تبیان، دستیار زندگی

اگرچه دنیا و این جهان مادی در نگاه اول سرشار از لذتها و خوشی ها است, اما خوب که نگاه کنیم, خواهیم دید که سختی ها و مشکلات آن کمتر از خوشیهایش نیست. درد و رنج و مصیبت هایی که باید در این سرای زودگذر تحمل کرد, دامن همه را می گیرد و اجازه فرار به هیچ کس نمی دهد.

با اینکه اساس دنیا را با مادیات ریخته اند, اما دنیا, نه پول و ثروت می شناسد و نه جایگاه و موقعیت. نه شخصیت و آبرو می شناسد و نه سن و سال و جنسیت. همه را با آتش مصیبت و گرفتاری می سوزاند و به هیچ کسی رحم نمی کند.

همه آدم ها وقتی در تنگنای گرفتاری دنیا اسیر می شوند, با تمام وجود به دنبال راه حلی برای خروج از چنین موقعیتی هستند. اما هر یک به مقتضای دانش و بینش خود ممکن است مسیری را برگزینند و به سراغ راه حلی بروند.

این مسیرها گاه به پرتگاه تباهی و گاه به بن بست ناامیدی ختم می شود. گاهی هم بیشتر, انسان را در باتلاق مشکلات فرو می برد و برگشت را غیر ممکن می کند.

در این میان خداوند از زبان فرستادگانش راه حل هایی را به ما نشان داده که همگی ختم به بزرگراه الهی می شوند. دستور العمل هایی که هم راه برون رفت از مشکلات دنیا را نشان می دهد و هم به آبادسازی سرای آخرت می پردازد. مسیرهایی که هم گره گشایی می کند و هم اضطراب زدایی.

ریشه همه این دستورات, یاد خدا است که کیمیایی بس کارساز و شگفت انگیز است. اما از چه طریقی باید خدا را یاد کرد و از او استمداد طلبید؟


مسلما راه های فراوانی برای دستیابی به این مساله وجود دارد. اما بهترین راه و هموارترین و ساده ترین مسیر, همان است که اولیای خدا به ما نشان خواهند داد.

پیامبر خدا یکی از بهترین و هموارترین مسیرها را در اختیار ما قرار داده است. مسیری که به سرعت ما را به مقصود می رساند و تاثیر فوق العاده ای را دارا است. امام رضا علیه‌السلام می فرماید:

«دو برادر به خدمت پیامبر اکرم شرفیاب شدند و به ایشان گفتند: مى خواهیم براى تجارت به شام برویم. به ما بیاموز که برای حفظ خود چه بخوانیم. پیامبر به آنان فرمود:

هر گاه براى استراحت در منزلى فرود آمدید و نماز عشا را خواندید، هنگامی که بعد از نماز در بستر قرار گرفتید، ابتدا تسبیح حضرت فاطمه علیها السّلام (34 مرتبه الله اکبر, 33 مرتبه الحمد لله و 33 مرتبه سبحان الله) و سپس آیة الکرسى را بخوانید که حتما تا بامداد از هر چیز در امان خواهید ماند.

در راه, گروهى از دزدان آنان را تعقیب کردند. وقتى برای استراحت شبانه بار انداختند، دزدان براى آگاهى از خواب و بیدار بودن آنان غلامی را برای جاسوسی فرستادند. هنگامی که غلام به آنان رسید, یکى از ایشان پهلو در بستر نهاده بود و مشغول خواندن تسبیح حضرت زهرا علیها السلام و آیة الکرسى بود.

جاسوس دزدان چون پیش آمد جز دو دیوار بلند که گرداگرد آنان ساخته شده بود, ندید. غلام که دوری به گرد آن دو دیوار زد و راهی به درون آن نیافت, برگشت و به دزدان گفت: سوگند که جز دو دیوار چیز دیگرى ندیدم.

دزدان که چنین چیزی را باور نمی کردند, به او گفتند: خوار و ذلیل شوی! تو حتما دروغ مى‏گویى. اصلا تو کم دل و ترسویى.


آن گاه خود برخاستند و به سوی آن دو رفتند. اما جز آن دو دیوار بلند چیز دیگرى ندیدند. گرد دیوارها گشتند و کسی را ندیدند. ناچار ناامید به جایگاه خود بازگشتند.

صبح که شد نزد آنان آمدند و پرسیدند: دیشب کجا بودید؟

گفتند: همین جا.

دزدان گفتند: به خدا قسم! ما آمدیم و در این جا جز دو دیوار چیز دیگرى ندیدیم. به ما بگویید داستان چیست؟

گفتند: نزد رسول خدا رفتیم و از آن حضرت درخواست کردیم تا چیزی به ما بیاموزد. پیامبر اکرم نیز به ما یاد داد که پیش از خواب تسبیح حضرت زهرا و آیة الکرسى را بخوانیم. ما هم آن را گفتیم.

دزدان گفتند: بروید و آسوده خاطر باشید. سوگند که دیگر هرگز به تعقیب شما نمى پردازیم. با این حرزی که شما دارید هیچ دزدی هرگز به شما دست نخواهد یافت.»

آری, این دو کلید بزرگ که یکی از قرآن عزیز است و دیگری از زبان پیامبر به فاطمه آموخته شده است, درهای بسیاری را می گشاید و گره های فراوانی را باز می کند.

در این روایت تنها به یکی از تاثیرات و کارایی های این دو ذکر بزرگ اشاره شده است. اما با مراجعه به دیگر روایات خواهیم فهمید که تاثیرات این دو ذکر, بیش از اندازه تصور ما است.

شاید کسی بگوید: مگر ممکن است که یک ذکر 100 قسمتی و یا یک آیه کوتاه قرآن, چنین تاثیری را به همراه داشته باشد؟

در پاسخ باید گفت, اگر ما در دنیای امروز, انرژی هسته ای را ندیده بودیم و نمی دانستیم که چیست, شاید باور چنین مساله ای هم مشکل بود.

مسلما خداوندی که در هسته اتم چنین انرژی فراوانی را قرار داده است, می تواند در برخی از کلمات و اذکار نیز چنین تاثیر فراوانی را بگنجاند.


 زمان استفاده از این دو ذکر

اگر چه استفاده از این دو ذکر در هر موقعیتی و مخصوصا در مواقع گرفتاری و تنگنا بسیار کارساز است, اما در روایات اهل بیت دو جایگاه مخصوص برای این ذکر بیان شده است.

جایگاه اول پس از هر نماز واجب است که در مورد هر دو ذکر چنین سفارش شده است. جایگاه دوم که در این روایت نیز به آن اشاره شده, پیش از خوابیدن و هنگام قرار گرفتن در بستر است.

پس بیایید از این دو ذکر هسته ای غافل نشویم و در هر موقعیتی آن دو را دریابیم.