مشاهده مطالب کاربر

تعداد مطالب : 4549

تعداد نظرات : 278

زمان آخرین مطلب : 3221روز قبل

اخبار

پیام تسلیت رییس جمهور بهبه هفتمین روز سردار سر لشکر پاسدار تهرانی

پیام تسلیت رییس جمهور به مناسبت هفتمین روز شهادت سردار تهرانی مقدم

رییس جمهور در پیامی به مناسبت هفتمین روز شهادت سردار سرلشکر پاسدار حسن تهرانی مقدم و جمعی از همکاران وفادارشان با تسلیت مجدد شهادت افتخار آمیز این سردار عالی مقام، بر تداوم راه پر افتخار این شهیدان با توان و قدرتی مضاعف از سوی همرزمان شجاعشان تا تحقق اهداف متعالی آنان در پیشرفت روز افزون کشور تاکید کرد.

به گزارش حوزه دولت باشگاه خبرنگاران به نقل از پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری متن کامل پیام دکتر محمود احمدی نژاد به شرح زیر است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم
"من المومنین رجال صدقوا ما عاهدو الله علیه فمنهم من قضی نحبه و منهم من ینتظرو ما بدلو تبدیلا"

مجاهد فی سبیل الله اسوه تزكیه و تقوی و مظهر مهر و وفا سردار سرلشکر پاسدار حسن تهرانی مقدم از نام‌آوران گمنام عرصه دفاع مقدس و از زمره رزم آوران بی ادعایی بود كه پیكر قطعه قطعه اش را خلعت زیبای شهادت مزین گردانید و پاداش سالیان طولانی جهاد و کار و پیکار خالصانه و بی شائبه خود را از سالار شهیدان و امام آزادگان با شایستگی دریافت نمود و همچون مولا و مقتدایش به لقاء حضرت دوست شتافت و روح بلندش به ملكوت اعلی پركشید.
ویژگی بارز و ممتاز این دانشمند مجاهد آن بود كه علم و دانش و تجربه و تخصص را با ایمان و تعهد به هم آمیخته بود و براساس این ویژگی درخشان و برجسته منشا تحولات شگرف در عرصه فناوری‌های پیشرفته گردید.
بی‌تردید همرزمان شجاع آن فقید سعید و همکاران شهیدش، راه پرافتخارشان را بدون درنگ با توان و قدرتی مضاعف ادامه خواهند داد و همه اهداف متعالی آنان را در پیشرفت روز افزون کشور محقق خواهند ساخت.
سلام و صلوات خداوند و پیامبران و فرشتگان و عباد صالح او بر همه شهیدان راه خدا و به روح بلند و متعالی این شهیدان عزیز كه در میان راست قامتان جاودانه تاریخ انقلاب و دفاع مقدس جایگاهی ویژه و ممتاز یافتند.
اینجانب بار دیگر شهادت افتخار آمیز این سردار عالی مقام دفاع از انقلاب اسلامی و دستاوردهای درخشان آن و همکاران وفادارشان را به مقام معظم رهبری و خانواده بزرگوار و ایثارگر آن شهید عظیم الشان تبریك و تسلیت عرض می نمایم و برای آن عزیز سفر كرده و همرزمان شهیدش علو درجات و برای بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل از درگاه خداوند مسالت دارم.

محمود احمدی نژاد
رییس جمهوری اسلامی ایران

/ع2

شنبه 28/8/1390 - 22:21

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

آموزش و تحقيقات

کالری غذا ها

ماده غذائی	مقدار	كالری
آب سیب	یك لیوان	90
آب نارنج	یك قاشق	4
آبغوره	100گرم	20
آجیل	یك لیوان	750
آجیل درهم	100گرم	650
آرد ذرت	100 گرم	370
آرد گندم	100 گرم	360
آلبالو ( كمپوت)	100 گرم	90
آلبالو با هسته	100گرم	60
آلبالو با هسته	یك لیوان	60
انجیر	یك عدد	20
انجیر (تازه)	100گرم	60
انجیر خشك	100گرم	270
انگور	100گرم	80
انگور(آب)	100گرم	90
بادام بوداده	100گرم	666
بادام بونداده	100گرم	660
بادام درشت	یك عدد	10
بادام زمینی بی پوست	100گرم	560
بادمجان	100گرم	17
برنج پخته	یك كفگیر	250
بستنی	100گرم	190
به	100گرم	30
بیسكویت	100گرم	330
بیفتیك	100گرم	300
پاچه بدون چربی	100گرم	130
پرتغال	100گرم	35
پرتغال (آب)	یك لیوان	110
پسته	یك دانه	8
پسته با پوست	100گرم	340
تخم كدو	100گرم	600
تخم مرغ (زرده تنها)	یك عدد	50
تخم مرغ (سفیده تنها)	یك عدد	20
تخم مرغ آب پز	یك عدد	70
تخم مرغ متوسط	یك عدد	70
تخم مرغ نیمرو	یك عدد	130
تخم هندوانه	100گرم	590
ترب	100گرم	25
تربچه	یك عدد	2
ترخون	100گرم	45
جگر سفید	100گرم	160
جگر مرغ	20 گرم	30
جگر مرغ خام	100گرم	125
جگر یك سیخ	100گرم	80
جو	100گرم	350
چاشنی مایونز	100گرم	720
چای تلخ	یك لیوان	0
چای شیرین (4حبه قند)	یك لیوان	40
چغندر آب پز	100گرم	35
چغندر خام	100گرم	45
خرما	یك عدد	20
خرما با هسته	100گرم	240
خرما یك فنجان	100گرم	505
خرمالو	یك عدد	80
خرمای تازه	100گرم	140
خرمای خشك	100گرم	310
خیار	100گرم	15
خیار شور	100گرم	12
دانه آفتابگردان	100گرم	300
دسر (ژلاتین)	یك لیوان	180
روغن مایع و زیتون	یك قاشق	120
روغن نباتی	100گرم	900
ریحان	100گرم	40
ریواس	100گرم	15
زبان گوساله	100گرم	130
زبان گوسفند	100گرم	260
زردآلو	100گرم	50
زردآلو(برگه خشك)	100گرم	270
زردآلو(كمپوت)	یك لیوان	250
زیتون خام سبز	100گرم	140
سوپ گوجه فرنگی	100گرم	30
سوپ مرغ سبزیجات	100گرم	30
سوپ مرغ گوجه فرنگی	100گرم	35
سوخاری (نان)	هر قطعه	25
سوسیس	100گرم	300
سوسیس دانه ای متوسط	100گرم	150
سویا	100گرم	380
سیب درختی	100گرم	55
سیب زمینی	100گرم	75
سیب زمینی كبابی	100گرم	93
شرینی	100گرم	500
شكر	100گرم	400
شكر(یك پیمانه)	10گرم	40
شكلات	100گرم	500
شكلات قلمی	یك عدد	20
شكوفه ذرت بدون روغن	یك لیوان	25
شلغم	100گرم	25
شلیل	100گرم	60
شنبلیله	100گرم	30
شوید(شبد)	100گرم	30
عدسی با كمی روغن	یك لیوان	185
عسل	100گرم	300
عسل(غذا خوری)	یك قاشق	50
عسل(مربا خوری)	یك قاشق	20
فرنی	یك لیوان	200
فلفل سبزیا قرمز	100گرم	22
فندق	یك عدد	10
فندق با پوست	100گرم	300
قارچ	100گرم	27
قارقروت	100گرم	240
كدو حلوایی	100گرم	35
كدو خورشتی	100گرم	28
كرفس	100گرم	13
كره	یك قاشق	100
كره حیوانی	100گرم	750
كشك	100گرم	380
كشك (غذا خوری)	یك قاشق	60
كشمش	100گرم	290
كلم پخته	یك لیوان	40
كلم پیشخوان	100گرم	22
كیك شكلاتی	100گرم	400
كیك یزدی متوسط	یك عدد	160
گردو	یك عدد	30
گردو با پوست	100گرم	140
گریپ فروت	100گرم	30
گریپ فروت (آب)	یك لیوان	80
گز	100گرم	500
گل كلم خام	100گرم	10
گلابی	100گرم	55
گندم	100گرم	340
گوشت گاوبدون چربی	100گرم	200
گوشت گوساله	100گرم	200
گوشت گوسفند	100گرم	320
گوشت ماهی	100گرم	100
گوشت مرغ	100گرم	200
گوشت همبرگربدون چربی	100گرم	200
گیلاس	100گرم	60
لپه	100گرم	359
لپه پخته	100گرم	115
لوبیا چشم بلبلی پخته	100گرم	80
لیمو(آب لیمو)	یك قاشق	4
مارتادلا	100گرم	315
مارچوبه	100گرم	20
مارگارین یا كره نبات	100گرم	850
مارگارین یك قاشق	100گرم	110
ماست	100گرم	55
ماست كم چرب	یك لیوان	110
ماست كیسه ای	100گرم	155
ماكارونی	100گرم	360
ماكارونی پخته	یك لیوان	150
مغز گردو	100گرم	625
موز	100گرم	60
موز متوسط	یك عدد	100
میگو	100گرم	100
نارگیل (پودر)	100گرم	550
نارگیل (مغز)	100گرم	345
نارگیل تازه	100گرم	156
نارنج	100گرم	20
نارنگی	100گرم	34
نان (كف دست)	یك عدد	70
نخود	یك عدد	1
نخود پخته	100گرم	45
نخود خشك	100گرم	360
نخود فرنگی	100گرم	92
نوشابه	یك شیشه	100
نوشابه با طعم میوه	100گرم	115

ماده غذائی	مقدار	كالری
آلوی زرد	100گرم	75
آلوی قرمز	100گرم	45
آناناس	100گرم	45
آناناس (كمپوت)	100گرم	90
آناناس كنسرو در شربت	یك لیوان	200
اسفناج خام	100گرم	25
الو بخارا	یك عدد	15
انار تازه (دانه)	100گرم	60
انار كامل با پوست	100كرم	35
انبه هندی	100گرم	60
باقلا	یك عدد	5
باقلای خشك	100گرم	360
باقلای سبز	100گرم	108
باقلوا با پسته	100گرم	540
بامیه	100گرم	40
برگ چغندر	100گرم	30
برگ مو	100گرم	60
برنج	100گرم	360
برنج (نیم لیوان)	130گرم	450
برنج (یك لیوان)	190گرم	660
پفك	یك پاكت	40
پنیر بلغاری	100گرم	330
پنیر پاستوریزه	100گرم	210
پنیر محلی	100گرم	210
پوره با شیر بدون كره	یك لیوان	140
پوره سیب زمینی	یك لیوان	180
پیاز	یك عدد	5
پیازچه	یك عدد	3
پیتزا	یك عدد	700
تخم آفتابگردان	100گرم	560
تره	100گرم	25
تمبر هندی با دانه	100گرم	115
تمبر هندی بدون دانه	100گرم	240
تمشك سیاه یا قرمز	100گرم	80
تن ماهی با روغن كم	100گرم	315
توت تازه	100گرم	60
توت سفید خشك	100گرم	360
توت فرنگی	100گرم	35
جعفری	100گرم	25
جگر سرخ كرده	100گرم	330
چیپس سیب زمینی	ده عدد	110
حلوا	100گرم	400
حلوا ارده	100گرم	500
حلیم بدون روغن	یك لیوان	180
خامه سفت	100گرم	350
خامه شل	100گرم	250
خاویار	100گرم	300
خربزه	100گرم	23
خربزه	یك لیوان	50
خردل	100گرم	80
دل گوسفند	100گرم	260
دل مرغ	100گرم	170
دلمه متوسط	یك عدد	150
دوغ	100گرم	15
ذرت	100گرم	80
ذرت بو داده با روغن	100گرم	357
ذرت خام یك عدد	100گرم	75
ذرت دانه درشت	100گرم	85
رطب	100گرم	150
روغن حیوانی	100گرم	890
زیتون خام سیاه	100گرم	200
زیتون خام سیاه(متوسط	یك عدد	7
ژلاتین برای دسر	100گرم	240
ژله (پودر)	یك قاشق	55
سالاد	یكنفره	50
ساندویچ همبرگر	100گرم	350
سركه	یك لیوان	33
سمنو	یك لیوان	180
سنجد	100گرم	130
سنگدان مرغ	100گرم	140
سیب زمینی متوسط	یك عدد	80
سیب زمینی(چیپس)	100گرم	500
سیب متوسط	یك عدد	70
سیب(كنسرو شیرین)	یك فنجان	180
سیر	100گرم	120
سیراب	100گرم	130
شاهی	100گرم	20
شربت	یك قاشق	35
شربت پرتغال	یك لیوان	170
شربت یخ	0.5فنجان	120
شیر	یك لیوان	110
شیرتصفیه شده	یك فنجان	90
شیرخشك	100گرم	500
شیرغلیظ نستله	100گرم	250
شیرگاوكم چربی	100گرم	55
شیرمیش	100گرم	95
صدف دریایی	100گرم	65
طالبی	100گرم	20
طالبی(بدون شكر)	یك لیوان	40
عدس	100گرم	340
قلوه	100گرم	105
قند	100گرم	400
قهوه	100گرم	2
كاكائو(چای خوری)	یك قاشق	10
كالباس	100گرم	300
كاهو	100گرم	17
كاهو(درشت)	یك برگ	4
كباب برگ	یك سیخ	200
كباب كوبیده	یك سیخ	270
كتلت	یك عدد	150
كلم خام	یك لیوان	25
كلم فندقی	100گرم	24
كلم قرمز	100گرم	28
كله پاچه	100گرم	190
كمپوت گیلاس	یك لیوان	190
كنجد	100گرم	580
كوفته	یك عدد	150
كولا	100گرم	40
كیك	100گرم	350
كیك بدون خامه	100گرم	340
گوجه درختی رسیده	100گرم	50
گوجه سبز	100گرم	30
گوجه فرنگی	100گرم	15
گوجه فرنگی (رب)	100گرم	80
گوجه فرنگی(رب)	یك لیوان	50
گوجه فرنگی(سس)	100گرم	105
گوشت بره با چربی	100گرم	330
گوشت خالص بره	100گرم	165
گوشت گاو	100گرم	240
گوشت گاو با چربی	100گرم	350
لوبیا چشم بلبلی خام	100گرم	130
لوبیا سبز	100گرم	30
لوبیا سفید	100گرم	340
لوبیا قرمز	100گرم	340
لوبیا قرمز پخته	100گرم	110
لوبیا قرمزپخته	یك لیوان	200
لیمو تازه باپوست	100گرم	23
لیمو ترش	100گرم	42
لیمو ترش(آب لیمو)	100گرم	26
لیمو شیرین	100گرم	40
ماكارونی خشك	100گرم	360
ماهی	100گرم	100
مخمرآبجوفرنگی خشك	100گرم	285
مربا	100گرم	300
مربا (غذا خوری)	یك قاشق	54
مرغ (بدون پوست)	100گرم	200
مغز پسته	100گرم	680
مغز حیوان	100گرم	130
مغز دانه آفتابگردان	100گرم	560
مغز فندق	100گرم	630
نان جو	100گرم	250
نان خشك	100گرم	360
نان روغنی	100گرم	450
نان ساندویچی كامل	یك عدد	70
نان ساندویچی كوچك	نصف عدد	70
نان سوخاری	یك عدد	35
نان سوخاری متوسط	یك عدد	35
نان سوخاری(كعك)	یك عدد	50
نان سیاه با سبوس	100گرم	218
نان گندم	100گرم	250
هلوی كمپوت	یك لیوان	200
هندوانه	100گرم	23
هندوانه با پوست	100گرم	12
هویج ایرانی	100گرم	40
هویج فرنگی	100گرم	35
یك سیخ برگ	100گرم	200
یك لیوان توت	100گرم	85
هلوی تازه

ماده غذائی	مقدار	كالری
آب سیب	یك لیوان	90
آب نارنج	یك قاشق	4
آبغوره	100گرم	20
آجیل	یك لیوان	750
آجیل درهم	100گرم	650
آرد ذرت	100 گرم	370
آرد گندم	100 گرم	360
آلبالو ( كمپوت)	100 گرم	90
آلبالو با هسته	100گرم	60
آلبالو با هسته	یك لیوان	60
انجیر	یك عدد	20
انجیر (تازه)	100گرم	60
انجیر خشك	100گرم	270
انگور	100گرم	80
انگور(آب)	100گرم	90
بادام بوداده	100گرم	666
بادام بونداده	100گرم	660
بادام درشت	یك عدد	10
بادام زمینی بی پوست	100گرم	560
بادمجان	100گرم	17
برنج پخته	یك كفگیر	250
بستنی	100گرم	190
به	100گرم	30
بیسكویت	100گرم	330
بیفتیك	100گرم	300
پاچه بدون چربی	100گرم	130
پرتغال	100گرم	35
پرتغال (آب)	یك لیوان	110
پسته	یك دانه	8
پسته با پوست	100گرم	340
تخم كدو	100گرم	600
تخم مرغ (زرده تنها)	یك عدد	50
تخم مرغ (سفیده تنها)	یك عدد	20
تخم مرغ آب پز	یك عدد	70
تخم مرغ متوسط	یك عدد	70
تخم مرغ نیمرو	یك عدد	130
تخم هندوانه	100گرم	590
ترب	100گرم	25
تربچه	یك عدد	2
ترخون	100گرم	45
جگر سفید	100گرم	160
جگر مرغ	20 گرم	30
جگر مرغ خام	100گرم	125
جگر یك سیخ	100گرم	80
جو	100گرم	350
چاشنی مایونز	100گرم	720
چای تلخ	یك لیوان	0
چای شیرین (4حبه قند)	یك لیوان	40
چغندر آب پز	100گرم	35
چغندر خام	100گرم	45
خرما	یك عدد	20
خرما با هسته	100گرم	240
خرما یك فنجان	100گرم	505
خرمالو	یك عدد	80
خرمای تازه	100گرم	140
خرمای خشك	100گرم	310
خیار	100گرم	15
خیار شور	100گرم	12
دانه آفتابگردان	100گرم	300
دسر (ژلاتین)	یك لیوان	180
روغن مایع و زیتون	یك قاشق	120
روغن نباتی	100گرم	900
ریحان	100گرم	40
ریواس	100گرم	15
زبان گوساله	100گرم	130
زبان گوسفند	100گرم	260
زردآلو	100گرم	50
زردآلو(برگه خشك)	100گرم	270
زردآلو(كمپوت)	یك لیوان	250
زیتون خام سبز	100گرم	140
سوپ گوجه فرنگی	100گرم	30
سوپ مرغ سبزیجات	100گرم	30
سوپ مرغ گوجه فرنگی	100گرم	35
سوخاری (نان)	هر قطعه	25
سوسیس	100گرم	300
سوسیس دانه ای متوسط	100گرم	150
سویا	100گرم	380
سیب درختی	100گرم	55
سیب زمینی	100گرم	75
سیب زمینی كبابی	100گرم	93
شرینی	100گرم	500
شكر	100گرم	400
شكر(یك پیمانه)	10گرم	40
شكلات	100گرم	500
شكلات قلمی	یك عدد	20
شكوفه ذرت بدون روغن	یك لیوان	25
شلغم	100گرم	25
شلیل	100گرم	60
شنبلیله	100گرم	30
شوید(شبد)	100گرم	30
عدسی با كمی روغن	یك لیوان	185
عسل	100گرم	300
عسل(غذا خوری)	یك قاشق	50
عسل(مربا خوری)	یك قاشق	20
فرنی	یك لیوان	200
فلفل سبزیا قرمز	100گرم	22
فندق	یك عدد	10
فندق با پوست	100گرم	300
قارچ	100گرم	27
قارقروت	100گرم	240
كدو حلوایی	100گرم	35
كدو خورشتی	100گرم	28
كرفس	100گرم	13
كره	یك قاشق	100
كره حیوانی	100گرم	750
كشك	100گرم	380
كشك (غذا خوری)	یك قاشق	60
كشمش	100گرم	290
كلم پخته	یك لیوان	40
كلم پیشخوان	100گرم	22
كیك شكلاتی	100گرم	400
كیك یزدی متوسط	یك عدد	160
گردو	یك عدد	30
گردو با پوست	100گرم	140
گریپ فروت	100گرم	30
گریپ فروت (آب)	یك لیوان	80
گز	100گرم	500
گل كلم خام	100گرم	10
گلابی	100گرم	55
گندم	100گرم	340
گوشت گاوبدون چربی	100گرم	200
گوشت گوساله	100گرم	200
گوشت گوسفند	100گرم	320
گوشت ماهی	100گرم	100
گوشت مرغ	100گرم	200
گوشت همبرگربدون چربی	100گرم	200
گیلاس	100گرم	60
لپه	100گرم	359
لپه پخته	100گرم	115
لوبیا چشم بلبلی پخته	100گرم	80
لیمو(آب لیمو)	یك قاشق	4
مارتادلا	100گرم	315
مارچوبه	100گرم	20
مارگارین یا كره نبات	100گرم	850
مارگارین یك قاشق	100گرم	110
ماست	100گرم	55
ماست كم چرب	یك لیوان	110
ماست كیسه ای	100گرم	155
ماكارونی	100گرم	360
ماكارونی پخته	یك لیوان	150
مغز گردو	100گرم	625
موز	100گرم	60
موز متوسط	یك عدد	100
میگو	100گرم	100
نارگیل (پودر)	100گرم	550
نارگیل (مغز)	100گرم	345
نارگیل تازه	100گرم	156
نارنج	100گرم	20
نارنگی	100گرم	34
نان (كف دست)	یك عدد	70
نخود	یك عدد	1
نخود پخته	100گرم	45
نخود خشك	100گرم	360
نخود فرنگی	100گرم	92
نوشابه	یك شیشه	100
نوشابه با طعم میوه	100گرم	115

