الف) دور نخست تحریمها (سالهای آغازین پس از پیروزی انقلاب)
· 17آبان 1358: 4 روز پس از تسخیر سفارت امریکا توسط دانشجویان انقلابی ایران که منجر به گروگانگیری دیپلماتها و اتباع ایالات متحدهی امریکا شد، «جیمیکارتر» به استناد «قانون کنترل صادرات تسلیحات»، صادرات تسلیحات و جنگافزار نظامی به ایران را ممنوع کرد.
· 23 آبان 1358: با فرمان اجرایی12170، تمامی داراییهای دولت ایران نزد بانکهای آمریکایی مسدود شد.
· 18 فروردین 1359: هرگونه صادرات به جز غذا و دارو بهایران با فرمان اجرایی12205ممنوع شد.
· 28 فروردین 1359: با صدور فرمان اجرایی12111، آمریکاییان از هرگونه معاملهی مالی با
ایرانیان منع شدند و آمریکا هر نوع واردات از ایران و تمامی سفرها به
ایران یا از ایران را ممنوع کرد و تمامی تجهیزات نظامی خریداری شده یا
سفارش داده شده توسط دولت ایران نیز، توقیف شد.
ب) دور دوم تحریمها (همزمان با تجاوز نظامی عراق به ایران)
· 3 بهمن 1362: وزارت خارجهی آمریکا، ایران را به فهرست کشورهای حامی تروریسم بینالمللی اضافه کرد و کنترلهای شدید و سختگیرانهتری در خصوص صادرات به ایران وضع نمود.
· 6 مهر 1363: «رونالد ریگان»، به استناد «قانون اداره کل صادرات» محدودیتهای صادراتی بیشتری را برای صادرات تجهیزات نظامی با استفادهی دوگانه به ایران صادرکرد.
· 4 آبان 1366: با فرمان اجرایی12613، تمامی واردات از ایران به جز نشریات و مطالب برای نشر خبر و نیز محصولات تصفیه شدهی نفتی از کشورهای ثالث که از مواد خام نفتی ایرانی تهیه شده باشند، ممنوع شد.
· 7 آبان 1366 (29 اکتبر 1987 میلادی): تصویب ممنوعیت ورود کالاها و فرآوردههای آمریکایی به ایران توسط کنگرهی آمریکا.
· 16آبان 1368: وزارت خارجهی امریکا، 657 میلیون دلار از داراییهای مسدود شدهی ایران را به ایران انتقال داد، اما همچنان 900 میلیون دلار به اضافهی تمامی دعاوی ایران برای «برنامهی خریدهای نظامیخارجی» باقی مانده است.
· 25اسفند1373: با فرمان اجرایی12957، هرگونه معامله برای توسعهی نفتی ایران ممنوع شد.
· 16 اردیبهشت1374: هرگونه تجارت (صادرات و واردات) و سرمایهگذاری متقابل بین ایران و آمریکا به استناد فرمان اجرایی 12959، ممنوع شد. این فرمان، همچنین، هرگونه واردات نفت خام و محصولات تصفیه شده از مواد خام نفتی ایران و نیز فاینانس یا سرمایهگذاری تجاری در ایران را منع میکند.
· 13 مرداد 1375: «قانون تحریمهای ایران و لیبی» به تصویب رسید.در این قانون برای شرکتهای غیرآمریکایی که در بخش انرژی ایران بیش از 20 میلیون دلار درسال سرمایهگذاری کنند، مجازاتهایی را مشخص کردند.
· 28 مرداد 1376: «قانون تحریمهای ایران و لیبی» با فرمان اجرایی13059 تشدید شد و تحریمهای بیشتری برای کشورهای ثالث که به ایران صادرات دارند، قایل شدند.
ج) دور سوم تحریمها
· مارس 1995 میلادی: منع تمامی شرکتهای آمریکایی از سرمایهگذاری در توسعهی منافع نفتی ایران در جزایر سیری توسط «بیلکلینتون» رییسجمهوری وقت آمریکا؛
شورای امنیت سازمان
ملل با صدور قطعنامهای مجموعه تحریمهایی شامل تحریم تأسیسات حساس
هستهای و توقیف داراییها و شرکتهای ایرانی مرتبط با برنامهی هستهای ایران را به تصویب رساند و به ایران 60 روز فرصت داده شد تا غنیسازی اورانیوم را به حال تعلیق درآورد، هرچند جمهوری اسلامی ایران به این ضربالاجل توجه نکرد و نخواهد کرد.
