تبیان، دستیار زندگی

 

 

تحویل کتیبه منشور کوروش به ایران ؛ سندی دیگر از ارتقای سطح سیاست خارجی و محبوبیت ایران در جهان در دوران دکتر احمدی نژاد :

 

 

:: منشور جهانی حقوق بشر کوروش کبیر ::

 

:: منشور حقوق بشر کوروش کبیر در "بخش ایران باستان" موزه بریتانیا قبل از انتقال موقت به ایران ::

 

منشور کوروش هخامنشی، کهن‌ترین بیانیه حقوق بشرِ شناخته شده جهان و سند سربلندیِ ایرانیان از همزیستیِ آشتی‌جویانه و گرامیداشتِ باورها و اندیشه‌های همه مردمان تابعه در هنگامه بنیادگذاری نخستین امپراطوری جهان است. دنیای باستان همواره از آتش جنگ‌ها و یورش‌های بی‌پایان در رنج بوده است و کشورهای آشتی‌جو نیز ناچار بوده‌اند تا برای رهاییِ مردمان خود از تاخت‌و‌تاز‌های همیشگیِ همسایگان ناآرام، به رویارویی و چیرگی بر آنان بپردازند. اما مهم این است که پیروزمندانِ میدان نبرد و چیره‌شدگان بر شهرها، چگونه با سپاه شکسته و مردم فرودست رفتار می‌کرده‌اند؟‌ تاریخنامه‌های بشری بازگوکننده رفتار نیک کوروش بزرگ، پادشاه نیرومندترین کشور آنروز جهان، و کنش‌های ستیزنده دیگر فرمانروایان گیتی بوده است.

 

محل اصلی نگهداری این منشور ، موزه بریتانیاست . 

 

در جریان جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران، منشور کوروش به رغم مخالفت دولت وقت بریتانیا برای چند روز به ایران آورده شد و به نمایش در آمد.

 

این منشور در تاریخ ۱۹ شهریور ۱۳۸۹ با تلاش دولت و مسئولین ، وارد ایران و تحویل موزه ایران باستان شد.

 

قرار است منشور کوروش چهار ماه در ایران در معرض بازدید قرار گیرد و بعد از آن مجدداً به موزه بریتانیا تحویل داده شود. 

 

در دوران رؤسای جمهور قبلی ایران تلاشهای بسیاری در جهت امانت گرفتن این منشور از دولت انگلیس گردید ولی آنها به بهانه مسائل و مشکلات امنیتی داخلی ایران و نداشتن صلاحیت ایران در نگهداری از این منشور ، از این امر امتناع میکردند ؛ تا اینکه با تلاشهای بعمل آمده توسط دکتر احمدی نژاد و کنسولگری ایران در انگلیس ، آن کشور حاضر به تحویل آن به ایران آن هم به مدت چهار ماه گردید.

 

این سند به عنوان نخستین منشور حقوق بشر شناخته می‌شود و در سال ۱۹۷۱ میلادی، سازمان ملل آن را به شش زبان رسمی سازمان منتشر کرد. 

 

بدلی از این منشور در مقر سازمان ملل متحد در شهر نیویورک نگهداری می‌شود.

 

استوانه کوروش آسیب‌هایی جدی به خود دیده است. بسیاری از سطرهای آن از بین رفته و یا بر اثر فرسودگیِ بیش از اندازه قابل خواندن نیستند. نبشته‌های بخش‌های آسیب‌دیده را تنها با توجه به اندازه فضای خالی و برخی حروف باقی مانده در آن می‌توان تا حدودی بازسازی کرد که در این بازسازی نیز، بی‌گمان احتمال اشتباه‌هایی وجود دارد. بدین لحاظ و نیز به دلیل اینکه در خوانش و ترجمه نبشته‌های بابلی، هنوز نیز اتفاق نظر وجود ندارد؛ متن منشور کوروش در ترجمه‌های گوناگون به تفاوت‌هایی دچار آمده است. با این نگرش، هیچیک از ترجمه‌‌های امروزیِ کتیبه، معادل دقیق معنای عبارت‌های اصلی آنرا ارائه نمی‌کنند. استناد به محتوای کتیبه و به ویژه کلید‌واژه‌ها، می‌بایست با دقت و وسواس بسیاری صورت پذیرد. بی‌تردید استناد به کتیبه هنگامی با اطمینان بیشتری ممکن می‌شود که واژ‌ه یا مفهومی خاص، در بیشتر پژوهش‌ها به گونه کم‌وبیش یکسانی برگردان شده باشند.

