روش دسترسی به پاسخ درست بر اساس احتمالات
كشورهای ضعیف وقتیمیخواهند تكنولوژی ساخت یك محصول پیشرفته را به دست آورند ، از مجموعه روش هایی استفادهمیكنند كه تحت نام دانش مهندسی معكوس دسته بندیمیشوند.
مثلا اگر بخواهند دانش ساخت و تولید یك مدل تلویزیون دیجیتالی جدید را پیدا كنند ، ابتدا با حسابگری و دقت بی نظیر از تك تك اجزای تلویزیون اطلاعات برداریمیكنند و به تدریج شروع به دمونتاژ یا باز كردن تك تك واحدها و نهایتا تك تك عناصر سازنده واحدهامیكنند و از این مسیر و با كمك آزمایشات متعدد سعیمیكنند مسیر طی شده توسط سازنده اصلی برای رسیدن به این محصول پیشرفته ( در مثال ما تلویزیون دیجیتالی) را كشف كنند.
در این جزوه ما قصد داریم با استفاده از اصول مهندسی معكوس و استفاده از ابزارهای قدرتمند آمار و احتمالات و بحث های روانشناسی نحوه كاهش تردید بین جوابهای چهار گزینه ای به سه گزینه ای و نهایتا تك گزینه ای و كشف گزینه صحیح با درصد احتمال صحت بالا را برای شما تشریح كنیم. كارآیی خارق العاده این روشها هنگامی آشكارمیشود كه شما نتایج آن را روی كنكورهای برگزار شده دوره های قبل تست و ارزیابی كنید. با كمی حوصله و پشتكار و دقت متوجه خواهید شد كه دیگر نیم ساعت آخر جلسات آزمون كنكور سراسری برای شما نیم ساعت ناامیدی نیست ، بلكه نیم ساعتی است كهمیتواند سرنوشت قبولی شما را به شدت تحت تاثیر قرار دهد و جایگاه و رتبه علمی شما را تا حد خارق العاده ای جابجا كند. در زمانی كه فقط با زدن دوعدد تست بیشتر دانشگاه محل تحصیل و رشته و مقطع تحصیلی شما تعیینمیشود ، بدیهی است كه اگر روشی بتواند رسیدن به بیش از ده تست صحیح را تضمین كند، ارزشی هم سنگ طلا خواهد داشت. این درحالی است كه هیچ كس حاضر نیست كارآیی و اثر بخشی این روشها را بپذیرد و براساس آنها اقدام به زدن گزینه ها نماید.
قبل از اینكه وارد بحث اصلی شویم لازم است نخست روی چند نكته اساسی با هم به توافق برسیم. تنها به این شرط است كه ادامه مطالب زیر معنا دارمیشود ومیتواند منجر به نتیجه گردد:
نكته اساسی 1: روش مهندس معكوس زمانی جوابمیدهد كه فرد حداقل دانش مهندسی مورد نیاز برای تكنولوژی مورد نظر را در اختیار داشته باشد. هر چه دانش فرد از موضوع بیشتر باشد ، احتمال خطای او كمتر و امكان توفیق او در رسیدن به نتیجه مطلوب بیشترمیشود. به همین دلیل هر چه دایره اطلاعات درسی شما وسیع تر و تسلط شما به مفاهیم بنیادی دروس بیشتر باشد، میزان اثر بخشی این روشها بیشتر است. بنابراین در نظر داشته باشید كه این جزوه شبیه اسلحه ای است كه شما هر چه ورزیده تر باشید بیشتر به كمك شمامیآید و و در كارزارها و میدان های آزمون بیشتر به دردتانمیخورد. بنابراین تا آخرین لحظه باید سعی كنید بیشترین حجم اطلاعات ممكن رادر ذهن خود جای دهید. دربخش مربوط به تند یادگیری در این رابطه بحث شده است.
