شوینده ای که دوست ما و زمین است

تبیان: سلام. خیلی خوش آمدید به هشتمین جشنواره پروژه های دانش آموزی تبیان. لطف كنید و خودتان را معرفی كنید:

سلام. حانیه کمیجانی هستم به همراه دوستان عزیزم صبا نظری، ملیكا همتیان، آذین بختیاری و یاسمین فهیم منش از مدرسه شایستگان منطقه چهار، به راهنمایی دبیر محترم سرکار خانم جابری در این جشنواره شركت كرده ایم.

تبیان: عنوان كاری كه انجام دادید و در این جشنواره شركت كرده اید چیست؟

كار ما ساخت مایع ظرفشویی با استفاده از خواص شویندگی مواد طبیعی می باشد.

در ایام قدیم ماده صنعتی برای شستشو وجود نداشت. برای شستشو همواره از مواد طبیعی بهره می بردند. با این کار هم از محیط زیست محافظت می شد و هم از آسیب هایی که مواد شوینده جدید ایجاد می کنند در امان بودند.

تبیان: ساختار این مایع ظرف شویی چیست؟

در این ماده شوینده از اسید سولفوریک، به عنوان پاک کننده و کف کننده استفاده شده است. نوعی باز ضعیف که به تدریج pH را بالا می برد نیز به کار رفته است. در صنعت برای بالا بردن pH از سود سوز آور که ارزان تر است استفاده می شود. ماده بعدی نمک طعام است، برای بالا بردن غلظت محلول، آب مقطر برای انحلال مواد شیمیایی، سدیم لور سولفات مثل اسید سولفوریک برای شویندگی و کف کنندگی بیشتر، اوره برای بالا بردن pH  و افزایش خاصیت خورندگی و در نهایت اسانس لیمو و رنگ خوراکی برای بو و رنگ بهتر.

تبیان: انگیزه شما برای رفتن سراغ این موضوع چه بود؟

مشکلات عمده ای که مایع های ظرف شویی موجود در بازار ایجاد می کنند اصلی ترین انگیزه ما برای فکر کردن به این موضوع بود.

ما ابتدا تک تک مایع ظرفشویی های صنعتی را آزمایش کردیم و میزان pH آن ها را اندازه گیری کردیم نتیجه این بود که مقدار بازی آن ها زیاد و نزدیک 9 و یا حتی 10 بود. کارخانجات تولید کننده مواد شوینده این کار را برای بالا بردن میزان شویندگی محصولاتشان می کنند و این در حالی است که این موضوع به ضرر مصرف کنندگان است و به پوست آسیب جدی می زند.  pH  پوست بدن حدود 6 است و با استفاده از این ماده های شوینده خاصیت بازی پوست دست، افزایش یافته و خاصیت میکروب کشی دست از بین می رود و محیط مستعد قارچ به وجود می آید.

از طرفی مایع ظرف شویی خاصیت چربی زدایی دارد بنابر این چربی پوست را هم از بین می برد و موجب خشکی، ترک و خارش دست می شود.

مطلب دیگر اینکه  این شوینده ها به محیط زیست آسیب می رسانند. از یک طرف چربی ها را در خود حل می کنند از طرف دیگر خودشان در آب حل می شوند و باعث ایجاد آلودگی آب و مرگ و میر موجودات زنده آبزی می شوند.

تبیان: راه کار شما برای جلوگیری از این مشکلات چیست؟

 در گذشته به جای استفاده از مواد شیمیایی مضر برای پاک کردن، از مواد طبیعی ساده و در دسترس استفاده می کردند. ما به دنبال مواد پاک کننده طبیعی جایگزین بودیم.

به عنوان مثال در گذشته از خاکستر برای شستشو استفاده می شد. خاکستر به دلیل داشتن فلزی که خاصیت قلیایی دارد و وقتی با آب مخلوط می شود آن خاصیت آزاد می شود و در تماس با چربی ها خاصیت صابونی آن بروز می کند، تولید الکل و صابون می کند و می تواند باعث ضد عفونی کردن و تمیز کردن شود.

جوش شیرین

بعضی مواد خاصیت لکه بری دارند مثل الکل و برخی خاصیت تمیز کنندگی دارند مثل خمیر دندان و نشاسته.

از دیگر پاک کننده های طبیعی نمک می باشد. بافت دانه های بلوری نمک، برای تمیز کردن و پاک کردن لکه مناسب است.

سرکه، نوعی ماده پاک کننده خنثی و ارزان قیمت است که به محیط زیست هم هیچ آسیبی نمی رساند، بر خلاف برخی مواد پاک کننده. البته. معمولاً از سرکه سفید برای پاک کردن استفاده می شود.

تبیان: در مورد لیمو ترش و خاصیت پاک کنندگی آن چه نوع آزمایشی انجام دادید؟

یکی از بهترین پاک کننده های طبیعی لیمو ترش است. علت تمیز کنندگی لیمو اسیدی است که در آن است و چربی را در خود حل می کند. اسید سیتریک یا جوهرلیمو یکی ازاسیدهای آلی است که در لیموترش و پرتقال وجود دارد. یکی از     روش هایی که برای تولید اسید سیتریک یا جوهرلیمو به کار می رود استفاده از قارچ آسپرژیلوس نایجر است.

اسید سیتریک در صنایع نوشابه، آبمیوه، آرایشی و بهداشتی و دارویی استفاده می گردد. اسید موجود در آب لیمو ،

لکه های زنگ زدگی و کثیفی را از بین می برد. اگر آب لیمو با نمک مخلوط شود، در تمیز کردن سطوح کثیف بسیار تاثیرگذار است.

ما خاصیت تمیز کنندگی لیمو را  روی موادی چون استیل و نقره که سال ها تمیز نشده بودند آزمودیم. وقتی لیمو ترش با آن ها برخورد کرد تمام رسوبات و گرد و غبار از بین رفتند و سطح آن ها براق شد.

نتایج به دست آمده را در ساخت این مایع ظرفشویی به کار بردیم. این محصول ما می تواند به آسانی ظروف کثیف و چرب را تمیز کند و این در حالی است که آسیبی به دست نمی زند.

تبیان: این عنوان تحقیق را چگونه انتخاب کردید؟

ما از طریق سایت تبیان این عنوان را انتخاب کردیم. ابتدا از طریق مدرسه با این سایت آشنا شدیم و با مراجعه به آن این موضوع را برای تحقیق انتخاب کردیم.

تبیان: به عنوان دانش آموز نظرتان راجع به سایت چیست؟

سایت خوب و کاملی است ولی ما دوست داریم به نظراتی که برایشان می گذاریم جواب دهند.

تبیان: تاثیر انجام تحقیق و بژوهش  بر درس و زندگی شما چگونه بوده است؟

برای همه ما خیلی خوب بود و می دانیم که در آینده برایمان خیلی مفید خواهد بود. در این کار، ما تجربه های زیادی کسب کردیم تحقیق و پژوهش را آموختیم و یاد گرفتیم و ماده شوینده مفیدی را درست کنیم.

کنجکاو تر شدیم و یاد گرفتیم از کنار هیچ چیز ساده نگذریم و همیشه در باره همه چیز از خود سوال كنیم و كنجكاو باشیم.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان. تهیه و تنظیم: سارا یعقوبیان.