مستقیم تا مریخ (2)

(در مطلب پیشین به کلیاتی درباره سفر انسان به مریخ پرداختیم. در این نوشته به چگونگی تولد طرح «مستقیم تا مریخ» که ایده ای برای سفر انسان به مریخ است خواهیم پرداخت.)

چطور به مریخ می رویم؟

در سایه وجود زابرین و ناسا، کاوشگران امیدوار میان سیاره ای می توانند از میان منویی از انتخاب ها برای پرواز های بشر به مریخ یکی را انتخاب کنند.

داستان های علمی _ تخیلی پر است از فضاپیماهای عظیمی که به سادگی رفتن به فروشگاه برای خرید یک بطری شیر، از این سیاره به آن سیاره می روند اما در پروازهای واقعی میان سیاره ای چنین نیست.

سفر به مریخ شامل سه مرحله است: نخست باید خودتان و فضاپیمایتان را از گرانش زمین رها کنید. دوم باید در مسیری به سوی مریخ شتاب بگیرید. سوم به خوبی در گرانش مریخ فرود بیایید و به سلامت بر سطح آن بنشینید. البته به این آسانی که به نظر می رسد هم نیست!

سوخت پیشران موشک مساله مهم است. باید به حد کافی سوخت داشته باشید که شما را از زمین بلند کند تا مریخ ببرد و باز گرداند. وزن سوخت پیشران همیشه بسیار بیشتر از بار است. در حقیقت بهتر است فضاپیماهای میان سیاره ای را همچون مخازن بزرگ سوخت در نظر بگیریم که محوظه کوچک بار به جلوی آن متصل است. سفر به مریخ و طی صدها میلیون کیلومتر راه به ذخیره سوخت عظیمی احتیاج دارد.

راه حل این مساله دشوار استفاده از «استراتژی تقسیم ماموریت» است. به این ترتیب که باید برنامه در دو مرحله مجزا انجام شود تا برنامه ریزی مناسب برای این امر خطیر بهتر ممکن شود. ریشه این رویکرد در سخنرانی رئیس جمهور وقت ایالات متحده جرج بوش پدر، در سال 1989 / 1368 بر پله های موزه ملی هوافضا در واشنگتن است.

در 29 تیر آن سال، در بیستمین سفر سالگرد آپولو 11 به ماه، بوش از ابتکار عمل خود در کاوش های فضایی صحبت کرد. این ابتکار عمل شامل ساخت ایستگاه فضایی، بازگشت به ماه و روزی رفتن به مریخ بود.

ناسا طرح «بررسی 90 روزه» را آغاز کرد تا به تصورات بوش رنگی از واقعیت بدهد. در بخش مریخ طراحی معمارانه فضاپیمایی «همه چیزدار» و پر از جزئیات بررسی شد. فضانوردان، فضاپیمایی عظیم را در ایستگاه فضایی سر هم می کنند. وقتی به مریخ برسند فضاپیما به دو فضاپیما تقسیم می شود. یکی «خودروی برگشت» که سرانجام فضانوردان را به خانه می برد و دیگری «خودروی گشت» که فضانوردان را بر سطح فرود می آورد و در پایان ماموریت آنها را به مدار باز می گردانند.

«مستقیم تا مریخ» متولد می شود.

هزینه ابتکار عمل بوش 500 میلیارد دلار تخمین زده شد اما تا سال 1369/1990 این طرح او تقریبا رد شد. اما این داستان پیشرفت بسیاری کرد. همین موضوع زابرین را، که در آن زمان در موسسه علوم فضانوردی مارتین ماریتا مشغول به کار بود، ترغیب کرد که برنامه «مستقیم تا مریخ» را طراحی کند.

زابرین نگران بود که شوک ملی ناشی از هزینه های تخمینی برای ابتکار عمل پیشنهادی بوش مانع کاوش های آینده بشر در مریخ شود. او برنامه «مستقیم تا مریخ» را با همکاری یکی از همکارانش در موسسه مارتین ماریتا، به نام دیوید بیکر، طراحی کرد. واضح بود که به برنامه ای سریع تر و ارزان تر نیاز بود یا به کل طرح از دست می رفت.

«مستقیم تا مریخ» نسبت به آن طرح ابتدایی همه چیزدار اساسا تغییر کرده بود. نخست، خودرویی فقط باری سوار بر موشکی قابل مقایسه با ساترن 5 عصر آپولوها به فضا می رود. این فضاپیما شامل یک خودرو بازگشت به زمین است که سرانجام فضانوردان را به خانه بازمی گرداند.

در ادامه به توضیح بیشتر این طرح می پردازیم و  پاسخ ناسا به «مستقیم تا مریخ» را مورد بررسی قرار می دهیم.

ادامه دارد ...

مترجم:

شادی حامدی آزاد

به نقل از:

مجله نجوم شماره 189

تنظیم برای تبیان:

م.ح.اربابی فر