تبیان، دستیار زندگی

وقضی ربك الا تعبدو و اایاه و بلو الدین احسانا.  ( سوره اسراء – آیه 33 )
و امر كرد پروردگار تو، كه بندگی نكنید، مگر خدا را و نسبت به پدر و مادر نیكی و مهربانی كنید.

در مقام والای پدر و مادر همین بس كه خداوند در هر جای قرآن بعد از توحید و یگانگی ذات بی مثالش از مقام این دو ضریح صحبت به میان آورده است كه متاسفانه آنها را فراموش كرده ایم.  همه ی ما مشتاق آنیم كه به زیارتگاهی رفته و یكی از اهل بیت عصمت و طهارت (ع) را زیارت كنیم، در صورتی كه در منازل تمام ما انسانها دو ضریح مقدس وجود دارد كه از آنها غافل بوده و به زیارتشان نرفته ایم.

بوسیدن ضریح عبادت است و بوسیدن پدر و مادر عبادت، طواف ضریح عبادت است و طواف پدر و مادر عبادت، نگاه كردن به ضریح عبادت است و نگاه كردن به پدر و مادر عبادت. نگاه كردن فرزند به پدر و مادر از روی دوستی و محبت آنان، عبادت و بندگی و پرستش خداوند است.
رسول اكرم (ص) می فرمایند :
نگاه كردن فرزند به پدر و مادر از روی دوستی و محبت آنان، عبادت و بندگی و پرستش خداوند است.
با این وصف و استناد وحی و كلام معصومین نظاره و محبت و بوسیدن كدام ضریح را ارجح و گرامی می دارید. آیا واقعا از این دو ضریح مقدس غافل نبوده ای؟ پس خوشا به حالت كه نیكو عاقبتی را گزیده ای.

راه سعادت و خوشبختی :
از جمله اموری كه مسلم و هیچگونه جای شك و تردید در آن نیست تاثیر داشتن امور نیك در سعادت و خوشبختی انسان است. می توان گفت غالبا اثر معنوی این امور كه انسان انجام می دهد ، آنقدر ظاهر و محسوس است كه گاهی سبب می شود مرگهایی كه در نظر انسان مسلم پیش آمده است برطرف می نماید.

امام باقر (ع) در حدیثی می فرمایند:
نیكی به پدر و مادر و صدقه دادن پنهانی به فقرا تنگدستی را از بین می برد و عمر را زیاد می كندو هفتاد نوع مرگهای بد را از انسان دفع می كند.
رسول اكرم (ص) می فرمایند:
ثلاثه من الذنوب تعجل عقوبتها ولا توخر الی الاخره، عقوق الوالدین، و البغی علی الناس، و كفران الاحسان.

سه گناه است كه عقوبت آنها در دنیا انجام می شود و به آخرت نمی رسد:
1)    بدی كردن به پدر و مادر.
2)    ظلم بر مردم.
3)    بدی كردن نسبت به كسی كه احسان نموده است.
پدر و مادر با اراده و اختیار و صمیمیت به فرزند خود رسیدگی می نمودند و در آن وقت از هرگونه فداكاری دریغ نداشتند. از این جهت است كه در میان تمام دستورات عالیه اسلام بعد از اطاعت خداوند متعال از همه پیشی گرفته و مقدم بر تمام مسائل در زندگی انسان می باشد.

حضرت علی (ع) می فرمایند:
برالوالدین اكبر فریضه.
نیكی به پدر و مادر از بزرگترین واجبات خداوند است.
و تا حدی است كه رضای خداوند با رضایت پدر و مادر و خشم خداوند با خشم پدر و مادر قرین هم قرار گرفته است.

نظریه ی علامه مجلسی :
علامه مجلسی می گوید : مقصود از عاق والدین مودب نبودن فرزند در مقابل پدر و مادر است و بجا آوردن اموری كه موجب اذیت آنها شود و یا گفتن سخنی كه ناراحتی آنها را فراهم كند و یا مخالفت نمودن به اغراض و خواسته های پدر و مادر.
رسول اكرم (ص) می فرمایند:
من احزن والدیه عقهما.                                                                                  كسی كه محزون كند پدر و مادر خود را، عاق پدر و مادر قرار گرفته است.

قرآن مجید بهترین احترام را نسبت به پدر و مادر قائل شده است و غالبا امر به احسان پدر و مادر را قرین امر به توحید قرار داده است.
نشانه های شناخت خداوند :
امام صادق (ع) در حدیثی می فرماید:
نیكی به پدر ومادر از نشانه های خوب شناختن بنده از خدای خود می باشد.
زیرا هیچ عبادتی از نیكی كردن به والدین انسان را زودتر به رضای خداوند نمی رساند ، زیرا حق پدر و مادر مشتق حق خداوند است. همانطور كه شكر و ستایش پروردگار از دو جهت است : اول ،‌ برای آنكه خداوند انسان را بوجود آورد و دوم : آنكه سپس انسان را مشمول نعمتهای بعدی خود فرموده است.
احسان به پدر و مادر سبب و موجب بوجود آمدن فرزند است ، و دوم ، تربیت و فداكاری پدر و مادر برای فرزند است.

عبدی می گوید : پس از جستجوی زیاد به دیدار اویس قرنی رسیدم ، به او گفتم : دلم می خواهد سخنی از رسول خدا (ص) برایم نقل كنی. تا نام رسول خدا (ص) را شنید آهی كشید ، اشك در چشمش حلقه زد ، عقده گلویش را گرفت و با گریه گفت : افسوس ، هزار افسوس ، عمری برای او سوختم و عاقبت به دیدارش نرسیدم زیرا مادرم بیش از نصف روز به من اجازه ماندن در مدینه را نداده بود و بعد شروع كرد به نقل كلام رسول خدا (ص) :
آبروی اهل ایمان خاك پای مادر است
هرچه دارند این جماعت از دعای مادر است
آن بهشتی را كه قرآن می كند توصیف آن
صاحب قرآن بگفته : زیر پای مادر است
قدر و جاهی را كه در اسلام دارا شد اویس
از كمال طاعت و خدمت برای مادر است

اطاعت اویس قرنی از مادر:
اما پیروان قرآن كه غیر از دوستی خدا و عشق خدا و مهر معبود خود چیزی در دل ندارند ، مانند اویس قرنی كه تصمیم می گیرد به زیارت حضرت رسول اكرم (ص) در شهر مدینه منوره بیاید ولی مادرش اجازه ی ماندن در مدینه را بیش از نصف روز به او نمی دهد. اویس وارد شهر مدینه شده و متوجه شد كه رسول اكرم (ص) تشریف ندارند ، هرچه انتظار كشید حضرت نیامد. هرچه گفتند : بمان ،‌چند ساعت دیگر رسول اكرم (ص) می آید ، اویس گفت : مادرم بیش از این مرا اجازه نداده است در شهر مدینه بمانم و برگشت. وقتی رسول اكرم (ص) آمدند فرمودند :
یفوح روائح الجنته من قبل القرن و اشوقاه الیك یا اویس القرن.
نسیم بهشت از جانب یمن و قرن می وزد، چه بسیار مشتاقم به دیدارت ای اویس قرن.