تبیان، دستیار زندگی

سلام بر دوستداران نجوم.

با توجه به معرفی شدن کتاب "نجوم به زبان ساده" برای شروع فعالیت در نجوم من این کتاب رو خریدم و در حال مطالعه اون هستم.

در این تاپیک به صورت کاملا خلاصه مطالب کتاب رو درج می کنم و از سایر دوستان حاضر درخواست می کنم که اشکالاتم رو هم که می نویسم رفع کنند. بازم ممنون

سلام دوستان همراه

12-2 حرکت ظاهری روزانه ستارگان

همه می دونیم خورشید هر روز به ظاهر از شرق طلوع و با گذراندن قوسی در آسمون در غرب غروب.

بقیه ستارگان هم به علت چرخیدن زمین به دور خود "به ظاهر" چنین حرکتی دارن که بهش می گیم "حرکت ظاهری روزانه".

یعنی اگه بشینید ستاره ها رو در یه شب نیگا کنید می فهمید که اونا هم جابجا میشن ولی بازم تاکید می کنم "به ظاهر". اگر دوران ستاره ها رو با یه ساعت دقیق چک کیند متوجه می شید که دوران ظاهری اونا 23 ساعت و 56 دقیقه و 4 ثانیه و (9 صدم ثانیه) طول میکشه. یعنی اگر یه ستاره رو در افق در نظر بگیرید که امشب مثلا ساعت 8 شب در افق ظاهر بشه این زمان بعد یعنی فرداشب ساعت 7 و 56 دقیقه و حدود 4 ثانیه دقیقا همونجای دیشب دیده میشه. و اختلاف این دوران میشه حدود 3 دقیقه و 56 ثانیه. البته حتما متوجه هستید که بخشی از این دوران در طول روزه و نور خورشید مانع دیدن اونه.

13-2 حرکت باز هم ظاهری! سالانه ستارگان

اگر اون اختلاف دوران روزانه رو با 24 ساعت در نظر بگیرید همون ستاره کذایی که مثال زدم در ساعت 8 شب بعد کمی بالاتر از افق و شبهای بعد نیز بیشتر و در یک ماه ارتفاع قابل ملاحظه ای از افق می گیره. درسته؟

اگر این حرکت رو در سه ماه چک کنید خواهید دید که حدود یک ربع آسمون مکان ستاره نسبت به روز اول جابجا شده.

و در طی یک سال دوران کاملی رو انجام خواهد داد که به اون حرکت سالانه ظاهری ستارگان میگیم. علتش هم "حرکت زمین به دور خورشید" هست.

یه خورده درکش مشکله ولی من فکر می کنم فهمیدم!!! دوستان اگر برا درک بهتر عکسی، داستانی، مثالی، نموداری، چیزی دارن رو کنن که دارم گیج میشم.

منتظر ادامه مطالب باشید.

سلام همراهان... کسی کمکی نکرد!!!

یه نکته از بحث قبل: در مدتی برابر یه سال یعنی 365 و یک چهارم روز، دب اکبر مثلا 366 و یک چهارم بار گردش ظاهری را انجام میده و که 365 و یک چهارم دورش بر اثر حرکت زمین به دور محور خودشه و یه بار هم به علت حرکت زمین به دور خورشید.

قسمت دوم: ستارگان دور قطبی

14-2 مقدمه

در هر عرض جغرافیایی برخی ستاره ها طلوع و غروب می کنن. برخی هم که ستارگان دور قطبی نامیده میشن همیشه بالای آسمونن و اونا رو در هر شب سال میشه دید. تعداد و این ستاره ها و اینکه کدوم ستاره ها در هرشب قابل مشاهده اند بستگی به عرض جغرافیایی داره. ستارگان دور قطبی حتی در روز هم اگر نور خورشید مزاحم!!!! نبود قابل مشاهده بودند.

15-2 عرض جغرافیایی و ستارگان دور قطبی

در عرض جغرافیایی 20 درجه شمال ستاره ها دب اکبر درو قطبی نیستن یعنی درهر شب قابل مشاهده نیستند ولی در عرض 40 درجه شمالی دب اکبر هر شب پیداست و درو قطبی به شمار میره.

16-2 صورتهای فلکی دور قطبی

در عرض جغرافیایی 40 درجه شمالی 5 صورت فلکی دور قطبی هستن که اونا عبارتند از دو تاخرسها(دب اکبر و دب اصغر)، ذات الکرسی یا همون زن کفئوس!، تنین یا اژدها و قیفاووس که همون کفئوس یا شوهر ذات الکرسی به حساب میاد!!! پس شدد دب اکبر و دب اصغر، ذات الکرسی، اژدها و قیفاووس!