ماده غذائی	مقدار	كالری
آلوی زرد	100گرم	75
آلوی قرمز	100گرم	45
آناناس	100گرم	45
آناناس (كمپوت)	100گرم	90
آناناس كنسرو در شربت	یك لیوان	200
اسفناج خام	100گرم	25
الو بخارا	یك عدد	15
انار تازه (دانه)	100گرم	60
انار كامل با پوست	100كرم	35
انبه هندی	100گرم	60
باقلا	یك عدد	5
باقلای خشك	100گرم	360
باقلای سبز	100گرم	108
باقلوا با پسته	100گرم	540
بامیه	100گرم	40
برگ چغندر	100گرم	30
برگ مو	100گرم	60
برنج	100گرم	360
برنج (نیم لیوان)	130گرم	450
برنج (یك لیوان)	190گرم	660
پفك	یك پاكت	40
پنیر بلغاری	100گرم	330
پنیر پاستوریزه	100گرم	210
پنیر محلی	100گرم	210
پوره با شیر بدون كره	یك لیوان	140
پوره سیب زمینی	یك لیوان	180
پیاز	یك عدد	5
پیازچه	یك عدد	3
پیتزا	یك عدد	700
تخم آفتابگردان	100گرم	560
تره	100گرم	25
تمبر هندی با دانه	100گرم	115
تمبر هندی بدون دانه	100گرم	240
تمشك سیاه یا قرمز	100گرم	80
تن ماهی با روغن كم	100گرم	315
توت تازه	100گرم	60
توت سفید خشك	100گرم	360
توت فرنگی	100گرم	35
جعفری	100گرم	25
جگر سرخ كرده	100گرم	330
چیپس سیب زمینی	ده عدد	110
حلوا	100گرم	400
حلوا ارده	100گرم	500
حلیم بدون روغن	یك لیوان	180
خامه سفت	100گرم	350
خامه شل	100گرم	250
خاویار	100گرم	300
خربزه	100گرم	23
خربزه	یك لیوان	50
خردل	100گرم	80
دل گوسفند	100گرم	260
دل مرغ	100گرم	170
دلمه متوسط	یك عدد	150
دوغ	100گرم	15
ذرت	100گرم	80
ذرت بو داده با روغن	100گرم	357
ذرت خام یك عدد	100گرم	75
ذرت دانه درشت	100گرم	85
رطب	100گرم	150
روغن حیوانی	100گرم	890
زیتون خام سیاه	100گرم	200
زیتون خام سیاه(متوسط	یك عدد	7
ژلاتین برای دسر	100گرم	240
ژله (پودر)	یك قاشق	55
سالاد	یكنفره	50
ساندویچ همبرگر	100گرم	350
سركه	یك لیوان	33
سمنو	یك لیوان	180
سنجد	100گرم	130
سنگدان مرغ	100گرم	140
سیب زمینی متوسط	یك عدد	80
سیب زمینی(چیپس)	100گرم	500
سیب متوسط	یك عدد	70
سیب(كنسرو شیرین)	یك فنجان	180
سیر	100گرم	120
سیراب	100گرم	130
شاهی	100گرم	20
شربت	یك قاشق	35
شربت پرتغال	یك لیوان	170
شربت یخ	0.5فنجان	120
شیر	یك لیوان	110
شیرتصفیه شده	یك فنجان	90
شیرخشك	100گرم	500
شیرغلیظ نستله	100گرم	250
شیرگاوكم چربی	100گرم	55
شیرمیش	100گرم	95
صدف دریایی	100گرم	65
طالبی	100گرم	20
طالبی(بدون شكر)	یك لیوان	40
عدس	100گرم	340
قلوه	100گرم	105
قند	100گرم	400
قهوه	100گرم	2
كاكائو(چای خوری)	یك قاشق	10
كالباس	100گرم	300
كاهو	100گرم	17
كاهو(درشت)	یك برگ	4
كباب برگ	یك سیخ	200
كباب كوبیده	یك سیخ	270
كتلت	یك عدد	150
كلم خام	یك لیوان	25
كلم فندقی	100گرم	24
كلم قرمز	100گرم	28
كله پاچه	100گرم	190
كمپوت گیلاس	یك لیوان	190
كنجد	100گرم	580
كوفته	یك عدد	150
كولا	100گرم	40
كیك	100گرم	350
كیك بدون خامه	100گرم	340
گوجه درختی رسیده	100گرم	50
گوجه سبز	100گرم	30
گوجه فرنگی	100گرم	15
گوجه فرنگی (رب)	100گرم	80
گوجه فرنگی(رب)	یك لیوان	50
گوجه فرنگی(سس)	100گرم	105
گوشت بره با چربی	100گرم	330
گوشت خالص بره	100گرم	165
گوشت گاو	100گرم	240
گوشت گاو با چربی	100گرم	350
لوبیا چشم بلبلی خام	100گرم	130
لوبیا سبز	100گرم	30
لوبیا سفید	100گرم	340
لوبیا قرمز	100گرم	340
لوبیا قرمز پخته	100گرم	110
لوبیا قرمزپخته	یك لیوان	200
لیمو تازه باپوست	100گرم	23
لیمو ترش	100گرم	42
لیمو ترش(آب لیمو)	100گرم	26
لیمو شیرین	100گرم	40
ماكارونی خشك	100گرم	360
ماهی	100گرم	100
مخمرآبجوفرنگی خشك	100گرم	285
مربا	100گرم	300
مربا (غذا خوری)	یك قاشق	54
مرغ (بدون پوست)	100گرم	200
مغز پسته	100گرم	680
مغز حیوان	100گرم	130
مغز دانه آفتابگردان	100گرم	560
مغز فندق	100گرم	630
نان جو	100گرم	250
نان خشك	100گرم	360
نان روغنی	100گرم	450
نان ساندویچی كامل	یك عدد	70
نان ساندویچی كوچك	نصف عدد	70
نان سوخاری	یك عدد	35
نان سوخاری متوسط	یك عدد	35
نان سوخاری(كعك)	یك عدد	50
نان سیاه با سبوس	100گرم	218
نان گندم	100گرم	250
هلوی كمپوت	یك لیوان	200
هندوانه	100گرم	23
هندوانه با پوست	100گرم	12
هویج ایرانی	100گرم	40
هویج فرنگی	100گرم	35
یك سیخ برگ	100گرم	200
یك لیوان توت	100گرم	85
هلوی تازه

شنبه 28/8/1390 - 22:15

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

ایرانگردی

پلهای قدیمی استان لرستان

پل قشلاق: در شرق شهر سنندج نرسیده به پایانه مسافربری سنندج كنار راه آسفالته واقع شده است. پل بروی رودخانه قشلاق احداث گردیده است. نام پل هم از رودخانه گرفته شده است و علت وجه تسمیه نیز همین موضوع است.تاریخ دقیق ساخت پل مشخص نیست اما به نظر می رسد كه احتمالا ساخت بنای اصلی پل در دوران صفویه ساخته شده باشد. بر اساس مطالب نقل شده در زمان امان الله خان اردلان تعمیر و مرمت كامل گردیده و برا ثر خرابی و ویرانی بیش از حد در سال 1268 هجری قمری میرزارضای وزیر كردستانی پل را به كلی تخریب و مجددا آن را بازسازی كرده است. وجود سنگ نبشته ای بر سینه كوهی مجاور پل با تاریخ 1284 هجری قمری حكایت از تعمیر و مرمت پل در زمان ناظم الایاله میرزا غلام حسین خان دارد. پل قشلاق دارای 6 دهانه به پهنای 6 متر و طول 8 متر است و میانگین ارتفاع آن حدود 11 متر از سطح رودخانه است. پل شیخ(قلیچیان): در دو كیلومتری شمال شهرسنندج مسیر جاده آسفالته روستای باباریز و قلیچیان واقع شده است پل برروی رودخانه قشلاق احداث گردیده است. این پل در مسیر ارتباطی سنندج به طرف بیجار و زنجان قرار دارد .تاریخ دقیق ساخت و نام بانی آن بطور دقیق مشخص نیست اما بنا به فرم ساخت و شیوه اجرایی معماری طاقها پایه ها گمان می رود در دوره قاجاریه ساخته شده باشد و بتدریج در دوره های بعدی مرمت گردیده است. از جمله در دوران حكومت پهلوی اول سه دهانه از شش دهانه پل كه بصورت جناغی (پنج و هفت) بوده بازسازی شده و اینك نوع قوسهای آن رومی و جناقی است بدلیل اینكه پل به وسیله یكی از اشخاص بانفوذ محلی و عرفانی استان بنام حاج شیخ شكرالله شهبازی مورد مرمت قرار گرفته این پل به پل شیخ شهرت دارد پهنای پل 3/5 و ارتفاع آن از كف رودخانه 7/6 متر است، با شش دهانه كه چهار دهانه بزرگتر از دو دهانه كناری است .پل فرهاد آباد : در 15 كیلومتری شمالغری شهرستان قروه روستای فرهادآباد قرار دارد. پل در مسیر جاده قدیمی بیجار بوده و برروی رودخانه بایتمر احداث شده است. پل فرهاد آباد دارای 8 دهانه 80 متر طول است كه چشمه های وسط بزرگترند و نوع قوسهای بكار رفته عموما قوس جناقی میباشند. ضمناً روستایی به نام ویس مرید از موقوفات این پل است .تاریخ ساخت پل بطور دقیق مشخص نیست با توجه به شیوه معماری آن مشخص می نماید كه به احتمال قوی از پلهای دوران صفویه بوده باشد. در زمان حكومت خسرو خان اول مقارن حكومت زندیه مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته و فرهاد میرزای معتمد الدوله عموی ناصر الدین شاه در زمان حكومت كردستان آن را مرمت نمود و بدین دلیل به پل فرهاد آباد معروف است. تخریب و ویرانی پل بر اثر سیلابهای بهاری در سال 1369 میراث فرهنگی احیا و مرمت كامل پل را انجام داد.پل صلوات آباد: در پانزده كیلومتری جاده آسفالته بیجار – تكاب ( روستای صلوات ابد ) شهرستان واقع شده و بر روی رودخانه قزل اوزن احداث گردیده است. پل در مسیر ارتباطی سلطانیه و زنجان با دیگر شهرهای غرب كشور از جمله بهار همدان، كرمانشاه ، سنندج قرار داشته‌است. تاریخ دقیق ساخت پل مشخص نیست اما از شواهد پیداست كه این پل با عناصر ویژه دوران صفویه بالاخص سنگهای حجاری شده و الگوهای معماری این دوران ساخته شده و در دوره های بعدی مرمتهایی برروی آن انجام گرفته‌است. در ساخت پل از قوسهای تیزه دار و سكو (پاشنه ها – فشارشكنها) متعدد با رعایت كامل اصول پل سازی در معماری ایران استفاده شده است. پل صلوات آباد دارای 9 چشمه كه اندازه دهانه های آن متفاوت است طول پل 130 متر است ارتفاع پل به نسبت موقعیت و توپوگرافی محل بین 4/8 متر تا 12 متر متفاوت است بر اثر سیلابهای سال 1375 شمسی پل دچار تخریب و ویرانی بیش از حد گردید و هم اكنون عملیات مرمتی و تعمییراتی در آن از سوی میراث فرهنگی استان پایان یافته است.پل گاران : پل گاران برروی رودخانه دائمی گاران (چم گاران) كه از ارتفاعات بلند و برفگیر منطقه سرشیو مریوان سرچشمه می گیرد ساخته شده است . این پل ارتباط بین دو منطقه جانوره – گاران در مریوان را فراهم نموده است پل در فاصله 12 كیلومتری شرق شهر مریوان و در 900 متری كارخانه آسفالت شهرداری واقع شده است.احداث پل با بستر سازی آغاز و سپس پایه های آن ایجاد شده است و از ملات سنگ و ساروج و آجر استفاده شده است .پل دارای در پایه شش ضلغی در میان رودخانه و دو پایه متصل به ارتفاعات طرفین رودخانه تشكیل شده و سه دهنه ( چشمه) را ایجاد نموده است طول پل 42 متر و عرض آن 5/9 متر است ارتفاع پل 6 متر است از سنگهای تراشیده شده برای پایه ها استفاد شده است در حال حاضر قوسهای پل تخریب شده و ظاهراً تا سال 1320 روی آن رفت و آمد ادامه داشته و نیاز به مرمت كلی دارد احتمالاً در دوره والیان اردلان در زمان صفویه ساخته شده باشد. چون راه ارتباطی مریوان سنندج را میسر می ساخته است.پل قجور بیجار : این پل كه برروی رودخانه قزل اوزن نزدیك روستای قجور از شهرستان بیجار و در مسیر جاده كاروان رو زنجان و بیجار واقع شده است در 50 كیلومتری شهر بیجار قرار دارد . طول پل با احتساب دو انتهای آن 104 متر و حداكثر ارتفاع آن 12 متر و طول گذرگاه آن 5/6 متر است پل دارای چهار دهانه نسبتاً بزرگ با قوسهای جناغی است پل با سنگ و ملات ساروج و آجر و گچ در استفاده از طاقها ساخته شده است. متاسفانه در سالهای اخیر بر اثر شدت آب رودخانه همه چشمه ها به جز یكی خراب شده است پل دارای چشمه های كوچكتری در دو طبقه بوده است و از سنگهای حجاری شده در پایه ها استفاده شده است. با توجه به نوع معماری آن احتمالاً مربوط به دوره ایلخانی باشد .

جمعه 27/8/1390 - 18:1

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

ایرانگردی

کوهستان اردبیل

كوه کوهستان ارسبالان(قراداغ)
این کوهستان از سوی غرب به دره رودخانه «خال پیلرچای»، از جنوب به دره رودخانه اهرچای و قره سو ، از شرق به مرز ایران و جمهوری آذربایجان و از شمال به رودخانه ارس محدود است . کوهستان ارس را می توان دنباله رشته کوه های قفقاز به شمار آورد که دره ارس آن ها را از هم جدا می کند. این کوهستان که 9500 کیلومتر مربع وسعت دارد، از کوه های به نسبت بلند تشکیل یافته است که بلندترین قله آن ، کوه "سورجر تپه" به ارتفاع 2946 متر است .

رشته سبلان – جلفا
این رشته ، از کوهپایه های غرب آغاز می شود و رو به غرب تا شمال تبریز ادامه می یابد و از آن جا به سوی شمال غربی منحرف می شود و سرانجام به دره آغ چای می انجامد . رشته کوه سبلان – جلفا بیش از 260 کیلومتر درازا دارد و عرض آن در باریک ترین محل (جنوب اهر) به 31 کیلومتر و در پهن ترین محل به حداکثر 70 کیلومتر (شمال سراب) می رسد . مساحت آن نیز 12900 کیلومتر مربع است . این رشته کوه ، از شرق به غرب به ترتیب از کوه های مهم تشکیل می شود که بلندترین آن ها قله سبلان به ارتفاع 4811 متر است که در 41 کیلومتری غرب اردبیل است . سبلان در غرب شهر اردبیل، 4811 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. ارتفاع نسبی آن نسبت به دره قره سو در حدود 3400 متر است . رشته کوه آتشفشانی خاموش سبلان از دره قره سو در شمال غرب اردبیل آغاز می شود و در جهت شرقی – غربی به طول 60 کیلومتر و عرض تقریبی 48 کیلومتر تا کوه قوشاداغ درجنوب اهر امتداد می یابد . سبلان پس از دماوند معروف ترین کوه آتشفشانی خاموش ایران است که بر اثر فعالیت های آتشفشانی ، مخروط قله آن شکل گرفته است و در دهانه مخروطی آتشفشان ، دریاچه ای بسیار زیبا به وجود آمده است که در طول سال پوشیده از برف و یخ است . بلندترین قله سبلان «سلطان ساوالان» نام دارد و دومین قله آن را «حرم داغی» می گویند که نوکی تیز و غیرقابل صعود دارد . قله سوم که ارتفاع آن نسبت به سلطان ساوالان کم تر است، کوه «جنوار داغی» نام دارد. یکی از ویژگی های بارز منطقه سبلان، وجود ده ها چشمه معدنی آب گرم است که در اطراف این کوهستان از سرعین گرفته تا «قوتورسو» پراکنده اند. این آب ها، بیشتر در سرعین متمرکزاند. سبلان از دیدگاه زیست محیطی، منطقه ای پربار است. وجود زیستگاه های حیات وحش، دریاچه ها، برکه های آب به عنوان زیستگاه پرندگان و گیاهان متنوع، مراتع گسترده، رودخانه های پرآب، چشمه های زلال و گوارا، آب و هوای مطبوع همه و همه حکایت از باروری منطقه با اکولوژی بی مانند دارد . زیستگاه های وحوش در ارتفاعات پایین شمال و شمال شرقی سبلان است که تا جاده مشگین شهر به اردبیل را در بر می گیرد و گذار اصلی مهاجرت و ییلاق – قشلاق قوچ و میش ارمنی محسوب می شود و دارای وضعیت زیستگاهی مناسب است

رشته کوه باغرو (تالش)
باغرو طولانی ترین رشته کوه در استان اردبیل می باشد. این رشته امتداد سلسله جبال البرز است که از خراسان تا قفقاز کشیده شده است. رشته کوه باغرو در موازات کناره دریای خزر سرتاسر شرق استان را فرا گرفته و خط الرأس آن حوزه خزری را از استان اردبیل جدا میکند. این رشته کوه از منتهی الیه شرقی کوههای صلوات (برزند) آغاز و در سرتاسر حدود شرقی استان با افزایش تدریجی ارتفاع به طرف جنوب کشیده شده است و در خارج حدود استان، سرانجام به رشته کوه البرز می پیوندد. رشته کوه باغرو در قسمتهای مختلف خود به نامهای پشته سارا ، تالش ، پلنگا نیز نامیده می شود . رشته پلنگا در حوالی دریاچه نئور از رشته اصلی منشعب و در سراسر شهرستان خلخال کشیده شده است . بلندترین نقطه این شاخه فرعی قله 3322 متری آق داغ و کوههای پلنگا (2886 متر)، سهدی (2715 متر) و ازنو (2412 متر)، از دیگر قلل آن می باشند .
صلوات داغی
از شمالی ترین نقطه استان ادامه رشته کوه قره داغ (سیاه کوه) که از استان آذربایجان شرقی به سمت شرق کشیده شده است،گذشته و به دره رودخانه قره سو و دره رود ختم می شود. شاخه ای از این رشته کوه در آنسوی دره رود که به کوههای خروسلو و شاخه ای دیگر به کوههای برزند (صلوات داغ) می پیوندد .

قله سرجرتپه - قله سلطان ساوالان - حرم داغی - جنوارداغی - گوی داغ - کسری داغ - آغان داغ - قزل گل داغی

جمعه 27/8/1390 - 17:35

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

ایرانگردی

مسجد جمعه اردبیل

مسجد جمعه اردبیل
این بنا در شمال شرقی شهر ، بین محله های پیرشمس الدین و عبدالله شاه بر روی تپه مرتفعی واقع گردیده و یكی از قدیمی ترین مساجد شمال غربی ایران است. با توجه به حفاریهای باستان شناسی كه در محوطه اطراف این مسجد صورت گرفته بقایای شبستان های ستوندار در بخش شرقی و شمالی و هم چنین آثاری از كتیبه های متعلق به قرن سوم و چهارم ه.ق. كشف گردیده است . اصل بنای كنونی مسجد در دوره سلجوقیان بر روی بقایای كهن تری ساخته شده كه درنتیجه حمله مغول حدود سال 620 هجری ویران و درحدود سال 650 هجری مجدداً باز سازی گشته است در این بازسازی ،گنبد به طور كامل بازسازی شده و تزیینات مختلف گچبری و نقاشی در شبستان ومحراب آن انجام گردیده است . بنای فعلی مسجد به ابعاد خارجی 85/18 ×45/36 متر از گنبد خانه ای ویران و ایوانی كه در دوره های بعد به شبستان ستونداری تبدیل شده ، تشكیل می شود همچنین در 5/16 متری مسجد ، بقایای مناره ای از دوره سلجوقی برجای مانده است . این فضا توسط سه كنج ها وترنبه ها به هشت ضلعی و سپس شانزده ضلعی تبدیل گردیده وگنبد بر روی آن قرار گرفته است . بقایای ساقه گنبد نشان می دهد که این بخش دارای ترك های متعدد منشوری زیبا قطار بندی و تزیینات كاشی معرق بوده كه تنها بخش اندكی از آن باقی مانده است. دیواره های داخلی گنبد خانه با اندود گچ و نقوش ترنج و گل و بوته قابل مقایسه با تزیینات گنبد سلطانیه تزیین یافته و درضلع جنوبی آن ، محراب بلند و زیبایی از دوره ایلخانی باگچبری ها ومقرنس كاری های جالب و در زیر آن آثاری از محراب كوچكتر دوره سلجوقی مشهود است . درب ورودی مسجد به تاریخ 742 ه.ق. دارای گره های هندسی ، گل میخ های آهنی وكتیبه ای حاوی دوبیت شعر به خط نسخ است چنین به نظر می رسد كه درب مزبور ، از جای دیگر به این مسجد منتقل شده است . در حدود 5/16 متری مسجد ، بقایای مناره ای از دوره سلجوقی به ارتفاع هشت و قطر پنج متر باقی مانده كه به هنگام آبادانی مسجد در كنار آن قرار داشته آجر چینی بخشی از سطح مناره به صورت خفته راسته است كه تا حدودی به آن حالت تزیینی بخشیده است بر بدنه مناره دوسنگ نبشته به تاریخ های 878 و879 ه.ق نصب شده كه مربوط به اوزون حسن حكمران آق قویونلو است و ارتباطی با بنای مسجد و ناره ندارد و حتمالاً از جای دیگری آورده و ر روی منار نصب شده است این بنا به شماره 248 به ثبت تاریخی رسیده است .
مسجد میرزا علی اکبر مجتهد
مسجد مجهز و مجلل میرزا علی اکبر در مرکز اردبیل نزدیک بازار واقع شده و دارای دو در است . از جاذبه های این بنا ، دو منبر است که یکی مشبک چوبی و دیگری به صورت صندلی بازودار و چرخدار است .
مسجد اعظم اردبیل
این مسجد تا اندازه ای نوساز ، با سبک نو و در ابعاد قابل توجه که از گنبد الله الله شیخ صفی تقلید شده ، ساخته شده است . مؤذنه مسجد در زمان قاجاریه و به سبک آن دوره ساخته شد ولی در سال های اخیر دوباره بازآفرینی شده است .