 

با پیگیری‌های سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هیئتی از موزه بریتانیا طی یک‌ماه و نیم گذشته به ایران آمدند و قرارداد انتقال این منشور برای نمایش در ایران به مدت 4 ماه را به امضا رساندند که منشور کوروش ساعت 4:25 دقیقه روز جمعه (19 شهریور 1389) از انگلستان وارد ایران شد. منشور کوروش که از زمان ورود به ایران درون مخزن بود صبح شنبه طی مراسمی با حضور جان کرتیس مدیر بخش خاورمیانه موزه بریتانیا، آزاده اردکانی مدیر موزه ملی ایران و امین اموال از مخزن موزه ملی ایران خارج شده و پس از عبور از مسافت چندین متری که با فرش قرمز پوشانده شده بود اصالت آن پیش از انتقال به ویترین، توسط کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت.

 

 

در مراسم انتقال منشور کوروش به داخل ویترین مخصوص که 182.5 سانتیمتر ارتفاع، 800 سانتیمتر عرض و 800 سانتیمتر عمق دارد و از بریتانیا به موزه ملی ایران منتقل شده است، جان کرتیس؛ مدیر بخش خاورمیانه موزه بریتانیا، حمید بقایی؛ معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، خوشنویس؛ رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، طالبیان؛ مدیر بنیاد پارسه و پاسارگاد، محیط طباطبایی رئیس ایکوم، پرویز سعادتی؛ مدیر پایگاه‌های جهانی میراث فرهنگی، علیرضا مقیمی؛ مدیر مجموعه‌های نیاوران و سعدآباد، حسن محسنی؛ سخنگوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و جمعی از متخصصان و باستان‌شناسان حضور داشتند.

 

 

 

گزیده ای از مشهورترین بخشِ
منشور کوروش کبیر

 

منم کوروش، شاه جهان، شاه بزرگ، شاه توانمند، شاه بابل، شاه سومر و اکد، شاه چهار گوشه جهان، پسر کمبوجیه، شاه بزرگ... نوه کوروش شاه بزرگ... نبیره چیش پیش، شاه بزرگ...
آنگاه که بدون جنگ و پیکار وارد بابل شدم، همه مردم گام هاى مرا با شادمانى پذیرفتند. در بارگاه پادشاهان بابل بر تخت شهریارى نشستم، مردوک خداى بزرگ دل هاى پاک مردم بابل را متوجه من کرد... زیرا من او را ارجمند و گرامى داشتم.
ارتش بزرگ من به صلح و آرامى وارد بابل شد. نگذاشتم رنج و آزارى به مردم این شهر و این سرزمین وارد آید. وضع داخلى بابل و جایگاه هاى مقدس اش قلب مرا تکان داد... من براى صلح کوشیدم. من برده دارى را برانداختم، به بدبختى آنان پایان بخشیدم. فرمان دادم که همه مردم در پرستش خداى خود آزاد باشند و آنان را نیازارند. فرمان دادم که هیچ کس اهالى شهر را از هستى ساقط نکند.
مردوک خداى بزرگ از کردار من خشنود شد... او برکت و مهربانى اش را ارزانى داشت. ما همگى شادمانه و در صلح و آشتى مقام بلندش را ستودیم...
من همه شهرهایى را که ویران شده بود از نو ساختم. فرمان دادم تمام نیایشگاه هایى که بسته شده بودند را بگشایند. همه خدایان این نیایشگاه ها را به جاهاى خود بازگرداندم. همه مردمانى که پراکنده و آواره شده بودند را به جایگاه هاى خود برگرداندم و خانه هاى ویران آنان را آباد کردم. همه مردم را به همبستگى فرا خواندم. همچنین پیکره خدایان سومر و اکد را که نبونید بدون واهمه از خداى بزرگ به بابل آورده بود، به خشنودى مردوک خداى بزرگ و به شادى و خرمى به نیایشگاه هاى خودشان بازگرداندم.
باشد دل ها شاد گردد. بشود، خدایانى که آنان را به جایگاه هاى مقدس نخستین شان بازگرداندم، هر روز در پیشگاه خداى بزرگ برایم زندگانى بلند خواستار باشند. بشود که سخنان پربرکت و نیکخواهانه برایم بیابند. بشود که آنان به خداى من مردوک بگویند: "به کوروش شاه، پادشاهى که تو را گرامى مى دارد و پسرش کمبوجیه، جایگاهى در "سراى سپند" ارزانى دار."
من براى همه مردم جامعه اى آرام فراهم ساختم و صلح و آرامش را به تمامى مردم اعطا کردم.

