با سلام و صلوات بر محمد (ص) و آل طیبین و طاهرین آن حضرت و درود و عرض احترام بر شما دوستان تبیانی عزیز.

مدتی است که در جامعه مجازی اینترنت بحثهایی مرتبط با عقاید شیعه و سنی به گونه ای مستدل و محکم بدور از هر گونه نزاع  از طرفین صادرمی شوند که نیازاساسی به استدلال را طلب می کند .لذا تصمیم بر این شد با عنایت حق تعالی در این زمینه بحثی را عرضه کنم . امید است مورد رضایت حضرت ولی عصر (عج) قرار بگیرد .

اهل سنت بر این اعتقاد اند که اصول دین اسلام بر سه اصل استوار است (توحید و نبوت و معاد ) و امامت را از اصول دین جدا می دانند و اعتقاد دارند که امامت امری است که به مردم واگذار شده و هیچ دلیل نقلی (با توجه به اینکه عقل را از اصول استنباط عقاید نمی دانند)بر ثبوت امامت از جانب خداوند و شریعت وجود ندارد.

در این پست سعی کنید تا دلایل اثبات امامت از دیدگاه شیعه از طریق عقل و شرع به طور مستدل بیان گردد.

اثبات لزوم امامت

ختم نبوت بدون نصب امام معصوم , خلاف حكمت الهى است و كامل بودن دين جهانى و جاودانى اسلام , منوط به اين است كه بعد از پيامبر اكرم ( ص ) جانشينان شايسته اى براى او تعيين گردند بگونه اى كه بجز مقام نبوت و رسالت , داراى همه مناصب الهى وى باشند

اين مطلب را مى توان از آيات كريمه قرآن و روايات فراوانى كه شيعه و سنى در تفسير آنها نقل كرده اند استفاده كرد :

از جمله در آيه سوم از سوره مائده مى فرمايد : (( اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتى و رضيت لكم الاسلام ديناً ))

اين آيه كه به اتفاق مفسرين در حجة الوداع و تنها چند ماه قبل از رحلت پيامبر اكرم ( ص ) نازل شد بعد از اشاره به نا اميدى كفار از آسيب پذيرى اسلام (( اليوم يئس الذين كفر وامن دينكم ...)) تائكيد مى كند كه امروز دين شما را كامل , و نعمتم را بر شما تمام كرده .

  و با توجه به روايات فراوانى كه در شائن نزول اين آيه ها وارد شده كاملاً روشن مى شود كه اين (( اكمال و اتمام )) كه توائم با نوميد شدن كفار از آسيب پذيرى اسلام بوده با نصب جانشين براى پيامبر اكرم ( ص ) از طرف خداى متعال , تحقق يافته است . زيرا دشمنان اسلام , انتظار داشتند كه بعد از وفات رسول خدا ( ص ) ـ مخصوصاً با توجه به اينكه فرزند ذكورى نداشتند ـ اسلام بدون سرپرست بماند و در معرض ضعف و زوال قرار گيرد , ولى با نصب جانشين براى وى دين اسلام به نصاب كمال , و نعمت الهى به سرحد تمام رسيد و اميد كافران بر باد رفت . ( 1 )

و كيفيت آن , چنين بود كه پيامبر اكرم ( ص ) هنگام بازگشت از حجة الوداع همه حجاج را در محل (( غدير خم )) جمع كردند و ضمن ايراد خطبه مفصلى از ايشان سوئال كردند : (( الست اولى بكم من انفسكم؟ )) ( 2 ) آيا من از طرف خدا متعال بر شما ولايت ندارم؟ همگى يكصدا جواب مثبت دادند , آنگاه زير بغل على ( ع ) را گرفته او را در برابر مردم بلند كردند و فرمودند : (( من كنت مولاه فعلى مولاه )) و بدين ترتيب , ولايت الهى را براى آن حضرت , اعلام فرمودند .

  سپس همه حضار با آن حضرت بيعت كردند و از جمله , خليفه دوم ضمن بيعت با امير موئمنان على ( ع ) بعنوان تهنيت گفت : (( بخ بخ لك يا على , اصحبت مولاى و مولى كل موئمن و موئمنة)) ( 3 )

و در اين روز بود كه اين آيه شريفه , نازل شد : (( اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتى و رضيت لكم الاسلام ديناً )) و پيامبر اكرم ( ص ) تكبير گفتند و فرمودند : (( تمام نبوتى و تمام دين الله ولاية على بعدى ))

