تبیان، دستیار زندگی

يکشنبه 25/12/1387 - 20:7 -0 تشکر 99060

مشهدی های ذق و خراسانی های اصیل،جواب بدن؟

کیست که این واژه ها را معنی کند؟(راهنمایی یا از بابا کلانهایتان بپرسید، یا به متون کهن مراجعه کنید)توجه: نمره منفی ندارد.هر واژه 5/2 نمره دارد.

*************************************************************

پسین دینه یَک غُشدلی مقبول بِرِیِ کغذبادُم تیار کردم،مخواستم برم رو پوشت بومب حویلی، هنوز پام روی اولین زینه نگذاشته بودم.که دیدم زنگ مزنن، حسین بود، گفت بیا برم لوچمبه بازی. ( این داستان ادامه دارد.)

کمربسته‌ی فرهنگ ایران و خراسان

2 از 2

کل آیتم ها 20
برو به صفحه

قبلی

دوشنبه 3/1/1388 - 0:22 - 0 تشکر 100925

پس تنها می ماند؛ پسین، دینه، غشدلی

کمربسته‌ی فرهنگ ایران و خراسان

يکشنبه 23/1/1388 - 12:10 - 0 تشکر 105380

با سلام

اگر چه من هنوزم یک تربتی هستم ولی 20 ساله اصفهان زندگی میکنم.فکر کنم منظور از لوچمبه =الک دولک باشد.

به جای اینکه به تاریکی لعنت بفرستی شمعی بیفروز

يکشنبه 23/1/1388 - 21:56 - 0 تشکر 105504

گوشه ای ازلهجه روستای دوغ آباد مه ولات

تربت حیدریه

چند روز پیشا برات مندسن آمد به خنه ما یَرگه از همو روزی که موسا تقیا روی رف گلوار مچیدن رفته بود دِنخشا که یکجور ی سربه سرشا بِزره امروز م که مدنیس دوتا بچه سندلا سر ازتخم در آوردن آمده بود همچی که چشم ننه شا بزش اَفتی جلدی پرّی روی القر بُم نشس براتلا رفته بود رو چوچلیکا تا بره رو کوار و بچه موسا تقیار بهتر ببینه چشم تا روز بد نبینه کوار چپه رف نمدنم موجل بو یا میمیز یا افتوی که تیخ متیخ رَف رو زِمی یک کمِش هم رِخت دِ سفتقوکه پور بو از پوخ فیله ابریشم.

به جای اینکه به تاریکی لعنت بفرستی شمعی بیفروز

پنج شنبه 27/1/1388 - 21:27 - 0 تشکر 106500

sadeghi2008
عزیز درست گفتید؛لوچمبه به لهجه ی نابود شده ی مشهد؛همان الک دولک تهران است.راستی آیا در تربت حیدریه هم به الک دولک؛لوچمبه می گویند(یا می گفتند)،در ضمن خوب است؛ معنی برخی واژه های دشوار متنی را که آورده اید، بنویسید.خیلی ممنون.

کمربسته‌ی فرهنگ ایران و خراسان

qwertyuiopasd

20 بحث

جمعه 28/1/1388 - 0:17 - 0 تشکر 106551

با سلام

بعضی از کلمات متنasdeghi2008

گلوار=لانه پرنده

علقر = لبه بام خانه

سندل=بچه کوچک پرنده که هنوز پر در نیاورده است

چوچلیک=چوب های نازک. وچوبهای حاصل از درخت توت که به کرم های ابریشم میدهند چوتو گفته میشود

کوار=سبدی که از چوب های باریک انار برای حمل میوه بافته می شود.

موجل =نوعی کشمش است که به صورت خاص از انگور درست می شود.

میمیز=مویز

افتوی=کشمشی که از ریختن انگور در آفتاب بدست اید.

سفتقو=سبدی که به صورت دایره بافته میشود.