نكته اساسی 2: وقتی بحث احتمالات به میانمیآید هرگز نبایدروی اطلاعات مقطعی و موضعی نتیجه گیری كرد. بلكه باید دیدی كل نگر داشت و نتیجه نهایی را مد نظر قرار داد. برای مثال وقتیمیگوئیم احتمال عبور ماشین های قرمزرنگی كه در هر ساعت از خیابان خاصیمیگذرند. 30 درصد است. منظور این نیست كه 30 اتومبیل قرمز رنگ حتما پشت سر هم و به صورت قطاری از این خیابان عبورمیكنند. بلكه منظور این است كه در هر ساعت از هر صد عدد ماشین ، به احتمال قوی 30 تای آنها قرمزمیباشند. به همین ترتیب وقتی ادعا میكنیم كه با روش تشریحی در این جزوه شمامیتوانید نسبت به كسی كه از این روش هیچ نمی داند، 30 درصد بیشترجواب درست بزنید، الزاما به این معنا نیست كه حتما و دقیقا 30 تای این تست ها درست و بقیه نادرست خواهند بود. چه بسا تعداد جوابهای درست شما بیشتر از 30 تا بشود و این بستگی به دقت و شانس و احتمالات دارد. اما نكته مهم این است كه شما حتما بیشتر از بقیه امتیاز خواهید آورد و عدد تضمینی برای توفیق شما در جوابدهی به این تست ها (نسبت به فردی كه از آنها بی اطلاع است )حداقل 30 درصد بالاتر است.
نكته اساسی 3: اگر فقط یك روز به آزمون باقی مانده است ، هرگز نگوئید مطالعه دیگر بی فایده است و شما شانسی برای قبولی در آزمون ندارید. فراموش نكنید كه اگر قرار باشد همه سوالات درست جواب داده شوند و همه شركت كنندگان زمان كافی برای جوابدهی به سوالات در اختیار داشته باشند ، دیگر كنكور و مبارزه معنای خود را از دستمیدهد . در حقیقت باید زمان كنكور بسیار كمتر از زمان لازم برای پاسخگویی به همه سوالات باشد و سختی و مشكل بودن برخی از سوالات بسیار بیشتر از حدی باشد كه بتوان همه آنها را در مدت تعیین شده جوا ب داد. در حقیقت در آزمون های استاندارد همگانی مانند كنكور سراسری ، طراحان سوال سعیمیكنند بیشترین تعداد سوالات ممكن را در حداقل زمان ارائه دهند تا مسابقه معنای واقعی خود را پیدا كند. در این حالت دیگر استفاده از واژه " بی فایده" برای مطالعه بی معناست ، چرا كه حتی یك نیم نگاه به یك صفحه كتابمیتواند در رساندن شما به جواب یك تست تعیین كننده باشد.
نكته اساسی 4: ما خیلی وقتها مطالعه نمی كنیم كه چیزی را یاد بگیریم، بلكه بسیاری اوقات مطالعهمیكنیم تا چیزهایی را فراموش كنیم. به عبارت دیگر شاید مطالعه بیشتر و وقت گذاشتن برای مرور سریع مطالب باعث نشود كه ما مطلب جدیدی را یاد نگیریم ، اما لااقل این فایده را دارد كه به مامیآموزد مطلب و گزینه نادرست كدام است. همچنانكه در ادامه خواهید دید ، همین كه شما بدانید كدام گزینه نادرست استمیتواند كمك بسیار زیادی برای رساندن شما به گزینه درست باشد. به این بیاندیشید كه در بین چهار گزینه ارائه شده فقط یكی از گزینه ها درست است. و سه تای دیگر نادرستمیباشند. شاید تشخیص جواب درست زیاد هم ساده نباشد ، اما بسیاری اوقات تشخیص جواب نادرست بسیار راحت تر است و شمامیتوانید با استفاده از دانش "نادرست شناسی" به راحتی روی گزینه درست فرود آئید و آن را در جا و بدون اینكه دلیل درستی اش را بدانید! شكار كنید. این در حالی است كه با كمك روشهای آماری ارائه شده در این جزوه ، همین دانستن جوابهای نادرست هم خود یك راهنمای بزرگ برای رساندن شما به گزینه درست محسوبمیشود. از این به بعد هر وقت خواستید درسی را بخوانید و وقت كافی برای یادگیری مباحث اصلی در اختیار نداشتید، بلافاصله میدان را واگذار نكنید. به خاطر داشته باشید كه هدف از مطالعه فقط یادگیری نیست و بسیاری اوقات ما مطالعهمیكنیم تا افكار و ایده های انحرافی و نادرست را فراموش كنیم !