مسجد جامع نمین
معتمدین و پیرمردان در مورد بنای مسجد جامع نقل می کنند بانی مسجد شاهزاده عصمت خانم طاهرمیرزا بن اسکندر میرزا بن عباس میرزا نایب السلطنه فتحعلی شاه قاجار است . در محل فعلی مسجد ، مسجدی کهنه وجود داشته به دستور شاهزاده خانم مسجد کهنه تخریب نموده و بر روی پی آن مسجد فعلی را ساخته اند . ازاره بنا سنگی و بدنه آجری با ملات ماسه آهک می باشد . سقف آن در اصل تیرپوش بوده در سالهای گذشته شیروانی بر روی آن احداث شده است . سقف تیرپوش بنا بر روی هشت ستون چوبی با پایه های سنگی قرار گرفته است . مسجد جامع دارای پنجره های مشبک چوبی و سرستونهای چوبی زیبایی است که جنس آن راش کوهی است . همچنین بنا دارای مناری با آجر چینی زیبا و چسبیده به آن می باشد .
مسجد حسینیه میرزاده خانم اردبیل
این مسجد در نزدیکی میدان قیام در داخل کوچه میرزاده خانم در پنجاه متری خیابان جمهوری اسلامی واقع شده ، شامل یک باب مسجد بزرگ ، یک باب سالن فاطمیه و شبستان می باشد که بقعه شریف سیده خانم بنام میرزاده خانم با ابعاد حدود 3×3 متر با سقف آینه کاری و دیوار و کف مرمریت در قسمت غربی مسجد جای گرفته ، دارای ضریح فلزی با روکش استیلی می باشد . آرامگاه او مورد توجه و زیارت اکثر اهالی محل و در بعضی موارد مورد توجه مردم سایر محلات نیز می باشد .
سقاخانه حضرت ابوالفضل (ع) مسجد سلیمان اردبیل
سقاخانه حضرت ابوالفضل (ع) درکنار خیابان شیخ صفی و در جنب مجموعه تاریخی شیخ صفی الدین در کنج جنوبی غربی مسجد قرار دارد که از سالیان قدیم مورد توجه مردم مسلمان منطقه می باشد . ساختمان مسجد در سال 74 تخریب شد که در مدت پنج سال با کیفیت بسیار بالایی با زیربنای 550 متر مربع با یک گنبد و دو مناره بسیار جالب ساخته شده است. این سقاخانه دارای مسجد ، زیر زمین برای برگزاری مراسم خانمها و شبستان می باشد که اکثر قسمتهای بیرونی و داخلی ساختمان از کاشی سنتی خشتی و معرق و سنگ کار شده است .
مسجد جنت سرا
این بنا در ضلع شمالی صحن اصلی بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی واقع است و از ساخته های شاه طهماسب اول به شمار می آید. درخصوص عملكرد واقعی بنا اطلاع دقیقی در دسترس نیست و به نظر می رسد كه برای مراسم صوفیانه استفاده می شده است . نمای اصلی ایوان ، با كاشیكاری زیبا و كتیبه های قرآنی تزیین وجلوی آن به پنجره بزرگ مشبك گره چینی از جنس فلز مسدود شده است. بر روی دیوار شمالی داخل بنا ، طاق نمای بزرگ پنج ضلعی ایوان مانندی وجود دارد كه بالكن كوچكی در بالای آن ساخته اند واز طریق پلكان كوتاهی واقع در عقب طاقنما بدان می توان رسید. به نظر می رسد كه از الحاقات دوره بعدی باشد در دیوارهای شمال وغرب بنا نیز درهایی تعبیه شده كه به اتاقهای مجاور راه دارد جرز های عظیم این مسجد ، با ترفندهای مختلفی ، سبك وتو خالی ساخته شده است.
مسجد کلخوران
این مسجد بر روی ستونهای ساده ای قرار دارد. نمای بیرونی بنا با طاق نماهای آجری وپنجره های مشبك و تزیینات آجری نماسازی شده است. این مسجد در كلخوران ، سه كیلومتری اردبیل واقع گردیده است. پوشش رودی مسجد دارای طاق نماهای كم عرض و مرتفع با نیم ستون های آجری بوده و بنای مسجد متعلق به دوره قاجار است.

سایر مساجد
مسجد حاج فخر در اردبیل ، مسجد جامع و مسجد نو در روستای خمس خلخال و مسجد جنت سرا در مشگین شهر از دیگر مساجد تاریخی استان اردبیل هستند .

جمعه 27/8/1390 - 17:20

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

موفقیت و مدیریت

29 راز مدیریتی جك ولش در جنرال الكتریك

29 راز مدیریتی جك ولش در جنرال الكتریك جك ولش در سال 1928 در آمریكا به دنیا آمد. كارشناسی مهندسی شیمی را از دانشگاه ام.آی.تی و كارشناسی ارشد و دكترای همان رشته را از دانشگاه ایلی نویز گرفت. وی پس از طی مراحل مختلف مدیریتی در بخشهای مختلف شركت جنرال الكتریك، در سال 1980 در 45 سالگی به عنوان نوزدهمین مدیرعامل شركت 120 ساله جنرال الكتریك به كار مشغول شد. او بلافاصله انقلاب جدیدی را در شركت آغاز كرد و به كاركنانش دستور داد همه وقت هــدردادن های دیوانسالارانه و بودجه بندیهای فریبنده را كنار بگذارند. وی سپس با كوچك سازی شركت به استفاده از اندیشه تمامی كاركنان در بهبود فعالیتهای شركت دست زد. این فعالیتها همراه با توسعه نگـــــــرش 6 سیگما و ورود به حوزه فعالیتهای شبكه ای سبب شد كه سهام 100 دلاری شركت در ابتدای شروع به كار او به بیش از دو هزار دلار برسد و درنتیجه سود سالانه 27 میلیارد دلاری سهام به 80 میلیارد دلار و دارایی 25 میلیارد دلاری به 400 میلیارد دلار افزایش یابد. جك ولش پس از 40 سال حضور در جنرال الكتریك كه 20 سال آخر آن در بالاترین پست اجرایی (مدیرعاملی) سپری شد الگوی موفقی از آینده نگری و فداكاری و تدبیر و مسئولیت را در مقابل مدیران در سطح جهان قرار داد و خود را شایسته نامزدی مدیر برتر قرن بیستم كرد. كلیات
- مدیر رؤیایی (تاكتیك های مدیریتی برای رسیدن به مرزهای رقابت)1 - راز مدیریتی اول: قدرت تغییرات را مهار كنید: از میان تمام ایده ها و دستورالعمل های جك ولش هیچیك مهمتر از این دستور ساده نیستند: «تغییر كنید قبل از آنكه خیلی دیر شود». برخلاف سایر مدیران تجاری، ولش عاشق ایجاد تغییرات بود. او این كار را هیجان انگیز و متهورانه می دانست. یكی از ابتكارات وی، «تمرین تدبیر» نام داشت و این ابتكار یك برنامه 10 ساله برای استفاده از تفكرات كارمندان بود. تمرین تدبیر طراحی شده بود تا كارمندان بتوانند دانش خود را در شركت مطرح و از آن استفاده كنند. دستورالعمل های ولش: پذیرای تغییرات باشید، اجتناب از تغییرات آسان است. اطمینان حاصل كنید كه كارمندان از تغییرات با آغوش باز استقبال می كنند. 2 - راز مدیریتی دوم: با واقعیت روبرو شوید. معنای روبرو شدن با واقعیت این بود كه به تجارت های جنرال الكتریك با نگرشی كاملاً جدید توجه شود. ولش این فرایند را «بازسازی» نامید. منظور از بازسازی این بود كه با یك نگاه واقع بینانه به سراسر كمپانی نگریسته شود و سپس همه قسمتهای موجود به شكلی دوباره چیده شده و براساس این نگرش با هم ارتباط داده شوند.3 - راز مدیریتی سوم: مدیریت كمتر مساویست با مدیریت بهتر. او از مدیران می خواست تا در امور جزئی برای كارمندان خود مزاحمت ایجاد نكنند. تمــــام آنچه كه جك ولش به مدیران می گــــوید در قالب این كلمات ساده بیان شده اند: - آرامش خود را حفظ كنید. - به زیردستان خود كمی آزادی بدهید. - اجازه بدهید كه آنها خودشان به انجام امور بپردازند. - سعی كنید كمتر مدیریت كنید. - درنتیجه این كارها، شما كارمندان فعال تر و بهره ورتری خواهید داشت.
4 - راز مدیریتی چهارم: یك تصویر بسازید، سپس كنار بروید. یكی از توصیه های ولش، كوچك سازی است. كوچك سازی به معنای داشتن كارمندان كمتر است. ولش در این باره می گوید: «هرچه تعداد ما كمتر می شود، بهتر می توانیم با هم ارتباط برقرار كنیم، چون واسطه ها و فیلترها كمتر می شوند. ما متوجه شدیم كه با تعداد لایه های كمتر، دارای ظرفیت مدیریتی بیشتری خواهیم بود. ما بهتر مدیریت نمی كردیم، بلكه كمترمدیریت می كردیم و این بهتر بود».
5 - راز مدیریتی پنجم: هرگز به دنبال یك ایده اصلی نباشید، بلكه درعوض چندین هدف روشن و كلی را به عنوان استراتژی های تجاری تعیین كنید. او توصیه می كند كه یك چارچوب كلی برای عملكرد تیم خودتان تعریف كنید، ارزشهایی را مشخص كنید كه با اهداف كمپانی سازگاری داشته باشند و بیانگر تصویر فرهنگ و اهداف كمپانی باشند و بالاخره اطمینان حاصل كنید كه فضا و مجال كافی برای مانور دادن در كمپانی شما وجود دارد.6 - راز مدیریتی ششم: كارمندانی تربیت كنید كه در ارزشهای كمپانی سهیم باشند؛ یعنی از آنها تعهدات لازم را گرفته و در ارزشهای كمپانی سهیمشان كنید. یك مدیر خوب، مسئولیتها را برعهده می گیرد، اما درعین حال به كارمندانش این امكان را می دهد كه خودشان درباره امور مختلف تصمیم گیری نمایند. كارمندانی را كه به ارزشهای كمپانی اعتقاد ندارند اخراج كنید، حتی اگر عملكرد بسیار خوبی داشته باشند. این یكی از سخت ترین كارهایی است كه یك مدیر باید انجام بدهد.- مشتعل شدن یك انقلاب (استراتژی هایی در قبال تغییرات)7 - راز مدیریتی هفتم: تجارت خود را با یك نگاه تازه موردبررسی قرار دهید و تصمیم بگیرید چه چیزهایی باید تعمیر شوند، چه چیزهایی باید پرورش داده شوند و چه چیزهایی باید كنار گذاشته شوند.
دستورالعمل های ولش: باید فاكتورهایی كه در تجارت شما تاثیرگذار هستند دقیقاً موردبررسی و زیرنظر قرار دهید. به طور منظم بازرسی هایی را از امور تجاری خود انجام بدهید تا از سلامت آنها اطمینان حاصل كنید. پیروی از دستورالعمل های قدیمی و معمول، نسخه ای است كه شكست شما را تضمین می كند. براساس واقعیت های امور تجاری و بازارهای مربوط به آنها، تصمیمات جسورانه بگیرید و هیچ هراسی به خود راه ندهید.
8 - راز مدیریتی هشتم: شماره 1 یا شماره 2 بازار مربوط به خود باشید و همواره به ارزیابی شرایط بازار ادامه دهید. برندگان واقعی كسانی هستند كه اطراف خود را خوب بگردند و با سازمانهایی كه رشد خوب و مناسبی دارند به شراكت بپردازند و همواره بر شماره 1 یا شماره 2 بودن در تجارت و بازار مربوط به خود پافشاری نمایند.9 - راز مدیریتی نهم: تقلیل نیرو و كوچك سازی را شروع كنید،‌ پیش از آنكه خیلی دیر شود. هرگز براساس رأی گیری از افراد رهبری نكنید. به خاطر داشته باشید كه كوچك سازی امروز ممكن است باعث عدم بروز مشكلاتی پیچیده تر در آینده شود.10 - راز مـــدیریتی دهم: به منظور انجـام جهش های كوانتومی از كسب مالكیت شركتهای دیگر استفاده كنید. از انجام جهش های كوانتومی حتی اگر برخلاف فرهنگ حاكم بر كمپانی بود هراس نداشته باشید. كسی كه تردید داشته باشد باخته است، تفاوت بین شكست و پیروزی در سریع عمل كردن است.
11 - راز مدیریتی یازدهم: فرهنگ آموزشی اول: از نامحدود بودن و قدرتمندسازی جهت پرورش فرهنگ آموزش، استفاده كنید. هر كمپانی كه به دنبال عقاید خوب نباشد و با ایده های جدید، برخورد باز و آزادی نداشته باشد باید مطمئن باشد كه عقب خواهدماند و بقای آن به خطر خواهد افتاد. اطمینان داشته باشید كه ایده های ارزشمند حتماً به مرحله اجرا خواهند رسید. از تبادل ایده ها و عقاید در داخل كمپانی خودتان غفلت نكنید.12 - راز مدیریتی دوازدهم: فرهنگ آموزشی دوم: ایده های خوب را بدون توجه به اینكه از كجا آمده اند، در امور تجاری خود به كار گیرید. ولش همــواره تمایل داشت تا رمز موفقیت و بی نظیر بودن جنرال الكتریك را در فرهنگ آموزشی آن بداند. مزیت رقابتی نهایی یك كمپانی در توانایی یادگیری و تبدیل آموخته ها به عملكردهای مناسب و به كارگیری آنهاست.دستورالعمل های ولش: جستجوی ایده های جدید را یكی از اولویت های كارمندان خود قرار دهید. به كارمندانی كه به مبادله دانش و اطلاعات خود می پردازند، پاداش بدهید.
13- راز مدیریتی سیزدهم: برندگان بزرگ در قرن بیست ویكم، جهانی هستند. ایده داشتن یك كمپانی جهانی بی معنی است. امور تجاری جهـــانی هستند، نه كمپانی ها. ولش توصیه می كند كه عادت كنید به فراسوی مرزهای داخلی بیندیشید. برای كسب موفقیت در بازارهای خارجی پایگاههای داخلی خود را استحكام ببخشید.- بركناری عنصر مدیریت (رازهایی كارآمد درجهت ایجاد یك سازمان نامحدود)
14 - راز مدیریتی چهاردهم: لایه زدایی كنید و خود را از بخشهای بیهوده رها نمایید. لایه زدایی به جسارت و جرأت زیادی احتیاج دارد. این روشی است كـــه باعث می شود تا كارمندان رده های پایین تر از شر كارهای اداری و امور دفتری بی معنی خلاص شوند. لایه زدایی را از طریق بركنار كردن لایه هایی آغاز كنید كه فكر می كنید هیچ ارزش افزوده ای را به روند كارها اضافه نمی كنند.
15 - راز مدیریتی پانزدهم: كارایی را ازطریق رازهای S(سرعت، ساده سازی، اعتماد به نفس) بالا ببرید. برای سادگی و ساده بودن - مخصوصاً در سازمانهای بزرگ - اعتماد به نفس زیادی لازم است. بوروكراسی توسط سرعت به خطر می افتد و از سادگی نیز متنفر است. یكی از سخت ترین وظایف هر مدیر این است كه به سطحی از اعتماد به نفس برسد كه از سادگی و ساده رفتار كردن هیچ واهمه ای نداشته باشد. راه به وجود آوردن اعتماد به نفس این است كه فرایندی را طراحی كنیم كه به افراد امكان صحبت كردن با یكدیگر و اعتمادكردن به همدیگر را بدهد.
16 - راز مدیریتی شانزدهم: مانند یك كمپانی كوچك رفتار كنید. كمپانیهای كوچكتر سرعت حركت بالاتری دارند. آنها عواقب دودلی را به خوبی می شنـــــاسند. چیـــزی كه ما برای به دست آوردنش سخت تلاش می كنیم، همان روحیه است كه بر یك كمپانی كوچك حاكم است. مـــا می خواهیم روحیه و سرعت كمپانی های كوچك را درون كمپانی بزرگ خودمان به كار گیریم. ولش توصیه می كند كه هرگز اجازه ندهید كه خاصیت ها و صفات بزرگ شدن بر شما چیزه شود، بزرگتر شوید، به كار خودتان وسعت بیشتری بدهید و دامنه فعالیتها را گسترده تر نمایید، اما روحیه یك كمپانی كوچك و سریع و چالاك را در خودتان حفظ كنید.
17 - راز مدیریتی هفدهم: مرزها و محدودیتها را برطرف كنید. جك ولش همواره بر «نامحدود بودن» تاكید داشت. او می گفت كمپانی نامحدود، یعنی یك كمپانی كه در آن دیوارهای موجود بین افراد داخلی و همچنین بین سازمان و طرفهای تجاری خارجی نابود شوند. نامحدود بودن به ما این اجازه را می دهد كه با هم شوخی كرده و از مصاحبت و همكاری با هم لذت ببریم. یك سازمان باید دارای فضایی غیررسمی، بسیــــــار راحت و سرشار از حس اعتماد باشد.
18 - راز مدیریتی هیجدهم: انرژی كارمندان خود را رها كنید. اگر می خواهید سرعت عمل بیشتری داشته باشید و كارایی بهتری پیدا كنید و در عرصه رقابت با قدرت ظاهر شوید، می باید انرژی خفته در افرادتان را بیدار نمایید.
دستورالعمل ها: كارایی افراد را ازطریق درگیر كردن آنها با امور مختلف مربوط به كارشان بالا ببرید. كارمندان شركت را به صاحبان شركت تبدیل كنید. صاحبان شركتها نقش بسیار مهمتـــری در تصمیم گیری های شركت ایفا می كنند.
19 - راز مدیریتی نوزدهم: به افرادی كه واقعاً كارها را انجام می دهند، گوش فرا بدهید. علاقه و تمایل به استفاده از خلاقیت نیروها، شنیدن ایده های جدید واجرای این ایده ها در سراسر كمپانی، ما را به سمت یك برنامه كه آن را «تمرین تدبیر» نامیدیم، رهنمون ساخته است. جك ولش امیدوار بود كه برنامه «تمرین تدبیر» چهار هدف مهم را برای شركتش به ارمغان آورد: حس اعتماد و اطمینان را در میان كارمندان توسعه دهد، كارمندان را قدرتمند سازد، كارهای غیرضروری را حذف كند، فرهنگ جنرال الكتریك را انتشار دهد.
20 - راز مدیریتی بیستم: نزد كارمندان خود بروید و به تمام سوالاتشان پاسخ دهید. مهمترین وظیفه ای كه یك رهبر به دوش دارد این است كه به دنبال صدا و ارزش و اعتبار كارمندان خود باشد، برای آنها ارزش قائل شود و به رشد و پرورش آنها بپردازد. ولش می گوید به دنبال رفتارهایی باشید كه ممكن است در گذشتـــــه مناسب و خوب بوده اند، اما درحال حاضر اشتباه بوده و ارزشی ندارند، آنها را پیدا كنید و از بین ببرید.
21 - راز مدیریتی بیست ویكم: بسط پیدا كنید، هرچقدر كه می توانید اهداف خود را بیشتر نمایید. افرادی كه بدون حدومرز به كارهایشان سرعت می بخشند و رؤیاهای خود را بسط و گسترش می دهند، از قدرت نامحدودی برای تقویت امـــــــور و بهبود كارها، برخوردار می باشند. ولش درباره گسترش دهی معتقد است كه: در یك سازمان نامحدود و بدون حدومرز كه گرایش به سمت سرعت دارد، تعیین اهداف مشخص و قابل دسترس، یك نقطه ضعف محسوب می شود... در یك كمپانی كه اكنون به جای تنبیه كردن كاستی ها و عملكردهای ضعیف بـــــه سمت هدفهای گسترش یافته می تــــازد، تعیین این اهداف و برداشتن جهش های كوانتومی درجهت رسیدن به آنها باید یك واقعه روزمره باشد.- نسل بعدی مدیریت (مفاهیمی جهت دستیابی به یك نرخ رشد دورقمی و تقویت آن)
22 - راز مدیریتی بیست ودوم: كیفیت را به عنوان اولویـــت اول خود قرار دهید. همان گونه كه بی حدومرز بودن برای ما مشخص می كرد كه چه رفتاری باید داشته باشیم، كیفیت شش سیگما هم برای ما مشخص می كند كه چگونه باید كار كنیم.
دستورالعمل ها: كیفیت محصولات و فرایندهای موجود در كمپانی شما، تعیین كننده میزان موفقیت كمپانی شما می باشد. كیفیت كالاهای شما باید آنچنان در موفقیت مشتریانتان مهم باشد كه شما به عنوان تنها گزینه ارزشمند در ذهن آنها ماندگار شوید.
23 - راز مدیریتــــی بیست وسوم: كیفیت را بـه عنوان وظیفه شغلی همه كارمندان در بیاورید. جك ولش عقیده داشت كه برنامه شش سیگما، بزرگترین فرصت برای رشد است، سوددهی ما را افزایش می دهد و ما را به بیشترین و بالاترین حد رضایت شغلی كارمندان در طول تاریخ كمپانی خواهدرساند.
هدف جنرال الكتریك در اجرای برنامه شش سیگما این بود كه میزان عیب و نقص را درهریك میلیون محصول یا فراینـد، به كمتر از 4 مورد برساند (میانگین صنعتی در این زمینه چیزی بین 50/000 تا 100/000 مورد بود). ولش بر این باور بود كه كیفیت در درجه اول به نفع مشتریان است. اگر مشتریان متوجه نشوند كه بیشترین سود بهبود كیفیت در جنرال الكتریك متوجه آنان است، تمام این تلاشهـا بی ارزش خواهدبود.
24 - راز مدیریتی بیست و چهارم: اطمینان حاصل كنید كه همه افراد می دانند شش سیگما چگونه عمل می كند. جنرال الكتریك پنج معیار را برای ردیابی مسیر حركت و برآورد میزان موفقیت در طرحهای شش سیگما برای خود طراحی كرد كه عبارتند از: رضایت مشتری، هزینه و خسارت پایین بودن كیفیت، كیفیت ارائه كنندگان مواداولیه، كارایی داخلی، طرحهای تولیدی، ولش صراحتاً می گفت: در قرن بیست ویكم ما افرادی را كه كیفیت گرا نباشند و ذهن خود را براساس پرداختن به كیفیت برنامه ریزی نكرده باشند، نه استخدام و نه حفظ می كنیم.
25 - راز مدیریتی بیست و پنجم: اطمینان حاصل كنید كه مشتریها، كیفیت بالای كالاها را احساس می كنند. ولش می گوید برنامه شش سیگما از یك برنامه بهبود كیفیت تبدیل به یك برنامه بهبود كارایی گردید و سپس تبدیل به برنامه بهبود رضایت خاطر مشتریان شد و سپس تبدیل به برنامه تغییر DNA و اصول بنیادین كمپانی جنرال الكتریك گردید.26 - راز مدیریتی بیست و ششم: تجارت خدمات خود را پرورش دهید، چرا كه موج آینده در این امور می باشد. شما باید با بخش خدمات به عنوان بازار اصلی و اولویت اول شغل خود برخورد نمایید. كمپانی شما می تواند ازطریق تمركز بر بخش خدمات، بازارهای خود را چندین برابر گسترش دهد. با حداكثر سرعت ممكن به بخش خدمات وارد شوید.
27 - راز مدیریتی بیست وهفتم: كمپانی خود را به یك كمپانی الكترونیكی تبدیل كنید. حركت به سمت اینترنت و تجارت الكترونیك، چهارمین اقدام مهمی بود كه ولش انجام داده بود. این چهار اقدام عبارت بودند از: تمرین تدبیر، جهانی شدن، كیفیت شش سیگما، تجارت الكترونیك.
28 - راز مدیریتی بیست و هشتم: امور تجاری فعلی خود را به صورتی درآورید كه ازطریق اینترنت قابل دسترسی باشند.
دستورالعمل ها: مدل های تجاری خود را با اینترنت منطبق نمایید. شما برای استفاده از اینترنت، نیاز به مدل های تجاری جدید ندارید.
29 - راز مدیریتی بیست ونهم: از تجارت الكترونیك برای زدن ضربه نهایی به پیكره بوروكراسی استفاده نمایید. ولش درباره اینترنت می گفت این بزرگترین انقلابی بود كه تاكنون دیده ام. این كار، بسیار هیجان انگیز بود. این پدیده به كارها سرعت می بخشد و بهره وری را در بخش خرید و فروش افزایش می دهد.مطالب عنوان شده در كتابی تحت عنوان بهبودی یا نابودی آورده شده است كه یك فرایند مرحله به مرحله از ابتدای راه با ولش همراه شده و اقدامات او را به ترتیب در 29 فصل، تحت عنوان رازهای مدیریتی به تصویر كشیده است. از آنجا كه این كتاب كلیه نوآوری ها و ابتكارات مدیریتی جك ولش را از سال 1981 تا 2001 شامل می شود، می توان گفت كاملترین كتابی است كه تا به حال درباره اصول مدیریت ولش تدوین شده است.اسلاتر نویسنده كتاب حاضر كه بارها جلسات متعددی را درباره طرز تفكر و روشهای خاص مدیریتی جك ولش با او داشته معتقد است كه این كتاب، كاملترین كتابی است كه تا به حال درباره اصول مدیریتی ولش نگاشتــــه شده است.

