامشون انس بگیرن و فرج به امید خدا نزدیک بشه.
"الهم عجل لولیک الفرج"