نكته اساسی 5: گول ایده های آرمانی و صفات توافقی بهترین و بالاترین و باهوش ترین را نخورید و هرگز تصور نكنید كه دنیا بر اساس اصل درست و نادرست و یا همه چیز یا هیچ چیز آفریده شده است! به بیان دیگر گمان نكنید كه برای تسلط به یك كتاب درسی مثلا ریاضی یا زیست شناسی یا عربی باید حتما از اول تا آخر آن را كاملا مسلط باشید و تمام نكات و جزئیات آن را به طور دقیق مطالعه و تمرین كرده باشید. بر خلاف ایده های آرمان گرایانه و مطلق نگر ، دنیا به جای تقسیم شدن به درست و نادرست ، از اتفاقاتی پر شده است كه معمولا " كمی درست " و " تا حدودی نادرست " و ….میباشند. به عبارت دیگر این تصور كه چون مدرسه خوبی نداشتهاید و یا در زمان دبیرستان خوب درس نخوانده اید پس نمی توانید هم پای شاگردان ممتاز وارد میدان رقابت شوید و به ناچار باید میدان را واگذار كنید ، تصوری موهومی و باطل است كه اگر همین الآن آن را از مخیله خود خارج نسازید برای همیشه و در تمام صحنه های زندگی شما را وادار به عقب نشینی و زمین گیر شدنمینماید. همیشه با خود بگو ئید كه شاگردممتازها و محصلین مدارس نمونه ای "كمی تا حدودی بیشتر از شما مسلط"اند و این مقدارتفاوت نسبی با كمی تلاش و پشتكار از سوی شما به راحتی قابل حصول است.
خوب توجه كنید كه به هیچ وجه در تله آرمان گرایی و مطلق نگری و طلب همه چیز یا هیچ چیز نیافتید و بی جهت میدان مبارزه فعلی را به امید میدان مبارزه بعدی و اگذار نكنید. هر صحنه كارزار و هر كنكوری و هر آزمونی را یك چالش جدی برای عرض اندام و ارزیابی خود و توانایی های خود تصور كنید و سعی كنید حتی پیشرفت های كوچك را بها دهید و برای رسیدن به این تفاوت های به ظاهر ناچیز از تمام وجود خود مایه بگذارید. بنابراین هر چند مطمئن اید كه در كنكور امسال امتیاز شایسته خود را بدست نخواهید آورد اما نه الآن و نه در اثنای برگزاری كنكور میدان را خالی نكنید و با پررویی و غرور تمام و در كمال اعتماد به نفس برای بدست آوردن حتی یك امتیاز مثبت از تمام هوش و دقت و انرژی روحی و جسمی خود كمك بگیرید. فراموش نكنید كه انسانهای برتر همیشه با انسان های عادی اندكی تفاوت دارند. و همین تفاوت اندك است كه باعثمیشود آنها در قیاس با افراد عادی جایگاه و رتبه ای عالی و جهش وار بدست آورند.