جمعه 27/8/1390 - 13:13

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

هوا و فضا

ناسا

هنگامی كه ناسا برنامه فرستادن فضانوردان به فضا را آغاز كرد، با مشكل كوچكی روبرو شد.

آنها دریافتند كه خودكارهای موجود در فضای بدون جاذبه كار نمی كنند (جوهر خودكار به سمت پایین جریان نمی یابد و روی سطح كاغذ نمی ریزد...)

برای حل این مشكل آنها شركت مشاورین اندرسون را انتخاب كردند ...

تحقیقات بیش از یك دهه طول كشید، 12 میلیون دلار صرف شد و در نهایت آنها خودكاری طراحی كردند كه در محیط بدون جاذبه می نوشت زیر آب كار می كرد، روی هر سطحی حتی كریستال می نوشت، و از دمای زیر صفر تا 300 درجه سانتیگراد كار می كرد !!!

اما روس ها راه حل ساده تری داشتند

آنها از مداد استفاده كردند !

نتیجه :
این داستان مصداقی برای مقایسه دو روش در حل مسئله است :

1. تمركز روی مشكل ( نوشتن در فضا ! )

2. یا تمركز روی راه حل (نوشتن در فضا با خودكار !!!)

جمعه 27/8/1390 - 13:12

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

ایرانگردی

تبریز

تبرز

شرقی‌″۳۲ ′۲۹ °۴۶ شمالی‌″۰۱ ′۵۹ °۳۷°۴۶٫۴۹۲۲شرقی °۳۷٫۹۸۳۶شمالی
تبریز

اطلاعات کلی

کشور

ایران

استان

آذربایجان شرقی

شهرستان

تبریز

بخش

مرکزی

نام(های) قدیمی

تَورِز، تَورِژ، تِبریز،
توری^[^۱^]^[^۲^]

مردم

جمعیت

۱٬۳۷۸٬۹۳۵ نفر^[^۳^]

تراکم جمعیت

۷٬۷۸۰^[^۴^] _{نفر بر کیلومتر مربع}

زبان‌ گفتاری

ترکی آذربایجانی^[^۱^]

مذهب

شیعه^[^۱^]

جغرافیای طبیعی

ارتفاع از سطح دریا

۱۳۴۸ تا ۱۵۶۱ متر^[^۵^]

آب‌وهوا

میانگین دمای سالانه

بیشینه: ۴۲+ درجهٔ
سانتی‌گراد^[^۶^]کمینه: ۲۵- درجهٔ
سانتی‌گراد^[^۶^]

میانگین بارش سالانه

۳۱۰ میلی‌لیتر^[^۷^]

روزهای یخبندان سالانه

۱۰۴ روز^[^۷^]

اطلاعات شهری

شهردار

علیرضا نوین^[^۹^]

ره‌آورد

آجیل، فرش
و محصولات چرمی^[^۱۰^]

پیش‌شماره تلفنی

۰۴۱۱^[^۸^]

وبگاه

شهرداری تبریز

تبریز ( تلفظ ^راهنما^·^{اطلاعات} ) یکی از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان آذربایجان شرقی است. این شهر بزرگ‌ترین شهر منطقهٔ شمال‌غرب کشور بوده و قطب اداری، ارتباطی، بازرگانی، سیاسی، صنعتی، فرهنگی و نظامی این منطقه شناخته می‌شود.^[۱] تبریز به دلیل جای دادن بسیاری از کارخانه‌های مادر و بزرگ صنعتی در خود و نیز وجود بیش از ۶۰۰ شرکت قطعه‌ساز در آن، دومین شهر آلوده و نیز دومین شهر صنعتی در ایران پس از تهران به‌شمار رفته و به دلیل صنعتی‌بودن، یکی از مهم‌ترین شهرهای مهاجرپذیر کشور محسوب می‌شود.^[۹]^[۱۱] این شهر قطب صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی ایران بوده و با تولید سالانهٔ ۱۶٬۰۰۰ دستگاه موتور دیزل، به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکنندهٔ این نوع دستگاه در سطح منطقهٔ خاورمیانه شناخته می‌شود.^[۱۲] همچنین این شهر رتبه دوم برج سازی را در بین شهرهای ایران دارد.^[۱۳]جمعیت تبریز در سال ۱۳۸۵ خورشیدی بالغ بر ۱٬۳۷۸٬۹۳۵ نفر بوده^[۳] که این تعداد در سال ۱۳۸۸ خورشیدی به ۱٬۴۵۹٬۰۰۰ نفر رسیده‌است.^[۱۴] پس از بهره‌برداری از آزادراه نبی‌اکرم، میزان مسافرپذیری این شهر روبه افزایش نهاد و تبریز پس از مشهد، به‌عنوان دومین شهر مسافرپذیر کشور مطرح گردید.^[۱۵] به‌جهت ریشه‌کنی تکدی‌گری از تبریز، این شهر به‌عنوان «شهر بدون گدا» شناخته می‌شود.^[۱۶] سازمان بهداشت جهانی تبریز را به‌عنوان سالم‌ترین شهر ایران برگزیده‌است.^[۱۷] شهر تبریز، به دلیل جذب سرمایه‌های کلان بخش خصوصی، به عنوان مهد سرمایه گذاری ایران شناخته می‌شود^[۱۸]؛ آنچنان که به مدت پنج سال متوالی، دارنده رتبه نخست جذب سرمایه در بین شهرهای ایران است.^[۱۹]^[۲۰]تبریز در غرب استان آذربایجان شرقی و در منتهی‌الیه مشرق و جنوب شرق جلگهٔ تبریز قرار گرفته‌است. این شهر از سمت شمال به کوه‌های پکه‌چین و عون بن علی، از سمت شمال شرق به کوه‌های باباباغی و گوزنی، از سمت شرق به گردنهٔ پایان و از سمت جنوب به دامنه‌های کوه سهند محدود شده‌است.^[۲۱]^[۲۲]^[۱] آب و هوای تبریز در زمستان‌ها بسیار سرد و در تابستان‌ها خشک و گرم است؛^[۲۳] اگرچه حرارت به دلیل نزدیکی به کوه سهند و وجود باغ‌های زیادی در پیرامون شهر تعدیل می‌گردد.^[۲]نام تبریز در کتاب‌ها و اسناد تاریخی تحت نام‌های مختلفی نظیر «تَورِز»، «تَورِژ»، «تِبریز» و «توری» به ثبت رسیده‌است. این شهر در طول تاریخ بارها ویران و تجدیدبنا شده‌است. بنای تبریز به دوران اشکانی و ساسانی برمی‌گردد؛ با این وجود در آغاز دوران اسلامی روستای کوچکی بیش نبوده‌است.^[۲] این شهر در طول حکومت چهارصدسالهٔ خاندان «رَوّادی» و اسکان قبیلهٔ عرب «اَزْد» به شکوفایی رسید.^[۱] اوج شکوفایی تبریز در زمان ایلخانان بود که در این زمان، این شهر پایتخت قلمرویی پهناور از نیل تا آسیای مرکزی بوده‌است.^[۲۴] تبریز در سده‌های گذشته شاهد حوادث متعددی از قبیل اشغال توسط بیگانگان و زمین‌لرزه‌های مهلک بوده‌است.^[۲] این شهر پایتخت آق‌قویونلوها و قراقویونلوها، نخستین پایتخت حکومت صفویه و آغازگر انقلاب مشروطه علیه استبداد محمدعلی‌شاه بوده‌است.^[۲۴]^[۲۵]تبریز به سبب موقعیت مناسب خود، در گذشته از مراکز تجاری منطقه به شمار می‌رفته و امروزه نیز یکی از مراکز مهم صنعتی در سطح ایران محسوب می‌شود.^[۲۶] این شهر در دو سدهٔ اخیر، مبدأ بسیاری از تحولات اجتماعی، فرهنگی و صنعتی در کشور بوده و نقشی کلیدی در تحولاتی مانند انقلاب مشروطیت، انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ و مدرنیزه‌کردن ایران داشته‌است. مردمان تبریز هم‌اکنون به زبان ترکی آذربایجانی تکلم می‌نمایند؛ هرچند اسناد و شواهد موجود نشان می‌دهد که پیش‌تر زبانی ایرانی با ریشهٔ غیرترکی در این شهر تکلم می‌شده‌است.^[۲۷]^[۱]^[۲]

محتویات

۱ وجه تسمیه
۲ پیشینه
- ۲.۱ دوران باستان
- ۲.۲ از فتح آذربایجان توسط اعراب تا ایلخانان
- ۲.۳ از ایلخانان تا جنبش مشروطه
- ۲.۴ از جنبش مشروطه تاکنون
۳ وضعیت طبیعی
- ۳.۱ جغرافیا
- ۳.۲ رودخانه‌ها
- ۳.۳ آب و هوا
- ۳.۴ زمین‌لرزه‌ها
۴ مردم
- ۴.۱ زبان
- ۴.۲ فرهنگ
- ۴.۳ مذهب
- ۴.۴ جمعیت
۵ مکان‌های تاریخی
- ۵.۱ بناهای تاریخی
- ۵.۲ مسجدهای تاریخی
- ۵.۳ خانه‌های تاریخی
۶ سیاست
- ۶.۱ استانداری
- ۶.۲ شهرداری
۷ مشکلات شهری
- ۷.۱ آلودگی هوا
- ۷.۲ حاشیه‌نشینی
۸ مکان‌های دیدنی و تفریحی
- ۸.۱ سینما
- ۸.۲ نمایشگاه بین‌المللی
- ۸.۳ فضای سبز
- ۸.۴ موزه‌ها
۹ آموزش
- ۹.۱ آموزش عمومی
- ۹.۲ آموزش عالی
۱۰ صنعت
- ۱۰.۱ کارخانه‌های صنعتی
۱۱ بخش‌ها
- ۱۱.۱ گسترش شهر
- ۱۱.۲ مناطق شهری
- ۱۱.۳ محله‌ها
۱۲ حمل و نقل
- ۱۲.۱ فرودگاه بین‌المللی
- ۱۲.۲ راه‌آهن
- ۱۲.۳ پایانهٔ مسافربری
- ۱۲.۴ بزرگراه
- ۱۲.۵ قطار شهری
- ۱۲.۶ سامانه اتوبوس تندرو
- ۱۲.۷ تاکسیرانی
- ۱۲.۸ تراموا
- ۱۲.۹ مونوریل
۱۳ رسانه‌ها
- ۱۳.۱ صدا و سیما
- ۱۳.۲ نشریه‌ها
۱۴ سوغاتی‌ها
- ۱۴.۱ غذاهای سنتی
- ۱۴.۲ شیرینی‌ها
- ۱۴.۳ صنایع دستی
۱۵ شهرهای خواهر
۱۶ پانویس
۱۷ منابع
- ۱۷.۱ فارسی
- ۱۷.۲ عربی
- ۱۷.۳ انگلیسی
۱۸ پیوند به بیرون

