شاید كم سن و سالها فلكه قدیم حضرت را زیاد به خاطر نیاورند، زمانی كه حریم حرم خیلی كمتر از الآن بود و دور تا دور فلكه حضرت را حجرههای كوچك بازاریها فرا گرفته بود. اما مشهدیهای با سابقه و قدیمی حتماً آن سالها را به یاد میآورند. آنها وقتی خاطرات سی سال پیششان را با الآن مقایسه میكنند، میبینند خیلی چیزها تغییر كرده است.
حقیقتی كه همه زائران دور و نزدیك حضرت رضا (علیه السلام) هم به آن معتقدند، این است كه حرم از بعد از انقلاب به این طرف، چیز دیگری شده است؛ با شكوهتر و وسیعتر. افزایش تصاعدی زائران، عدم گنجایش فضاهای باز و سرپوشیده حوزه حرم و رواقها، عدم سهولت زیارت و آمد و رفت انبوه زائران و ...، آستان قدس رضوی را وا داشت به راههایی فكر كند كه ضمن در نظر گرفتن مسائل اجتماعی، فرهنگی زیارتی و خدماتی، بهترین و آرامترین فضاهای لازم برای زیارت و نیایش زائران فراهم شود. با عنایت تولیت عظمی آستان قدس رضوی، روند احداث فضاهای زیارتی، فرهنگی و خدماتی بهسرعت افزایش یافت، بهگونهای كه طی سالهای اخیر، حجم عملیات اجرایی بالغ بر پنج برابر بناهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی است. زیربنای اماكن در طول 12 قرن، حدود 12 هكتار بود، در صورتی كه از پیروزی انقلاب اسلامی تاكنون به 90 هكتار رسیده است. احداث بناهای سرپوشیده و فضاهای باز جدید، همراه با توسعه و ترمیم بناهای گذشته، از رویكردهای اصلی این ساخت و سازها بوده، ضمن اینكه آستان قدس رضوی در این سالها از توسعه فضاهای فرهنگی هم غافل نمانده است. با احتساب تلاشهای اخیر، از آغاز پیدایش حرم تاكنون، 26 بنای سرپوشیده به نام رواق، 9 فضای باز به نام صحن و 4 مدخل ورودی به نام بست در اطراف مضجع شریف رضوی ساخته شده است. در ادامه این ویژهنامه، به مهمترین فعالیتهای انجام شده در جهت احداث و توسعه حرم رضوی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی كه شامل سه بخش فضاهای عبادتی و زیارتی، فضاهای فرهنگی و فضاهای خدماتی است، بهطور خلاصه اشاره میشود.