نكته اساسی 6: اینكه فقط بتوان با یك انبر دست معمولی موتور یك اتومبیل را تعمیر كرد و یا فقط با یك فاز متر بتوان یك تلویزیون خراب را تعمیر نمود، این تصوری اشتباه است كه با آن اتومبیل و تلویزیون نمی توان تعمیر كرد. به خاطر داشته باشید كه برای هر كارمهندسی شما به یك "جعبه ابزار" احتیاج دارید. و "جعبه ابزار" یك "مهندس معكوس تست های استاندارد كنكور" مجموعه ای است از چندین ابزار كلیدی كه هر كدام باید به موقع و د ركنار هم مورد استفاده قرار گیرد. به بیان ساده تر برای رسیدن به جواب گزینه درست در روش مهندسی معكوس (تشریحی در این جزوه) ، شما باید ضمن آنكه هنر و مهارت نگریستن به جوابهای بعدی وقبلی را بلد باشید، در عین حال باید بتوانید گزینه های نادرست را حتی الامكان تشخیص دهید و با كمك روشهای مختلف از جمله برهان خلف و استقرا و تكنیك های روانشناسی و انحرافی مورد استفاده طراحان ، گزینه های تردیدی را از چهار گزینه به سه گزینه یا در صورت امكان به دو گزینه كاهش دهید. همزمان با آن باید به تكنیك های شناسایی گزینه های متضاد و مشابه و نیز تكنیك های شناسایی گزینه های انحرافی مسلط باشید. در عین حال باید سعی كنید به جای صرف وقت برای علامت زنی بی هدف گزینه ها فقط بر مبنای احتمال و حدس ، ابتدا به صورت یورشی و تهاجمی به شكار گزینه های ساده در كل سوالات بروید و این شكارهای پر ارزش و در عین حال ساده و سهل الوصول را بی جهت از دست ندهید. باید این نكته را در نظر داشته باشید كه داشتن این جعبه ابزار جدید باعث نمی شود كه شمافرصت های راحت را از دست بدهید. به خاطر داشته باشید كه كارآیی این جعبه ابزار عملا آخر كار ظاهرمیشود. یعنی لحظه ای كه شما دیگر از رسیدن به جواب درست در زمان باقیمانده ناامید شده اید و تصمیم گرفته اید كه به جای واگذار كردن میدان و علامت نزدن جوابهای تردیدی به هر قیمتی كه هست از این گزینه ها امتیاز بگیرید. به هیچ وجه از همان ابتدای كار از این جعبه ابزار استفاده نكنید و بدون مطالعه به سراغ روشهای احتمالاتی نروید. به یاد داشته باشید كه كم نیستند تعداد انسان های عادی هم سطح شما كه فاقد این جعبه ابزار معجزه آفرین اند و در نتیجه لااقل به جوابهای ساده هر درس كه همیشه در هر درسی تعدادی از آنها وجود دارد جواب درست داده اند. استفاده تلفیقی از ابزارهای ارائه شده در این جزوه در زمان درست و با ریسك پذیری حساب شدهمیتواند افزایش خارق العاده امتیازات شما را تضمین كند. و برعكس امید بستن بی دلیل و بیش از حد به این روشها بدون رساندن خود به شرایط اولیهمیتواند شما را حداكثر در همان جایی كه همین الآن هستید، قرار دهد!
نكته اساسی7: سر جلسات امتحان و اصولا در تمام صحنه های بحرانی زندگی (چه شغلی و چه تحصیلی ) این ضمیر ناخودآگاه انسان است كه كنترل اوضاع را در دستمیگیرد. برای بدست آوردن حداكثر بهره وری كافی است به این سیستم اعتماد كنید.به عبارت روشن تر سر جلسه آزمون این شما نیستید كه امتحانمیدهید ، بلكه این سیستم حافظه و سیستم روحی و جسمی شماست كه در صورت هماهنگ بودن عملیات تست زنی و جوابدهی سوالات را راهبریمیكند. شما باید از هر نوع اعمال فشار روی فكر و ذهن خود هنگام امتحان دادن پرهیز كنید و به جای مضطرب و دستپاچه شدن ، باید به ضمیر و جسم و ذهن خود اعتماد كنید و اجازه دهید ضمیر آنچه را كه در خود دارد را به صورتی كه صلاحمیداند روی كاغذ بیاورد. فراموش نكنید كه شما قبلا بسیاری از مباحث مطرح در سر جلسه كنكور را در ایام دبیرستان و پیش دانشگاهی خوانده اید. سر جلسه آزمون كافی است با آرام سازی روح و جسم خود و اعتماد به نفس و ضمیرو توانایی های خود به این سیستم حافظه و ذهن خود فرصت دهید تا كار خود را انجام دهد. نظام های یادگیری و یادسپاری و یادآوری انسان یك نظام عجیب و خارق العاده است كه توانایی هایش حد و مرزی ندارد. اگر شخص بتواند به هماهنگی و آرامش لازم برسدمیتواند در عرض فقط یك شبانه روز تمام خاطرات ایام دبستان وتمام درس هایی را كه در كل عمر خوانده را به یاد آورد ! فردمیتواند به جای خواندن 250 كلمه در دقیقه متعارف سرعت خواندن خود را تا 24000 كلمه در دقیقه افزایش دهد! و كاری را كه بقیه در طی دو سال انجاممیدهند را در عرض چند روز انجام دهد. تنها كافی است دست از سر ضمیر ناخودآگاه خود بردارید و به جای شك كردن در توانایی های حافظه و سیستم یادگیری و یادآوری و یاد سپاری خود ، به آنها اعتماد كنید و فقط تامیتوانید با مرور و تند خوانی و تند یادگیری سعی كنید بیشترین حجم اطلاعات ممكن را وارد ضمیر خود سازید.