· 16 اردیبهشت 1374 (6 مه 1995): ممنوعیت تقریباً
تمامی معاملات تجاری با ایران و سرمایهگذاری در کشورمان با امضای
دستورالعمل اجرایی12957، توسط «بیل کلینتون» رییسجمهوری وقت آمریکا؛
· 29 شهریور 1374 (20 سپتامبر 1995): تصویب قانون موسوم به «داماتو»
که بر اساس آن، رییسجمهوری آمریکا اجازه یافت شرکتهای غیرآمریکایی را که
فنآوریهای صنعت نفت را در اختیار ایران میگذارند، تحریم کند.
· 14 مرداد 1375 (5 اوت 1996): قانون داماتو پس از آمیختگی
با طرح «بنیامینگیلمن» رییس صهیونیستی کمیسیون روابط بینالملل مجلس
نمایندگان آمریکا که محتوایی مشابه با قانون داماتو داشت، در قالب مجازات
ایران و لیبی در کنگره تصویب و سپس به امضای کلینتون رسید.
· 25 اکتبر 2007 میلادی:
وزارت خزانهداری آمریکا با وارد ساختن اتهاماتی مضحک، حامی مالی نهادهای
لیستی از بانکهای ایرانی و تعدادی از نهادها و شرکتهای وابسته به سپاه
پاسداران انقلاب اسلامی را در لیست تحریمهای خود قرار داد و با استفاده
از قدرت لابیهای صهیونیستی چون تشکیلات «آیپاک»، بانک جهانی نیز اعلام کرد از دادن خدمات بهاین بانکها و مؤسسات خودداری خواهد کرد.
د) دور چهارم تحریمها
· دسامبر 2006: شورای امنیت سازمان ملل با صدور قطعنامهای مجموعه تحریمهایی شامل تحریم تأسیسات حساس هستهای و توقیف داراییها و شرکتهای ایرانی مرتبط با برنامهی هستهای ایران را به تصویب رساند و به ایران 60 روز فرصت داده شد تا غنیسازی اورانیوم را به حال تعلیق درآورد، هرچند جمهوری اسلامی ایران به این ضربالاجل توجه نکرد و نخواهد کرد.
· مارس 2007: دومین مجموعه تحریمهای شورای امنیت شامل تحریمهای جدید مالی و تسلیحاتی بود. این تحریمها توقیف داراییها را به 28 گروه، شرکت و افراد دیگری که در فعالیتهای حساس هستهای ایران یا تولید موشکها شرکت داشتند یا از آن حمایت میکردند، افزایش داد. بانک سپه و شرکتهای مرتبط با سپاه پاسداران نیز از جمله مؤسساتی بودند که نام آنها در این دور از تحریمها اضافه شد. این قطعنامه خواستار اجرای فصل 7 از بند 41 منشور سازمان ملل شد و اجرای بیشتر مفاد آن را با حذف اقدام نظامی، اجباری کرد.
· مارس 2008: در سومین قطعنامه، تحریمهای سازمان ملل نیز محدودیتهای مسافرتی و مالی بر افراد و شرکتها افزایش یافت و اجرای برخی از این محدودیتها را اجباری کرد. این قطعنامه ممنوعیت جزیی داد و ستد کالاهایی با کاربردهای نظامی و غیرنظامی را گسترش داد و ممنوعیتها، فروش تمامی فنآوریها از این دست به ایران را شامل شد. 12 فرد و 13 شرکت نیز به فهرست افراد و شرکتهای بهزعم آنها مظنون به کمک به برنامههای هستهای و موشکی ایران، افزوده شدند.
· پنجشنبه 8 مرداد 1388 (30 جولای 2009): تصویب تحریم شرکتهای صادر کنندهی بنزین به ایران در مجلس سنای آمریکا؛
· دوشنبه 4 مرداد 1389 (26 جولای 2010): تصویب دور جدیدی از تحریمها توسط اتحادیهی اروپا و کانادا علیه بخش انرژی و کشتیرانی جمهوری اسلامی./