وجه تسمیهنوشتار اصلی: وجه تسمیه تبریزیاقوت حموی در «معجم‌البلدان» گزارش می‌دهد که نام شهر در زمان دیدار یاقوت از تبریز در زبان محلی «تِبریز» تلفظ می‌شده‌است.^[۲۸] با توجه به این، مینورسکی معتقد است که تلفظ تِبریز باید به گویش ایرانی آذری قدیم تعلق داشته‌باشد. این گویش به گویش‌های موسوم به گویش‌های ایرانی جنوب دریای خزر وابسته‌است؛ یا به احتمال بیش‌تر، تلفظ تِبریز معرب‌شدهٔ نام شهر در باب فِعلیل (در زبان عربی) است. هم‌چنین شیوهٔ نگارش نام این شهر در زبان ارمنی و تجزیه و تحلیل صیغهٔٔ ارمنی، نمایانگر وابستگی واژهٔ تَوریژ به «زبان پهلوی شمالی» می‌باشد. مینورسکی در پایان چنین نتیجه می‌گیرد که این مسئله نشان می‌دهد که ریشهٔ نام شهر به زمان‌های بسیار دور تا اوایل سلسلهٔ ساسانی یا شاید قبل از اشکانیان برمی‌گردد.^[۲]بنابر گفتهٔ مصطفی مؤمنی در دانشنامهٔ جهان اسلام، اهالی بومی آذربایجان تبریز را توری (چشمه یا رود گرم) می‌خوانده‌اند. تا اوایل سدهٔ چهاردهم خورشیدی نیز روستاییان اطراف تبریز این شهر را توری می‌نامیده‌اند. حتی در حال حاضر مردمان «قنبرآباد» در اطراف تبریز به این شهر توری می‌گویند. در نوشته‌های کهن (برای نمونه ابوالفداء) نام این شهر به شکل «تُوریز» آمده و هنوز هم در زبان‌های کردی و تاتی «توریز» و «تُوْری» به کار می‌رود. عده‌ای از شرق‌شناسان و منابع کهن، نام شهر را دارای ریشه‌ای کهن در پارسی میانه و کهن و مرتبط با گرما و فعالیت‌های گرمایی کوه سهند دانسته‌اند. هم‌چنین منابع ارمنی که نام شهر را در سدهٔ پنجم (یا چهارم) میلادی، «تورژ» و «تَوْرِش» دانسته‌اند و به فارسی هم تَورز تلفظ کرده‌اند و با توجه به معنای متداول فارسی «تب‌ریز» و «تب‌پنهان‌کن» و احتمالاً نام تبریز «پنهان‌کنندهٔ تف و گرما» و با «جنبش‌های آتشفشانی کوه سهند» مرتبط بوده‌است.^[۱]دانشنامهٔ بریتانیکا نیز نظری مشابه دارد و تبریز را در اصل «تپ + ریز» می‌داند، چیزی که باعث روان شدن گرما می‌شود و احتمالاً به‌خاطر چشمه‌های آب‌گرم اطراف آن است.^[۲۳]در مورد نام شهر توجیه مصطلح ولی عامیانهٔ دیگری وجود دارد؛ از جمله این‌که زبیده زن هارون‌الرشید به بیماری تب نوبه مبتلا شده بود؛ چند روزی در آن حوالی اقامت کرده، در اثر هوای لطیف و دل‌انگیز آن‌جا بیماری وی زایل شده، فرموده شهری در آن‌محل بنا کنند و نام آن را «تب‌ریز» بگذارند.^[۲۹] هرچند احمد کسروی در کتاب آذری یا زبان باستان آذربایجان توجیهات از این دست را عامیانه و نادرست می‌داند.^[۳۰]پیشینهنوشتار اصلی: پیشینه تبریزنوشتار اصلی: اولین‌های تبریز در تاریخ ایراندوران باستاناجساد و اشیای تاریخی یافته‌شده در محوطهٔ باستانی مسجد کبود.ارتباط تبریز با گروهی از شهرها و قلعه‌های همزمان با دوران مادها، در میان محققین مورد مشاجرهٔ فراوان قرار گرفته‌است.^[۲] شماری از محققان بر این عقیده‌اند که دژ «تارویی-تارمکیس»، که نام آن در کتیبهٔ سارگن دوم -پادشاه آشور در بین سال‌های ۷۰۵ تا ۷۲۱ پیش از میلاد مسیح- آمده، در محل شهر کنونی تبریز قرار داشته‌است. در کتیبهٔ سارگن دوم این دژ را دژی بزرگ و آباد و دارای باروی تودرتو وصف شده‌است. این دژ بنابر نوشته‌های کتیبهٔ سارگن، محل نگه‌داری اسب‌های ذخیرهٔ سواران اورارتو بوده که در حملهٔ آشوری‌ها ویران شده‌است.^[۱]در کتاب تاریخ ایران (چاپ دانشگاه کمبریج) آمده که تبریز در اوایل دورهٔ ساسانی (سدهٔ سه یا چهار میلادی) بنا شده و یا به احتمال بیش‌تر در سدهٔ هفتم این واقعه روی داده‌است.^[۲۴] شهر کنونی تبریز برروی خرابه‌های شهر «تَوْرِژ» (بارها) بنا شده‌است. تورژ یکی از بااهمیت‌ترین مراکز بازرگانی منطقه بوده و به عنوان پل ارتباطی میان شرق و غرب اهمیت فراوانی داشته‌است. این شهر در زمان حکمرانان اشکانی‌تبار ارمنستان، پایتخت این منطقه بوده‌است.^[۳۱]^[۳۲]ولادیمیر مینورسکی در دانشنامهٔ اسلام بیان می‌کند، این داستان که شاه اشکانی‌تبار ارمنستان به‌خاطر انتقام کشته‌شدن اردوان (آخرین پادشاه اشکانی) به دست اردشیر بابکان (بنیان‌گذار سلسلهٔ ساسانی) تبریز را اشغال کرده و این شهر را پایتخت ارمنستان قرار داده، تنها براساس نوشته‌های واردان -تاریخ‌نگار ارمنی در سدهٔ چهاردهم میلادی- در منابع قدیمی به چنین چیزی اشاره نشده و این روایت ریشه‌ای عامیانه دارد.^[۲]از فتح آذربایجان توسط اعراب تا ایلخانانمحمود و ایاز؛ سلطان محمود غزنوی با جامهٔ سرخ‌رنگ در نگاره دیده می‌شود.در زمان فتح آذربایجان به دست اعراب در سال ۲۲ هجری، آن‌گونه که در کتاب فتوح‌البلدان بلاذری آمده، توجه سپاه اعراب بیش‌تر متوجه شهر اردبیل بوده و حتی نامی از تبریز در فهرست شهرهایی که مرزبان پارسی از آن‌ها سربازگیری کرده بود، نیامده‌است. چنین پیدا است که تبریز همان‌گونه که «فاستوس بیزانسی» اشاره کرده، در سدهٔ چهارم میلادی ویران شده بود و در زمان حملهٔ اعراب، قریه‌ای کوچک بیش نبوده‌است.^[۲]پس از فتح آذربایجان، گروهی از اعراب در آذربایجان ساکن شدند. در زمان خلافت منصور عباسی (۱۳۶-۱۵۸)، و در حدود سال ۱۳۷ هجری، مردی به نام «رَوّاد» از قبیلهٔ «اَزْد» از قبایل مشهور یمن در تبریز مسکن گزید و پسران او اقدام به ساخت نخستین دیوار شهر کردند.^[۱] به گفتهٔ یاقوت حموی، تبریز قریه‌ای بود تا آن‌که رواد ازدی در زمان متوکل عباسی به آن درآمد. پس از رواد، پسرش «وجنا» با برادرانش در آن‌جا قصرها ساختند و گرد شهر دیوار کشیدند. سپس مردم به آن شهر درآمدند.^[۲۸]نویسندگانی مانند ابن خرداذبه،^[۳۳] بلاذری^[۳۴] و طبری، تبریز را در بین شهرهای کوچک آذربایجان نام برده‌اند.^[۲] درحالی که مقدسی شهر را تحسین کرده و هم‌عصر او ابن حوقل (حدود ۳۶۷ هجری) تبریز را آبادتر از اغلب شهرهای کوچک آذربایجان می‌شمارد.^[۲۶] این شهر از نیمهٔ اول سدهٔ سوم هجری روبه گسترش نهاد و اهمیت آن در منطقهٔ آذربایجان به اندازه‌ای بود که متوکل عباسی پس از زمین‌لرزهٔ سخت و ویرانگر تبریز در سال ۲۴۴ هجری، بی‌درنگ فرمان بازسازی شهر را صادر نمود.^[۱]تبریز که در دورهٔ فرمانروایی «ابومنصور وهسودان روادی» روبه گسترش و آبادانی نهاده بود، در اثر زمین‌لرزهٔ سال ۴۳۴ هجری مجدداً به‌شدت آسیب دید.^[۱] به طوری که ناصرخسرو که در ۴۳۸ هجری از این شهر دیدن کرده، مساحت تبریز را ۱۴۰۰ در ۱۴۰۰ گام بیان کرده که بر این اساس به نظر نمی‌رسد مساحت شهر متجاوز از یک کیلومتر مربع بوده‌باشد.^[۲۶]اعضای خاندان روادیان تا ۴۴۶ هجری با چند وقفه، حاکمان تبریز بوده‌اند. در این سال طغرل سلجوقی، وهسودان روادی را خراج‌گزار خود کرد و به گفتهٔ ابن اثیر، طغرل در سال ۴۵۰ هجری «مملان بن وهسودان» را به حکمرانی آذربایجان گماشت. الب ارسلان (جانشین طغرل) در ۴۶۳ حملان را از حکومت آذربایجان برکنار نمود و نزدیک به چهارصدسال فرمانروایی خاندان روادی را در این سرزمین پایان داد.^[۱]در نوشته‌های تاریخی از دوران سلجوقی، اشاره‌های زیادی به تبریز یافت نمی‌شود. در راحةالصدور آمده که طغرل جشن ازدواج خود را با دختر خلیفه در نزدیکی این شهر برپا ساخت.^[۳۵] بعد از وفات سلطان محمود غزنوی (به سال ۵۲۵ هجری) بین داود پسر سلطان محمود و مسعود برادر وی تنشی جهت تصاحب تبریز پیش آمد که در این میان داود پیروز شد و تبریز را مقر حکومت خود ساخت. آن‌چنان‌که از شواهد تاریخی برمی‌آید از زمان قزل ارسلان (۵۸۲-۵۸۷ هجری) به بعد تبریز برای همیشه پایتخت آذربایجان گردید. در ابتدای سدهٔ هفتم هجری مغولان دوبار به تبریز حمله بردند؛ ولی با دریافت غرامت بازگشتند. در سال ۶۲۷ هجری مغول‏ها در نهایت بر تمام آذربایجان و به‌خصوص تبریز دست یافتند.^[۲۶]از ایلخانان تا جنبش مشروطهسفینهٔ تبریز؛ از آثار برجستهٔ ادبی دورهٔ ایلخانان که در بین سال‌های ۷۲۱ تا ۷۲۳ هجری توسط ابوالمجد تبریزی در تبریز گردآوری و کتابت شده‌است.اوج شکوفایی تبریز در زمان ایلخانان بود؛ یعنی زمانی که این شهر پایتخت قلمرویی بود که از نیل تا آسیای میانه گسترده شده بود. تبریز در دوران تیموریان، قراقویونلوها و اوایل سلسلهٔ صفویه نیز پایتخت ایران بوده‌است.^[۲۴] این شهر به سال ۱۵۰۰ میلادی (۹۰۶ هجری) به تصرف شاه اسماعیل درآمد و نخستین پایتخت ایران جدید در دورهٔ صفویه شد. در این زمان حدود دوسوم جمعیت ۲۰۰-۳۰۰ هزار نفری تبریز سنی‌مذهب بودند و به‌زودی سیاست‌های سختی جهت تحمیل مذهب شیعه بر سنیان تبریز اعمال گردید. نزدیکی این شهر به مرز ایران و عثمانی موجب شد که تبریز در برابر تهدیدهای این حکومت آسیب‌پذیر شود؛ به طوری که چندین‌بار به تصرف عثمانیان درآمد تا این که شاه تهماسب صفوی در سال ۱۵۱۴ میلادی (۹۲۰ هجری) پایتخت را از تبریز به قزوین منتقل نمود.^[۲] تبریز در دورهٔ قاجار ولی‌عهدنشین این سلسله بود و ولی‌عهدان سلسلهٔ قاجار در این شهر اقامت می‌گزیدند.^[۲]از جنبش مشروطه تاکنونمشروطه‌طلبان تبریز؛ در نگاره، ستارخان و باقرخان نیز دیده می‌شوند.جبار باغچه‌بان؛ بنیان‌گذار نخستین کودکستان و مدرسهٔ کر و لال‌ها در ایران.^[۳۶]تبریز در جنبش مشروطه نقشی مهمی برعهده داشت و دلیری و فداکاری کسانی چون ستارخان (سردار ملی)، باقرخان (سالار ملی)، و شیخ‌الاسلام به پیروزی جنبش و گرفتن مشروطه منجر شد. پس از سرکوب مشروطه توسط محمدعلی‌شاه قاجار تمام حرکت‌های مشروطه‌خواهانه در تهران خاموش شدند؛ اما در تبریز و تنها در چند محلهٔ آن، هنوز کسانی بودند که حاضر باشند تا پای جان از این دست‌آورد پاسداری کنند.^[۲۵]ستارخان و پیروانش در محلهٔ امیرخیز، باقرخان از محلهٔ خیابان و مارالان و ارامنهٔ این محله‌ها و حدود یک‌صد داوطلب مسلحی که توسط روشنفکران ارمنی شهر از قفقاز سازماندهی شده بودند، شروع به مقاومت کردند و به‌تدریج چند محلهٔ دیگر نیز به آن‌ها پیوستند. مقاومت آن‌ها در مقابل نیروهای طرفدار محمدعلی‌شاه، به سرکردگی امام جمعهٔ تبریز و با حمایت طایفهٔ شاهسون و دیگر مدافعان استبداد، ماه‌ها ادامه داشت تا این‌که در اصفهان و گیلان نیز مردم به‌پا خواستند و مشروطه‌خواهان با فتح تهران به پیروزی رسیدند. درواقع شروع قیام مشروطه‌خواهان علیه استبداد محمدعلی‌شاهی از تبریز بوده‌است.^[۲۵]رونق مبادلات تجاری و فرهنگی تبریز و مرکزیت اقتصادی این شهر در طول سده‌ها، به پیشرفت و گسترش نهادهای مدنی و اجتماعی تبریز منجر شده‌است. به‌ویژه در دوران قاجار، تبریز به سبب همجواری با روسیه و عثمانی و نزدیکی این شهر به راه‌های ارتباطی غرب، نقطهٔ آغازین بسیاری از پیشرفت‌ها در سطح کشور بوده‌است. در این دوران بسیاری از جنبش‌های فکری، تحولات اجتماعی، اقتصادی و فنی و بسیاری از نهادهای مدنی پیش از تهران و دیگر نقاط ایران، در این شهر شکل می‌گرفت.^[۱] بسیاری از اولین‌های تاریخ ایران مانند اولین چاپخانه،^[۳۷]^[۳۸] اولین سینمای عمومی،^[۳۹] اولین کودکستان و اولین مدرسهٔ کر و لال‌های ایران،^[۳۶] ادبیات نوین، نمایشنامه‌نویسی به زبان فارسی^[۴۰] و آذری،^[۴۱] اولین خیابانی که در ایران دارای برق شد^[۳۶] و … در تبریز بوده‌اند.در سال ۱۳۲۴ خورشیدی فرقهٔ دموکرات آذربایجان با حمایت شوروی سعی در برپایی حکومتی مستقل از دولت مرکزی ایران کرد و تبریز مرکز فعالیت‌های این گروه بود. ولی با بیرون‌رفتن نیروهای شوروی، این فرقه نیز با شکست سختی روبه‌رو شد.^[۴۲] سیاست دوران شوروی کمونیستی و استالین موسوم به «دیوار آهنین» و بسته‌شدن مرزهای شمالی ایران در این دوران، ضربهٔ بزرگی به رونق شهر -به‌عنوان مرکز مبادلات منطقه با همسایگان شمالی ایران- وارد نمود.^[۲۴]در ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ خورشیدی، تظاهرات مردم تبریز به مناسبت چهلمین روز کشته‌شدگان ۱۹ دی ۱۳۵۶ تظاهرات قم به درگیری کشید و معترضین عملاً بیش‌تر نقاط شهر را تسخیر نمودند.^[۴۳] در سال‌های نخست بعد از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷، طرفداران حزب جمهوری خلق مسلمان ایران، به طرفداری از شریعتمداری برخی ناآرامی‌ها را در این شهر پدید آوردند که با دخالت دولت ایران و تعطیلی حزب مذکور، این ناآرامی‌ها خاتمه یافت. تبریز در سال‌های جنگ عراق با ایران نقش بارزی داشت و حضور نیروهای داوطلب از تبریز در آن دوران درخور توجه بود. بنابر آمار رسمی موجود، شمار کشته‌شدگان این شهر در این جنگ بیش از ۴٬۲۰۰ تن بوده‌است.^[۱]وضعیت طبیعیجغرافیاکوه عون بن علی در شمال تبریز.چشم‌انداز تبریز از فراز کوه عون بن علی.تبریز در غرب استان آذربایجان شرقی و در منتهی‌الیه مشرق و جنوب شرق جلگهٔ تبریز قرار گرفته‌است. این شهر از سمت شمال به کوه‌های پکه‌چین و عون بن علی، از سمت شمال شرق به کوه‌های گوزنی و باباباغی، از سمت شرق به گردنهٔ پایان و از سمت جنوب به دامنه‌های کوه سهند محدود شده‌است.^[۲۱]^[۲۲]^[۱]تبریز از سمت شمال، جنوب و شرق به کوهستان و از سمت غرب به زمین‌های هموار و شوره‌زارهای تلخه‌رود (آجی چای) محدود شده و به شکل یک چالهٔ نسبتاً بزرگ و یا یک جلگهٔ بین‌کوهی درآمده‌است. ارتفاع این شهر از سطح دریا از ۱۳۴۸ متر در سه‌راهی مرند تا ۱۵۶۱ متر در محلهٔ زعفرانیه متغیر بوده و شیب عمومی زمین‌های تبریز به‌سمت مرکز شهر و سپس به‌سمت مغرب می‌باشد.^[۱]^[۵]مساحت تبریز در بین سال‌های ۱۲۸۰ تا ۱۳۶۵ خورشیدی، حدود ۲۰ برابر افزایش پیدا کرده‌است. برپایهٔ آمار موجود، مساحت این شهر از حدود ۷ کیلومتر مربع در سال ۱۲۸۰ خورشیدی به ۱۷٫۷ کیلومتر مربع در سال ۱۳۳۵ خورشیدی، ۴۵٫۸ کیلومتر مربع در سال ۱۳۵۵ خورشیدی و ۱۴۰ کیلومتر مربع در سال ۱۳۶۵ خورشیدی رسیده‌است.^[۱]مسافت جاده‌ای بین تبریز تا اردبیل ۲۱۹ کیلومتر، تا زنجان ۲۸۰ کیلومتر، تا ارومیه ۳۰۸ کیلومتر و تا تهران ۵۹۹ کیلومتر است.^[۴۴]رودخانه‌هااز داخل تبریز دو رودخانه عبور می‌کنند؛ اولی تلخه‌رود که از ناحیهٔ شمال غربی این شهر می‌گذرد و رودخانه‌ای دایمی محسوب می‌شود و دومی مهران‌رود که از مرکز تبریز عبور می‌کند و رودخانه‌ای فصلی به شمار می‌رود.^[۱]تلخه‌رود (آجی‌چای)آب رودخانهٔ تلخه‌رود به دلیل عبور از زمین‌های گچی و نمکی، تلخ و شور است و برای استفاده در زمین‌های کشاورزی مناسب نمی‌باشد. این رودخانه که از دامنه‌های جنوبی کوه سبلان سرچشمه می‌گیرد، پس از عبور از جلگهٔ سراب و پیوستن چندین شعبه از دامنه‌های قوشه‌داغ در شمال و بزقوش و سهند در جنوب به آن، وارد جلگهٔ تبریز می‌شود و در امتداد جادهٔ تبریز-آذرشهر، به‌سمت جنوب غرب جریان پیدا می‌کند و در اطراف گوگان به دریاچهٔ ارومیه می‌ریزد. میانگین آبدهی تلخه‌رود در ایستگاه اندازه‌گیری ونیار در شمال شرق تبریز، ۱۲٫۵ تا ۱۵ متر مکعب در ثانیه‌است.^[۱]مهران‌رود (قوری‌چای)رودخانهٔ مهران‌رود.رودخانهٔ مهران‌رود نسبت به رودخانهٔ تلخه‌رود از میزان آبدهی کم‌تری برخوردار است و در بیش‌تر ماه‌های سال کم‌آب و در برخی ماه‌های گرم، خشک می‌شود. این رودخانه از کوه سهند سرچشمه گرفته و با عبور از درهٔ لیقوان به شهر باسمنج در جنوب شرق تبریز می‌رسد؛ سپس در مسیر خود با پیوستن به رودخانه‌های فصلی و فرعی متعدد، بر آب آن افزوده می‌گردد و از سمت شرق تبریز، وارد این شهر می‌شود. مهران‌رود پس از ورود به تبریز از محله‌های باغ‌میشه، بیلان‌کوه، پل‌سنگی، ششگلان، راسته‌کوچه و امیرخیز با جهت شرقی-غربی، با عرض ۳۰ متر و عمق ۴ متر عبور می‌کند و سرانجام از محلهٔ چوستدوزان وارد زمین‌های کشاورزی محله‌های حجتی و ستارخان شده و پس از آن در ناحیهٔ شمال غربی تبریز و در پیرامون فرودگاه این شهر به تلخه‌رود می‌پیوندد.^[۱]آب و هوانقشهٔ آب و هوایی ایران؛ تبریز در شمال غرب کشور قرار گرفته و آب و هوای آن مدیترانه‌ای همراه با باران بهاره‌است.آب و هوای تبریز استپی خشک با تابستان گرم و خشک و زمستان سرد است. سرمای زمستانی تأثیرپذیرفته از ارتفاع بالا و توپوگرافی کوهستانی منطقهٔ تبریز است. میانگین دما در تیرماه (گرم‌ترین ماه سال) ۲۵٫۴ درجهٔ سانتی‌گراد، در دی‌ماه (سردترین ماه سال) ۲٫۵- درجهٔ سانتی‌گراد، در فروردین‌ماه ۱۰٫۵ درجهٔ سانتی‌گراد و در مهرماه ۱۴٫۱ درجهٔ سانتی‌گراد می‌باشد و میانگین سالانهٔ دما ۱۱٫۹ درجهٔ سانتی‌گراد است. تعداد روزهای یخ‌بندان در طول سال به طور متوسط ۱۰۸٫۲ روز است که عموماً از اواخر پاییز تا اواخر زمستان را دربر می‌گیرد.^[۱] آب و هوای تبریز در تابستان‌ها خشک و گرم است؛^[۲۳] اگرچه حرارت به دلیل نزدیکی به کوه سهند و وجود باغ‌های زیادی در پیرامون شهر تعدیل می‌گردد.^[۲]میانگین بارندگی سالیانهٔ تبریز مانند بیشتر شهرهای ایران بسیار کم و در حدود ۳۳۰٫۱ میلی‌متر در سال است. معمولاً در طول فصل تابستان بارندگی بسیار ناچبز می‌باشد. میانگین بارش در زمستان ۱۱۳٫۳ میلی‌متر، در بهار ۱۲۱٫۸ میلی‌متر، در تابستان ۲۰٫۷ میلی‌متر و در پاییز ۷۴٫۳ میلی‌متر است. نوسان بارندگی سالانه از ۵۱۳٫۳ میلی‌متر در سال‌های پربارش تا حداقل ۱۹۲٫۴ میلی‌متر در سال‌های کم‌بارش گزارش شده که خطر سال‌های سیلابی و خشک‌سالی روشن می‌گردد. گزارش‌های تاریخی از دوران مغول تا سدهٔ حاضر بیانگر خسارت‌های عمده‌ای است که سیلاب‌های سنگین -که عموماً در اواخر بهار و اوایل تابستان اتفاق می‌افتند- به شهر وارد کرده‌اند.^[۱]

[نهفتن] آب و هوای تبریز

ژانویه

فوریه

مارس

آوریل

مـــــه

ژوئـن

ژوئیـه

آگوست

سپتامبر

اکتبـر

نوامبر

دسامبر

سـال

گرم‌ترین
C°

۱۶٫۰

۱۹٫۰

۲۵٫۴

۳۰٫۴

۳۳٫۵

۳۹٫۰

۴۲٫۰

۴۰٫۰

۳۸٫۰

۳۰٫۶

۲۳٫۴

۲۱٫۸

۴۲٫۰

میانگین گرم‌ترین‌ها
C°

۲٫۳

۴٫۷

۱۰٫۳

۱۶٫۹

۲۲٫۷

۲۸٫۷

۳۲٫۷

۳۲٫۶

۲۸٫۲

۲۰٫۵

۱۱٫۹

۵٫۱

۱۸٫۰

میانگین سرد‌ترین‌ها
C°

-۵٫۷

-۴٫۱

۰٫۴

۵٫۹

۱۰٫۶

۱۵٫۲

۱۹٫۳

۱۹٫۰

۱۴٫۴

۸٫۲

۲٫۱

-۲٫۸

۶٫۹

سردترین
C°

-۲۵٫۰

-۲۲٫۰

-۱۹٫۰

-۱۲٫۰

۰٫۶

۴٫۰

۷٫۰

۱۰٫۰

۴٫۰

-۴٫۰

-۱۷٫۰

-۱۹٫۵

-۲۵٫۰

بارش
mm

۲۲٫۳

۲۴٫۲

۴۰٫۶

۵۲٫۷

۴۲٫۶

۱۶٫۹

۵٫۸

۳٫۲

۷٫۶

۲۱٫۹

۲۷٫۹

۲۳٫۲

۲۸۸٫۹

منبع: سازمان هواشناسی کشور (۱۹۵۱-۲۰۰۵)^[^۴۵^]

زمین‌لرزه‌هانوشتار اصلی: زمین‌لرزه‌های تبریزمقایسهٔ نسبی میزان خطر زمین‌لرزه در نقاط مختلف ایران؛ نقاط قرمزتر نقاطی هستند که شتاب حداکثر جنبش زمین در آن‌ها بیش‌تر است.تبریز در ناحیه‌ای زلزله‌خیز واقع شده^[۲۳] و در طول تاریخ بارها با خاک یکسان گشته‌است. جنبش و حرکت خفیف به صورت روزانه در تبریز اتفاق می‌افتد. مهیب‌ترین زمین‌لرزه‌ای که تا به‌حال تبریز شاهد آن بوده، در سال ۱۱۵۸ خورشیدی (۱۷۸۰ میلادی) روی داده‌است.^[۲]^[۲۶]به گفتهٔ سرپرست امور زلزله‌شناسی سازمان انرژی اتمی ایران، دلیل وقوع زمین‌لرزه‌های بزرگ و مخرب در تبریز و نواحی دیگر مانند رشته‌کوه‌های البرز و زاگرس، قرارگرفتن آن‌ها در مسیر کمربند آلپاید می‌باشد؛ مسیر این کمربند از میانهٔ اقیانوس اطلس شروع شده و پس از عبور از دریای مدیترانه، شمال ترکیه، ایران، هند، چین و جزایر فیلیپین، به کمربند دیگری که اقیانوس آرام را دور می‌زند، متصل می‌شود.از جمله گسله‌های بارز آذربایجان، «گسلهٔ شمال تبریز» است. این گسله که به موازات جادهٔ اصلی تبریز–بستان‌آباد امتداد یافته، مسبب زمین‌لرزهٔ سال ۱۷۲۱ میلادی با شدت ۷٫۶ درجهٔ ریشتر می‌باشد. هرچند این گسله در سدهٔ حاضر فعالیت مشخصی نداشته‌است؛ ولی شواهدی مبنی بر امکان تجدید حرکت آن وجود دارد. اطلاعات آماری نیز نشان می‌دهد که دورهٔ بازگشت زمین‌لرزه‌های شدید و مخرب در تبریز می‌تواند تا حدود ۲۶۰ سال نیز برسد.^[۴۶]تعدادی از تاریخ‌های مهم وقوع زمین‌لرزه در تبریز در زیر فهرست شده‌اند:

در سال ۲۴۴ هجری قمری و در زمان حکومت متوکل -خلیفهٔ عباسی- تبریز با خاک یکسان شد و تا پیش از پایان حکومت متوکل دوباره بازسازی گردید.^[۲]
در سال ۴۳۴ هجری قمری تبریز از زمین‌لرزه سخت آسیب دید. منجمی به‌نام «ابوطاهر شیرازی» نیز این زمین‌لرزه را پیش‌بینی کرده ود.^[۲] در سفرنامه‌ای که از ناصر خسرو برجای مانده، به این زمین‌لرزه اشاره شده‌است:^[۴۷]

مرا حکایت کردند که بدین شهر زلزله افتاد شب پنج‌شنبه هفدهم ربیع الاول سنهٔ اربع و ثلاثین و اربعمائه (۴۳۴) و در ایام مسترقه بود پس از نماز خفتن. بعضی از شهر خراب شده بود و بعضی دیگر را آسیبی نرسیده بود و گفتند چهل هزار آدمی هلاک شده بودند. و در تبریز قطران نام شاعری را دیدم. شعری نیک می‌گفت، اما زبان فارسی نیکو نمی‌دانست. پیش من آمد دیوان منحیک و دیوان دقیقی بیاورد و پیش من بخواند و هر معنی که او را مشکل بود از من بپرسید، با او بگفتم و شرح آن بنوشت و اشعار خود بر من خواند.

قطران تبریزی زمین‌لرزهٔ سال ۴۳۴ را چنین توصیف می‌کند:^[۲۶]

خدا به مردم تبریز برفکند فنا		فلک به نعمت تبریز برگماشت زوال
فراز گشت نشیب و نشیب گشت فراز		رمال گشت جبال و جبال گشت رمال
دریده گشت زمین و خمیده گشت نبات		دمنده گشت بحار و رونده گشت جبال
بسا سرای که بامش همی به سود فلک		بسا درخت که شاخش همی به سود هلال
کز آن درخت نمانده کنون مگر آثار		وز آن سرای نمانده کنون مگر اطلال
کسی که رسته شد از مویه گشته بود چو مو		کسی که جسته شد از ناله گشته بود چو نال
یکی نبود که گوید به دیگری که مموی		یکی نبود که گوید به دیگری که منال
همی به دیده بدیدم چو روز رستاخیز		ز پیش رایت مهدی و فتنهٔ دجال
کمال دور کناد ایزد از جمال جهان		کمی رسد به جمالی کجا گرفت کمال

در سال ۱۱۵۸ خورشیدی زمین‌لرزه خسارت‌های عمده‌ای به تبریز وارد کرد.^[۲]

مردمزباننوشتار اصلی: زبان ترکی آذربایجانیتوزیع جغرافیایی مناطقی که در آن‌ها به زبان ترکی آذربایجانی سخن گفته می‌شود.نوع پوشش مردم آذربایجانی.زبان امروزی مردم تبریز به ترکی آذربایجانی، ترکی آذری، آذربایجانی و آذری معروف است.^[۴۸] هم‌چنین در کتاب «حدایق‌السیاحه»، زین‌العابدین شیروانی (معاصر فتحعلی شاه و محمد شاه) نیز تأیید می‌کند که ساکنین تبریز به این زبان سخن می‌گویند.^[۲۷]پیش از ورود زبان ترکی به منطقه، مردم تبریز به زبان آذری سخن می‌گفتند که تا حدود سدهٔ یازدهم هجری در آذربایجان رایج بود.^[۱] زبان آذری از زبان‌های ایرانی و نزدیک به گویش‌های جنوب دریای خزر^[۲] و تاتی بوده‌است. مسعودی که به سال ۳۱۴ هجری از تبریز دیدار کرده، از میان زبان‌های رایج در این شهر، زبان‌های پهلوی، دری و آذری را ذکر نموده‌است.^[۴۹] یاقوت حموی به ابوزکریای تبریزی (شاگرد ابوالعلای مصری) اشاره می‌کند که به یک لهجهٔ محلی ایرانی تکلم می‌کرده‌است.^[۲۸]در رساله‌ای از مولانا روحی انارجانی به‌نام «اصطلاحات و عبارات اناث و اعیان و اجلاف تبریز» مربوط به آغاز سدهٔ یازدهم هجری، بخشی به زبان آذری نوشته شده و این می‌نمایاند که تا زمان سلطان محمد خدابنده و حمزه میرزای صفوی، هنوز زبان آذری در تبریز رواج داشته‌است.^[۵۰]محمدجواد مشکور در کتاب «نظری به تاریخ آذربایجان» می‌نویسد: «زمانی که به‌سال ۴۸۸ ق. (۴۷۴ خ.) ناصر خسرو با قطران در تبریز ملاقات می‌کند، مردم به زبان پهلوی آذری سخن می‌گفته‌اند؛ ولی به فارسی دری نمی‌توانسته‌اند سخن بگویند؛ البته تمام مکاتبات خود را به فارسی دری می‌نوشته‌اند.^[۵۱]فرهنگاز نظر شعر، ادب، هنر، خطاطی، تاریخ، سیاست، فقه، تفسیر و فلسفه مشاهیر زیادی از این شهر برخاسته‌اند. از جملهٔ مشاهیری که تا عصر حاضر در تبریز زاده شده‌اند، می‌توان به نظام‌الدین تبریزی فقیه شافعی سدهٔ هشتم، قطران تبریزی شاعر پارسی‌گوی سدهٔ پنجم، خطیب تبریزی عالم ادبیات عرب و نویسندهٔ دیوان حماسه در سدهٔ پنجم و اوایل سدهٔ ششم، تاج‌الدین تبریزی مفسر شافعی سدهٔ هشتم، ملا قاسم انوار عارف و شاعر سدهٔ نهم، ملا رجبعلی تبریزی حکیم و عارف سدهٔ یازدهم، بدیع‌الزمان تبریزی خوش‌نویس و شاعر سدهٔ یازدهم، سید محمدحسین طباطبایی مفسر و فیلسوف، شیخ عبدالحسین امینی مؤلف کتاب الغدیر، سید حسن تقی‌زاده سیاست‌مدار و محقق، سید احمد کسروی مورخ، محسن هشترودی ریاضیدان، حسین کاظم‌زادهٔ ایرانشهر نویسنده و سید محمدحسین شهریار شاعر معاصر اشاره کرد.^[۱]یکی از مکتب‌های نگارگری ایران به‌نام «مکتب تبریز» در تبریز و در دورهٔ ایلخانان، جلایریان، ترکمانان قراقویونلو و آق‌قویونلو و صفویان شکل گرفته‌است.^[۵۲]نمونه‌هایی از آثار مکتب نگارگری تبریز در سدهٔ چهاردهم میلادی

منظرهٔ تابستان.