نكته اساسی8: همه آنها كه شب های امتحان ناگهان غیرتی شده اندو تا آخرین لحظه دست از مطالعه و تلاش برنداشته اند، به خوبیمیدانند كه در ساعات آخر نزدیك به امتحان ، ناگهان كارآیی آنها به حد خارق العاده ای بالا رفته است و درسی را كه در طول یك ترم به زحمت یادمیگرفتند را یكشبه كاملا مسلط شده اند. اما جالب ترین نكته این است كه همه اشخاصی كه با جدیت و پشتكار و اطمینان و امید خود را برای امتحان آمادهمیكنند، از یك جور نیروی الهام و استعداد درونی بهره مندمیشوند كه با كمك آنمیتوانند با اطمینانی درونی سوالات امتحان را حدس بزنند. این مساله برای بسیاری از افرادی كه وارد میدان عمل نمی شوند قابل هضم نیست و یك جور باور خرافی محسوبمیشود، اما آنها كه در عمل جنگاور بوده اند و به توانایی های خود شك نكرده اند، خوبمیدانند كه این نیروی الهام چیست و تا چه اندازه قوی و قدرتمند است . هر چند عجیب و باور نكردنی به نظرمیرسد ، ولی وقتی شما در زندگی به طور جدی تصمیم خود برای جنگیدن میگیرید و حاضرمیشوید با تمام وجود برای رسیدن به یك هدف تلاش كنید، ناگهان نیروهایی غیبی در كنار شما قرارمیگیرند و استعدادها و توانمندی های شما را چند صد برابرمیكنند. حضور این نیروهای غیبی فقط توسط خود شخص حسمیشوند و بقیه كه بیرون وجود شخص قرار دارند گمانمیكنندكه این خود فرد است كه این توانایی ها را دارامیباشد. بنا براین به كسانی كه این نیروهای غیبی را انكارمیكنند ، اصلا توجهی نكنید. با گرفتن یك تصمیم جدی و ابلاغ این تصمیم به كل وجود خویش ناگهان حضور این نیروهای غیبی را دركنار خود حس خواهید كرد و در خواهید یافت كه به كمك این نیروها قدرت انجام هر معجزه ای را دارامیباشید.
نكته اساسی9: مطالب این جزوه را نمی توانید در كتابهای دیگر پیدا كنید. و درست به همین خاطر است كه باید تك تك نكات آن را به طور دقیق مطالعه و اجرا كنید. به خاطر داشته باشید كه یادگیری انسان وقتی متوقفمیشود كه فرد احساس دانستن كند . دانستن به صورت یك فیلتر مانع از آنمیشود كه اطلاعات و ایده های جدید وارد ذهن و ضمیر ما شود. و ما در درون پوسته ای دانش خود زندانیمیشویم. این جزوه را تا به آخر بخوانید و آن را در زندگی و از همه مهم تر در آزمون های تحصیلی و به خصوص در امتحان كنكور پیاده و اجرا كنید. به سرعت در خواهید یافت كه مشكل اصلی ناتوانی تحصیلی افراد در وجود خود آنهاست و آنچه در حال حاضر تحت عنوان مطالب درسی در اختیار نسل بشر قرارمیگیرد و یادگیری آنها به ظاهر مشكل است، بسیار كمتر از حد توانایی یادگیری كندذهن ترین انسان روی زمین است.
اگر شما طراح سوال بودید!
