برای رتبه بندی هوشیاری بیماران اغمایی از برخی اعداد استفاده می شود که غیرقابل فهم برای خانواده است. معنای این اعداد چیست؟
از آنجا که ما نمی توانیم بیمار اغمایی را معاینه کنیم یا وقت کمی داریم و سریع باید به همکاران پزشک و پرستار بسپاریم که هوشیاری بیمار چند است، از مبنایی به نام GCS استفاده می کنیم. معیار GCS به این شکل است که یک فرد طبیعی که صحبت می کند و کلام دارد عدد ۵ و اگر در حالت اغما باشد و نتواند صحبت کند عدد یک می گیرد. به این حالت معیار کلامی گفته می شود. دومین معیار، حرکتی است. اگر فرد حرکت کامل داشته باشد، راه برود و مانند یک فرد طبیعی باشد عدد ۶ و اگر هیچ گونه حرکتی نداشته باشد عدد یک می گیرد. معیار سوم، چشم است. فرد طبیعی با حرکات طبیعی چشم عدد ۴ و اگر چشم ها بسته باشد و حرکت نکند عدد یک می گیرد. جمع این اعداد ۱۵ می شود. بنابراین عدد هوشیاری یک فرد طبیعی ۱۵ است اما در فرد اغمایی با توجه به اینکه در چه طیفی از اغما باشد، عددش متفاوت است زیرا اغما دارای یک طیف از خفیف تا خیلی عمیق است. هر چه اغما عمیق تر باشد عاقبت و پیش آگهی آن بدتر است. پس در یک اغمای خیلی عمیق یا مرگ مغزی میزان عدد هوشیاری ۳ است (۱ چشم+ ۱ کلام+ ۱ حرکت). حال باتوجه به طیف اغما عدد هوشیاری بین ۳ تا ۱۵ متغیر است. مثلا اگر عدد هوشیاری بیماری ۱۲ باشد بهتر از آن است که عدد هوشیاری اش ۹ باشد. اگر عدد هوشیاری زیر ۱۰ برود، گفته می شود که اغما در حال عمیق شدن است.
منابع:
pezeshk.us
دکتر سعید قزوینیان
متخصص مغز و اعصاب و مدرس دانشگاه / روزنامه سلامت / میگنا