منظرهٔ زمستان.

سیمرغ زال را می‌رباید.

اسفندیار با گرگ‌ها می‌جنگد.موقعیت جغرافیایی تبریز و قرارگرفتن آن در بین دامنه‌های کوه سهند و کرانهٔ شرقی دریاچهٔ ارومیه، آن را مبدل به تنها راه ارتباطی بین شمال (ماورای قفقاز و قره‌داغ) و جنوب (مراغه و کردستان) کرده بود. منابع تاریخی حاکی از تجارت تبریز با عثمانی‌ها، گرجی‌ها و روس‌ها و کشور هندوستان داشته و بسیاری از صنعتگران و بازرگانان در این شهر جمع می‌شده‌اند.^[۲۶] تبریز هم‌چنین یکی از مراکز بافت قالی در ایران بوده‌است.^[۲۶]نمونه‌هایی از قالی‌های بافت تبریز

مذهبکلیسای کاتولیک‌ها در مرکز شهر تبریز.اکثریت مردم تبریز مسلمان و پیرو مذهب شیعهٔ دوازده‌امامی می‌باشند. هرچند اقلیتی از مسیحیان ارمنی با ۱٬۰۹۷ نفر، آشوری با ۵۰۳ نفر، زرتشتی با ۲۶ نفر، سایر مسیحیان با ۱۷ نفر و کلیمی با ۵ نفر جمعیت نیز در این شهر سکونت دارند.^[۵۳]ارامنهٔ تبریز که بیش‌ترین اقلیت ساکن این شهر را تشکیل می‌دهند، در طی نسل‌کشی ارامنه که توسط امپراتوری عثمانی و همزمان با جنگ جهانی اول صورت گرفت، به تبریز و دیگر نقاط آذربایجان پناه برده و در این منطقه ساکن شدند. مذهب ارامنهٔ تبریز «گریگوری» می‌باشد که یکی از مذاهب کهن آیین مسیحیت محسوب می‌شود.^[۵۴]جمعیتتغییرات جمعیت تبریز بین سال‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۸۵ خورشیدی.در نخستین سرشماری رسمی ایران که در سال ۱۳۳۵ خورشیدی صورت پذیرفت، تبریز دومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران بود. در سرشماری بعدی و در سال ۱۳۴۵ خورشیدی، این شهر پس از تهران، اصفهان و مشهد، جایگاه چهارم را در بین شهرهای ایران به خود اختصاص داد. در سرشماری سال ۱۳۵۵ خورشیدی، تبریز پس از تهران، مشهد و اصفهان چهارمین شهر پرجمعیت ایران بود و تا آخرین سرشماری رسمی که در سال ۱۳۸۵ انجام پذیرفته، همین‌جایگاه را داشته‌است.^[۵۵]برپایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ خورشیدی، جمعیت تبریز در این سال بالغ بر ۱٬۳۷۸٬۹۳۵ نفر بوده که از این تعداد، ۷۰۲٬۲۷۱ نفر مرد و ۶۷۶٬۶۶۴ نفر زن بوده‌اند؛ هم‌چنین تعداد خانوارهای ساکن این شهر، ۳۷۸٬۳۲۹ خانوار بوده‌است.^[۳]تبریز به سبب مرکزیت اقتصادی، صنعتی، اداری و اعتبار بین‌المللی، مهاجرپذیرترین شهر استان آذربایجان شرقی محسوب می‌گردد. اخیراً شهر جدید سهند در ۲۴ کیلومتری جنوب غرب تبریز و در جادهٔ تبریز-آذرشهر در دست ساخت است که برای جذب سرریز جمعیتی این شهر ساخته می‌شود تا کانون جدیدی برای جمعیت و اشتغال ایجاد شود و توسعهٔ شهری تضمین گردد.^[۱]

هرم جمعیتی تبریز در سال ۱۳۸۵ خورشیدی.^[^۵۶^]
مردان	سن	زنان
۴۴٬۰۵۰	۶۵+	۴۱٬۶۲۳
۱۸٬۵۵۸	۶۰-۶۴	۱۷٬۱۶۰
۲۳٬۶۱۵	۵۵-۵۹	۲۲٬۰۳۲
۳۵٬۴۲۴	۵۰-۵۴	۳۱٬۶۸۰
۴۳٬۲۲۸	۴۵-۴۹	۴۱٬۳۴۱
۴۹٬۰۹۲	۴۰-۴۴	۴۶٬۸۲۰
۵۷٬۹۸۷	۳۵-۳۹	۵۴٬۳۰۲
۶۳٬۱۱۷	۳۰-۳۴	۶۰٬۶۳۵
۸۰٬۳۵۶	۲۵-۲۹	۷۸٬۱۰۹
۹۲٬۵۹۰	۲۰-۲۴	۹۱٬۵۵۰
۷۸٬۷۳۴	۱۵-۱۹	۷۳٬۷۵۷
۵۶٬۲۰۰	۱۰-۱۴	۵۲٬۹۹۸
۵۰٬۳۴۰	۵-۹	۴۷٬۷۶۴
۴۹٬۰۲۸	۰-۴	۴۶٬۵۶۳

مکان‌های تاریخیبناهای تاریخینوشتار اصلی: بناهای تاریخی تبریزمقبرةالشعرا.تبریز بارها در طول تاریخ بر اثر زمین‌لرزه آسیب جدی دیده و بارها در اثر حمله‌های سلجوقیان، مغولان، عثمانی، اشغال تبریز توسط روس‌ها (به‌سال ۱۸۲۷-۱۸۲۸) دچار خرابی‌های شدیدی شده‌است.^[۳۱] این جنگ‌ها و زمین‌لرزه‌های مکرر، بخش‌های عمده‌ای از قسمت‌های قدیمی شهر را نابود کرده‌است.^[۵۷] به عنوان مثال، شاه اسماعیل صفوی پس از فتح هرات، هنرمندان بسیاری را با خودش به تبریز آورد؛ ولی هیچ‌کدام از بناهایی که او و یا جانشینان مستقیم او ساخته‌اند، سالم باقی نمانده‌اند. آنچه از قصر شاه اسماعیل در شمال شرقی تبریز باقی مانده، توصیف‌هایی است که گردشگران اروپایی مکتوب کرده‌اند.^[۵۸] هم‌اکنون تنها دو محل باستانی -یعنی ارگ تبریز و مسجد کبود- از تبریز قدیم برجای مانده‌است. به همین دلیل این شهر نسبت به سایر شهرهای بزرگ ایران -همچون اصفهان، شیراز و حتی مشهد- آثار باستانی بسیار کم‌تری دارد. ارگ تبریز بنایی آجری است که پیش از سال ۷۰۱ خورشیدی برروی آواره‌های مسجدی ساخته شده‌است. این بنا از نظر سادگی، اندازه و پایداری، چشم‌گیر است. مسجد کبود بنایی است که حدود سال ۸۲۹ خورشیدی ساخته شده و به دلیل کاشی‌کاری آبی تزئینی زیبایش، شهرت یافته‌است. از دیگر آثار باستانی تبریز، خرابه‌های مقبرهٔ دوازده‌گوشهٔ غازان پسر ارغون -حاکم مغول ایران- نیز قابل ذکر است.^[۲۴]^[۲۳]مسجدهای تاریخینوشتار اصلی: مسجدهای تاریخی تبریزمسجد کبود.برطبق نوشته‌های جهانگردان و جغرافی‌دانان مختلف، در دوره‌های گوناگون تبریز بیش از یکصد و پنجاه تا سیصد باب مسجد را در خود جای داده بوده‌است.^[۵۹] بسیاری از این مسجدها در اثر جنگ‌ها و زمین‌لرزه‌های گوناگون از میان رفته‌اند و اکنون تنها چند مسجد تاریخی متعلق به سده‌های پیش در این شهر پابرجا مانده‌است. از مهم‌ترین مسجدهای تاریخی تبریز می‌توان به مسجد استاد و شاگرد، مسجد اسماعیل خاله‌اوغلی، مسجد ثقةالاسلام، مسجد جامع، مسجد حاج صفرعلی حجت‌الاسلام، مسجد حسن‌ پادشاه، مسجد خزینه، مسجد دال‌ذال، مسجد سیدالمحققین، مسجد شاه‌تهماسب، مسجد شاهزاده، مسجد صادقیه، مسجد ظهیریه، مسجد علی‌شاه، مسجد کاظمیه، مسجد کبود، مسجد مجتهد، مسجد مقبره، مسجد ملاباشی، مسجد میرزاصادق‌آقا و مسجد میرزامهدی قاری اشاره کرد.^[۶۰]خانه‌های تاریخینوشتار اصلی: خانه‌های تاریخی تبریزتاکنون بیش از ۶۰۰ باب خانهٔ تاریخی در سطح تبریز شناسایی شده‌است. تمام بناهای تاریخی و دیدنی موجود در تبریز در آخرین شب سال ۱۱۹۳ هجری و در آغاز دورهٔ قاجاریه، براثر وقوع زمین‌لرزه‌ای هولناک تخریب شدند و این شهر به ویرانه‌ای تبدیل گشت. در سال‌های اخیر تعدادی از خانه‌های تاریخی تبریز ترمیم شده‌است. برای نمونه خانهٔ کوزه‌کنانی به موزهٔ مشروطه، خانهٔ شربت‌اوغلی به فرهنگ‌سرای تبریز و خانهٔ قدکی، خانهٔ گنجه‌ای‌زاده و خانهٔ بهنام به مجموعهٔ دانشکدهٔ معماری تبدیل شده‌است. درحال حاضر نیز بسیاری از این خانه‌ها درحال احیا و ترمیم هستند و پس از ترمیم به موزه و یا سایر مراکز فرهنگی تبدیل خواهند شد.^[۶۱]سراسرنمای خانهٔ امیرنظام.سیاستکاخ شهرداری تبریز؛ این کاخ توسط آلمانی‌ها و در محل گورستان متروکهٔ کوی نوبر احداث شده‌است.استاندارینوشتار اصلی: کاخ استانداری آذربایجان شرقیتبریز از آغاز پادشاهی ناصرالدین شاه در سال ۱۲۲۸ خورشیدی تا صدور فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه در سال ۱۲۸۵ خورشیدی، ولی‌عهدنشین بود. در این دوره ولی‌عهدان که از نزدیکان پادشاهان قاجار بودند، فرمانروایی تبریز و کل آذربایجان را برعهده داشتند.^[۶۲]پس از صدور فرمان مشروطیت در سال ۱۲۸۵ خورشیدی تا کودتای رضا شاه در سال ۱۲۹۹ خورشیدی، دولت روسیه حاکمان این استان را تعیین می‌نمود. در دورهٔ پهلوی نیز بیش‌تر استانداران آذربایجان شرقی یا از جانب دولت‌های بیگانه نظیر آمریکا، انگستان و روسیه به این سمت منصوب می‌شدند و یا از طرفداران این دولت‌ها بودند.^[۶۲]شهردارینوشتار اصلی: کاخ شهرداری تبریزشهرداری تبریز نخستین نهاد شهرداری در سطح ایران است که در اوایل تأسیس باعنوان «بلدیه» در این شهر شناخته می‌شد. بنای کاخ شهرداری تبریز نیز در سال ۱۳۱۴ خورشیدی توسط شهردار وقت -حاج ارفع‌الملک جلیلی- بنیان نهاده شد که از جملهٔ عمارت‌های تاریخی و مستحکم این شهر به شمار می‌رود.^[۶۳]«قاسم‌خان امیرتومان» (والی) از دانش‌آموختگان دانشگاه سن‌سیر فرانسه نخستین شهردار تبریز بود که چاپخانهٔ سربی، چراغ برق، تراموا و تلفن را برای نخستین‌بار در سطح کشور در این شهر دایر نمود.^[۶۳] هم‌چنین در سال ۱۳۸۹ خورشیدی، «شیفته بدرآذر» به‌عنوان نخستین شهردار زن در تاریخ تبریز به‌سمت شهرداری منطقهٔ ۶ این شهر منصوب شد.^[۶۴]مشکلات شهریآلودگی هواتبریز دومین شهر آلودهٔ ایران است و میزان آلودگی هوا در این شهر روزبه‌روز افزایش یافته و شدیدتر می‌شود. مهم‌ترین علت آلودگی هوای تبریز، حمل و نقل درون‌شهری است و وجود صنایع بزرگ و مادر در پیرامون شهر نیز از دیگر عوامل تأثیرگذار بر آلودگی هوای این شهر به‌شمار می‌رود.^[۶۵]براساس یک طرح آمارگیری که در سال ۱۳۷۹ خورشیدی صورت گرفت، روزانه در سطح تبریز ۵۵۸٫۱۶۷۱ تن مواد آلوده‌کننده تولید می‌شود که از این مقدار منابع بزرگ صنعتی ۲۸۶٫۱۰۰۱ تن، وسایط نقلیهٔ موتوری ۲۰۱٫۶۵۴ تن و فرآورده‌های نفتی مصرفی در اماکن تجاری، صنعتی و مسکونی ۷٫۱۶ تن را شامل می‌شوند.^[۶۶]حاشیه‌نشینینوشتار اصلی: حاشیه‌نشینی در ایراندر اوایل دههٔ پنجاه خورشیدی و پس از وقوع انقلاب سفید، به دلیل ایجاد کارخانه‌های متعدد صنعتی در تبریز، افراد بیکار ساکن شهرها و روستاهای اطراف، به‌دنبال یافتن شغل در این مراکز و اقامت در این شهر، به‌سمت تبریز سرازیر شدند. حاشیه‌نشینان در مدت کوتاهی برای خود خانه‌ای می‌ساختند و در این خانه‌ها ساکن می‌شدند. خانه‌های آنان از ابتدایی‌ترین امکانات رفاهی همچون آب، برق، گاز و تلفن بی‌بهره بود. گسترش این امر باعث ایجاد محله‌های بزرگ حاشیه‌نشین در پیرامون تبریز شد و در طی چندسال، چهرهٔ این شهر را تغییر داده و آن را با مشکلات متعددی روبه‌رو کرد.^[۶۷]امروزه تبریز در حدود ۴۰۰٬۰۰۰ نفر حاشیه‌نشین را در خود جای داده‌است. حاشیه‌نشینان به‌طور عمده در مناطق حاشیه‌ای شمال، شمال غرب و جنوب این شهر ساکن شده‌اند که از میان این مناطق می‌توان محله‌های آخماقیه، حافظ، خلیل‌آباد، داداش‌آباد، سیلاب، طالقانی، عباسی، کشتارگاه، لاله، مارالان، منبع و یوسف‌آباد را نام برد که حدود ۳۰ کیلومتر مربع از مساحت تبریز را اشغال نموده‌اند.^[۶۷]مکان‌های دیدنی و تفریحیسینماتبریز مهد سینما و تئاتر ایران بوده و پیشینهٔ ورود هنرهای مدرن به این شهر به بیش از یک و نیم سده می‌رسد. پیش از ورشکستگی سینمای ایران در سال ۱۳۵۶ خورشیدی، تبریز ۱۵ باب سالن سینما را در خود جای داده بود که امروزه تنها ۷ باب از آن‌ها سالم باقی مانده‌است؛ هم‌چنین در این مدت تنها یک باب سالن سینمای جدید به‌نام سینما ناجی در این شهر به بهره‌برداری رسیده‌است.^[۶۸]برپایهٔ استانداردهای بین‌المللی، باید برای هر یک میلیون نفر ۱۶۰ باب سالن سینما وجود داشته باشد؛ این در حالی است که برای هر یک میلیون شهروند تبریزی تنها ۳٫۵ باب سالن سینما وجود دارد. یکی از دلایل رکود سینما در تبریز، عدم استقبال مناسب شهروندان از سالن‌های سینما به‌جهت قاچاق فیلم‌های سینمایی و عدم اجرای قانون حق تکثیر در ایران است.^[۶۸]برای نجات صنعت سینما در تبریز، مجتمع سینمایی این شهر با ۹۰۰ متر مربع زیربنا، شامل ۲ سالن مجزا برای سینما و تئاتر که هریک گنجایش ۳۵۰ نفر را دارند، فعالیت خود را از سال ۱۳۸۶ خورشیدی آغار نموده‌است؛ هم‌چنین دومین شهرک سینمایی ایران در تبریز تأسیس خواهد شد. این شهرک توسط داریوش ارجمند و همکارانش به بهره‌برداری خواهد رسید.^[۶۸]نمایشگاه بین‌المللینوشتار اصلی: نمایشگاه بین‌المللی تبریزنمایشگاه بین‌المللی تبریز بزرگ‌ترین مرکز نمایشگاهی در سطح ایران است. این نمایشگاه با ۴ کیلومتر مربع وسعت در ورودی شرقی تبریز (دروازهٔ تهران) واقع شده و با فضای مفید به میزان یک کیلومتر مربع به صورت ۹ سالن نمایش مسقف جمعاً به متراژ ۵۰٬۰۰۰ متر مربع و فضای باز نمایشی به میزان ۲۰٬۰۰۰ متر مربع، جایگاه بسیار مهمی در سطح منطقهٔ خاورمیانه پیدا کرده‌است.^[۶۹]از امکانات و تجهیزات موجود در نمایشگاه بین‌المللی تبریز می‌توان به آمفی‌تئاتر روباز، بوفه، پارکینگ اختصاصی، پست الکترونیک، تندیس مشاهیر آذربایجان، جادهٔ اختصاصی، خیابان‌های ارتباطی، رستوران، ساختمان‌های اداری، سرویس‌های بهداشتی، فضای سبز، قهوه‌خانهٔ سنتی، تأسیسات آب، برق و تلفن، گلخانهٔ اختصاصی، مرکز مخابرات راه دور و بین‌المللی، مسجد و وضوخانه و میادین، استخرها و آب‌نماها اشاره کرد.^[۶۹]فضای سبزنوشتار اصلی: فضای سبز تبریزتبریز دارای ۱۳۲ پارک فعال است که این تعداد شامل ۴۵ پارک همسایه‌ای، ۵۲ پارک محله‌ای، ۲۵ پارک ناحیه‌ای، ۶ پارک منطقه‌ای و ۴ پارک شهری می‌شود. برپایهٔ یک طرح آمارگیری در سال ۱۳۸۴ خورشیدی، مساحت فضای سبز این شهر در این سال بالغ بر ۸٫۵۴۸ کیلومتر مربع بوده که از این جهت سرانهٔ فضای سبز برای هر شهروند تبریزی در این سال بالغ بر ۵٫۶ متر مربع بوده‌است؛ هم‌چنین مساحت پارک‌های این شهر در این سال بالغ بر ۲٫۵۹۵ کیلومتر مربع بوده که از این جهت نیز سرانهٔ پارک‌ها برای هر شهروند تبریزی در این سال بالغ بر ۶٫۲ متر مربع بوده‌است.^[۷۰] امروزه ۸ پارک مسافر در تبریز فعالیت می‌کنند که توان پذیرایی از ۱۰٬۰۰۰ مسافر را به‌طور همزمان دارند.^[۷۱]شهرداری تبریز با اجرای طرح‌های متعدد توسعهٔ فضای سبز در ارتفاعات عون بن علی، ایلگلی، باغ‌های تاریخی شهر نظیر چای‌کنار، رواسان و لاله، پارک بزرگ تبریز، پارک کوهستان، پارک‌های محله‌ای و کاشت یک میلیون اصله درخت در سطح شهر، سرانهٔ فضای سبز تبریز را از ۸ متر مربع در سال ۱۳۸۴ خورشیدی به ۱۲ متر مربع در سال ۱۳۸۹ خورشیدی افزایش داده‌است؛ هم‌چنین برپایهٔ طرح تبریز ۹۰ قرار است در سال ۱۳۹۰ خورشیدی، این میزان سرانهٔ فضای سبز به ۱۵ متر مربع برسد.^[۷۲]سراسرنمای بوستان ایلگلی.موزه‌هاتبریز شماری موزه همچون موزهٔ آذربایجان و موزهٔ قرآن را در خود جای داده‌است:^[۷۳]

[نمایش] ن • ب • وموزه‌های شهر تبریز

آذربایجان • ارامنه • استاد بهتونی • استاد شهریار • پست • تاریخ طبیعی • دفاع مقدس • سرداران مشروطیت • سفال • سنجش • شهدای روحانی • شهرداری • عصر آهن • فرش • قاجار • قرآن و کتابت • کاریکاتور • محرم • مشروطه

؛ تصاویری از موزهٔ آذربایجان

سفالینه؛ هزارهٔ پنجم پیش از میلاد.

جواهر؛ هزارهٔ اول پیش از میلاد.

ظرف چینی؛ دورهٔ صفوی.

