از روزگاری که انسان امروز شواهدی از آن در دست دارد، همواره ملت های مختلفی با زبان های مختلف وجود داشته اند، به این معنا که ملت های مختلف واژه های مختلفی را برای نامیدن مقولات یکسان به کار می برده اند. اما حتی درشرایطی که اقوام مختلف به زبان هایی کاملا متفاوت سخن می گویند، آنچنانکه که امروز آنقدر تفاوت میان زبان آنها وسیع است که زبان یکدیگر را نمی فهمند، اغلب به سادگی می توان نشان داد که زمانی تمامی آنها به یک زبان واحد سخن می گفته اند.
بدین گونه است که در میان واژه های اصلی چند زبان به گونه های مشابهی می رسیم که در آغاز یکی بوده اند. بطور مثال آنچه در انگلیسی night نامیده می شود، در زبان آلمانی nacht، در لاتین noct و در یونانی nykt است و وقتی چنین شباهت هایی را در تعداد زیادی از واژه های دیگر مشاهده می کنیم، تردید نمی کنیم که تمام این زبان ها زمانی تنها یک زبان بوده اند.
با انجام چنین مقایسه ای مابین بسیاری از زبان ها، می توانیم ملل اصلی جهان را در قالب چند گروه بزرگ دسته بندی کنیم. هر یک از این گروه ها امروزه چندین ملت را دربرمی گیرند که به چند زبان سخن می گویند لیکن زمانی همه ی آنها یک قوم بوده اند و به یک زبان سخن می گفته اند.
در اینجا ما به بررسی اقوامی که زمانی در اروپا ساکن بوده اند می پردازیم و نیز به اقوامی از آسیا و افریقا که تاریخ آنها همواره با اروپائیان آمیخته بوده است. بر این اساس این اقوام به سه گروه بسیار بزرگ تقسیم می شوند: اقوام آریایی (Aryan)، اقوام سامی (Semitic) و دسته ی سوم شامل اقوامی که به هیچ یک از این دو گروه تعلق ندارند.
دسته ای از اقوامی که اکثر ملل اروپایی از آغاز تاریخ معتبر به آن متعلق بوده اند، به طور کلی دسته ی آریایی نامیده می شود.
تقریبا تمامی زبان هایی که در حال حاضر در اروپا و در دیگر سرزمین هایی که اروپائیان ساکن بوده اند رایج است، و نیز زبان هایی که در بخش وسیعی از آسیا تکلم می شود زمانی همه یک زبان بوده اند.
مردمی که به این زبان باستانی آریایی سخن می گفتند زمانی همگی در قسمت های میانی آسیا زندگی می کردند و پیش از آنکه آغاز به مهاجرت کنند و به سوی مقاصد مختلف پراکنده شوند، بسیاری از هنرهای مهم و سودمند را اختراع کرده و عقاید مذهبی و حتی تجربه ی حکومت و قانونمداری داشتند. ما از جایی این حقیقت را می دانیم که بسیاری از کلمات اصلی مرتبط با این موضوعات هنوز هم در همه یا اکثر زبان های آریایی یکسان هستند.
اما زمان بسیار دوری قبل از اینکه نوشتن تاریخ آغاز شود این نیاکان آغاز به ترک مسکن قدیمی خود کرده، برخی به سمت غرب و برخی به سمت جنوب شرقی رهسپار شدند.
آن دسته از مهاجرینی که به سمت جنوب شرقی رهسپار شدند در ایران (Persia) و هند شمالی سکنی گزیدند. زبان باستانی هند شمالی، یعنی سانسکریت، کمتر از دیگر زبان ها نسبت به صورت اولیه ی زبان مشترک آریایی دستخوش تغییر شد.
دیگر اقوام آریایی به سمت غرب رفتند، در اروپا و در نزدیک ترین قسمت های اسیا به اروپا ساکن شدند. و بعدها از اروپا افرادی رهسپار امریکا و استرالیا شده و مسکن و مستعمراتی را تشکیل دادند. حتی در این نواحی هم هنوز زبان مهاجرین اروپایی حفظ شده است.
