نوزاد، عاشق زل زدن به چشم مادر نویسنده: دکتر محمداسماعیل مطلق
ساعت اول پس از تولد كه نوزاد در اوج هوشیاری و چشم‌هایش كاملا باز است، فرصت بی‌بدیلی برای برقراری ارتباط عاطفی بین والدین و فرزند به‌شمار می‌رود.
41 درصد مادران در دوران بارداری نسبت به فرزند متولدنشده خویش عشق می‌ورزند ولی 24درصد آنها موقع تولد عاشقش می‌شوند. تحقیقات گسترده حاكی از نقش خارق‌العاده عواملی همچون نگاه نوزاد و والدین، برقراری تماس پوستی مادر و نوزاد و تغذیه زودهنگام با شیر مادر در تحكیم روابط عاطفی والدین و به خصوص مادر و نوزاد است. مادر علاقه خاصی به چشم‌های فرزند خود دارد و در صورتی كه در ساعت اول عمر نوزاد با وی تنها باشد، 85 درصد آنچه به زبان می‌آورد، راجع به چشم‌های نوزاد است. نوزاد هم اگر در ساعت اول زندگی روی سینه مادر قرار گیرد به چهره مادر و به خصوص به چشمان وی علاقه زیادی نشان می‌دهد. فقط ظرف چند ساعت اولیه پس از تولد، نوزاد می‌تواند صدای مادر را تشخیص دهد و از چهره او خاطره داشته باشد.
مطالعات در مورد نوزادان نارس و نوزادان ترم نشان داده است كه تماس زودهنگام مادر و فرزند موجب تفاوت محسوس رفتاری آنها می‌شود و علاوه بر این طول مدت تغذیه و توفیق در امر تغذیه را هم افزایش می‌دهد. همچنین كودكان رشد بیشتری خواهند داشت و شیوع عفونت در بین آنها به مراتب كمتر می‌شود. در كشورهای صنعتی، اغلب بلافاصله پس از تولد، نوزاد را نزدیك یا روی پستان مادر قرار می‌دهند. بعضی از نوزادان شروع به مكیدن می‌كنند ولی اكثر آنها فقط به نوك پستان لیس می‌زنند یا به مادر خیره می‌شوند. به نظر می‌رسد اغلب نوزادان بیشتر علاقه‌مند به نگریستن به چهره مادر و به‌خصوص چشمان او هستند. اگر نوزادان به حال خود روی سینه مادر رها شوند، اكثرا 30 تا 40 دقیقه پس از تولد با جست‌وجو و یافتن پستان، مكیدن پستان را شروع می‌كنند.
از هیجان‌انگیزترین مشاهدات عصر حاضر، كشف توان نوزاد در یافتن پستان مادر و تصمیم‌گیری برای زمان شروع اولین تغذیه است. برای انجام این مطالعه باید از شستن دست‌های نوزاد و پستان مادر اجتناب كرد تا بوی مایع آمنیوتیك از دست نوزاد زدوده نشود. ظاهرا به دلیل وجود ماده خاصی كه هم در ترشحات غدد اطراف نوك پستان و هم در مایع آمنیوتیك وجود دارد، نوزاد با ارتباط دادن بین مزه و بوی دست خود و نوك پستان مادر برای یافتن نوك پستان به آن سو حركت می‌کند و آن را می‌یابد. وقتی نوزاد پس از تولد روی شكم مادر قرار می‌گیرد، می‌تواند با استفاده از پاهایش خود را به طرف جلو بكشد یا در حركت افقی به طرف نوك پستان برود و در نهایت بدون كمك، خود را به پستان مادر برساند و دهان را روی هاله اطراف نوک پستان گذاشته و به درستی پستان را به دهان گیرد و بمكد و از نزدیك به تماشای چهره مادر بپردازد. وقتی نوزاد پستان مادر را می‌مكد، اكسی‌توسین در خون مادر ترشح می‌شود كه انقباض رحم، خروج جفت و كاهش خون‌ریزی را به دنبال دارد. پرولاكتین و اكسی‌توسین در مغز مادر ترشح می‌شوند. اكسی‌توسین یا هورمون عشق موجب خواب‌آلودگی خفیف، حالت خوشی، بالا رفتن آستانه درد و افزایش احساس عشق نسبت به فرزند و ارتقای روابط مادر و فرزند می‌شود و همه این‌ها نعمت‌هایی است كه مادران و نوزادان با سزارین از دست می‌دهند.
منبع:www.salamat.com