جعبهٔ جواهر؛ دورهٔ قاجار.آموزشآموزش عمومیمیرزا حسن تبریزی مشهور به رشدیه و شاگردانش؛ وی از بنیان‌گذاران تحصیلات ابتدایی به شیوهٔ نوین در ایران است.تحصیلات ابتدایی به شکل مدرن در ایران از اواخر سدهٔ ۱۹ میلادی به وجود آمده‌است. اگرچه حکومت ایران و مبلغین مسیحی -که می‌خواستند از طریق فراهم‌آوردن امکانات آموزشی، تبلیغ دینی نمایند- در رشد تحصیلات ابتدایی نقش داشتند؛ ولی رشد آموزش ابتدایی در ایران، بیش‌تر از همه مدیون زحمت‌ها و تلاش‌های شخصی به‌نام حاج میرزا حسن‌خان رشدیه -مردی مذهبی از طبقهٔ متوسط- بود. او که عمیقاً تحت تأثیر کتاب «احمد» و پیشرفت‌های آموزشی در شهر بیروت قرار گرفته بود، به تبریز بازگشت و در سال ۱۸۶۷ میلادی مدرسهٔ یک‌اتاقی‌اش را در این شهر تأسیس نمود. رشدیه برای کودکان متکا و میزهایی گذاشته بود که به بچه‌ها قابلیت این را می‌داد که به آسانی بنویسند.مدرسهٔ رشدیه با مخالفت روحانیون مواجه شد که آن را تهدیدی برای سیستم آموزشی خود می‌دانستند. رشدیه مأیوس و ناامید، خود را به صورت اختیاری به مصر تبعید کرد. حدود ده سال بعد، حاکم آذربایجان از وی دعوت کرد که به تبریز بازگردد و مدرسه‌اش را راه بیندازد. با بازگشت او به تبریز، این‌بار مدرسهٔ رشدیه مورد استقبال زیاد روبه‌رو شد و وی شهرت بسیاری پیدا کرد؛ به‌طوری که پادشاه ایران از او خواست که مدرسه‌ای هم در تهران به شکل مدرن تأسیس کند و ۳۶٬۰۰۰ ریال جهت ارتقای تحصیلات ابتدایی تخصیص داده‌شد.^[۷۴]در سال تحصیلی ۱۳۸۷-۱۳۸۶ خورشیدی، شمار دانش‌آموزان تبریز بالغ بر ۲۹۵٬۸۱۳ نفر بوده که این تعداد، ۴۲٫۷ درصد از کل دانش‌آموزان استان آذربایجان شرقی را شامل می‌شود. هم‌چنین شمار مراکز آموزشی این شهر ۱٬۸۷۵ باب و شمار کادر آموزشی آن بالغ بر ۱۶٬۴۲۹ نفر بوده‌است. تراکم دانش‌آموزان در کلاس‌های درس تبریز معادل ۲۵٫۶۸ نفر دانش‌آموز برای هر کلاس بوده که نسبت به سایر مناطق استان وضعیت نامطلوبی محسوب می‌شود.^[۷۵]آموزش عالیبرج ساعت دانشگاه تبریز.نخستین دانشگاه در ایران مدرسهٔ دارالفنون بود که تأکید برروی موضوعات نظامی، مهندسی، پزشکی و هنر داشت. حدود پنج سال بعد از آن، مدرسه‌ای نظامی نیز در تبریز و هم‌چنین در اصفهان افتتاح شد.^[۷۴] امروزه تبریز دارای مؤسسه‌های آموزش عالی متعددی است که از میان آن‌ها می‌توان دانشگاه تبریز و دانشگاه صنعتی سهند را نام برد.دانشگاه تبریز در خردادماه ۱۳۲۵ خورشیدی و در زمان حکومت دموکراتیک آذربایجان به‌نام «آذربایجان اونیورسیته‌سی» تأسیس شد؛ اما پس از سقوط آن حکومت، با نام دانشگاه تبریز فعالیت خود را ازسر گرفت.^[۷۶] این دانشگاه در آغاز با دو دانشکدهٔ ادبیات و پزشکی شروع به کار نمود؛ ولی بعدها به دو دانشگاه مجزا -یعنی تبریز و علوم پزشکی تبریز- تقسیم شد. دانشگاه تبریز درحال حاضر با بیش از ۱۱٬۰۰۰ نفر دانشجو و حدود ۵۰۰ نفر هیئت علمی، ۲۰۰ آزمایشگاه تخصصی و عمومی که برخی از آن‌ها در سطح جهان و برخی در سطح خاورمیانه منحصر به‌فرد هستند، موزهٔ تاریخ و فرهنگ، حوزهٔ جانورشناسی، حوزهٔ زمین‌شناسی، مرکز پردازش تصاویر ماهوارهای و مراکز و مؤسسه‌های تحقیقاتی و پژوهشی، محیط آموزشی و دانشگاهی بزرگی را در سطح کشور فراهم آورده‌است.^[۷۷]دانشگاه صنعتی سهند در شهر جدید سهند از سال ۱۳۶۸ فعالیت خود را آغاز نمود. این دانشگاه در سال ۱۳۸۶ و پس از گذشت هجده سال از تاریخ تأسیس‌اش، به فعالیت آموزشی خود در ۱۱ رشته در مقطع کارشناسی، ۳۸ رشته در مقطع کارشناسی ارشد و ۴ رشته در مقطع دکتری ادامه می‌داد.^[۷۸]در سال تحصیلی ۱۳۸۶-۱۳۸۵ خورشیدی، شمار دانشجویان دانشگاه‌های مختلف تبریز بالغ بر ۵۵٬۳۰۰ نفر بوده که از این تعداد، ۲۴٬۱۹۷ نفر در دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، ۱۳٬۰۳۹ نفر در دانشگاه تبریز، ۵٬۵۹۳ نفر در دانشگاه پیام نور تبریز، ۳٬۶۵۵ نفر در دانشگاه تربیت معلم آذربایجان، ۳٬۰۰۰ نفر در دانشگاه علوم پزشکی تبریز، ۲٬۶۶۶ نفر در دانشگاه نبی‌اکرم، ۱٬۵۷۳ نفر در دانشگاه صنعتی سهند، ۸۶۵ نفر در دانشگاه هنر اسلامی تبریز و ۷۱۲ نفر در دانشگاه سراج مشغول به تحصیل بوده‌اند.^[۷۵]صنعتتبریز یکی از مهم‌ترین مراکز صنعتی و تجارتی ایران است و در زمینهٔ صنعت نساجی، ماشین‌سازی و پتروشیمی فعالیت زیادی دارد.^[۷۹] تبریز مدت‌ها است که مرکز هنر و صنایع دستی (به خصوص سرامیک، سفال، جواهرآلات و نقره‌کاری) بوده‌است. اما فرش مهم‌ترین صادرات صنایع دستی آن به‌شمار می‌رود.^[۸۰] فرش تبریز به‌علت طراحی ویژه و کیفیت بالا دارای شهرت جهانی است که صادرات آن یکی از منابع قابل توجه ارزی به‌شمار می‌آید.^[۷۹]در زمینهٔ صنعت چرم نیز تبریز جزء پیشتازان است و کیف و کفش آن عموماً دارای کیفیت بالایی است. در سال ۱۳۸۷ حدود ۹۰ درصد از ۳۰ میلیون جفت کفش تولیدی در کشور در تبریز تولید شده‌است.^[۸۱]کارخانه‌های صنعتیکارخانهٔ چرم‌سازی خسروی؛ یکی از نخستین کارخانه‌های صنعتی در ایران. این کارخانه هم‌اکنون به دانشگاه هنر اسلامی تبریز تبدیل شده‌است.کارخانه‌های صنعتی تبریز پس از سال ۱۳۴۵ خورشیدی و با احداث کارخانه‌های تراکتورسازی و ماشین‌سازی رونق پیدا کردند و این شهر به‌عنوان یک قطب صنعتی در سطح منطقه شناخته شد.^[۸۲] امروزه بیش از ۵۵ درصد از کارگاه‌های بزرگ صنعتی استان آذربایجان شرقی در شهر تبریز مستقر شده‌اند که این امر سبب مهاجرت نیروی کار موردنیاز برای فعالیت در این کارگاه‌ها از نقاط مختلف استان به این شهر گردیده‌است.^[۸۳]صنایع مختلفی از قبیل صنایع شیمیایی، ماشین‌آلات و تجهیزات، محصولات کانی غیرفلزی، مواد غذایی، آشامیدنی و دخانیات، نساجی، پوشاک و چرم در این شهر مشغول فعالیت هستند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به آجر آذربایجان، بافندگی لایکو، بلبرینگ‌سازی ایران، پالایشگاه تبریز، پشم تبریز، پیستون‌سازی، تخت‌خواب فروزان، تختهٔ فشاری نئوپان، تراکتورسازی تبریز، ترموپلاس، چرم‌سازی تبریز، حولهٔ برق‌لامع، خانه‌سازی ایرداک، دورمن دیزل، دیزل ایدم، ریسندگی پشمینهٔ تبریز، شرکت سهامی خانه‌های مسکونی تبریز، شرکت سهامی سیمان صوفیان، شیر پاستوریزه، کبریت‌سازی توکلی، کبریت‌سازی ممتاز، گچ ساختمانی آذربایجان، لیلاند دیزل ایران، ماشین‌سازی تبریز، موتوژن، موکت تبریز، نساجی تبریز، نوشابه‌سازی پپسی‌کولا، نوشابه‌سازی کوکاکولا، نیروگاه بزرگ حرارتی و هاکسیران دیزل در تبریز فعالیت می‌کنند.^[۸۴]بخش‌هاگسترش شهرتبریز در گذشته دارای هشت دروازه بوده که ورود و خروج از شهر از طریق آن‌ها انجام می‌پذیرفته‌است. بعدها در امتداد این دروازه‌های تاریخی، بازارچه‌هایی احداث گردیدند تا نیاز مردم هرمنطقه را تأمین نمایند و از مراجعهٔ مستمر مردم به بازارهای مرکزی جلوگیری شود. رفته‌رفته در پیرامون این بازارچه‌ها واحدهای مسکونی شروع به ساخت گردیدند و از همین روی بازارچه‌ها به هم متصل شدند و محله‌های جدیدی در گوشه و کنار شهر پدید آمدند.^[۸۵]امروزه باتوجه به گسترش روزافزون تبریز، این قسمت از شهر که بازار تبریز و سایر بازارچه‌های قدیمی و جدید را در درون خود جای داده، به‌عنوان مرکز شهر شناخته می‌شود. این منطقه از سمت شمال به خیابان شمس تبریزی، از سمت جنوب به محله‌های چرنداب و لیل‌آباد، از سمت شرق به خیابان‌های ثقةالاسلام و خاقانی و از سمت غرب به خیابان‌های راسته‌کوچه و شریعتی محدود شده‌است.^[۸۶]سراسرنمای تبریز از ایلگلی.مناطق شهرینوشتار اصلی: مناطق شهری تبریزنقشهٔ مناطق شهری تبریز.برپایهٔ آخرین تقسیمات اداری، شهر تبریز از ۱۰ منطقهٔ مستقل شهرداری تشکیل یافته‌است. براساس سرشماری سال ۱۳۸۵ خورشیدی، از مجموع ۱٬۳۷۸٬۹۳۵ نفر جمعیت تبریز، ۳۱۴٬۰۷۱ نفر در منطقهٔ ۱، ۲۸۰٬۲۶۱ نفر در منطقهٔ ۲، ۳۲۷٬۷۹۹ نفر در منطقهٔ ۳، ۳۰۱٬۵۶۱ نفر در منطقهٔ ۴، ۶۵٬۰۹۲ نفر در منطقهٔ ۵، ۲۴٬۶۲۷ نفر در منطقهٔ ۶، ۴۸٬۴۵۴ نفر در منطقهٔ ۷ و ۱۷٬۰۷۰ نفر در منطقهٔ ۸ ساکن بوده‌اند. براساس همین آمار، منطقهٔ ۳ پرجمعیت‌ترین و منطقهٔ هشت کم‌جمعیت‌ترین منطقهٔ این شهر به‌شمار می‌رود.^[۳]در سال ۱۳۸۸ خورشیدی، مناطق ۹ و ۱۰ شهرداری تبریز نیز تأسیس شدند. هدف از ایجاد شهرداری منطقهٔ ۹، بهبود وضعیت پروژه‌های عمرانی این منطقه نظیر شهرک‌های آذران و خاوران در خارج از محدودهٔ حوزهٔ استحفاظی این شهرداری بوده‌است. منطقهٔ ۱۰ شهرداری تبریز نیز از پیوستن بخش‌هایی از مناطق ۱، ۴ و ۸ در بخش شمالی این شهر تأسیس شده‌است.^[۸۷]^[۸۸]محله‌هاتبریز از محله‌ها، شهرک‌ها و کوی‌های ذیل تشکیل یافته‌است:

[نمایش] ن • ب • ومحله‌های تبریز

کوی‌ها	آبرسان • آخماقایا • آخونی • آرامیان • ابوریحان • احمدآباد • ارمنی دؤنن • اسلام‌آباد • اسماعیل‌بقال • امامیه • امیرخیز • انگج • اهراب • ایل‌گلی • بارنج • بارناوا • بازار • باغ‌شمال • باغ‌میشه • بهار • بیلان‌کوه • پارک • پل‌سنگی • تپلی‌باغ • جمشیدآباد • چرنداب • چوست‌دوزان • چهار منار • حکم‌آباد • حیدرآباد • خطیب • خلعت‌پوشان • خلیل‌آباد • خیابان • خیام • داداش‌آباد • داش‌ساختمان • دوه‌چی • راسته‌کوچه • رضوان‌شهر • رواسان • زنگوله‌باغ • ساری‌زمی • سرخاب • سنجران • سیلاب • شاه‌آباد • شربت‌زاده • ششگلان • شنب‌غازان • صالح‌آباد • طالقانی • عباسی • عموزین‌الدین • قراملک • قره‌آغاج • قورخانه • کوجوار • کوچه‌باغ • گرو • گجیل • لاله • لیلاوا • مارالان • محمدآباد • مصلی • مقصودیه • ملازینال • منبع • منجم • منظریه • مهادمهین • میرآقا • نصف‌راه • نوبر • وزیرآباد • ولی‌عصر جنوبی • ویجویه • ویلاشهر • یانیق • یکه‌دکان • یوسف‌آباد • ابوریحان • اردیبهشت • استادان • اسلام‌شهر • اسلامی • اشکان • اطبا • اطلس • افسران • البرز • امام خمینی • امیرکبیر • انقلاب • بابک • باغچه‌بان • برادران • برنجیان • بهاران • بهارستان • پرورش • پلیس • پیام • تبریز نو • جانبازان • جلالیه • حافظ • دانش • رسالت • زمزم • سعدی • سوسنگرد • سهند • شاهد • شبنم • شهید بهشتی • شهید تجلایی • شهید رضایی • شهید مدنی • شهید میلانی • شهید نانوایی • غیاث • فردوس • فرودگاه • فرهنگ • صفا • فرهنگیان • فیروز • فیروز نو • قدس • قره‌باغی‌ها • گلدشت • گلکار • لاله • ماندانا • مخابرات • میرداماد • میلاد • نارمک • وحدت • ورزش • ولی‌امر • ولی‌عصر

شهرک‌ها	آذران • ارم • الهیه • خاوران • امام خمینی • اندیشه • باغ‌میشه • پرواز • دادگستری • دامپزشکی • رازی • راه‌آهن • رجایی‌شهر • رشدیه • زعفرانیه • شهید باکری • شهید بهشتی • شهید چمران • فرهنگ‌شهر • سفیرامید • فرشته جنوبی • فرشته شمالی • گلشهر • مهران‌شهر • نور • نیروی هوایی • یاغچیان

حمل و نقلفرودگاه بین‌المللینوشتار اصلی: فرودگاه بین‌المللی تبریزفرودگاه بین‌المللی تبریز در سال ۱۳۲۶ خورشیدی تأسیس شد و فعالیت‌های خود را به‌طور رسمی از سال ۱۳۳۸ خورشیدی آغاز نمود. این فرودگاه در سال ۱۳۷۰ خورشیدی به فرودگاه بین‌المللی ارتقا یافت و در سال ۱۳۷۸ خورشیدی به‌عنوان یکی از فرودگاه‌های آسمان‌باز ایران شناخته شد.^[۸۹]پروازهای خارجی فرودگاه بین‌المللی تبریز شامل پروازهای تبریز-ازمیر، تبریز-اسپارتا، تبریز-استانبول، تبریز-بغداد، تبریز-جده، تبریز-دبی، تبریز-دمشق و تبریز-مدینه است. پروازهای داخلی نیز به صورت هفتگی و روزانه از این فرودگاه انجام می‌پذیرد که شامل پروازهای تبریز-اصفهان، تبریز-اهواز، تبریز-بندرعباس، تبریز-تهران، تبریز-رشت، تبریز-شیراز، تبریز-عسلویه، تبریز-کیش، تبریز-ماهشهر و تبریز-مشهد می‌باشد. هم‌چنین شرکت‌های هواپیمایی آتا، آسمان، ارم، ایران، ایران ایرتورز، تابان، ترکیه، فارس قشم، کاسپین، کیش و نفت به فرودگاه بین‌المللی تبریز پرواز دارند.^[۹۰]راه‌آهننوشتار اصلی: ایستگاه راه‌آهن تبریزکارهای ساختمانی راه‌آهن تبریز از سال ۱۲۹۱ در محور تبریز-جلفا و صوفیان-رازی (در مرز ترکیه) شروع و در سال ۱۲۹۵ محور تبریز-جلفا با ۱۴۹ کیلومتر مورد بهره‌برداری قرار گرفت. دومین خطی که پس از تکمیل راه‌آهن سراسری اقدام به ساخت آن گردید، خط تهران-تبریز بود که ساخت این خط در روز ۱۸ آبان ۱۳۱۷ از تهران شروع و در روز ۱۴ آبان ۱۳۲۱ ساختمان و ریل‌گذاری آن تا میانه خاتمه یافت و بلافاصله بهره‌برداری از آن آغاز شد.^[۹۱] تنها خط بین‌المللی راه‌آهن تبریز، خط تبریز-نخجوان می‌باشد. از خطوط داخلی راه‌آهن تبریز می‌توان به خطوط تبریز-تهران، تبریز-مشهد و تبریز-سلماس اشاره کرد.^[۹۲]پایانهٔ مسافربرینوشتار اصلی: پایانه مسافربری تبریزپایانهٔ مسافربری تبریز.پایانهٔ مسافربری تبریز، نخستین پایانهٔ مسافربری در سطح ایران است که در سال ۱۳۲۸ خورشیدی طرح احداث آن مطرح شد. از سال ۱۳۴۷ خورشیدی عملیات اجرایی این پایانه شروع شده و سرانجام در سال ۱۳۵۲ خورشیدی به بهره‌برداری رسید. سازمان پایانه‌های مسافربری تبریز نیز در سال ۱۳۷۴ خورشیدی تأسیس شده‌است.^[۹۳]پس از احداث پایانهٔ مسافربری تبریز در باغ گلستان، نخستین اتوبوس مسافربری از طریق آن به مقصد مراغه در تاریخ ۲۹ دی ۱۳۵۲ خورشیدی حرکت نمود. پس از این تاریخ رفته‌رفته این پایانه به اکثر شهرهای داخل و خارج استان سرویس‌دهی داد. در سال ۱۳۷۴ خورشیدی پایانهٔ مسافربری تبریز به مکانی در حاشیهٔ بزرگراه شهید کسایی منتقل شد و پایانهٔ مسافربری جدید این شهر در این مکان احداث گردید.^[۹۳]بزرگراهنوشتار اصلی: فهرست بزرگراه‌های تبریزشهر تبریز دارای هشت بزرگراه، از جمله كنارگذر شمالی (بزرگراه پاسداران)،كنارگذر جنوبی (بزرگراه كسایی)،كنارگذر شرقی (طرح تبادل دروازه تهران) و كنارگذر غربی (در حال احداث) است.^[۹۴]قطار شهرینوشتار اصلی: متروی تبریزایستگاه ایل‌گلی متروی تبریز.عملیات اجرایی قطارشهری تبریز از سال ۱۳۸۰ آغاز شده‌است. متروی تبریز در پنج مسیر ساخته می‌شود که پس از تهران بیش‌ترین تعداد خطوط مترو در ایران را دارا است. چهار خط این راه‌آهن داخلی و یک خط آن خارج از حومه‌است. براساس برنامه‌ریزی انجام‌شده، مسیر اول به‌طول ۱۸ کیلومتر از میدان ایل‌گلی تا کوی لاله و مسیر دوم به‌طول ۲۷ کیلومتر از دانشگاه آزاد اسلامی تا قراملک خواهد بود. خط خارج از حومه (مسیر پنجم) نیز به‌طول ۲۰ کیلومتر از شهر جدید سهند تا تبریز خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود قطارشهری تبریز قادر به جابه‌جایی ۳۰٬۰۰۰ نفر به وسیلهٔ ۳۰ قطار در هر ساعت و در هر جهت از مسیرهای پنج‌گانه باشد.^[۹۵]سامانه اتوبوس تندرویکی از ایستگاه‌های سامانهٔ اتوبوس تندرو تبریز.سامانهٔ اتوبوس تندرو پس از تهران در تبریز به اجرا درآمده‌است. این سامانه در دو خط اجرا شده‌است و محدودهٔ تردد خط اول این سامانه از میدان بسیج (در شرق شهر) تا میدان راه‌آهن (در غرب شهر) می‌باشد که به‌طور کلی مسافتی حدود ۱۸ کیلومتر رفت و ۶۱ ایستگاه رفت و برگشت را شامل می‌شود. سامانهٔ اتوبوس تندرو در مسیر خود از خیابان امام خمینی -که خیابان اصلی تبریز محسوب می‌گردد- عبور می‌کند و هدف از آن کاهش ترافیک ایجادشده توسط خودروهای شخصی در سطح این خیابان است؛ چراکه خیابان امام خمینی یکی از پرترافیک‌ترین خیابان‌های این شهر به‌شمار می‌رود.^[۹۶] ^[۹۷]اتوبوس‌های تندرو به امکاناتی نظیر سیستم‌های اطلاع‌رسانی، تابلوهای متغیر، نمایشگر اعلام مسیر، کولر و دیگر امکانات رفاهی مجهز شده‌اند. هم‌چنین با نصب دستگاه‌های جی‌پی‌اس در این اتوبوس‌ها، امکان ردیابی آن‌ها در هرلحظه از طریق مانیتورهای نصب‌شده در ایستگاه‌ها برای مسافران فراهم شده‌است. هم‌اکنون ۱۵۰ دستگاه اتوبوس تندرو در خطوط معین‌شده و در فاصلهٔ زمانی کم‌تر از یک دقیقه از ایستگاه‌های اتوبوس عبور می‌کنند.^[۹۶]^[۹۸]تاکسیرانیسازمان تاکسیرانی تبریز ۱۵٬۰۰۰ دستگاه تاکسی را ساماندهی کرده که این تعداد شامل ۹٬۰۰۰ دستگاه تاکسی پلاک قرمز، ۳٬۰۰۰ دستگاه تاکسی کمکی و ۳٬۰۰۰ دستگاه تاکسی مربوط به آژانس‌ها و شرکت‌های حمل و نقل خصوصی است. از طرح‌ها و پروژه‌های این سازمان می‌توان به افزایش شمار تاکسی‌ها، جلوگیری از فعالیت تاکسی‌های فرسوده، جلوگیری از فعالیت خودروهای شخصی و گازسوزکردن تاکسی‌ها اشاره کرد.^[۹۹]ترامواتندیس تراموای تبریز.طرح تراموای تبریز پس از مدت‌ها بررسی در شورای اسلامی این شهر مورد تصویب قرار گرفته و عملیات اجرایی آن آغاز شده‌است. برای اجرای این طرح بالغ بر ۹۰۰ میلیارد ریال هزینه شده‌است.^[۱۰۰]سامانه تراموای تبریز از دو خط رفت‌وبرگشت به طول ۱۵ کیلومتر تشکیل یافته و تا نیمهٔ دوم سال ۱۳۹۰ خورشیدی به بهره‌برداری خواهد رسید. این سامانه از بزرگراه آذربایجان (حدفاصل میدان آذربایجان و میدان جهاد)، بزرگراه آزادی (حدفاصل میدان جهاد و میدان آبرسان) عبور کرده و به یوسف‌آباد منتهی خواهد شد.^[۱۰۰]مونوریلعملیات اجرایی مونوریل در تبریز آغاز شده‌است. مونوریل تبریز در محدودهٔ منطقهٔ مرکزی این شهر و در حدفاصل ارگ علی‌شاه تا بازار تبریز ساخته خواهد شد. این سامانه ظرفیت جابه‌جایی ۴۰ نفر را دارد و هدف از راه‌اندازی آن بازدید آسان گردشگران از جای‌های تاریخی تبریز است.^[۱۰۱]رسانه‌هاصدا و سیمانوشتار اصلی: شبکه سهندصدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی.رادیو تبریز به‌عنوان دومین رادیوی ایران از سال ۱۳۲۵ خورشیدی فعالیت خود را آغاز نمود. این رادیو پس از سال ۱۳۷۶ خورشیدی در قالب شبکهٔ استانی صدای مرکز آذربایجان شرقی به فعالیت خود ادامه می‌دهد.^[۱۰۲]تلویزیون تبریز در سال ۱۳۵۰ خورشیدی با فرستنده‌ای ۱۰۰ واتی افتتاح گردید. در آبان ۱۳۷۹ خورشیدی با راه‌اندازی شبکهٔ استانی سیمای مرکز آذربایجان شرقی، این تلویزیون تغییراتی را متحمل شد.^[۱۰۲]صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی در هفدهمین جشنوارهٔ مراکز صدا و سیمای ایران، چهارمین مرکز برتر پس از مراکز خوزستان، مازندران و گیلان شناخته شد.^[۱۰۳]نشریه‌هاروزنامهٔ انجمن تبریزروزنامهٔ انجمن تبریز که از رمضان ۱۳۲۴ هجری شروع به فعالیت کرده بود، به دلیل فراهم‌آوردن اطلاعاتی راجع به شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران در دوران مشروطه و استبداد صغیر، مورد توجه خاص محققان معاصر قرار گرفته‌است. اهمیت این روزنامه در آن است که انتشار آن در دوران استبداد صغیر ادامه پیدا کرد. دلیل این امر آن بود که مردم تبریز بلافاصله پس از شنیدن خبر بمباران مجلس، به مبارزه علیه محمدعلی شاه پرداختند و در زمانی که حکومت مرکزی تقریباً تمام جراید را تعطیل کرده بود و از ورود روزنامه‌های خارجی جلوگیری به‌عمل می‌آورد، این نشریه به کار خود ادامه داد. مورخان معاصر، نسخه‌های به دست رسیده از روزنامهٔ انجمن تبریز را باارزش‌ترین اسناد برای مطالعهٔ دوران استبداد صغیر می‌دانند.^[۱۰۴]تصاویری از نخستین نسخه‌های روزنامهٔ انجمن