و در روايتى كه بعضى از بزرگان اهل سنت ( حموينى ) نيز نقل كرده اند آمده است كه ابوبكر و عمر از جابر خاستند و از رسول خدا ( ص ) پرسيدند كه آيا اين ولايت , مخصوص على است؟ حضرت فرمود :

  مخصوص على و اوصيائ من تا روز قيامت است . پرسيدند : اوصيائ شما چه كسانى هستند؟ فرمودند :

 (( على اخى و وزيرى و وارثى و وصيى و خليفتى فى امتى و ولى كل موئمن من بعدى , ثم ابنى الحسن , ثم النى الحسين , ثم تسعة من ولد ابنى الحسين واحداً بعد واحد , القرآن معهم و هم مع القرآن , لايفارقونه و لا يفارفهم حتى يردوا على الحوض )) (4)

بر حسب آنچه از روايات متعدد , استفاده مى شود پيامبر اكرم ( ص ) قبلاً مائمور شده بودند كه امامت امير موئمنان ( ع ) را رسماً اعلام كنند ولى بيم داشتند كه مبادا مردم , اين كار را حمل بر نظر شخصى آن حضرت كنند و از پذيرفتن آن , سرباز زنند . از اينروى , در پى فرصت مناسبى بودند كه زمينه اين كار فراهم شود تا اينكه اين آيه شريفه نازل شد :

 (( يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليك من ربك و ان لم تفعل فما بلغت رسالته و الله يعصمك من الناس )) ( 5 ) و ضمن تائكيد بر لزوم تبليغ اين پيام الهى ـ كه همسنگ با همه پيامهاى ديگر است و نرساندن آن بمنزله ترك تبليغ كل رسالت الهى مى باشد ـ به آن حضرت مژده داد كه خداى متعال تو را از پيامدهاى آن , مصون خواهد داشت . با نزول اين آيه , پيامبر اكرم ( ص ) دريافتند كه زمان مناسب , فرا رسيده و تائخير بيش از اين , روا نيست . از اين روى , در غدير خم به انجام اين وظيفه , مبادرت ورزيدند . ( 6 )
البته آنچه اختصاص به اين روز داشت اعلام رسمى و گرفتن بيعت از مردم بود وگرنه رسول خدا ( ص ) در طول دوران رسالتشان بارها و به صورتهاى گوناگون , جانشينى اميرموئمنان على ( ع ) را گوشزد كرده بودند و در همان سالهاى آغاز ين بعثت , هنگامى كه آيه (( و انذر عشيرتك الاقربين )) ( 7 ) نازل شد در حضور همه خويشاوندان فرمودند : نخستين كسى كه دعوت مرا بپذيرد جانشين من خواهد بود و به اتفاق فريقين , نخستين كسى كه پاسخ مثبت داد على بن ابى طالب ( ع ) بود .( 8 )

و نيز هنگامى كه آيه (( يا ايها الذين آمنوا اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولى الامرمنكم )) ( 9 ) نازل شد و اطاعت كسانى كه بعنوان (( اولواالامر )) بطور مطلق , واجب كرد و اطاعت ايشان را همسنگ اطاعت پيغمبر اكرم ( ص ) قرار داد جابربن عبدالله انصارى از آن حضرت پرسيد :

اين (( اولواالامر )) كه اطاعتشان مقرون به اطاعت شما شده چه كسانى هستند؟ فرمود :

 (( هم خلفائى يا جابر و ائئمة المسلمين من بعدى . اولهم على بن ائبى طالب , ثم الحسن , ثم الحسين , ثم على بن الحسين , ثم محمد بن على المعروف فى التوارة بالباقر ـ ستدر كه يا جابر , فاذا القيته فاقراه منى السلام ـ ثم الصادق جعفر بن محمد , ثم موسى بن جعفر , ثم على بن موسى , ثم محمد بن على , ثم على بن محمد , ثم الحسن بن على , ثم سميى و كنيى حجة الله فى ارضه و بقيته فى عباده ابن الحسن بن على ...)) ( 10 ) و طبق پيشگويى پيامبر اكرم ( ص ) جابر تا زمان امامت حضرت باقر ( ع ) زنده ماند و سلام رسول خدا ( ص ) را به ايشان ابلاغ كرد .