 

:: کوروش در بابل ::


منشور حقوق بشر کوروش کبیر

کوروش، پادشاه بزرگ هخامنشی که به بیان برخی مفسرین از جمله علامه طباطبایی به احتمال زیاد همان "ذوالقرنین" (پادشاه ستوده شده در قرآن) است، منشوری مکتوب از خود به یادگار گذاشته و هم اکنون به عنوان نخستین منشور جهانی حقوق بشر شناخته می شود. این منشور را با هم می خوانیم:

اینک که به یاری مزدا ، تاج سلطنت ایران و بابل و کشورهای جهات اربعه را به سر گذاشته ام ، اعلام می کنم :

که تا روزی که من زنده هستم و مزدا توفیق سلطنت را به من می دهد ، دین و آیین و رسوم ملتهایی که من پادشاه آنها هستم ، محترم خواهم شمرد و نخواهم گذاشت که حکام و زیر دستان من ، دین و آئین و رسوم ملتهایی که من پادشاه آنها هستم یا ملتهای دیگر را مورد تحقیر قرار بدهند یا به آنها توهین نمایند.

من از امروز که تاج سلطنت را به سر نهاده ام ، تا روزی که زنده هستم و مزدا توفیق سلطنت را به من می دهد، هرگز سلطنت خود را بر هیچ ملت تحمیل نخواهم کرد و هر ملت آزاد است ، که مرا به سلطنت خود قبول کند یا ننماید و هر گاه نخواهد مرا پادشاه خود بداند ، من برای سلطنت آن ملت مبادرت به جنگ نخواهم کرد.

من تا روزی که پادشاه ایران و بابل و کشورهای جهات اربعه هستم ، نخواهم گذاشت ، کسی به دیگری ظلم کند و اگر شخصی مظلوم واقع شد ، من حق وی را از ظالم خواهم گرفت و به او خواهم داد و ستمگر را مجازات خواهم کرد.

از مزدا خواهانم ، که مرا در راه اجرای تعهداتی که نسبت به ملتهای ایران و بابل و ملتهای ممالک اربعه عهده گرفته ام ، موفق گرداند. من تا روزی که پادشاه هستم ، نخواهم گذاشت مال غیر منقول یا منقول دیگری را به زور یا به نحو دیگر بدون پرداخت بهای آن و جلب رضایت صاحب مال ، تصرف نماید.

