شرح بیماری
برفك عبارت است از یك عفونت قارچی شایع دهان . بیشتر، نوزادان و شیرخواران را مبتلا می كند ولی سایر كودكان و بزرگسالان نیز مبتلا می شوند.
علایم شایع
لكه هایی (پلاكهایی ) با مشخصات زیر در دهان ظاهر می شوند:
لكه ها سفید تا زرد متمایل به كرم و اندكی برجسته هستند. شبیه شیر دلمه بسته هستند ولی پاك نمی شوند. لكه ها دردناك نیستند مگر این كه برداشته شوند. در این صورت زخمهای كوچك و دردناكی بر جای می گذارند. دهان خشك است .
علل
قارچی به نام "كاندیدا آلبیكنس"، معمولاً به تعداد كم در دهان وجود دارد ولی عوامل خاصی ممكن است باعث تكثیر بیش از حد آن شوند:
درمان با آنتی بیوتیكها: ممكن است تعادل طبیعی ارگانیسمها را در دهان برهم زند و باعث ایجاد برفك گردد.
زایمان : نوزادان ممكن است عفونت را در حین عبور از مجرای زایمان كسب كنند به خصوص اگر مادر دچار عفونت مهبل با یك مخمر باشد. برفك ظرف چند ساعت تا 7 روز پس از تولد ظاهر می شود.
سالخوردگی : افراد مسن تر به خاطر مقاومت طبیعی كمتر دچار برفك می گردند.
عوامل تشدید كننده بیماری
تغذیه نامناسب
بیماری كه باعث كاهش مقاومت شده باشد.
ایدز (برفك در بزرگسالان ، جزیی از معیارهای تشخیصی ایدز به شمار می رود).
دیابت شیرین
التهاب ناشی از دندانهای مصنوعی
مصرف مزمن استروییدها (خوراكی یا استنشاق )
عواقب مورد انتظار
درمان معمولاً ظرف 3 روز این عفونت را پاك می كند. خطرناك یا جدی نیست ولی تمایل به عود دارد.
پیشگیری
بهداشت خوب دهان ، اجتناب از آنتی بیوتیكهای غیرضروری
عوارض احتمالی
می تواند به مهبل ، پوست ، حنجره ، لوله گوارش یا دستگاه تنفسی گسترش یابد.
درمان
اصول كلی
آزمونهای تشخیصی می توانند شامل خراش دادن پلاك و بررسی ماده در زیرمیكروسكوپ باشند. هدف از درمان بهبود بیماری زمینه ای مساعدكننده بیمار به عفونت و تسكین علایم برفك است . در صورت ابتلای یك شیرخوار به این عفونت ، هر چیزی را كه ممكن است در دهان بچه قرار بگیرد، استریل كنید.
داروها
محلول پراكسید هیدروژن برای شستشوی دهان ، ناراحتی را تسكین خواهد داد.
ممكن است از داروی كلوتریمازول كه در دهان حل می شود، 5بار در روز و به مدت 14 روز استفاده شود.
ضایعات كودكان كم سن را می توان به دقت با یك وسیله نخی آغشته به سوسپانسیون نیستاتین برداشت .
كرمهای ضد كاندیدیا كه در زیر دندانهای مصنوعی یا در گوشه های دهان به كار می روند، گاهی اثربخش هستند.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری محدودیتی وجود ندارد.
رژیم غذایی
در شیرخواران تغییری لازم نیست . سایر كودكان و بزرگسالان باید مایعات كافی همراه با شیر، ژلاتین مایع ، بستنی ، فرنی ، آب، چای یا سایر نوشیدنیها و غذاهایی را مصرف كنند كه به راحتی قابل بلع هستند. در صورت دردناك بودن لكه ها، برای نوشیدن از نی استفاده كنید.
درچه شرایطی باید به پزشك مراجعه كرد؟
اگر علایم كم آبی (چشمهای گود رفته ، الاستیسیته كم پوست و خستگی ) در یك كودك ظاهر شوند.
ایجاد تب ، ظاهر شدن ضایعات در پوست یا مهبل
اگر علایم عفونت باكتریایی ثانویه (درد، قرمزی ، حساسیت به لمس ، تورم ، گاهی تب ) در دهان ظاهر شوند.