مراقب باش نیفتی، دست به این نزن، از آن مسیر نرو، احتیاط کن و... این جملات و هزاران جمله شبیه اینها توصیه هایی هستند که مادر پدرها از همان کودکی مدام در گوش بچه هایشان می خوانند ولی آیا تا با حال فکر کرده اید که بچه ها هم باید کمی خطرکنند؟!
امروزه اتفاقات زیادی در سطح جامعه رخ می دهد که تاکنون شاید به ندرت به چشم می آمده اند؛ برای مثال اینکه کودکان دراثر بی توجهی والدین خود ممکن است گم شوند. به همین منظور تهدیدهایی از سوی مراجع قضائی نسبت به پدر و مادرها و معلمانی که به کودکان اجازه خطر کردن می دهند صورت گرفته است.
مثلاً اخیراً یک زن و وشوهر در جنوب لندن به این دلیل که به دختر هشت ساله و پسر پنج ساله خود اجازه داده اند بدون نظارت آن ها مسیر خانه تا مدرسه را دوچرخه سواری کنند از سوی مرکز خدمات اجتماعی مورد سرزنش قرار گرفتند. اما هدف این زن و شوهر از انجام چنین کاری این بوده است که به فرزندان خود اجازه دهند آزادی را تجربه کنند و از این تجربه کودکانه لذت ببرند. آنها تصور می کردند که فرزندانشان به اندازه کافی سازگار، بالغ و مستقل شده اند.
روان شناسان می گویند والدین باید به کودکان خود اجازه دهند که زمانی را بدون نظارت آنها وبدون حضورشان با دوستان خود در پارک یا خیابان بازی کنند. امروزه هر تجربه ای در کودکی با یک هشدار بهداشتی همراه است درحالی که خطر قسمتی ضروری از تکامل شخصیت انسان هاست.
بازی، شادی، شیطنت
مهارت های عملی کودکان باید با آموزش دادن ارتقا پیدا کنند. مثلاً در بعضی مدارس، جهت آموزش حس استقلال به کودکان دو تا پنج ساله امکان داده می شود که فعالیت های فیزیکی و هیجان انگیز مختلف، از قبیل بازی با چرخاندن یک تکه چوب و یک لاستیک معلق، گل بازی و به طور کلی بازیهای مانند اینها انجام دهند. همچنین کودکان کار با چوب را دوست دارند. آنها دوست دارند که با ناخن های خود روی چوب ضربه بزنند یا اینکه دست خود را روی چوب بکشند. بدیهی است که آنها باید به طرز مناسبی تحت نظارت باشند و مدام تشویق شوند.
والدین باید از کودکان خود حمایت کنند اما مشکل این است که فرهنگ جوامع امروزی به نحوی شکل گرفته است که والدین گمان می کنند به جای حمایت درست از کودکان مدام باید آنها را تعقیب کنند تا خطری برایشان پیش نیاید.
بایست و قلدری کن
کودکان باید تشویق شوند که در مقابل قلدری دیگران روی پای خود بایستند، قبل از اینکه والدینشان مداخله بیجا در کارهایشان کنند. گاهی پیش می آید که کودکان بابت مسائلی از قبیل اینکه وقتی در پارک مشغول بازی بوده اند کودکان دیگرآنها را دست انداخته اند به والدین خود شکایت می کنند. والدین باید به کودکان خود یاد بدهند که در چنین مواردی روی پای خودشان بایستند و اگر لازم شد در برابر دیگران قلدری کنند. این به معنای نادیده گرفتن قلدری یا ملعبه شدن توسط دیگران نیست و کودکان همیشه باید بدانند بزرگسالانی هستند که آنها را حمایت کنند اما این حمایت در صورتی است که تلاششان را کرده و موفق نشده اند. گفتن این جمله به کودکان که «سعی کن روی پای خودت بایستی و اگر نتوانستی من از تو حمایت می کنم» می تواند بسیار اثرگذار باشد.
تنها به سفر برو
یک نویسنده آمریکایی به نام لنوره اسکنازی راجع به اینکه عمداً پسر نه ساله خود را در مرکز شهر ترک کرده و به او اجازه داده که با مترو تنها به خانه بازگردد، مقاله ای نوشت و پس از این ماجرا به دلیل فشارهایی که براو وارد شد فعالیت رسانه ای خود را کنار گذاشت. درحالی که پسر او از این تجربه بسیار احساس رضایت می کرد وبعضی ها هم ازاین عمل او حمایت می کردند اما دیگران به او برچسب «مادر بد آمریکایی» زدند. او متعاقباً نوشته بود که پسر من می گفت دیگران در سن من به تنهایی هرجا که می خواهند می روند و هیچ مشکلی هم برایشان پیش نمی آید. خانم اسکنازی پس از این ماجرا یک وبلاگ به نام«کودکان آزاد» راه اندازی کرد که حامی استقلال کودکان بود.
میوه پوست کندن آزاد
متخصصان پرورش کودک توصیه می کنند که کودکان باید تا حد ممکن در معرض زندگی روزانه والدین قرار داده شوند و در تمام مدت باید همراه کودکان خود باشند. همچنین می گویند که کودکان پنج سال به بالا باید چاقو را در دست بگیرند و میوه ها را خودشان تکه تکه کنند. این ایده به این دلیل است که کودکان نیاز دارند یاد بگیرند، چگونه با خطرات مقابله کنند و به ترس خود اجازه ندهند که درآنها رخنه کند. حامیان این ایده می گویند که با نظارت مناسب والدین، این مجموعه بسیار بی خطر و امن است، در حالی که دیگران ممکن است بگویند که دست زدن کودکان به چاقو وبازی کردن با آن برخلاف غریزه مادرانه است.
منبع:نشریه همشهری مثبت، شماره مسلسل 182.
