رژیم غذایی یک مرد ممکن است اثر قابل‌توجهی بر خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های مهم از جمله حمله قلبی، سکته مغزی، دیابت، سرطان‌های گوناگون داشته باشد، اما آیا ممکن است رژیم غذایی مرد بر باروری‌اش هم اثر بگذارد؟
بر اساس پژوهشی که در اسپانیا انجام شده است، پاسخ به این پرسش مثبت است.
دانشمندان برای ارزیابی اثر رژیم غذایی بر باروری، مردانی را که به همراه همسرشان به یک کلینیک ناباروری مراجعه کرده بودند، مورد بررسی قرار دادند.
مردان دچار ناهنجاری‌‌های ژنتیکی، آناتومیک (کالبدی) و هورمونی از این بررسی کنار گذاشته شدند. هر داوطلب دست کم دو نمونه منی برای آزمایش در اختیار گذاشت و هر کدام اطلاعاتی در مورد مصرف 96 مورد ماده غذایی در حین سال قبل را ارائه دادند.
پژوهشگران همچنین میزان هورمون‌های تناسلی را در این مردان اندازه‌گیری کردند و اطلاعاتی در مورد سایر عوامل دیگر که بر کیفیت اسپرم اثر می‌گذارد، مانند سیگار کشیدن، وزن بدن، و قرارگیری به مواد آلاینده جمع‌آوری کردند.
این دانشمندان معیارهای سازمان جهانی بهداشت برای تقسیم‌بندی این افراد را به دو گروه اعمال کردند: یک گروه شامل 30 مرد که کیفیت اسپرم پایینی داشتند، و گروه دیگر حاوی 31 مرد کیفیت اسپرم بهتری داشتند.
این دو گروه از لحاظ سیگار کشیدن، چاقی، قرار گیری به آلاینده‌های محیطی، یا میزان هورمون‌ها تفاوتی نداشتند- اما از لحاظ رژیم غذایی متفاوت بودند.
مردان با کیفیت پایین اسپرم نسبت به مردان با کیفیت بهتر اسپرم، مقدار بیشتری گوشت قرمز، سیب‌زمینی و ماست می‌خوردند. برعکس، مردان با کیفیت بهتر اسپرم مصرف بالای شیر کم‌چربی، صدف خوراکی، سبزی‌ها و میوه‌ها و شیرینی‌ها را داشتند.
اما این رابطه ظاهری میان رژیم غذایی و کیفیت اسپرم به چه عاملی مربوط می‌شود؟
این بررسی غذاها و نه مواد مغذی را مورد ارزیابی قرار داده بود، اما به نظر می‌رسد مردانی که میزان مصرف بالاتر کربوهیدرات (مواد نشاسته‌ای)، فیبرهای گیاهی، ویتامین‌ها (شامل مواد آنتی‌اکسیدان) دارند، و مصرف پروتئین و چربی‌ها آنها پایین‌تر است، کیفیت اسپرم بهتری دارند.
گوشت قرمز و لبنیات پرچرب به خصوص از لحاظ تاثیر بر روی اسپرم مورد توجه هستند. از آنجایی که مواد شیمیایی مانند PCBها (بیفنیل‌های پلی‌کرینه)، حشره‌کش‌های ارگانیک و هورمون‌های جنسی در چربی محلول‌اند، ممکن است این مواد آلاینده وارد غذاهای پرچربی مانند گوشت قرمز و لبنیات پرچربی شوند.
گرچه این بررسی در اسپانیا این مواد شیمیایی را به طور مستقیم ارزیابی نکرده بود، پژوهش‌های قبلی این مواد را با کاهش قدرت باروری مردان مربوط کرده‌اند. یکی از این بررسی‌ها نشان داد مصرف مقدار زیاد گوشت گاو بوسیله مادر در حین بارداری ممکن است اثرات نابجایی بر رشد بیضه پسرش در طول زندگی جنینی بگذارد.
رژیم غذایی یک مرد تاثیر بزرگی بر سلامتی او دارد. اگر نتایج این پژوهش اسپانیایی تایید شود،اثرات تغذیه فرد ممکن است به نسل آینده‌اش هم کشیده شود.
