تبیان، دستیار زندگی

منجمان عکس هایی محو از دو ابرنواختر را که کهن ترین و دورافتاده ترین ابرنواخترهای کشف شده تا امروز هستند منتشر کرده اند.

وقتی سوخت اتمی ستارگان عظیم عملا به اتمام رسید منفجر می شوند که به آن ابرنواختر می گویند. این تحول باعث پراکنده شدن بخش اعظم مواد موجود در ستاره در فضا می شود.

دانشمندان در نشریه علمی "نیچر" توضیح داده اند که چگونه تصاویر این ستارگان منفجر شده را از طریق رصد یک کهکشان در دوره ای پنج ساله به دست آورده اند.

این دو ابرنواختر که 11 میلیارد سال قبل روی داده اند دورافتاده ترین ابرنواخترهایی هستند که تاکنون کشف می شوند.

مارک سالیوان منجم دانشگاه آکسفورد در بریتانیا یکی از نویسندگان مقاله در نیچر است. وی توضیح داد که این ستارگان حدود دو و نیم میلیارد سال بعد از "انفجار بزرگ" (Big Bang) منفجر شدند.

به گفته وی عمر کیهان هم اکنون 13 و نیم میلیارد سال است.

تیم محققان داده های خود را با استفاده از تلسکوپ کانادا-فرانسه-هاوائی در کوه مونا در جزایر هاوائی تهیه کرد.

نور محو رسیده از این انفجارهای عظیم برای چندین ماه قابل رؤیت بود، بنابراین دانشمندان توانستند نور آن را از نور کهکشانی که در آن قرار داشتند منفک کنند.

دکتر سالیوان توضیح داد: "ما دنبال چیزهایی می گشتیم که امسال آنجا هست اما سال بعد ناپدید شده."

وی افزود: "عکسی از یک کهکشان را می بینید که ابرنواختری در آن روی داده. وقتی داده های دو سال را از هم کم می کنید، کهکشان ناپدید می شود، زیرا تغییری نسبت به سال اول نکرده. بنابراین تنها آنچیزهایی که تغییر کرده به جا می ماند؛ که در این مورد ابرنواختر است."

دکتر سالیوان گفت که این تکنیک تازه امکانات هیجان انگیزی برای پژوهش های آینده ایجاد می کند.

وی گفت: "ما نشان داده ایم که این راه یافتن دورافتاده ترین انفجارهای کیهانی است."

ابرنواخترهای کهن می توانند سرنخ های مهمی درباره تولد کیهان به دست دهند.

جف کوک از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در ارواین که در این مطالعه شرکت داشت گفت: "عناصری مانند آهن، کلسیم و نیکل در این ستارگان عظیم تولید می شوند."

"این ستارگان در جریان انفجار پایان عمر، این مواد را به فضا می فرستند و محیط را "آلوده" می کنند. این مواد سپس سرد شده که می تواند باعث ایجاد ستارگان بازیافتی شود؛ به علاوه دیسک مواد دور آنها نیز می تواند به تشکیل سیارات منجر می شود."

دکتر کوک گفت که این اکتشافات تازه به منجمان کمک خواهد کرد درک کنند که این فرآیند دقیقا چگونه کار می کند.

"به علاوه شیوه تازه ای که اینجا استفاده کرده ایم به ما امکان می دهد تا 12 و نیم میلیارد سال قبل را ببینیم تا شاهد برخی از اولین ستارگانی که وجود داشتند باشیم."