در ادامه با این صور فلکی و ستاره ای اونا بیشتر اشنا میشیم. با ما همراه باشید.

ممنون مدمن جان. راجع به تیکه اول مطلبت یه خورده پیچیده هست اما کم. منم فهمیدم اما اگه کسی مثل آقای مهدوی شکلی توضیحی چیزی دارن بزارن واسه فهم بهتر.
راجع به تیکه بعدی هم ممنون و می خواستم یه تعریفی که قبلا شنیده بودم از ستارگان دور قطبی و با استفاده از مطالب شما هم میشه فهمید رو بگم: به ستارگانی که طلوع و غروب ندارن میگن ستارگان دور قطبی که به دید و محل ناظر ه بستگی داره.

درسته. یاسی جان... ممنون از تعریفت که به فهم مطلب بیشتر کمک میکنه....با ما همراه باشید.

خواهش مدمن جان
همراهیم باهات

سلام و ادامه

17-2 دب اصغر

معروفترین و پرنورترین ستاره این صورت فلکی جدی هستش با تلفظ joday.

تشخیصش ساده است. دو ستاره دبه و مراق یعنه لبه آبریز دب اکبر که به "قراولان" معروفند رو در نظر بگیرید. امتداد خط واصل این دو ستاره از جدی میگذره فاصله اش هم شش برابر فاصله دبه تا مراقه.نام دیگر جدی، ستاره قطبی یا آلفا دب اصغر است. در مورد نامیدن ستاره ها به زودی بحث می کنیم.

18-2 ستارگان دب اصغر

بعد از جدی پر نورترین ستاره این صورت فلکی "انور فرقدان" یا بتا-دب اصغر هستش که در عربی بهش کوکب هم میگن. قدر اون 2/2 است. پنج ستاره دیگر این صورت فلکی جلوه کمتری دارن و 4 تاشون از قدر 4 هم کمسوترن.

وسعت این صورت فلکی حدود 20 درجه یا چهار برابر فاصله قراولانه."هرکی این فاصله و درجه رو نفهمیده معلومه که با ما همراه نیست. همین تاپیک رو مرور کنید تا بفهمید درجه و فاصله یعنی چه.

19-2افسانه ها

دب اصغر یا بنات النعش صغری یا هفت اورنگ کهین نیز مث دب اکبر وجه تسمیه چندان مناسبی نداره.

بنابرافسانه ای از بومیان آمریکا، گروهی شکارچی در جنگل گم شدن و با اجابت دعاشون دختر کوچکی که مثلا "روح جدی" هست اونا رو به خونه شون راهنمایی کرده. شکارچیها پس از مرگ در آسمون قرار گرفتن تا برا همیشه پهلوش بمونن!!!

20-2 جدی و جهت یابی

ستاره جدی در موراد زیر مورد استفاده قرار میگیره:

1- تعیین شمال بر افق

2- تعیین عرض جغرافیایی ناظر

شمال جغرافیایی با آوردن خطی عمود از جدی بر افق پیدا میشه.

عرض جغرافیایی هم با به این صورت تععیین میشه که ارتفاع جدی در هر نقطه برابره با عرض جغرافیایی اون منطقه البته در نیمکره شمالی.

یعنی اگر ارتفاع جدی برای یه ناظر 40 درجه باشه عرض جغراقفیایی منطقه ناظر هم 40 درجه شمالی میشه.

ارتفاع هم زاویه بین افق ناظر و ستاره در امتداد یک دایره قایم است. یعنی همون زاویه ای که خط واصل چشم ناظر تا جدی و خط واصل چشم ناظر تا شمال روی افق باهم میسازن. متوجه شدید؟ اگر نشدید دست به دامان دوستان عزیز میشیم که به ما بی مهری می کنن و در درک این مطالب با عکسی چیزی کمک نمی کنن!!!

"هل من ناصر ینصرنی؟"

مدمن جان یک چند روزی صبر کنی من در کل درخدمت شمام.

سلام مدمن جان. تقریبا همشو فهمیدم بغیر این تیکه. دایره قایم یعنی چی؟

و اینکه ارتفاع، هم زاویه ..... بوده یا ارتفاعِ هم زاویه.....؟

جملت نامفهومه واسه من.

سلام یاسی جان. آره انگار اشتباه شده. ارتفاع، همون زاویه بین افق دید ناظر و ستاره مورد نظر میشه.یعنی اون ستاره با افق از دید شما چه زاویه ای میسازه. نفهمیدید بازم ساده ترش می کنم.

اینکه فهمیدم. یعنی زاویه بین خط چشم تا افق و خط چشم تا ستاره رو میگن ارتفاع. درسته؟
من اون دایره قایم رو نفهمیدم این لغت یعنی چی؟