تبیان، دستیار زندگی

 همشهری آنلاین:
یک بررسی جدید خوردن مقدار زیاد پرتقال و سبزی‌های با برگ‌های به رنگ سبز تیره مانند هویج، سیب‌زمینی شیرین، نخود سبز ممکن است با عمر طولانی‌تر و سالم‌تر ارتباط داشته باشد.

این بار بتاکاروتن موجود در سبزی‌ها نیست که مورد توجه دانشمندان قرار گرفته است، بلکه ترکیب همبسته آن: آلفا- کاروتن است که مورد بررسی قرار گرفته است. هر دوی این مواد جزو خانواده مواد کارتنوئیدی آنتی‌اکسیدان هستند. دانشمندان معتقدند آنتی‌اکسیدان‌های کارتنوئیدی با مقابله با آسیب‌های ناشی از اکسیژن به DNA به سلامت کمک می‌کنند.

به گزارش رویترز دکتر چائویانگ لی از مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در آتلانتای آمریکا می‌گوید مصرف میوه‌ها و سبزی‌ها مدت‌هاست با که کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی مثل سرطان و بیماری قلبی ارتباط داده شده است.

اما او با اشاره به بررسی‌های اخیر که نتوانسته‌اند منافع بهداشتی مکمل‌های بتاکاروتن را ثابت کنند، می‌افزاید هنوز روشن نیست که کدام عناصر در این اثرات سلامت‌بخش دخیل‌ند یا چگونه این کار را انجام می‌دهند.

لی و همکارانش برای بررسی خواص عموما نادیده‌گرفته‌شده آلفا کاروتن به تجزیه و تحلیل اطلاعات در مورد بیش از 15000 نفر که در بررسی پیگیری "سومین نظرخواهی بررسی تغذیه و سلامت ملی" شرکت کرده بودند، پرداختند. همه این افراد در شروع بررسی نمونه خون داده بودند و سایر اطلاعات پزشکی و سبک زندگی خود را نیز در اختیار گذاشته بودند.

در انتهای دوره 14 ساله بررسی، حدود 4000 نفر از شرکت‌کنندگان فوت کرده بودند. این پژوهشگران نشان دادند که هر چه این افراد در شروع بررسی آلفا- کاروتن بیشتری در خون‌شان داشتند، خطر بیماری و مرگ در آنها کمتر بود.

به گزارش این پژوهشگران که نتایج کارشان در نشریه آرشیوهای پزشکی داخلی منتشر شده است، برای مثال، در مقایسه با افرادی که تنها مقادیر اندک آلفا- کاروتن در خون داشتند، آنهایی که بالاترین میزان این ماده را در خون‌شان داشتند تا حداکثر 39 درصد خطر کمتر مرگ را داشتند.

این یافته‌ها پس از در نظر گرفتن عوامل خطرساز دیگر مانند سن و سیگار کشیدن و نیز هنگامی به طور اختصاصی میزان مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی و سرطان در نظر گرفته می‌شد، نیز صادق بودند.

با این حال پژوهشگران احتیاط به خرج می‌دهند و می‌گویند این رابطه ثابت‌ نمی‌کند که آلفا کاروتن عامل این کاهش خطر مرگ و میر است.

لی می‌گوید: "آلفا کاروتن ممکن است دست کم تا حدی مسئول کاهش این خطر باشد. اما ما نمی‌توانیم رابطه احتمالی با سایر آنتی‌اکسیدان‌ها یا عناصر دیگر موجود در سبزی‌ها و میوه‌ها برای کاهش خطر مرگ و میر رد کنیم."

هوارد سسو از دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروراد در بوستون در بازبینی این یافته‌ها می‌گوید: "آلفا- کاروتن خواص شیمیایی همپوشان فراوانی با بتا - کاروتن دارد و همچنین سازوکار‌های پذیرفته‌شده تاثیر آنها هم مشابهند. در حقیقت، مشکل است این دو شکل را از یکدیگر جدا کرد. آنها معمولا همراه هم هستند."

هویج منبع اصلی هر دوی آنهاست.

اما لی بر برخی از شواهد بالقوه تاکید دارد که میان این دو ماده تفاوت می‌گذارد. بررسی‌های آزمایشگاهی نشان داده‌اند آلفا- کاروتن حدود 10 بار موثرتر از بتا - کاروتن در مهار کردن برخی از اشکال سرطان مغز، کبد و پوست است.

سسو گفت: "ما نمی‌دانیم چگونه این یافته‌ها را به صورت عملی ترجمه کنیم،‌اما با این حال این یافته‌ها امید بخش هستند. این نتایج دست کم حامی این توصیه است که افزودن مصرف میوه و سبزی ضرری ندارد."