من تا روزی که زنده هستم ، نخواهم گذاشت که شخصی ، دیگری را به بیگاری بگیرد و بدون پرداخت مزد ، وی را بکار وادارد. من امروز اعلام می کنم ، که هر کس آزاد است ، که هر دینی را که میل دارد ، بپرستد و در هر نقطه که میل دارد سکونت کند ، مشروط بر اینکه در آنجا حق کسی را غضب ننماید و هر شغلی را که میل دارد ، پیش بگیرد و مال خود را به هر نحو که مایل است ، به مصرف برساند ،
مشروط به اینکه لطمه به حقوق دیگران نزند.

من اعلام می کنم ، که هر کس مسئول اعمال خود می باشد و هیچ کس را نباید به مناسبت تقصیری که یکی از خویشاوندانش کرده ، مجازات کرد ، مجازات برادر گناهکار و برعکس به کلی ممنوع است
و اگر یک فرد از خانواده یا طایفه ای مرتکب تقصیر میشود ، فقط مقصر باید مجازات گردد ، نه دیگران.

من تا روزی که به یاری مزدا ، سلطنت می کنم ، نخواهم گذاشت که مردان و زنان را بعنوان غلام و کنیز بفروشند و حکام و زیر دستان من ، مکلف هستند ، که در حوزه حکومت و ماموریت خود ، مانع از فروش و خرید مردان و زنان بعنوان غلام و کنیز بشوند و رسم بردگی باید به کلی از جهان برافتد و از مزدا خواهانم ، که مرا در راه اجرای تعهداتی که نسبت به ملتهای ایران و بابل و ملتهای ممالک اربعه عهده گرفته ام ، موفق گرداند.

 

رئیس‌جمهور: رونمایی از منشور کوروش تاكیدی بر تمام توانمندی‌های ملت ایران است :

 

 

 

 

 

 

 

رییس‌جمهور گفت: رونمایی از منشور كوروش تاكید مجددی بر اصول و ارزش‌هایی است كه بشر امروز به شدت به آن نیازمند است.

 

به گزارش ایسنا دكتر محمود احمدی‌نژاد عصر روز یكشنبه در مراسم رونمایی از منشور كوروش كبیر با ابراز خرسندی از حضور در این جلسه ـ كه آن را باشكوه و تاریخی خواند ـ افزود: این جلسه تمام تاریخ، ملت‌ها، آزادگان، عدالتخواهان و موحدان جهان را و همه انسان‌های بزرگ تاریخ را به هم پیوند می‌دهد؛ چراكه به مناسبت رونمایی از منشور عشق، منشور كوروش شاه جهان برگزار شده است.

 

وی با بیان این‌كه « آن‌چه در متن منشور كوروش آمده است همه دل‌ها، اندیشه‌های پاك و الهی و انسانی را به هم گره می‌زند» ادامه داد: در ارتباط با كار بزرگ كوروش و ایرانیان در طول تاریخ كه متجلی در كار كوروش است، مطالبی می‌گویم؛ این منشور یك معیار بسیار ارزشمند برای ارزیابی‌های تاریخی و عملكرد سیاستمداران و حاكمان تاریخ است.

 

وی خاطرنشان كرد: منشور كوروش بر آزادی و آزادگی تاكید دارد. در این منشور كوروش گفته است هر ملتی آزاد است كه مرا به پادشاهی خود قبول كند یا نكند و هرگاه نخواستند مرا پادشاه خود بدانند من برای سلطنت بر آنان مبادرت به جنگ نمی‌كنم. او در تاكید بر آزادی اندیشه، تفكر و آزادی انتخاب انسان‌ها می‌گوید همگان در سرزمین من كه همه‌ جهان است در انتخاب اندیشه و عقیده آزاد هستند.

