و شب خیزی میفرمود:
زمستانها سه ساعت، تابستانها یك ساعت و نیم. و میفرمودند: كه من در سجده ذكر یونسیه – یعنی در مداومت آن كه شبانه روزی ترك نشود، هر چه زیادتر توانست كردن اثرش زیادتر، اقل اقل آن چهارصد مرتبه است – خیلی اثرها دیدهام خودم هم تجربه كردهام چند نفر هم مدعی تجربهاند.
یكی هم قرآن كه خوانده می شود به قصد هدیه حضرت ختمی مرتبت – صلی الله علیه و آله – خوانده شود.
و اما فكر برای مبتدی میفرمودند: در مرگ فكر بكن تا آن وقتی كه از حالش میفهمیدند كه از مداومت این مراتب گیج شده فی الجمله استعدادی پیدا كرده آن وقت به عالم خیالش ملتفت میكردند یا آنكه خود ملتفت میشد چند روزی همه روز و شب فكر در این میكند كه بفهمد كه هر چه خیال میكند و میبیند خودش است و از خودش خارج نیست. اگر این را ملكه میكرد خودش را در عالم مثال میدید یعنی حقیقت عالم مثالش را می فهمید و این معنی را ملكه میكرد. آن وقت میفرمودند كه باید فكر را تغییر داد و همه صورتها و موهومات را محو كرد و فكر در عدم كرد، و اگر انسان این را ملكه نماید لابدّ تجلی سلطان معرفت خواهد شد. یعنی تجلی حقیقت خود را به نورانیت و بیصورت و حدّ با كمال بهاء فائز آید، و اگر در حال جذبه ببیند بهتر است بعد از آن كه راه ترقیات عوالم عالیه را پیدا كرد هر قدر سیر بكند اثرش را حاضر خواهد یافت.
به جهت ترتیب این عوالم كه باید انسان از این عوالم طبیعت، اول ترقی به عالم مثال نماید، بعد به عالم ارواح و انوار حقیقیه البته براهین علمیه را خودتان احضر هستید. عجب است كه تصریحی به این مراتب در سجده دعای شب نیمه شعبان كه اوان وصول مراسله است شده است كه میفرماید: «سجد لك سوادی و خیالی و بیاضی» اصل معرفت آن وقت است كه هر سه فانی بشود كه حقیقت سجده عبارت از فناء است كه عند الفناء عن النفس بمراتبها یحصل البقاء بالله – رزقنا الله و جمیع اخواننا بمحمد و آله الطاهرین.
باری بنده فی الجمله از عوالم دعا گویی اخوان الحمدلله بی بهره نیستم و دعای وجود شریف و جمعی از اخوان را برای خود ورد شبانه قرار دادهام....
حدّ تكمیل فكر عالم مثال كه بعد از آن وقت محو صورت است آن است كه یا باید خود به خود ملتفت شده عیناًً حقیقت مطلب را ببیند، یا آن قدر فكر بكند كه از علمیّت گذشته عیان بشود آن وقت محو موهومات كرده و در عدم فكر بكند تا از طرف حقیقتِ خودش، تجلی بكند.
پینوشتها:
1. شیخ مناجاتیان، ص 31. [ آینه دانشوران، ص 141، 142].
2. جامع الدرر، ج2، ص 228. [شیخ مناجاتیان، ص36].
3. آل عمران، پنج آیه آخر.
4 . آثار الحجّه، ج1، ص 26؛ در آسمان معرفت، ص 122؛ شیخ مناجاتیان، ص 123.
منبع :تعامل نیوز