چرا افراد بدقولی می كنند؟
دكتر معدنی جامعه شناس می گوید: «معمولاً كسانی كه ظاهراً خوش مشرب هستند و می خواهند افراد را با كلام خود راضی نگه دارند بدقول هستند و به هیچ كدام از حرف هایشان عمل نمی كنند و اساساً یا فراموش می كنند كه چه قول هایی داده اند و یا اصلاً فرصت عمل به تمام وعده های خود را پیدا نمی كنند، این افراد كه معمولاً جزو دسته برون گراها محسوب می شوند بیشتر برای گذران زندگی و یا به دست آوردن خواسته های خود وعده می دهند.»
بدقولی عوارض و پیامدهای بسیاری را به دنبال دارد كه تكرار آن جامعه را به نابودی می كشاند و گذشته از آن كه در عرف ما مذموم شمرده می شود شرع نیز آن را ناپسند و گناهی نابخشودنی می داند. چنانچه حضرت محمد(ص) می فرماید: خوش خلقی نیمی از ایمان فرد مومن است. این گفته از نظر روانشناسان این گونه ارزیابی می شودكه انسان خوش خلق هیچ گاه اعمال ناپسندی همچون بدقولی را انجام نمی دهد.
دكتر قاسم زاد، پژوهشگر در این باره معتقد است: «كسی كه خلق و خوی سالم دارد هیچ گاه دروغ نمی گوید و اگر وعده ای داد به آن عمل می كند. حضرت علی(ع) این مسئله را صراحتاً عنوان می كند كه وفای به عهد از وظایف واجب بر هر مومنی است و اگر فردی به وعده خود عمل نكرد باید در ایمان او شك كرد.»
دكتر سیدعلی حسینی، كارشناس مسائل دینی، درخصوص موضوع وفای به عهد و پرهیز از بدقولی می گوید: «بدقولی به لحاظ دینی بسیار مذموم است. در روایات آمده است مومن تحت هر شرایطی باید به وعده خود وفا كند.»
به گفته وی خلف وعده از مصادیق عدم تطابق رفتار با گفتار است و تطابق نداشتن قول با عمل از مصادیق نفاق است. هر مقدار عمل و ظاهر با باطن یكی نباشد به همان مقدار آن فرد منافق به حساب می آید.»
وی جهل را ریشه اصلی بدقولی كردن می داند و آن را عامل از هم پاشیدگی كانون خانواده و تربیت فرزندانی نابه هنجار ارزیابی می كند.
حجت الاسلام حسینی می گوید: «زمانی كه بدقولی های مكرر والدین اعتبار آنان را نزد فرزندان شان از بین برد و اتحاد همسران از بین رفت، آن خانواد متزلزل می شود و فرزندان دیگر به آموزه های والدین خود توجه و عمل نمی كنند.»