 

رییس‌جمهور با تاكید دوباره بر این‌كه « این منشور، منشور آزادگی است» افزود: كوروش وقتی سرزمین‌های دیگر را فتح می‌كند به دارایی‌ها و موجودیت مردم آن سرزمین احترام می‌گذارد و هیچ فرقی بین آن‌ها و فاتحان قرار نمی‌دهد. این منشور حقیقت یگانه‌پرستی است. می‌دانید كه حركت كوروش برای فتح بابل در حقیقت برای دفاع از قوم یگانه‌پرست آن زمان یعنی پیروان حضرت موسی(ع) بود همان‌هایی كه امروز آن‌ها را یهودی می‌نامند. او حركت كرد برای نجات یگانه‌پرستان كه در چنگ ظالمان به اسارت بودند. بعد از فتح بابل فرمان آزادی اندیشه و عقیده را صادر می‌كند، آن چیزی كه تمام پیامبران آن را فریاد زدند، تمام یگانه‌پرستان آن را فریاد زدند. انتخاب یگانه‌پرستی و عقیده‌ توحیدی جز با میل و اشتیاق و به صورت داوطلبانه نخواهد بود.

 

وی ادامه داد: منشور كوروش، منشور مبارزه با ظلم و ستم است. او می‌گوید تا روزی كه من پادشاه ایران،‌ بابل و كشورهای جهات اربعه هستم یعنی همه جهات، نخواهم گذاشت كه كسی به دیگری ظلم كند و اگر كسی مظلوم واقع شد حق او را از ظالم می‌گیرم و به او می‌دهم و ستمگر را مجازات می‌كنم. او می‌گوید تا زمانی كه من پادشاه هستم اجازه نمی‌دهم مال منقول و غیرمنقول فردی بدون پرداخت بها و جلب رضایت صاحب مال توسط كس دیگری تصرف شود.

 

وی هم‌چنین یادآور شد: منشور كوروش، منشور دفاع از مظلومان و ایستادگی در برابر ظالمان است. منشور كوروش، منشور لغو سلطه انسان بر انسان و به بیگاری كشیدن انسان‌ها و برده‌داری است. منشور كوروش، منشور احترام به كرامت انسان‌ها و حقوق پایه و اساسی انسان‌هاست. او اعلام می‌كند هر كسی هر شغلی را كه میل دارد می‌تواند انتخاب كند. او اعلام می‌كند هر كسی در هر نقطه‌ای از سرزمین من می‌تواند مسكن بگزیند. این منشور معیاری برای سنجش حاكمان در طول تاریخ است.

 

به گزارش ایسنا احمدی‌نژاد ادامه داد: رونمایی از این منشور تاكید مجددی بر اصول و ارزش‌هایی است كه بشر امروز به شدت به آن نیازمند است. صحنه جهان را می‌بینید، امروز بیش از گذشته بشر به یگانه‌پرستی، احترام به انسان‌ها و به رسمیت شناختن حقوق انسان‌ها،‌ مقابله با ظلم و ستمكاری و دفاع از مظلوم نیازمند است و متاسفانه سازوكار حاكم بر جهان و مدیریت مسلطی كه اكنون بر جهان حاكم است، قادر به تامین این نیازها نبوده است. این جلسه هشداری است به تمام حاكمان، مدیران و مدعیان كه اگر می‌خواهید در عالم جاویدان بمانید راه این است و این جلسه تاكیدی است بر عظمت و عزت ملت ایران. همه توجه دارند كه سخن از ایران، سخن از یك جغرافیا یا یك نژاد و قوم نیست، سخن از موجودیت انسان در زمین است، سخن از فرهنگ است، سخن از ارزش‌ها و اصالت‌های انسانی و الهی است، سخن از خداپرستی، عدالت، عشق و فداكاری است. ملت ایران در طول تاریخ پرچمدار ارزش‌های متعالی بوده است، ملت ایران همواره یك ملت موحد بوده است، ملت ایران همواره یك ملت عدالتخواه بوده است، ملت ایران در طول تاریخ به سایر ملت‌ها فرهنگ و آداب و رسوم انسانی و الهی ملت‌ها احترام گذاشته است، همواره مدافع و یار مظلومان و نقطه مقابل ستمگران تاریخ بوده است. ملت ایران همواره در غم و شادی سایر ملت‌ها با آن‌ها مشاركت كرده است. این سرزمین همواره اندیشه انسانی، الهی، عشق و احساس همبستگی با ملت‌ها و حركت در راستای عدالت را منتشر كرده است.

