آلبوم موسیقی «دیار عاشقان»
بهزاد عبدی از جمله آهنگسازان ایرانی است كه برای اولین بار اپرا را با آواز ایرانی به مردم عرضه كرد و قابلیت‌های موسیقی ایران را به رخ موسیقی دنیا كشاند.او سال 87 با ساخت اپرای عاشورا روی نمایش عروسكی بهروز غریب‌پور و صدای خوانندگان موسیقی سنتی همچون محمد معتمدی، موسیقی سنتی ایران را با موسیقی غرب پیوند داد. سال 88 این آهنگساز، موسیقی دیگر اپرای عروسكی غریب‌پور را با عنوان «مولوی» براساس دو آواز سنتی و كلاسیك با بهره‌گیری از صدای خوانندگانی چون همایون شجریان، محمد معتمدی، حسین علیشاپور، محمدرضا صادقی، عامر شادمان، مهدی جاور و... ساخت كه این اثر نیز با اركستر ناسیونال اكراین ضبط شد.عبدی علاوه بر این دو اثر بزرگ، ساخت پوئم سمفونی «وقتی خداوند تو را می‌خواند» برای ویلن، فلوت، سنتور، وینسل و اركستر و سوئیت سمفونی «آینده روشن» را در كارنامه هنری خود دارد. عبدی این روزها اثر دیگری را روانه بازار موسیقی كرده كه از بقیه آثارش متفاوت است. او برای 2 شخصیت بزرگ كشور، شهید آوینی و شهید احمدی‌روشن موسیقی ساخته و در قالب یك اثر موسیقایی با عنوان «دیار عاشقان» با صدای علی تفرشی در بازار موسیقی منتشر کرده است.آلبوم «دیار عاشقان» بر چه اساس و در چه قالب موسیقایی شكل گرفت؟دیار عاشقان را كه شامل قطعاتی چون «شهید هنر» به یاد شهید مرتضی آوینی و قطعه «شهید علم» به یاد شهید مصطفی احمدی‌روشن است، به سفارش معاونت هنری ارشاد ساخته‌ام كه با اركستر ناسیونال اكراین ضبط شده است.كار شهید علم، كاملا حماسی و مارش‌گونه است كه برای اركسترسمفونیك و گروه كر نوشته‌ام.كار «شهید هنر» نیز رومنس و عاشقانه است كه با قطعه قبلی كاملا از نظر فضایی متفاوت است. در واقع مخاطب در این آلبوم با دو فضای موسیقایی متفاوت روبه‌رو می‌شود. به طوری كه اولین كار حماسی و تمپو تند و دومی آرام‌تر و عاشقانه است.قالب موسیقایی اثر نیز سرود است اما از آنجا كه سرود تمام مفاهیمش براساس شعر تعیین می‌شود و برای موسیقی بی‌كلام نوشته نمی‌شود، من نیز سعی كردم مفاهیم موجود در دو شعر را با موسیقی پررنگ‌تر كنم. موسیقی این آلبوم را براساس شعرهای كامران رسول‌زاده نوشته‌ام.نوازندگان این اركستر باتوجه به موضوعیت هر 2 قطعه و نیز بخش حماسی كار نوازندگان اركستر اوكراین به چه صورت با این موسیقی ارتباط برقرار كردند؟
از آنجا كه مردم اكراین و روسیه در مقاطع مختلف تاریخ، جنگ را تجربه كرده‌اند با موسیقی مارش عجین هستند و فضاهای آن را می‌شناسند بر این اساس از اجرای این كار بخوبی برآمدند و با احساس این آثار را اجرا كرده‌اند. چرا این كار را نیز همانند سایر آثارتان با اركستر اكراین ضبط كردید؟من سال‌هاست در اكراین زندگی می‌كنم و شناخت بهتری از توانایی‌های آنها دارم. آثار زیادی را هم با اركسترهای اكراین ضبط كرده‌ام البته بخش آوازی این كار را نیز همانند اپرای مولوی و عاشورا در ایران ضبط و در نهایت هر دو بخش را با هم میكس کردهام.چرا تاكنون با اركستر سمفونیك تهران، آثارتان را اجرا نكرده‌اید؟ آیا این اركستر سمفونیك، قابلیت لازم را ندارد؟همكاری نكردن من با اركسترهای ایرانی چند دلیل دارد؛ اول این‌كه به دلیل شناخت من از اركستر اكراین كار با اركستر حرفه‌ای اكراین بسیار راحت‌تر است، دوم این‌كه در ایران برای ضبط صدای 80 نوازنده و 40 نفر گروه كر، سالنی با امكانات بالا وجود ندارد. سوم كیفیت ضبط و اجرای بالا در آنجاست. به هر حال این اركستر و رهبر آن از برجستگان اركسترهای دنیا هستند و این برای كار عظیمی مثل اپرای مولوی یا عاشورا بسیار مهم بود. با توجه به این‌كه دیار عاشقان سفارشی از سوی معاونت هنری ارشاد است، چه نظری در خصوص موسیقی سفارشی و مناسبتی دارید؟كار مناسبتی نوشتن به اعتقاد آدم‌ها برمی‌گردد. اصولا هنر برای ارائه شدن باید با سفارش همراه باشد، چه سفارش دولتی باشد چه شخصی، مهم نیست و اگر چنین نباشد آثار هر هنرمندی در دخمه می‌ماند و خاك می‌خورد.