دوران معاصرهم‌اکنون ۵ روزنامه و ۱۳ هفته‌نامه در سطح تبریز فعالیت می‌کنند:^[۱۰۵]

[نمایش] ن • ب • ونشریه‌های تبریز

روزنامه‌ها	امین • صاحب • عصر آزادی • فجر آذربایجان • مهد آزادی

هفته‌نامه‌ها	آذربایجان • آذرپیام • احرار • ارک • ارمغان سلامت • پیام نور • حیدربابا • شمس تبریزی • صحیفه • علم روز • کار و نیرو • میثاق • ندای آذربایجان

سوغاتی‌هاکوفته تبریزی؛ غذای سنتی تبریز.قرابیه؛ شیرینی سنتی تبریز.از سوغاتی‌های تبریز، شامل غذاهای سنتی، شیرینی‌ها، میوه‌ها و صنایع دستی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:^[۱۰۶]غذاهای سنتیدلمهٔ برگ، کوفته تبریزی، کوکو.شیرینی‌هاآجیل، اریس، باسلوق، پشمک، خشکبار، قرابیه و نوقا.صنایع دستیسفال‌گری، سوزن‌دوزی، قالی‌بافی، قلم‌زنی روی مس، کفش‌دوزی، کنده‌کاری، گل‌دوزی، گلیم‌بافی، معرق‌کاری، منبت‌کاری، نقاشی روی سرامیک، نقره‌کاری و نگارگری.شهرهای خواهرتبریز با ۱۲ شهر جهان دارای پیوند خواهرخواندگی است:

	کشور	شهر
	آذربایجان	باکو^[^۱۰۷^]
	اتریش	وین^[^۱۰۸^]
	تاجیکستان	خجند^[^۱۰۹^]
	ترکیه	ارزروم^[^۱۱۰^]
	ترکیه	ازمیر^[^۱۱۱^]
	ترکیه	استانبول^[^۱۱۲^]
	ترکیه	قونیه^[^۱۱۳^]
	چین	ووهان^[^۱۱۴^]
	روسیه	قازان^[^۱۱۵^]
	فلسطین	غزه^[^۱۱۶^]
	کرواسی	زاگرب^[^۱۱۷^]
	ویتنام	هوشی‌مین^[^۱۱۸^]

در پروژه‌های خواهر می‌توانید در مورد تبریز اطلاعات بیشتری پیدا کنید.در میان واژه‌ها از ویکی‌واژه
در میان گفتاوردها از ویکی‌گفتاورد
در میان تصویرها و رسانه‌ها از ویکی‌انباروب سایت شهر

جامعه مجازی شهر تبریز (تبریزلی)

مراکز شهری

فرمانداری تبریز
شهرداری تبریز

جمعه 27/8/1390 - 13:10

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

تاریخ

تخت جمشید

تَختِ جَمشید یا پارسه که در شهرستان مرودشت در شمال استان فارس واقع است، [۱] نام یکی از شهرهای باستانی ایران است که طی سالیان پیوسته، پایتخت مجلل و تشریفاتی امپراتوری ایران در زمان امپراتوری هخامنشیان بوده‌است. در این شهر باستانی، مجموعه کاخ‌هایی به نام تخت جمشید وجود دارد که در دوران زمامداری داریوش بزرگ، خشایارشا و اردشیر اول بنا شده‌است و به مدت حدود ۵۰ سال، مرکزی برای برگزاری مراسم آیینی و جشن‌ها مخصوصاً نوروز بوده‌است. تخت جمشید با نام‌های پارسه، هزارستون، چهل منار و پرسپولیس نیز معروف است. در نخستین روز سال نو گروه‌های زیادی از ملل گوناگون به نمایندگی از ساتراپی‌ها یا استانداری‌ها با پیشکش‌هایی متنوع در تخت جمشید جمع می‌شدند و هدایای خود را به شاه تقدیم می‌کردند.[۲] بنیانگذار تخت جمشید داریوش بزرگ بود، البته پس از او پسرش خشایارشا و نوه‌اش اردشیر یکم با گسترش این مجموعه به بزرگی آن افزودند. بسیاری از اطلاعات موجود که در مورد تاریخ هخامنشیان و فرهنگ آنها در دسترس است به خاطر سنگ‌نبشته‌هایی است که در این کاخ‌ها و بر روی دیواره‌ها و لوحه‌های آن حکاکی شده‌است.[۳] باور تاریخدانان بر این است که اسکندر مقدونی سردار یونانی در ۳۳۰ پیش از میلاد، به ایران حمله کرد و تخت جمشید را به آتش کشید [۴] و احتمالاً بخش عظیمی از کتابها، فرهنگ و هنر هخامنشی را با اینکار نابود نمود. با این‌حال ویرانه‌های این مکان هنوز هم در شهرستان مرودشت در استان فارس برپا است و باستان شناسان از ویرانه‌های آن نشانه‌های آتش و هجوم را بر آن تأیید می‌کنند.

این مکان از سال ۱۹۷۹ یکی از آثار ثبت شدهٔ ایران در میراث جهانی یونسکو است.[۵]

نام تخت جمشید در زمان ساخت «پارسَه»[۶] به معنای «شهر پارسیان» بود. یونانیان آن را پِرسپولیس (به یونانی یعنی «پارسه‌شهر») خوانده‌اند. در فارسی معاصر این بنا را تخت جمشید یا قصر شاهی جمشید پادشاه اسطوره‌ای ایران می‌نامند. در شاهنامه فردوسی آمده‌است:

«

جمشید پادشاهی عادل و زیبارو بود که نوروز را بر پا داشت و هفتصد سال بر ایران پادشاهی کرد. اورنگ یا تخت شاهی او چنان بزرگ بود که دیوان به دوش می‌کشیدند.

»

صدها سال پس از حمله اسکندر و اعراب و در زمانی که یاد و خاطره پادشاهان هخامنشی فراموش شده بود، مردمی که از نزدیکی خرابه‌های پارسه عبور می‌کردند، تصاویر حکاکی شدهٔ تخت شاهی را می‌دیدند که روی دست مردم بلند شده‌است و از آنجا که نمی‌توانستند خط میخی کتیبه‌های حک شده روی سنگ‌ها را بخوانند، می‌پنداشتند که این همان اورنگ جمشید است که فردوسی در شاهنامه خود از آن یاد کرده‌است. به همین خاطر نام این مکان را تخت جمشید نهادند. بعدها که باستان‌شناسان توانستند خط میخی کتیبه را ترجمه کنند، متوجه شدند که نام اصلی آن پارسه بوده‌است.[۳]
نام مشهور غربی این محل یعنی پِرسِه پلیس ریشه غریبی دارد. در زبان یونانی، پِرسِه پلیس و یا به صورت شاعرانه آن پِرسِپ تولیس (Perseptolis) لقبی است برای آتنه الهه خرد، صنعت و جنگ که ویران‌کنندهٔ شهرها معنی می‌دهد. [۷][۸] این لقب را آشیل، شاعر یونانی سده پنجم پیش از زادروز، به حالت تجنیس و بازی با لغات، در مورد شهر پارسیان به کار برده‌است.[۹]

پژوهش‌های کرفتر، نیلندر، ا.هسه، خانم و آقای تیلیا و مایکل رف، مقیاس‌های طولی در تخت جمشید را روشن کرده‌است. کوچکترین واحد اندازه‌گیری یک انگشت بوده‌است که با مقیاس امروزی ۲۲ میلی‌متر می‌شود. واحدهای دیگر عبارت بودند از:

1. کف یا قبضه برابر ۴ انگشت یا ۸۷ میلی‌متر

2. گام تخت جمشیدی برابر ۱۶ انگشت یا ۳۴۷ تا ۳۴۸ میلی‌متر

3. ارش (گز) برابر ۲۴ انگشت یا ۵۲۱ تا ۵۲۲ میلی‌متر

بهترین مورد برای بررسی از مقیاس گام تخت جمشیدی، پلکان شرقی آپادانا است که در یک نظر رابطه منطقی طول و عرض قسمت‌های آن بدین صورت مشخص می‌شود:
جبههٔ پلکان را به طور کلی به قسمت شمالی (سان سربازان و بزرگان)، مرکزی (مهتابی جلو) و جنوبی (سان هدیه‌آوران) می‌توان تقسیم کرد. هر یک از آنها ۷۸ گام طول و ۹ گام بلندی دارد. قسمت میانی مهتابی جلو، ۹ گام بلندی و دو برابر آن طول دارد و دو شیب پلکان‌های متقارن آن هر یک قاعده‌ای به طول ۳۰ گام دارند. از لبهٔ مهتابی جلویی تا آغاز شیب هر یک از پلکان‌های متقارن مهتابی عقبی، درست ۷۸ گام می‌شود و در همه این اعداد ضریبی از عدد ۳ را که در ایران باستان مقدس بوده‌است، می‌یابیم.
اعداد ۳، ۷ و ۹ اعدادی مقدس دانسته می‌شده‌اند و بررسی این نگاره موارد زیر را در تخت جمشید ثابت کرده‌است:
آپادانا در مجموع ۷۲ ستون دارد که برابر ۷۲ فصل یسنای اوستا ۷۲ رشته کشتی (کستی) است که ایرانیان باستان به کمر می‌بسته‌اند. بر نقوش بارعام کاخ صد ستون و نقش‌نمای آرامگاه‌ها، پادشاه و شش تن از یارانش را نشان داده‌اند که درست مانند قرار گرفتن اهورامزدا در میان شش فرشته بزرگ در باور ایرانیان باستان است و تأییدکننده زرتشتی بودن هخامنشی‌ها است.
پلکان بزرگ شمال‌غربی ۱۱۱ پله (یعنی سه بار عدد یک) دارد که حاصل ضرب ۳۷ در عدد ۳ است و شمار منزل‌های راه‌شاهی از شوش تا سارد هم درست ۱۱۱ بوده‌است.[۱۷]

چهارشنبه 25/8/1390 - 21:19

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

بهداشت روانی

سختگیری کودکان را دروغگو می کند

پژوهشگران روانشناسی در کانادا هشدار دادند: تنبیه بدنی یا مقررات سخت و شدید باعث می شود که کودکان برای پنهان کردن خطاهای خود، بیشتر به دروغگویی متوسل شوند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، پروفسور ویکتوریا تالوار از دانشگاه مک گیل و دستیارش پروفسور کانگ لی از دانشگاه تورنتو در مطالعات خود دو گروه از کودکان را که درگروه سنی ۳ و۴ ساله بودند در شرایط مختلف با هم مقایسه کردند.

گروه اول در یک مدرسه خصوصی ثبت نام شده بودند که این مدرسه به روش های سنتی مثل استفاده از ترکه و فلک برای تنبیه دانش آموزان اداره می شد.

گروه دوم نیز در یک مدرسه خصوصی دیگری ثبت نام شده بودند که شیوه اداره آن با سیستم های آزادانه تر و با مقررات آسانتر بود. رفتار تک تک کودکان به طور جداگانه در هر دو مدرسه تحت مطالعه قرار گرفت.

در ادامه آزمایشات از کودکان خواسته شد در یک بازی «حدس بزن» شرکت کنند.

متخصصان که در این بازی با کودکان همراه بودند از آنها درخواست می کردند که وقتی در اتاق تنها هستند دزدکی به اسباب بازی که داخل اتاق گذاشته شده بود، نگاه نکنند.

تقریبا اکثر کودکان وقتی تنها می شدند به رغم توصیه متخصصان، این کار را انجام می دادند.

اما نتایج ارزیابی ها معلوم کرد کودکانی که در گروه اول یعنی در مدرسه خصوصی با روش سنتی و تنبیهی ثبت نام کرده بودند در پاسخ به این سوال که آیا دزدکی اسباب بازی را دیده اند تقریبا همگی شان دروغ می گفتند و جواب منفی می دادند، در حالی که کودکان در گروه دوم که در مدرسه تنبیه نمی شدند، فقط حدود ۵۰ درصد در مورد نگاه کردن به اسباب بازی دروغ می گفتند.

بعلاوه معلوم شد کودکانی که به دلیل تنبیه شدن توانستند بار اول دروغ بگویند در پاسخ به سوالات بعدی درباره جزئیات و مشخصات اسباب بازی، خیلی بهتر پاسخ های غیرصحیح و فریب دهنده می دادند تا معلوم نشود که دروغ گفته اند.

چهارشنبه 25/8/1390 - 12:59

[ نظر به این مطلب ] - [ نظرات این مطلب : 0 ]

428 429 430 431 432 433 434 435 436 437

مورد توجه ترین های هفته اخیر

لینک ها

فعالترین ها در ماه گذشته

(0)فعالان 24 ساعت گذشته

مرور بخشها

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ

پیام تسلیت رییس جمهور به مناسبت هفتمین روز شهادت سردار تهرانی مقدم

به گزارش حوزه دولت باشگاه خبرنگاران به نقل از پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری متن کامل پیام دکتر محمود احمدی نژاد به شرح زیر است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم
"من المومنین رجال صدقوا ما عاهدو الله علیه فمنهم من قضی نحبه و منهم من ینتظرو ما بدلو تبدیلا"

محمود احمدی نژاد
رییس جمهوری اسلامی ایران

/ع2

قله سرجرتپه - قله سلطان ساوالان - حرم داغی - جنوارداغی - گوی داغ - کسری داغ - آغان داغ - قزل گل داغی

سایر مساجد
مسجد حاج فخر در اردبیل ، مسجد جامع و مسجد نو در روستای خمس خلخال و مسجد جنت سرا در مشگین شهر از دیگر مساجد تاریخی استان اردبیل هستند .

هنگامی كه ناسا برنامه فرستادن فضانوردان به فضا را آغاز كرد، با مشكل كوچكی روبرو شد.

آنها دریافتند كه خودكارهای موجود در فضای بدون جاذبه كار نمی كنند (جوهر خودكار به سمت پایین جریان نمی یابد و روی سطح كاغذ نمی ریزد...)

برای حل این مشكل آنها شركت مشاورین اندرسون را انتخاب كردند ...

اما روس ها راه حل ساده تری داشتند

آنها از مداد استفاده كردند !

نتیجه :
این داستان مصداقی برای مقایسه دو روش در حل مسئله است :

1. تمركز روی مشكل ( نوشتن در فضا ! )

2. یا تمركز روی راه حل (نوشتن در فضا با خودكار !!!)

این مکان از سال ۱۹۷۹ یکی از آثار ثبت شدهٔ ایران در میراث جهانی یونسکو است.[۵]

«

جمشید پادشاهی عادل و زیبارو بود که نوروز را بر پا داشت و هفتصد سال بر ایران پادشاهی کرد. اورنگ یا تخت شاهی او چنان بزرگ بود که دیوان به دوش می‌کشیدند.

»

1. کف یا قبضه برابر ۴ انگشت یا ۸۷ میلی‌متر

2. گام تخت جمشیدی برابر ۱۶ انگشت یا ۳۴۷ تا ۳۴۸ میلی‌متر

3. ارش (گز) برابر ۲۴ انگشت یا ۵۲۱ تا ۵۲۲ میلی‌متر

پژوهشگران روانشناسی در کانادا هشدار دادند: تنبیه بدنی یا مقررات سخت و شدید باعث می شود که کودکان برای پنهان کردن خطاهای خود، بیشتر به دروغگویی متوسل شوند.

گروه اول در یک مدرسه خصوصی ثبت نام شده بودند که این مدرسه به روش های سنتی مثل استفاده از ترکه و فلک برای تنبیه دانش آموزان اداره می شد.

در ادامه آزمایشات از کودکان خواسته شد در یک بازی «حدس بزن» شرکت کنند.

متخصصان که در این بازی با کودکان همراه بودند از آنها درخواست می کردند که وقتی در اتاق تنها هستند دزدکی به اسباب بازی که داخل اتاق گذاشته شده بود، نگاه نکنند.

تقریبا اکثر کودکان وقتی تنها می شدند به رغم توصیه متخصصان، این کار را انجام می دادند.

تبیان، دستیار زندگی

در حال بار گزاری ....

همه

متن

فیلم

صدا

تصویر

دانلود

مرور بخشها دین زندگی جامعه فرهنگ

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ

پیام تسلیت رییس جمهور به مناسبت هفتمین روز شهادت سردار تهرانی مقدم

به گزارش حوزه دولت باشگاه خبرنگاران به نقل از پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری متن کامل پیام دکتر محمود احمدی نژاد به شرح زیر است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم "من المومنین رجال صدقوا ما عاهدو الله علیه فمنهم من قضی نحبه و منهم من ینتظرو ما بدلو تبدیلا"

محمود احمدی نژاد رییس جمهوری اسلامی ایران

/ع2

قله سرجرتپه - قله سلطان ساوالان - حرم داغی - جنوارداغی - گوی داغ - کسری داغ - آغان داغ - قزل گل داغی

سایر مساجد مسجد حاج فخر در اردبیل ، مسجد جامع و مسجد نو در روستای خمس خلخال و مسجد جنت سرا در مشگین شهر از دیگر مساجد تاریخی استان اردبیل هستند .

هنگامی كه ناسا برنامه فرستادن فضانوردان به فضا را آغاز كرد، با مشكل كوچكی روبرو شد.

آنها دریافتند كه خودكارهای موجود در فضای بدون جاذبه كار نمی كنند (جوهر خودكار به سمت پایین جریان نمی یابد و روی سطح كاغذ نمی ریزد...)

برای حل این مشكل آنها شركت مشاورین اندرسون را انتخاب كردند ...

اما روس ها راه حل ساده تری داشتند

آنها از مداد استفاده كردند !

نتیجه : این داستان مصداقی برای مقایسه دو روش در حل مسئله است :

1. تمركز روی مشكل ( نوشتن در فضا ! )

2. یا تمركز روی راه حل (نوشتن در فضا با خودكار !!!)

این مکان از سال ۱۹۷۹ یکی از آثار ثبت شدهٔ ایران در میراث جهانی یونسکو است.[۵]

«

جمشید پادشاهی عادل و زیبارو بود که نوروز را بر پا داشت و هفتصد سال بر ایران پادشاهی کرد. اورنگ یا تخت شاهی او چنان بزرگ بود که دیوان به دوش می‌کشیدند.

»

1. کف یا قبضه برابر ۴ انگشت یا ۸۷ میلی‌متر

2. گام تخت جمشیدی برابر ۱۶ انگشت یا ۳۴۷ تا ۳۴۸ میلی‌متر

3. ارش (گز) برابر ۲۴ انگشت یا ۵۲۱ تا ۵۲۲ میلی‌متر

پژوهشگران روانشناسی در کانادا هشدار دادند: تنبیه بدنی یا مقررات سخت و شدید باعث می شود که کودکان برای پنهان کردن خطاهای خود، بیشتر به دروغگویی متوسل شوند.

گروه اول در یک مدرسه خصوصی ثبت نام شده بودند که این مدرسه به روش های سنتی مثل استفاده از ترکه و فلک برای تنبیه دانش آموزان اداره می شد.

در ادامه آزمایشات از کودکان خواسته شد در یک بازی «حدس بزن» شرکت کنند.

متخصصان که در این بازی با کودکان همراه بودند از آنها درخواست می کردند که وقتی در اتاق تنها هستند دزدکی به اسباب بازی که داخل اتاق گذاشته شده بود، نگاه نکنند.

تقریبا اکثر کودکان وقتی تنها می شدند به رغم توصیه متخصصان، این کار را انجام می دادند.

مرور بخشها

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ

بسم‌الله الرحمن الرحیم
"من المومنین رجال صدقوا ما عاهدو الله علیه فمنهم من قضی نحبه و منهم من ینتظرو ما بدلو تبدیلا"

محمود احمدی نژاد
رییس جمهوری اسلامی ایران

سایر مساجد
مسجد حاج فخر در اردبیل ، مسجد جامع و مسجد نو در روستای خمس خلخال و مسجد جنت سرا در مشگین شهر از دیگر مساجد تاریخی استان اردبیل هستند .

نتیجه :
این داستان مصداقی برای مقایسه دو روش در حل مسئله است :