 

وی ادامه داد: برگزاری این جلسه و رونمایی از آن تاكیدی بر تمام توانمندی‌های ملت ایران است كه در طول تاریخ با سخاوتمندی در اختیار ملت‌ها قرار گرفته است. ملت ایران همواره داشته‌های علمی، فرهنگی، انسانی، هنری و مادی خود را با انصاف و از سر عشق و محبت با سایر ملت‌ها به تقسیم گذاشته است. امروز در دنیا موزه‌ای نیست كه آثار برجسته‌ای از فرهنگ و اندیشه ایرانی در آن جلوه‌گری و سرافرازی نكند.

 

وی با بیان این‌كه « این جلسه خطاب به كسانی است كه تصور می‌كنند با هیاهو و انجام اقدامات سخیف و پیش پا افتاده می‌توانند مانع شكوفایی ملت ایران شوند» تاكید كرد: ملت ایران همواره موحد و پرچمدار عدالت بوده است و با آگاهی و اختیار و در كمال آزادی دین كامل را از سر چشمه‌ اصلی او پیامبر گرامی اسلام و خاندانش دریافت كرده است و تمام موجودیت خود را برای شكوفایی اندیشه‌هایی كه در دین اسلام قرار دارد، فدا كرده است. امروز ملت ایران بیدار شده است، روح جمعی فرهنگ‌ساز ملت ایران بیدار شده است، حركت عمومی ملت ایران بر بازیابی هویت اصیل الهی، انسانی و عدالتخوا‌ه‌اش آغاز شده است. كاروان حركت ملت ایران به سمت بازآفرینی تمدن نوین برای تمام بشریت كه بر پایه یگانه‌پرستی، عشق و عدالت استوار است به راه افتاده است و هیچ قدرتی در عالم قادر نیست در برابر حركت این كاروان مانع ایجاد كند.

 

احمدی‌نژاد افزود: خیال نكنند كه ملت ایران علف هرز روییده‌ای در سرزمین دیگران است كه با یك باد و حركت ریشه‌كن می‌شود. ملت ایران درخت تناوری است كه ریشه‌ آن بر اعماق زمین است و چندین هزار ساله است و اندیشه او سر به آسمان می‌ساید. ملت ایران پیام‌آور صلح، دوستی، عشق و برادری برای تمام ملت‌هاست.

 

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: این جلسه یك جلسه نمادین و پرشكوه است. پیام این جلسه دعوت همگان بر اندیشه‌های الهی و انسانی، و معیاد و موعود مشترك تمام انبیاء و صالحان جهان است. بشریت امروز بیش از گذشته و به شدت نیازمند بازگشت به خویشتن و برپایی سعادت و عدالت در جهان است، همانی كه پیامبران الهی پرچمدار آن بودند و در عصر ما موعود امم و فرزندی از پیامبر گرامی اسلام و حضرت عیسی خواهد بود و این آرزوی تاریخی را به اتفاق صالحان محقق می‌كند.

 

وی گفت:‌ من این روز و این رونمایی را به شما عزیزان، میهمانان، آزادگان و عدالت‌خواهان جهان تبریك می‌گویم. میراث كوروش، میراث مشترك بشری است.

 

به گزارش ایسنا نمایشگاه منشور حقوق بشر كوروش ـ یكشنبه 21/6/89 ـ با حضور دكتر محمود احمدی‌نژاد حضور رییس‌جمهور افتتاح شد.

 

دكتر محمود احمدی‌نژاد هم‌چنین از منشور كوروش كه صبح روز جمعه 19/6/89 از موزه بریتانیا به ایران منتقل شد و قرار است مدت چهار ماه در ایران باشد، رونمایی كرد.