آیا تا به حال به این موضوع فكر كرده اید كه اگر شما طراح سوالات كنكور بودید، سوالات را چگونه طراحیمیكردید!؟ آیامیدانید كه طراحان سوالات آزمون های سراسری و همگانی برای اینكه امكان ورود و امتیاز گیری شانسی را به حداقل برسانند ، مجبورند از یك سری قوانین و قواعد ثابت و مشخص تبعیت كنند و حق ندارند هر جور دلشان خواست سوال طرح كنند و هر جور دلشان خواست سوالات را بین گزینه های الف و ب و ج و د توزیع كنند؟ بدیهی است كه اگر شما این قوانین را بدانید به پنجره و دیدگاه طراح سوال نزدیك ترمیشوید و بهترمیتوانید حركات و حقه های او را حدس بزنید و از این طریق گزینه های درست و نادرست را از یكدیگر تشخیص دهید. بیائید با هم این قوانین و قواعد اجباری را مرور كنیم:
قاعده اول :طراحان سوالات كنكور های همگانی ملزممیباشند كه پاسخ ها را به طور یكسان بین گزینه های الف و ب وج ود توزیع كنند و حق ندارند سنگینی پاسخ ها را روی یك گزینه خاص بیاندازند و یا سنگینی را از یك گزینه خاص بیش از حد دور كنند.
فرض كنید در امتحان كنكور یكصد سوال وجود دارد . بدیهی است كه جواب این سوالات باید بین چهار گزینه الف و ب و ج و د توزیع شود. با توجه به اینكه به ازای هر سه پاسخ نادرست یكی از پاسخ های درست حذفمیشود ، پس طراح سوال حق ندارد روی یكی از گزینه ها مثلا ( گزینه ج) بیشتر تمركز كند و جوابهای بیشتری را روی گزینه ج قرار دهد. چرا كه اگر چنین كند. یكی از داوطلبان زیركمیتواند با درك سریع این موضوع از روی تصویر گرافیكی پاسخنامه فورا كلید را كشف كند و با علامت زدن همه جوابهای ج بدون اینكه جواب را بداند امتیاز بگیرد!
طراح سوال مجبور است برای خلاصی از دردسرهای بعدی جواب صد سوال كنكور را بین گزینه های الف و ب و ج ود به تساوی تقسیم كند. برای اینكه این حقیقت را شخصا كشف كنید، كافی است پاسخنامه سوالات كنكورهای چند سال اخیر را مورد بررسی قرار دهید و در هر پاسخنامه تعداد گزینه های الف را بشمارید و این عدد را به كل تعداد سوالات تقسیم كنید . به عددی حدود 25 درصد دست خواهید یافت.عین همین واقعیت برای گزینه های ب و ج ود نیز صادقمیباشد. به عبارتی اگر یك داوطلب همینطور الله بختكی تمام گزینه های الف كنكور را بزند. نهایتا موفقمیشود 25 درصد نمره را بیاورد اما در عین حال 75 درصد جوابها را غلطمیزند كه چون به ازای هر سه جواب غلط یك جواب درست صفرمیشود پس نهایتا امتیاز این فرد چیزی در حدود صفر خواهد بود.
حال بیائید از منظری دیگر به این قاعده نگاه كنیم: حالت ایده آلی را در نظر بگیرید كه داوطلب به دلیل تسلط علمی موفق شده است 75 سوال را جواب دهد و بعد در كمال تعجب دریافته است كه جواب این 75 سوال همگی بین گزینه هایالف و ب و ج بوده است. به نظر شما او اگر فرصت و دانش كافی برای جوابدهی به بقیه سوالات را نداشته باشد،و تنها ده دقیقه به پایان وقت آزمون باقی مانده باشد ، آیا بهتر نیست كه بقیه سوالات را از ترس نمره منفی همینطوری به حال خود رها نكند؟! و هر چه گزینه "د" است را علامت بزند؟!
فراموش نكنید كه طبق قاعده حفظ تعادل گزینه ها و نكشاندن مركز ثقل جوابها روی یك گزینه خاص ، طراح سوال مجبور است 25 درصد پاسخ ها را هم از بین گزینه های "د" انتخاب كند و چون تا این لحظه گزینههای "د" انتخاب نشده اند پس به احتمال بالای 90 درصد انتخاب گزینه های "د"میتواند امتیاز بسیار زیادی برای شخص به همراه داشته باشد. در حالت ایده آل این امتیاز 25 است .
