تبیان، دستیار زندگی

باز شکست تیم قرمز شده

 موی همه قرمزی ها وز شده 

 باز سوراخ شد تور دروازه شان

 قلب همه شان ولز و جز شده

 تیری که آرش رها کرد کنون

 باعث اشک همه قرمز شده

 باز گنه کار شد این داوری

 برد قرمز هم دیگه هرگز شده

 شعرشکستش را(رها)چون سرود

 غصه قرمز چنان دز شده  

شاعر: مهران الماسی مقدم

آشنا چرخش دوار معماست بخند
خوب و بد حکمت داناست بخند
دانه معرفت از آن خداست
غم مخور قصه همین جاست بخند
عشق دریاچه ای از فر و غم است
لیلی ات محو تماشاست بخند
عاشقی بر دل ما تحفه درویشی بود
چون به آخر نرسد تجربه زیباست بخند
{آن خدایی که تو تنها بینی
به خدا همیشه با ماست بخند}

دعوی مـردان این عصر انفعالی بیش نیست

شیـر می‌غُرّند و چـون وا می‌رسـی بزغاله‌اند

سـرد شـد دل از دم ایـن پـهـلـوانـان غرور

رسـتم‌انـد امّـا بغـل پـرورده‌هـای خـالـه‌اند

بیدل، از خُرد و بزرگ آن به كه برداری نظر

دور گاوان رفت و اكنون حاضران گوساله‌اند

بیدل دهلوی

آن شنیدی که در حد مرداشت

بود مردی گدا وگاوی داشت

از قضا را وبای گاوان خاست

هرکه را پنج بود، چار بکاست

روستایی ز بیم درویشی

رفت تا بر قضا کند پیشی

بخرید آن حریص بیمایه

بدل گاو، خر ز همسایه

چون بر آمد ز بیم روزی بیست

از قضـا خر بمرد و گاو بزیست

سر برآورد از تحیّر و گفت

کای شناسای رازهای نهفت

هرچه گویم بوَد ز نسناسی

چون تو خر را ز گاو نشناسی!

سنایی

پیرمردی مفلس و برگشته بخت

روزگاری داشت ناهموار و سخت

هم پسر هم دخترش بیمار بود

هم بلای فقر و هم تیمار بود

این دوا میخواستی، آنیک پزشک

این غذایش آه بود، آنیک سرشک

روزها میرفت بر بازار و کوی

نان طلب میکرد و میبرد آبروی

رفت سوی آسیا هنگام شام

گندمش بخشید دهقان یک دو جام

زد گره در دامن آن گندم فقیر

شد روان و گفت: ای حی قدیر

گر تو پیش آری به فضل خویش دست

بر گشایی هر گره کایّام بست

میخرید این گندم ار یکجای کس

هم عسل زان میخریدم هم عدس

آن عدس در شوربا میریختم

وان عسل با آب میآمیختم

بس گره بگشودهای از هر قبیل

این گره را نیز بگشا، ای جلیل

این دعا میکرد و میپیمود راه

ناگه افتادش به پیش پا نگاه

دید گفتارش فساد انگیخته

وان گره بگشوده، گندم ریخته

بانگ بر زد کای خدای دادگر

چون تو دانایی نمیداند مگر

سالها نرد خدایی باختی

این گره را زان گره نشناختی

این چه کار است ای خدای شهر و ده

فرقها بود این گره را زان گره

چون نمیبیند چو تو بیننده ای

کاین گره را برگشـاید بندهای؟

تا که بر دست تو دادم کار را

ناشتا بگذاشتی بیمار را

هرچه در غربال دیدی بیختی

هم عسـل هم شوربا را ریختی

من تو را کی گفتم آخر، ای خدای

گـر توانی این گره را برگشای

آن گره را چون نیارستی گشود

این گره بگشودنت دیگر چه بود؟

من خداوندی ندیدم زین نمط

یک گره بگشودی و آن هم غلط...

(اعتصامی، پروین، دیوان اشعار، صص ۳۳۴ و ۳۳۵)

بود درویشی یکی خانه تهی

دزد در شد، یافت درویش آگهی

کرد بسیاری طلب تا هیچ هست

هیچ جز بادش نمیآمد به دست

کرد صد لاحول کار خویش را

خنده آمد زانسبب درویش را

دزد گفتش با چنین خانهی تهی

خنده چون میآیدت بس ابلهی

با چنین خانه که در عالم کم است

نیست جای خنده، جای ماتم است

(مصیبتنامة عطار)

افتاد به حمام رهم سوی خزینه
تركید كدوی سرم از بوی خزینه
چون كاسة پر قرمة كم آب
پر آدم و كم آب بود توی خزینه
گه آبی و گه سبز شود چون پر طاووس
آن موج لطیفی كه بود روی خزینه
گر كودكِ بی مو ز خزینه بدر آید
پر پشم شود پیكرش از موی خزینه
موی بدن و چرك و حنا و كف صابون
آبی است كه جاری بود از جوی خزینه
چون جمجمة مردة سی روزه دهد بوی
آن خوی كه چكد از خم ابروی خزینه
سرگین گرو از عطر برد گر بگشاید
عطار سپس دكه به پهلوی خزینه

ملک الشعرای بهار

همه بدخواه پهلوی در دل
همه مداح پهلوی به زبان
همه هم شمر و هم امام حسین
تعزیت خوان و تعزیت گردان
خوانده خود را معلم اخلاق
در خلق و خوی چون صبیان
همه چون اصفهانیان قدیم
صد نفر زیر تیغ یك افغان
كسی انگشتشان اگر ببرد
خود ببرند دست بر سر آن
ور نهد بر دهانشان كس مشت
خود بكوبند مشت بر دندان
خوی دارند جمله بر اغراق
بطریقی كه شرح آن نتوان
گر كس فسوه‌ای دهد سر شب
ریدمانی شود سپیده دمان
وگر آن فسوه ضرطه‌ای گردید
انقلابی شود پدید از آن
شرح آن نیم ضرطه با صد شكل
تا به سر حد رود دهان به دهان

بهار

كلی را سر از زخم ناسور بود
ز خارش توانش ز تن دور بود
كنار یكی نهر خارید سر
كلاهش فتاد اندر آن نهر در
بجنبید و بشتافت بر طرف آب
ولی آب را زو فزون بد شتاب
كله گه بغلطید و گه شد به اوج
بفرجام گم گشت در زیر موج
چو نومید شد كل ز صید كلاه
برون قاه قاه و درون آه آه
به یاران چنین گفت كاین رشك لاخ
برای سرم بود لختی فراخ

بهار