در حديث ديگرى از ابوبصير نقل شده كه گفت : درباره آيه اولواالامر از امام صادق ( ع ) سوئال كردم . فرمود :

  در شائن على بن ابى طالب و حسن و حسين نازل شده است . عرض كردم : مردم مى گويند چرا قرآن كريم , على و اهل بيتش ( ع ) را بنام , معرفى نكرده است؟ فرمود :

به ايشان بگوى : آيه نماز كه نازل شد اسمى ازسه ركعت و چهار ركعت نبرد , و اين رسول خدا ( ص ) بود كه آن را براى مردم تفسير كردآ همچنين آيات زكات و حج و ... اين آيه را هم مى بايست پيامبر اكرم ( ص ) براى مردم تفسير كند و او چنين فرمود : (( من كنت مولاه فعلى مولاه )) و نيز فرمود :

 (( اوصيكم بكتاب الله و اهل بيتى , فانى سالت الله عزوجل ائن يفرق بينهما حتى يورد هما على الحوض فاعطانى ذلك )) ( يعنى شما را سفارش مى كنم به (( ملازمت )) كتاب خدا و اهل بيتم , همانا از خداى عزوجل درخواست كردم كه ميان قرآن و اهل بيتم , جدايى نيندازد تا در حوض كوثر ايشان را بر من وارد سازد , و خداى متعال درخواست مرا اجابت كرد .) و نيز فرمود : (( لا تعلموهم فانهم ائعلم منكم . انهم لن يخرجوكمو من باب هدى و لن يدخلوكم فى باب ضلالة)) (11)

 ( ( يعنى : در مقام تعليم ايشان برنياييد كه ايشان از شما داناترند . همانا هرگز شما را از باب هدايت , خارج نمى كنند و درباب ضلالت , وارد نمى سازند )
و همچنين بارها ـ و از جمله در آخرين روزهاى حياتش ـ فرمود :

 (( انى تارك فيكم الثقلين كتاب الله و اهل بيتى انهمالن يفترقا حتى يردا على الحوض )) (12) و نيز فرمود : (( ائلا ان مثل ائهل بيتى فيكم مثل سفينة نوح من ركبها نجا و من تخلف عنها غرق )) (13) و نيز بارها خطاب به على بن ابى طالب ( ع ) فرمود : (( انت ولى كل موئمن بعدى )) (14) و نيز دهها حديث ديگرى كه مجال اشاره به آنها نيست . (15)

سلام

با عرض معذرت الان باید در جواب این مبحث حضرتعالی چی باید بگیم؟

یا علی

امامت :
امام در لغت به معنای پیشوا و رهبر آمده که گاهاً از آن به ولی نیز تعبیر می شود . برای کلمه ولی معانی بسیاری آمده که مشهورترین آنها، معنای سرپرستی است که در مسئله مورد بحث مقام مقام پیشوایی و سرپرستی در تمامی شئون علمی و عملی و فردی و اجتماعی در جامعه اسلامی است که به عنوان جانشین پیامبر (ص) تعیین گردیده .
دانشمندان فریقین شیعه و سنی امامت را چنین تعریف کرده اند :" امامت سرپرستی و ریاست عموم مسلمین در امر دین و دنیا ، به نیابت ازجانب پیامبر معظم اسلام است. "

دلایل عقلی بر نیازامت اسلام به امام :
 1.اگر بعد ازپیامبر اسلام امام منصوب از طرف خداوند وجود نداشته باشد شناخت وظایف و تکالیف برای مردم میسرنمی باشد که در این صورت تکلیف ازدوش آنها برداشته می شود .و امر بدیهی این است که بعد ازپیامبر هیچ تکلیفی برداشته نخواهد شد.
2.اگر امام منصوب ازطرف خداوند در جامعه اسلامی وجود داشته باشد اختلاف در جهت فهم دین در امت اسلامی نخواهد بود ،زیرا تمامی برداشتهای مختلف و نظریات گوناگون با مراجعه به امام منصوب از طرف خداوند رفع خواهد شد و اگر امام ازجانب خداوند نباشد برداشتها از قران و سنت کاملا مختلف خواهد شد و درنتیجه غرض از ابلاغ دستورات الهی نقض می گردد.
3.با توجه به لزوم وجود حاکم در جامعه اسلامی و اتفاق کل امت به ضرورت وجود شخصیتی که حافظ و نگه دار دین و مجری مقررات و احکام الهی و تداومبخش مکتب رسالت باشد، اگر چنین شخصیتی از طرف خداوند منصوب نگردد ، بدیهی است که خطا پذیری و احیاناً تحت تاثیر هواهای نفسانی قرار گرفتن و جهل به حقایق ، موجب انحراف درمکتب و جایگزینی قوانین غیرالهی به جای قوانین الهی می گردد ، بنابر این وجود شخصیتی الهی که از خطا و جهل محفوظ و از خلاف و گناه مصون و سخن و عملش حجت و سند باشد و تمامی مردم مطیع و تسلیم او باشند ، در جامعه اسلامی پس از پیامبر ضرورت دارد .
اگرگفته شود پس از تعیین چنین شخصیتی از جانب خداوند بازهم اختلاف باقی است لازمه آن این است که نصب و تعیین الهی بی اثر وامری بیهوده می باشد .
در جواب باید گفت : اگر خداوند شخصیت امام معصوم را انتخاب و نصب نمود ،انحراف و فساد مردم بر اثر سوء اختیار خودشان است و نقص در اساس مکتب نیست . ولی اگر خداوند چنین فردی را انتخاب نکرد نقص در مکتب و برنامه هدایت الهی است.