نكته: متاسفانه گاهی به واسطه كم‌اطلاعی بعضی مسوولان نسبت به موسیقی و اصول و قواعد درست آن، آثار بسیار بسیار نازلی تولید می‌شوند كه نه در شأن موسیقی كشور هستند و نه در سطح آن مناسبت خاص به نظر من با توجه به هزینه بسیار بالای آثار سمفونیك طبیعی است كه آثار به سمت سفارش‌های دولتی می‌روند و طبیعی است كه باید در آن سفارش‌ها ملاحظات سفارش‌دهنده لحاظ شود و ممكن است كه به سمت‌و‌سویی برود كه مخالف یا موافقان خودش را داشته باشد، اما برای این‌كه موسیقی كشور در حوزه آثار سمفونیك به غنای بیشتری برسد خوب است گاهی سفارشات دولتی به سوی آثاری جدا از مناسبات خاص برود مثلا یك سمفونی بدون‌درنظر گرفتن هیچ مناسبتی یا حداقل مناسبات مرسوم سفارش داده شود.آثار مناسبتی طبیعی است كه برای مناسباتی خاص تولید می‌شوند و جنبه‌ای مصرفی دارند اما اگر آن اثر مناسبتی درست نوشته شود از این حالت بیرون خواهد آمد و با اركسترهای مختلف اجرا خواهد شد. مثال بسیار خوب آن آثار شوستاكوویچ است كه مناسبتی اما از لحاظ آهنگسازی بسیار غنی هستند و تا به امروز بدون در نظر گرفتن مناسبت آن اثر اجرا می‌شوند. البته این مساله درباره دیگر آثار هنرمندان دنیا نیز صدق می‌كند چرا كه تمام آثار دنیا براساس سفارش ساخته شده‌اند. آخرین اثر من نیز كه عنوان دیار عاشقان را دارد نیز سفارشی است اما اگر در راستای تفكرات من نبود هرگز انجامش نمی‌دادم.به نظر شما ساخت موسیقی مناسبتی چقدر ضروری است؟اگر هنرمندان خوب ما دست از نوشتن آثار خوب مناسبتی بردارند، كار دست غیرمتخصصان می‌افتد كه بویی از هنر حرفه‌ای نبرده‌اند چون به هر حال آن اثر باید تولید شود. متاسفانه گاهی به واسطه كم اطلاعی بعضی مسوولان نسبت به موسیقی و اصول و قواعد درست آن آثار بسیار بسیار نازلی تولید می‌شوند كه نه در شأن موسیقی كشور هستند و نه در سطح آن مناسبت خاص.دیار عاشقان بعد از اپرای مولوی آخرین كار شما در قالب اركسترال است، اپرای مولوی نیز كاملا ایرانی و ملی بود. این اپرا و آثار این چنینی چه جایگاهی در میان آثار اركسترال خارجی دارد؟اپرای مولوی، اپرایی كاملا ملی و ایرانی در استانداردهای جهان است. نسخه فیلم این اپرا توسط استادان اپرای دنیا دیده و شنیده شده و آنها این اپرا را بسیار تحسین كردند و اثر موردتوجهشان بود، ولی این موضوع كه چه فاصله‌ای با اپراهای مطرح جهان دارد، اصولا نمی‌توان آنها را از لحاظ سبك با اپرای ملی مولوی مقایسه کرد، اما باید در شناساندن اپرای ملی ایرانی همه كوشا باشند.
اپرای ایرانی نه به این معناست كه باید ساز ایرانی داشته باشد، بایدی در كار نیست. این اپرا اگر بخواهد در جای دیگری از جهان اجرا شود، باید استانداردهای موسیقی جهانی را دارا باشد نه این‌كه برای اجرای آن مجبور به دعوت به نوازندگان ساز ایرانی باشند.
در اپرای عاشورا یا مولوی، موسیقی در كنار آواز بود و مخاطب با موسیقی تصویری روبه‌رو بود، با توجه به این موارد چقدر موسیقی این دو اثر و نیز موسیقی آلبوم دیار عاشقان را می‌توان بدون موضوع و تصویر به گوش هر مخاطبی رساند؟
موسیقی به تنهایی به واسطه این كه خود اپراست و دراماتیك، طبیعی است كه اثر خود را بر هر شنونده خواهد داشت. البته من خود شاهد اثر آن روی كسانی كه می‌شنوند و معنای آن را متوجه نمی‌شوند، بوده‌ام، اما طبیعی است كه كارگردان همواره تلاش می‌كند كه صداها دیده شوند. با توجه به این‌كه یك اثر موسیقایی باید جهانی هم باشد، شما به عنوان آهنگساز از چه ویژگی‌هایی برای جهانی شدن این آثار استفاده كردید؟
اگر منظور شما از جهانی بودن، اجرای آن است كه من در اركستراسیون اپرای عاشورا و مولوی تمام تلاشم را كرده‌ام كه از سازهای كلاسیك استفاده كنم كه قابل اجرا با تمام اركسترهای دنیا باشد. همچنین فواصل موسیقی در این اثر برای اركستر كاملا برای اجرا با اركسترهای دیگر، رعایت شده است هر چند خوانندگان، فواصلی ایرانی را اجرا كرده‌اند. البته این را هم اضافه كنم كه حتی اگر یك خواننده كلاسیك خارجی هم آن را به شیوه كلاسیك خارجی هم اجرا كند روح موسیقی ایرانی در تمام اثر جاری است.
هم‌اكنون در حال ساخت چه موسیقی‌هایی هستید؟من اخیرا بخشی از موسیقی فیلم‌های «113» به كارگردانی رضا توكلی و «برای سونیا» از علی ژكان را ضبط كرده‌ام و هم‌اكنون موسیقی فیلم «غریبه» را به كارگردانی حمید بهمنی شروع كرده‌ام. منبع سایت