هميشه اميدوار باش

جمعه 28/1/1388 - 18:26 - 0 تشکر 106774

باسلام خدمت م.رها

این از حل مطلب اول تا بعد

چند روز پیش از این برات محمدحسین به خانه ما آمد. پسره از همان روزی که دو موسا تقی روی رف(طاقچه ای باریک که در قدیم در محل اتصال دیوار و سقف می ساختند)لانه درست می کردند ؛رفته بود توی نخ شان که یک جوری سر به سرشان بگذارد.امروز هم که میدانست دو بچّه کوچک(سندل به بچه های پرنده ها که تازه سر از تخم در آورده باشند گفته می شود)از تخم بیرون آمده اند؛ آمده بود.تا چشم مادر بچه ها به برات افتاد زود پرید و روی القر (یا علقربه جان پناه یا همان دور چینی برای شیب بندی و هدایت آب باران و جلو گیری از سقوط افراد از بالا به پایین گفته می شود)بام نشست.برات الله رفته بود روی چوبها(ی نازک که برای سوختن در خانه ها انبار می شد )تا از آنجا برود روی سبدی که روی چوب ها بود و بچه موسا تقی ها را بهتر ببیند .چشم شما روز بد نبیند سبد واژگون شد و نمیدانم نوعی از کشمش که داخل سبد بود روی زمین پخش و پراکنده شد .یک کمی هم داخل سبدی که از اضافه های پیله های کرم ابریشم پر بود ریخت.

به جای اینکه به تاریکی لعنت بفرستی شمعی بیفروز

جمعه 28/1/1388 - 18:28 - 0 تشکر 106775

و اینک چند کلمه جدید دیگه بیشتر در رابطه با نوغان داری:جعبه =به بسته ای که شامل یک کادر مستطیل است و دو طرف آن را با پارچه کنف پوشانده اند و داخل آن حدود چند گرم تخم کرم ابریشم میریزند.زینده کردن=گرم کردن تخم کرم ابریشم برای اینکه کرمها از تخم بیرون بیایند.کوخ=کرم ابریشم بُغچه=باغچه به زمینی که در آن درخت توت کاشته شود. توتستانبلگ=برگ؛ منظور برگ همان درخت توت است.شوش=شاخه های نازک درختبغل=چند شاخه که زیر بغل جا بگیرد.پوشته= چند بغل که با طناب بسته و بر پشت حمل کنند.خرواری= چند پوشته که به صورت خاص بسته شده باشد وبا خر حمل کنند.چقو=چاقوعره=ارهچقو ی عرّگی=چاقویی که مانند اره دندانه دارد و برای بریدن شاخه از درخت استفاده میشود.سَرَک=کوتاه کردن تنه های بزرگ و تمیز کردن تنه هااز چوب های خشک. کَسَه=کاسهشعربز=الکغربل=غربالتوضیح اینکه بعد از آنکه تخم کرم ابریشم خریداری می شود تا 13 فروردین بسته به گرمی و سردی هوا برای اینکه کرم ها از تخم در آیند جعبه ها را باز کرده و تخم ها داخل کاسه چینی تمیزی ریخته و در اتاقی گرم میگذارند و اگر نیاز باشد تخم ها را در پارچه ای تمیز ریخته و انتهای آنرا گره زده و برای گرمای بیشتر زیر بغل میگذارند .پس از آنکه اولین تخم ها باز شد و کرم بیرون آمد یک برگ توت روی آن ها گذاشته و کرم ها برروی آن جمع می شوند برگ را به الک که پارچه ای سفید کف آن پهن کرده اند می گذارند.و برروی کرم ها از برگ توت که بوسیله قیچی ریز شده میریزند.کرم ها میخورند و پس از چند روز خوردن به خواب میروند.پس از هر مرحله به خاطر رشد زیاد باید در جای بزرگ تری نگهداری شوند. خُو=خواب تنوک =پهن کردن ؛وسعت دادنتختوک=به چند شاخه که به صورت شطرنجی روی هم گذاشته شده باشد.کیج غَ لَ ه=گلوله های کوچک سیاه رنگ که از کرم ها دفع می شود و به عنوان کود استفاده می گردد.پرستوک=پروانه ی کرم ابریشمپوخ= زمانی که کرم ابریشم شروع به تنیدن پیله به دور خودش می کند مقداری از تار ها صرف اتصال و محکم سازی پیله در جای خودش می شود که پس از تکمیل و بیرون آوردن از بین چوب ها به علت استحکام کمی که دارد باید از دور پیله تمیز شود به این تارهای اضافی پوخ می گویند

به جای اینکه به تاریکی لعنت بفرستی شمعی بیفروز