تلسکوپ هابل موفق به شکار ستارگان و سیارات در حال تولد در سحابی جبار شد
تلسكوپ فضایی هابل به
تازگی موفق به شكار تصاویری از 42 قرص پیشسیارهای در صورت
فلكی جبار (Orion Nebula)
شده است كه توسط یك خوشه ستارهای درخشان روشن شدهاند. قرصهای پیشسیارهای محل
تولد سیارات در اطراف ستارگان جوان هستند.
تصاویر اخیر كه توسط دوربین "پیشرفته
هابل برای نقشه برداری" (ACS) تهیه شدهاند، در درك چگونگی پیدایش سیارات و منظومههای خورشیدی و
تحولات آنها و در نهایت شناخت منظومه شمسی، بسیار موثر خواهند بود.
بر اساس نظریه پیدایش
منظومههای ستارهای كه به آن "نظریه سحابی خورشیدی"
گفته میشود، یك ستاره
در اثر تراكم گرانشی ابری از غبار در مركز آن ابر به وجود آمده، در حالی كه سیارات
در لایههای بیرونیتر آن تشكیل میشوند. البته الزاما در تمامی
موارد ذرات غبار این قرصهای پیشسیارهای موفق به تشكیل یك یا چند سیاره نمیشوند
چرا كه گاهی بالا رفتن دمای این قرص چرخان سبب پاشیدن آن شده و هیچ سیارهای در
اطراف ستاره شكل نمیگیرد.
رویت قرصهای پیشسیارهای
در امواج مرئی امری نامتعارف
است، اما به دلیل درخشندگی سحابی جبار كه نزدیكترین منطقه
تولد ستارگان به زمین محسوب میشود، این بار دانشمندان موفق شدهاند در طول موجهای
مرئی محل تولد سیارات و ستارگان را مورد مطالعه قرار دهند. سحابی جبار در فاصله 1450 سال نوری از زمین قرار گرفته
است.
فضاپیمای کپلر موفق به کشف 5 سیاره فراخورشیدی شد.
فضاپیمای كپلر ناسا كه به تازگی با
هدف كشف سیارات زمینمانند در خارج از منظومه شمسی ماموریت خود را آغاز كرده است،
در اولین كشف خود موفق به شكار 5 سیاره غولپیكر شد.
این 5 سیاره كه كپلر 4b، 5b، 6b، 7b، 8b نامیده شدهاند به
واسطه حساسیت بالای تجهیزات فضاپیمای كپلر كه آن را قادر به كشف سیارات فراخورشیدی
كوچك و بزرگ كرده است كشف شدهاند. خبر و گزارش این اكتشاف، 14 دیماه 1388 در كنفرانس مطبوعاتی كه در حاشیه اجلاس انجمن
ستارهشناسی آمریكا برگزار شده بود، توسط تیم علمی ماموریت فضایی كپلر اعلام شد.
در این كنفرانس مطبوعاتی، ویلیام بوروكی، از مركز تحقیقاتی ایمیز ناسا كه مدیریت
این گروه تحقیقاتی را نیز بر عهده دارد، گفت: "این مشاهدات به ما در درك
پیدایش و سیر تحولات سیستمهای سیارهای از قرصهای گاز و غبار كه محل پیدایش
ستارگان و سیارات آنها هستند، كمك میكنند. اینگونه اكتشافات همچنین به ما نشان میدهند
كه تجهیزات علمی ما به خوبی كار میكنند – نشانههایی كه معرف موفقیت كپلر در
دستیابی به اهداف علمی خود محسوب میشوند."
روسیه برای مقابله با خطر برخورد سیارک آپوفیس با زمین دست به کار شد.
رییس سازمان فضایی
روسیه اعلام كرد این سازمان برنامههایی را برای منحرف كردن مسیر سیارك آپوفیس به منظور جلوگیری از
برخورد احتمالی با زمین طراحی كرده است. هرچند احتمال برخورد این سیارك با زمین
نسبتا پایین است، اما از آنجا كه در صورت برخورد احتمالی، فاجعهای در انتظار زمین
خواهد بود، مطالعات مختلفی به منظور منحرف كردن مدار این سیارك و یا انهدام آن در
فضا تا كنون توسط دانشمندان انجام گرفته است.
بنابر گفته آناتولی
پرمینوف، رییس سازمان فضایی روسیه، دانشمندان این سازمان بررسی بیشتر این مساله را
در راس كارهای خود قرار دادهاند و قرار است سلسله جلساتی نیز در این خصوص برگزار
كنند. به گفته وی، به دلیل اهمیت بالای موضوع، هر طرح پیشنهادی كه به تصویب این
سازمان برسد قابلیت تبدیل شدن زمینهای برای همكاریهای وسیع بینالمللی را دارا خواهد بود. وی
در خصوص اینكه از كدام روش برای جلوگیری از برخورد آپوفیس با زمین استفاده خواهد
شد نظری ارائه نداد اما اذعان داشت كه این روش قطعا شامل استفاده از بمبهای هستهای برای منهدم
كردن آن نخواهد بود.
سیارك آپوفیس ابتدا در
اواسط سال 2004 میلادی كشف شد و از آنجا كه
احتمال برخورد آن با زمین در ابتدا 7/2 درصد تخمین زده شده بود، برای مدتی موجب بروز نگرانیهای فراوانی شد.
اما بر اساس آخرین مطالعات بر روی مدار این سیارك و شبیهسازیهای رایانهای،
احتمال برخورد آن با زمین در زمان نزدیكترین فاصله با زمین در سال 2036، یك در 250هزار عنوان شده است. البته
آپوفیس دقیقا 7 سال زودتر، یعنی در 13 فوریه 2029 میلادی هم یك بار از
نزدیكی زمین و از فاصله 30هزار كیلومتری آن عبور خواهد كرد كه البته هرچند خطری را متوجه زمین نخواهد كرد،
اما فرصت بسیار مناسبی را برای مطالعه بهتر آن و آماده شدن برای گذر دوباره سیارك
در سال 2036 فراهم خواهد كرد.
بزرگترین قطر آپوفیس، حدود 300 متر است. البته سیارك 27 میلیون تنی آپوفیس حتی در صورت
برخورد با زمین هم
نمیتواند موجب تغییرات شدید آبوهوایی و در نهایت انقراض حیات بر روی كره زمین
شود، هرچند چنین برخوردی قطعا برای زمین فاجعهبار خواهد بود.
منبع: isa.ir