اتیولوژِی چاقی
5 علت مهم برای چاقی تعیین شده است :
علت تغذیه ایی
علل هرومونی
ارث
کمبود تحرک
عوامل روانی
در این مقاله عوامل تغذیه ایی موثر در بروز چاقی مورد بحث قرار خواهد گرفت
مهمترین و اساسی ترین علت افزایش وزن و چاقی (( چگونگی شیوه زندگی ))است . در زندگی صنعتی امروز شیوه زندگی نسبت به گذشته تغییرات زیادی یافته است با مروری بر الگوی غذایی در سیستم زندگی صنعتی به واقیعت های زیر بر می خوریم :
پیشرفت صنعت تهیه غذاهای فرآوری شده
استفاده گسترده از غذاهای آماده ( Fast Food ) و جایگزینی غذاهای سنتی با غذاهای آماده
تغییر الگوی میان وعده ها و استفاده بی رویه از میان وعده های آماده و فرآوری شده
جایگزینی آشامیدنی های سالم مثل آب دوغ , شیر , و آب میوه های تازه ,با نوشابه های گاز دار , آب میوه های آماده و پودر شربت های آماده
تغییر رفتارهای تغذیه ای
تغییر رفتارهای تغذیه ای عامل مهمی در بروز چاقی محسوب می شود این تغییرات عبارتند از : با عجله غذا خوردن , خوب نجویدن غذا , صرف غذا در مکان های شلوغ و پر هیاهو , مصرف نوشابه های گازدار همراه غذا , اشتغال فکری و هیجانات روحی به هنگام صرف غذا
تغییر مهم دیگری که ارمغان تمدن است و امروزه در جوامع پیشرفته صنعتی اکثر افراد با آن مواجه اند کمبود تحرک جسمی است در شهرهای بزرگ صنعتی مردم به علت گرفتاری و مشغله فراوان روزمره و نیز به دلیل عادات غلط از ورزش پیاده روی و هر نوع تحرک جسمی امتناع می ورزند که این امر زیانهای فراوانی در بر دارد از جمله چاقی افزایش چربی های نامطلوب خون افزایش فشار خون عوارض قلبی – عروقی سکته و ...
وضعیت عصبی و روانی افراد نیز با پیشرفت صنعت دچار دگرگونی زیادی شده است . استرس که از
پی آمد های بارز و اجتناب ناپذیر صنعت است در جوامع پیشرفته گسترش چشمگیری دارد که پدیده پرخوری عصبی و نیز کاهش سوخت مواد انرژی زا در بدن از عوارض آن است . ضمنا استرس با ایجاد اضطراب و افسردگی رغبت و تمایل به ورزش و هر نوع تحرک جسمی را در افراد کاهش می دهد و فرد را وادار به زندگی ساکن و کم تحرک می نماید
هنگامی که سه عامل فوق الذکر یعنی (( تغییر الگوی غذایی , کمبود تحرک و استرس ))همگام شوند اختلالات فراوان از جمله چاقی و عوارض آن در شخص بروز می نماید و سلامت انسان پیشرفته و متمدن امروزی را در معرض خطر جدی قرار می دهد
اما مسئله بسیار مهم و قابل توجه آن است که در گذشته دگرگونی های فوق صرفا در جوامع پیشرفته صنعتی دیده می شد ولی امروزه دامنه آن به کشورهای در حال پیشرفت نیز کشیده شده بدین معنا که جوامع در حال توسعه امروزه یا پدیده ای به نام گذر نغذیه ای ( Nutrition Transition) مواجه هستند.
با پیشرفت و گسترش رسانه های گروهی عادات و سیستم تغذیه ای کشورهای غربی به کشورهای در حال پیشرفت نفوذ کرده و دگرگونی های قابل توجهی در الگوی غذایی این کشورها ایجاد نموده است از قبیل :
استفاده گسترده از غذاهای فرآوری شده
افزایش مصرف مواد پرکالری
اختصاص برنامه غذایی به مواد بدون باقیمانده
کمبود مصرف میوه , سبزی , حبوبات و لبنیات
افزایش مصرف مواد گوشتی مانند گوشت قرمز ,سوسیس,کالباس
افزایش مصرف نوشابه های گازدار و آب میوه های فرآوری شده
یکی از اختلالات مهمی که به علت پدیده (( گذر تغذیه ای )) در کشورهای در حال پیشرفت بروز نموده ,چاقی است امروزه چاقی حتی در بین کودکان نیز در حد وسیعی دیده می شود و اختلالات و عوارض بی شماری را در آنان پایه گذاری می نماید