تبیان، دستیار زندگی

جواد شمقدری با تاكید بر این مطلب كه «هرجشنواره‌ای الگوی خاص خودش را دارد»، گفت: مردمی بودن جشنواره فیلم فجر مزیت فجر نسبت به دیگر رویدادهای سینمایی است كه می‌تواند مورد توجه جشنواره‌هایی مانند جشنواره فیلم كن هم قرار گیرد.

اشاره معاون سینمایی به برگزاری جشنواره فجر در شهرهای مختلف ایران همزمان با تهران بود؛ ایده‌ای كه هم می‌توانست جشنواره را به میان مردم ببرد و فضای شور و نشاط را در شهرهای ایران ایجاد كند و هم این‌كه كمبودهای عدم نمایش فیلم‌های ایرانی در شهرهای مختلف را جبران كند. حالا كم‌كم این شیوه برگزاری جشنواره به یك الگوی تمام‌عیار در اغلب جشنواره‌ها تبدیل شده است. جشنواره دفاع مقدس، جشنواره كودك و چند جشنواره دیگر كه این روزها در راه هستند، قصد دارند در چنین قالبی برگزار شوند.

اما آیا این شكل از جشنواره در دنیا الگوی مشخصی دارد و آیا برگزاری آن برای سینمای ایران مفید است؟ این سوالی است كه مسعود احمدیان، دبیر بیست و چهارمین جشنواره فیلم كودك در پاسخ به آن می‌گوید: این شكل از برگزاری جشنواره در دنیا بی‌سابقه است و به لحاظ اجرایی نیز شكل برگزاری آن بسیار سخت است، اما از این جهت كه باعث می‌شود سینما در چند شهر حضور پیدا كند و سالن‌های سینما رونق پیدا كنند، حركت مثبتی است. این مدیر فرهنگی بدون آن كه به موانع و مشكلات اكران عمومی فیلم‌های كودك اشاره كند، ادامه می‌دهد: با توجه به شرایط و سیاست‌های فرهنگی كشور ما، این كار بهترین شیوه برای فراهم كردن امكان تماشای فیلم برای مردم مشتاق است و تجربه برگزاری آن هم بسیار خوب و موفق بوده است. امسال هم برگزاری این رویداد در 3 استان همزمان با همدان توانست شور و حال خوبی در شهرهای مختلف ایجاد كند و در تمامی این شهرها جشنواره با استقبال فراوان و بی‌نظیری همراه بوده است.

برخلاف احمدیان، محمدعلی طالبی نظرخوشی نسبت به برگزاری جشنواره‌های كشوری ندارد. این فیلمساز صاحب‌نام سینمای كودك كه امسال با فیلم «علفزار» در جشنواره كودك حضور داشته، معتقد است: برگزاری همزمان یك جشنواره همچون جشنواره كودك در چند شهر، اتفاق خاص و جالبی نیست. در زمینه فیلم كودك هرسال جشنواره‌هایی در برلین آلمان، جیفونی ایتالیا و سینه‌كید هلند برگزار می‌شود كه واقعا شكل و شمایلی بین‌المللی دارد.

او می‌افزاید: اما جشنواره‌ای مانند كودك به دلیل ضعف در برنامه‌ریزی و بی‌توجهی به فیلمسازان كودك، تبدیل به رویدادی كم‌اهمیت شده كه فیلمسازان قدیمی و استخوان خُرد كرده تمایلی به حضور در آن ندارند.

طالبی ادامه می‌دهد: بجز جشنواره فجر، برگزاری استانی سایر جشنواره‌های سینمایی كاربرد چندانی ندارد و با وجود صرف بودجه‌های فراوان، به دلیل عدم‌اطلاع‌رسانی درست و اغلب بی‌سروصدا می‌آیند و می‌روند و حتی اغلب كودكان از برگزاری چنین جشنواره‌هایی بی‌خبر هستند.

اما مسعود احمدیان درخصوص تبدیل شدن جشنواره فیلم كودك به یك «جشن» با این شكل از برگزاری می‌گوید:«مهم‌ترین كاركرد جشنواره كودك و نوجوان «مخاطب‌شناسی» است و با برگزاری آن در بیش از یك شهر، تهیه‌كننده‌ها و پخش‌كننده‌ها فرصت پیدا می‌كنند تا با بررسی رفتار مخاطبان، برای پخش فیلم خود برنامه‌ریزی كنند. در نتیجه فیلم‌ها در جشنواره آنقدر با استقبال مواجه می‌شود كه در صورت اكران فیلم پس از این رویداد، مخاطبان فراوانی به تماشای آن فیلم خواهند آمد و این مساله یكی از كاركردهای مهم برگزاری جشنواره به شكل گسترده است.

«مهدی مسعودشاهی» رئیس سازمان جشنواره‌ها نیز دیروز در گفت‌وگو با «جام‌جم» ضمن تایید كلیت این موضوع، اظهارنظر در خصوص آن را به آینده موكول كرد.

اما به نظر می‌رسد در شرایطی كه امكانات محدودی برای برگزاری جشنواره در شهرهای ایران وجود دارد، بهترین شیوه برای بردن سینما به میان مردم «سراسری كردن جشنواره‌ها» باشد تا در بسیاری از نقاطی كه سینما «وجود خارجی» ندارد، مردم برای چند روز در سال، سینما را «مزه مزه» كنند.

هرچند این مساله سبب می‌شود تا از جنبه‌ رقابتی این جشنواره‌ها كاسته شده و رویداد‌های مذكور بیشتر به یك «جشن» تبدیل شوند تا یك جشنواره رقابتی.