مراتب امربه معروف و نهي از منكر

4-امر و نهى ,سبب ضرر جانى يا آبرويى يا ضرر مالى قابل توجه , به خودش يا نزديكان و ياران وهمراهان , ياساير مؤمنان نباشد. ¹

مراتب امر به معروف و نهى از منكر

براى امر به معروف ونهى از منكر, مراتبى است كه اگر با عمل به مرتبهء پايين تر, مقصود حاصل مى شود, عمل به مرتبهء بعدى جايز نيست و آن مراتب چنين است :

اول : با معصيت كار طورى عمل شود كه بفهمد به سبب انجام آن گناه با او اينگونه عمل مى شود; مثل اين كه ازاو روبرگرداند يا با چهرهء عبوس با او برخورد كند, يا با او رفت و آمد نكند.

دوّم : امر و نهى با زبان ; يعنى به كسى كه واجبى را ترك كرده است دستور دهد كه واجب را به جا آورد و بهگناهكار دستور دهد كه گناه را ترك كند.

سوّم : استفاده از زور*, براى جلوگيرى از منكر و برپايى واجب ; يعنى زدن گناهكار. ²

احكام امر به معروف و نهى از منكر

1-فراگيرى شرايط امر به معروف و نهى از منكر و موارد آن واجب است , تا انسان در امر و نهى مرتكبخلاف نشود. ³

2-اگر بداند امر و نهى , بدون تقاضا و نصيحت و موعظه اثر نمى كند, واجب است كه امر و نهى را با نصيحت وموعظه و تقاضا همراه كند و اگر بداند كه درخواست و موعظه به

1 ـ همان، القول في شرائط وجوبهما.

* ـ نظر رهبر معظم انقلاب اسلامي، حضرت آيت الله خامنه اي (دام ظله) نسبت به مرتبه سوم اين است: با توجه به اينکه در زمان قدرت حکومت اسلامي امکان ارجاع مرتبه سوم از امر به معروف و نهي از منکر، به قوه قضائيه و نيروي انتظامي وجود دارد به ويژه در مواردي که جلوگيري از منکر متوقف بر تصرف در اموال مرتکب شونده مي باشد يا لازم است تعزيز شود يا او را زنداني کنند، بنابراين بر مکلف واجب است در امر به معروف و نهي از منکر به دو مرتبه اول اکتفا کنند و در صورتي که اثر نکرد و نياز به توسل به زور وجود داشت، مساله را به نيروي انتظامي و قضايي ارجاع دهند. (اجوبة الاستفتائات، ج 1، ص 337، س 190).

2 ـ تحرير الوسيله، ج 1، القول في مراتب امر بالمعروف و النهي عن المنکر و توضيح المسائل، م 2824.

3 ـ همان، القول في شرائط وجوبهما، م 8.