افت تحصیلی از راهنمایی به دبیرستان
در سال های اخیر مشاهده می شود دانش آموزانی که از راهنمایی به دبیرستان می آیند از نظر درسی بسیار ضعیف هستند و در محاسبات و مفاهیم اشکالات زیادی دارند. در صورتی که تعدادی از آن ها در سال سوم راهنمایی با معدل خوب قبول شده اند. پس اشکال از کجاست؟ آیا آن ها افت تحصیلی دارند و یا سیستم آموزش در دوره راهنمایی باید تصحیح شود و مورد بررسی قرار بگیرد؟
از دانش آموزی که مدت هشت سال از شروع دبستان تا پایان دوره راهنمایی تحصیل کرده است، بیش از این انتظار می رود. البته تعدادی از این شاگردان به دلیل این که در سال اول دبیرستان در یک سن بحرانی قرار می گیرند و دارای حساسیت ها و ویژگی های خاصی هستند موقتاً به درس بی اعتنا می شوند و یا به دلیل مسائل خانوادگی توجهی به درس ندارند و یا بعضی از تفریحات مثل اینترنت و ماهواره و ... آن ها را از خواندن درس باز می دارد. ولی به نظر می رسد که اکثریت آن ها به خاطر سیستم آموزشی نادرست این مشکل را پیدا کرده اند.
اشکال سیستم آموزشی در دوران راهنمایی چه می تواند باشد و چگونه باید برطرف شود تا دانش آموزان دچار افت تحصیلی نباشند؟
1) کتاب درسی:
کتب علوم و ریاضیات باید با زبانی ساده نوشته شود و همچنین طبق برنامه ریزی های دقیق آموزش و پرورش، زمان تدریس آن به گونه ای باشد که دبیر مربوطه فرصت داشته باشد مطالب آن را به دانش آموز تفهیم کند.
با انجام آزمون های پی در پی مرتباً دانش آموز مورد آزمایش قرار گیرد که اگر کم و کاستی در اطلاعات آن ها بود با گذاشتن کلاس های جبرانی، معلومات آن ها به حد مطلوب برسد و در ضمن سۆالات آزمون ها به گونه ای باشد که تمام مطالب و نکات درسی را در بر بگیرد.
2) دبیران این دوره:
دبیران دوره راهنمایی باید با دقت انتخاب شوند که هم علاقه مند به کار باشند و هم معلومات آن ها برای تدریس چنین کتبی کافی باشد.
به عنوان مثال دروس علوم و ریاضی با تاریخ و جغرافی متفاوت است و نیاز به برنامه ریزی دقیق تری دارد و مسئولین باید به این موضوع توجه بیشتری داشته باشند و این دانش آموزان را که سرمایه های مملکت ما هستند دریابند. اکثر آن ها در دبیرستان ضعف پایه دارند و خیلی از مطالب قبلی را نفهمیده اند.
3) سۆالات امتحانات نهایی:
در طرح سۆالات امتحانات نهایی سال سوم راهنمایی دقت بیشتری شود تا دانش آموزان خوب و متوسط کاملا تفکیک شوند.( در صورتی که مشاهده می شود دانش آموزانی که تازه وارد دبیرستان می شوند با وجود معدل نسبتا خوب ضعف شدید درسی دارند. )
استفاده از قانون تک ماده در این مقاطع تحصیلی نه تنها مشکلی را حل نمی کند بلکه به مشکلات دانش آموز و همچنین به مشکلات خانواده ها و همین طور به مشکلات آموزش و پرورش و در نهایت به مشکلات دبیران دبیرستان می افزاید و انگیزه را هم از بین می برد.
اگر عقیده مسئولان آموزش و پرورش این است که مردودی را در دوران اولیه دبستان و راهنمایی از بین ببرند چه لزومی دارد چنین دانش آموزانی مجبور باشند که به اجبار از عهده قبولی در امتحانات فیزیک و شیمی و ریاضی سال اول دبیرستان برآیند و تا این دروس را نگذرانند نتوانند انتخاب رشته کنند. چنین دانش آموزی وقتی چندین بار تک ماده کند، چطور می تواند نمره قبولی از این دروس بیاورد و در نهایت باید با مخارج سنگین تدریس خصوصی حداقل نمره قبولی را کسب کند. پس اگر قرار است این دانش آموزان با چنین روشی قبول شوند همین روش را در راهنمایی داشته باشند تا مجبور به تک ماده نشوند و پایه درسی آن ها هم تقویت شود. به نظر من تک ماده کردن یک نوع فرار از یادگیری است و فقط بهتر است در آخرین سال تحصیلی از آن استفاده شود که لطمه ای به پایه درسی وارد نشود.
این دانش آموزانی که با این شیوه بالا آمده اند بهتر است که قبل از ورود به دبیرستان انتخاب رشته کنند و با توجه به علاقه آن ها در رشته های خاص بدون اجبار در گذراندن ریاضی یا فیزیک در دبیرستان در رشته های مورد علاقه خود ادامه تحصیل دهند.
هدف ما در کتاب هایمان آموزش تمام علوم در عرض زمان کم به دانش آموز است که این امر نه تنها مثمر ثمر نیست بلکه نتیجه عکس هم دارد یعنی او دچار افت تحصیلی می شود.
4) استفاده از ماشین حساب:
این هم یکی دیگر از عوامل افت بخصوص در ریاضیات است که خیلی از دبیرها در سر امتحان بی اعتنا از کنار آن می گذرند و متوجه نیستند که ماشین حساب باعث تنبلی دانش آموز در امر یادگیری محاسبات ساده است و او را از تلاش برای یادگیری محاسبات باز می دارد و آن قدر در این مورد جلو می رود که وقتی در سر امتحانات مانع استفاده او از ماشین حساب می شویم حالت عصبی پیدا می کند و زانوی غم بغل می گیرد که نشانگر این است که آن ها را عادت به محاسبه نداده و راحت طلب، بارشان آورده ایم.