از آیات فوق استفاده می شود :
1.در هر زمانی گواه و هادی و منذر از طرف خداوند بر خلق وجود دارد .
2.در زمان شخص پیامبر چنین فردی خود پیامبر خواهد بود .
3.در زمانیکه پیامبر نباشد وصی و جانشین او منذر و هادی و گواه بر خلق است و لزوم وجود چنین شخصیتی مشخص است .

و روایت پیامبر که فرمودند : من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة الجاهلیة. از هر سندی گواه تر است بر لزوم وجود و شناخت امام و پیشوایی که از جانب خداوند منصوب شده باشد والا ضرورتی بر شناخت او نبود .

حال جای این سوال باقی است که چرا اهل سنت تعیین مقام امامت را به بشریت ناقص العقل واگذار کرده اند ؟

با سلام .
خدمت جناب مهدی 313 گرامی عارضم که راستش منم نمی دونم شما چی باید بگید.ولی تیتر و موضوع بحث مشخصه.

ادله وجوب تنصیب امام نزد شیعه :
وظایف نبی مکرم اسلام در دریافت والقاء وحی خلاصه نمی شد. بلکه ایشان امور زیررا نیز رهبری و اقامه می کردند :

1.تفسیر آیات قرآن و شرح مقاصد و کشف اسرار آن . کما قال الله تعالی : ((وانزلنا الیک الذکر لتبیّن للناس ما نزّل الیهم)) نحل 44

2.بیان احکام مسایل جدیدی که به وقوع می پیوست.

3.دفع شبهات وپاسخِ سوالاتِ مشکلِ شک اندازی که دشمنان اسلام از یهود و نصاری و ... ایجاد میکردند.

4.صیانت دین از تحریف وانحراف و مراقبت از اصول و فروع دینی که پیامبر(ص) به مردم آموخته بود . تا اینکه اقدام آنها در آن نلغزد.

... .. .

از جمله دلایل امامت اهل بیت(ع) بر همة مخلوقات، فضایلی است که ایشان به آن آراسته شده‌اند. در علم کلام آمده است که شرط امامت، برتری داشتن او بر همة اهل زمان خویش است و در سراسر تاریخ، کسی برتر از او وجود ندارد.
خداوند متعال فرموده است:
و فضّلنا?هم علی کثیرٍ ممّن خلقنا تفضیلاً.
و آنان [فرزندان آدم] را بر بسیاری از آفریده‌های خود برتری آشکار دادیم.
از امام رضا(ع) روایت شده است:
امام، نشانه‌هایی دارد: عالم‌ترین، حکیم‌ترین، با تقواترین، بردبارترین و عابدترین مردم است.
همچنین آن حضرت(ع) می‌فرمایند:
همانا امام، یگانة روزگار خویش است. هیچ کس به درجة او نمی‌رسد، هیچ دانایی نظیر او نیست و دارای رتبة مخصوصی از فضایل است، که آن را به صورت اکتسابی و نه از طریق درخواست، بلکه از عطای خداوند بخشاینده دریافت نموده است.
علاّمة حلّی در کتاب کشف‌المراد می‌نویسد:
امام، باید برتر از رعیت خویش باشد. زیرا نسبت‌ میان او و دیگران یکی از حالت‌های تساوی، نقصان یا برتری است. حالت سوم مطلوب و حالت اوّل محال؛ زیرا در صورت وجود تساوی، ترجیح او بر دیگران به واسطة امامت ممکن نیست به وجود بیاید. حالت  دوم نیز محال است، زیرا مقدم داشتن فرد فروتر بر برتر قبیح است.

امامت در قرآن

امامت در حدیث

معارف اسلامی صحیح مسلم ج3،ص1478 ( حدیث 58 از باب اماره ) و مسند احمد بن حنبل ج 2 ص 83 و 93 و اصول كافی ج 1 ص 135 و قرب الاسناد ص 153 و بحار الانوار ج 23 ص 30

علل الشرایع ج1 ص183