تعدادی از تكنیك هایی كه در رساندن شما به گزینه درست میتواند بسیار كمك كند در زیر آمده است:
شك بین دو گزینه:
اگر در تستی بین دو گزینه شك كردید، حتما از خیر آن تست نگذرید. حنی اگر با روش مهندسی معكوس مبتنی بر توزیع نرمال هم نتوانستید از روی پاسخ های طرفین گزینه درست را حدس بزنید، بازهم از خیر تست های دو گزینه تردیدی به راحتی نگذرید. دلیل آن هم بسیار راحت است:"احتمال درست بودن یكی از گزینه ها بر اساس احتمالات 50 درصد است." فرض كنید در كل سوالات كنكور ، 20 سوال دارای چنین حالتی باشد. دو داوطلب را در نظر بگیرید. داوطلب اول به هیچ كدام از این 20 تست پاسخ نمی دهد، در نتیجه نمره او برای این 20 سوال صفر درصد خواهد بود.
فرد دوم ، اما به همه این سوالات با شك و تردید جوابمیدهد. بر طبق قانون احتمالات از این 20 تست ، ده تا درست و ده تا غلط خواهند بود. پس نمره داوطلب با فرض سه امتیاز منفی مساوی یك امتیاز مثبت برابر است با: درصد 33=3*20: 10-(3*10). یعنی نمره فرد برای این 20 تست ، 33 درصد خواهد بود و این در مقایسه با نمره فرد اول ، یعنی صفردرصد، نمره بالا و سرنوشت سازی است.
هماهنگی جواب سوال با خود سوال از لحاظ دستوری:
پاسخ هایی كه از نظر قواعد دستوری ، باسوال هماهنگی ندارند، غالبا(به احتمال 90 درصد) غلط هستند. مثلا صورت مساله به صورت جای خالی است و از شما خواستهمیشود ، جاهای خالی را با جواب درست پركنید و یكی از گزینه ها اصلا مناسب آن جای خالی نیست.چرا كه از لحاظ گرامری جایش آنجا نیست.
وجود دو گزینه متناقض در یك تست:
اگر در تستی دو گزینه كاملا متناقض وجود داشته باشند، به احتمال 80 درصد جواب یكی از این دو گزینه است. و نیازی نیست كه روی دو گزینه دیگر وقت بگذارید.
وجود دو گزینه مشابه در یك تست:
اگر دو گزینه یك تست كاملا مشابه هم باشند، و یا هر دو یك معنا را برسانند، به احتمال 100 درصد هیچ كدام جواب تست نخواهند بود.چرا كه یك تست، یك جو.اب بیشتر ندارد.
حساس بودن به خطای چشمی هنگام مطالعه گزینه ها: 2
و 3 در فارسی خیلی به هم شبیه هستند. بسیاری از طراحان سعیمیكنند با تزریق پاسخ های شبیه از لحاظ شكل ظاهر كاری كنند تا داوطلب عجول گول بخورد و جواب صحیح را نبیند. به جملات و فعل های منفی و مثبت و علائم و شكل اعداد خوب دقت كنید. به احتمال 70 درصد گزینه درست معمولا در لابلای جوابهای از لحاظ شكلی شبیه هم میباشند.
تست های جستجو كردنی:
در این تست ها لازمه یافتن جواب این است كه هر 4 گزینه را جستجو كرده و جو اب صحیح را پیدا كنیم. در چنین تست هایی سعی كنید كه برای جستجو همیشه از گزینه ج و د شروع كنید چرا كه معمولا یكی از این دو گزینه صحیحمیباشد. همچنین مواظب باشید كه انتخاب گزینه الف به عنوان جواب درست باید با وسواس و احتیاط زیاد و بعد از اینكه مطمئن شدید گزینه های ب و ج و د درست نیستند صورت گیرد. همچنین سعی كنید كه از گزینه های طولانی فرار نكنید. گزینه ای كه بررسی آن به ظاهر مشكل تر است خیلی اوقات در تست های جستجو كردنی همان گزینه جواب است.
عدم نیاز به دانستن همه مطالب یك تست:
برای پاسخ دادن به بعضی از تست ها ، نیاز به دانستن همه مطالب مورد نظر طراح نیست. و فقط با دانستن بخشی از تستمیتوانید گزینه های نادرست را از درست جدا و خود را به جواب صحیح برسانید.
عدم نیاز به حل طولانی:
معمولا سوالات كنكور در دروس فیزیك و شیمی و ریاضی كه به صورت مسالهمیباشند، راه حل های طولانی ندارندو عمدتا یك یا دو نكته خاص مورد نظر طراحمیباشند. بنابراین هنگام حل این تست ها اگر دیدید كه به محاسبات طولانی و استفاده از فرمولهای زیاد نیاز است، بلافاصله بفهمید كه ازنكته مورد نظر طراح دور افتاده اید و یا در جایی اشتباه كرده اید.
عدم احاله جواب به بعد:
وقتی روی یك تست انرژی گذاشتید و برای یافتن جواب فكر كردید و نهایتا به دو گزینه تردیدی رسیدید . با خود نگوئید كه بعدا اگر به سراغ آن بیائید شاید راه بهتری به ذهنتان برسد. بلافاصله جواب را همان موقع انتخاب كرده و به احساس اولیه خود در مورد جواب عمل كنید. رد شدن از تست و بازگشت دوباره مستلزم صرف وقت اضافی و بررسی دوباره تست است،بدون اینكه اطلاعات اضافه تری به شما بدهد و یا شك شما را برطرف سازد.
قیدهای تاكید و نفی بیانگر جواب غلط اند:
گزینه هایی كه دارای لغاتی مانند همیشه ، هرگز ، حتما و از این قبیل هستند، اصولا صحیح نمی باشند. در حالی كه گزینه هایی دارای كلماتی مانند ممكن است ، احتمالا و مانند اینها ، معمولا صحیحمیباشند.
تست جواب های محاسباتی :
بعضی اوقات از شما خواستهمیشود درستی یك جواب را در چهار فرمول داده شده چك كنید. به جای حل كامل محاسبه جواب كافی است ، جواب داده شده را در فرمول قرار داده و ببینید آیا تساوی داده شده برقرارمیشود یا خیر. در این موارد بهتر است ابتدا با گزینه های ج و د شروع كنید.
چند توصیه:
تغییر فضای فكری هنگام قفل كردن روی چند تست پیاپی: اگر هنگام حل چند تست پیاپی چیزی به ذهنتان نرسید. سریعا متوقف شوید و با تنفس عمیق و تمرینات تن آرامی و در صورت امكان خوردن كیك و بیسكویت و كشمش و تنقلات دقیقه ای استراحت سعی كنید. به مغز خود اكسیژن و به بدن خود قند كافی برسانید.
اولویت بندی دروس اختصاصی:
بعد از اینكه تمام سوالات ساده همه درس ها را جواب دادید و مطمئن شدید كه دیگر سوال ساده ای برای جواب دادن وجود ندارد و قبل از اینكه به سراغ روش مهندسی معكوس بروید. مدت مشخصی را بسته به زمان باقیمانده (مثلا نیم ساعت) را برای درسهای با ضریب بالاتر (درس های ضریب 4 كنار بگذارید ) و سعی كنید سوالات بیشتری از آن درس ها را تا حد امكان جواب دهید.
درس های با انحراف معیار منفی بالا:
درس هایی كه خیلی ها از آنها بیزارند و اصلا در كنكور به آنها اعتنایی نمی كنند.میتوانند برای شما الهه شانس باشند. مثلا در رشته انسانی داوطلبان از تست های ریاضی بیزارند. در رشته تجربی درس های ریاضی و فیزیك كمتر طرفدار دارد. در رشته ریاضی نیز درس شیمی دچار نفرت شده است. حال آنكه ارزش واقعی یك تست از یك درس مشخص بعد از كنكور مشخصمیشود. یعنی زمانی كه معلوم شود چند نفر به این درس پاسخگو بوده اند. به عبارتی امتیاز سوالات درسی كه عده كمی به آن پاسخ صحیح داده اند، مانند ریاضی در رشته تجربی و یا شیمی در رشته ریاضی و فیزیك به مراتب ارزش بالاتری از سوالات درسی دارد كه عده زیادی به آن پاسخمیگویند و اینكه بگوییم در رشته تجربی فیزیك ضریب 2 دارد و ریاضیات هم ضریب 2، پس ارزش تستی این دو درس با هم برابر است كاملا غلط میباشد.
