تبیان، دستیار زندگی

بسم اللـه الرحمن الرحیم

باغ گلها یکی از طرحهای بسیار جالب و ابتکاری شهرداری اصفهان و سازمان پارکها و فضای سبز بوده که در زمینی به وسعت 6700 مترمربع احداث گردیده و در سال 1375 برای استفاده عموم دایر شده است.

ویژگی و امتیاز منحصر بفرد این باغ را باید وجود چندگانه تفریحی ، فرهنگی ، آموزشی و تحقیقاتی آن جستجو کرد که امید می رود با جذابیتهای چشمگیر خود استعدادهای توریستی شهر اصفهان را بیش از پیش ارتقاء دهد.

این مجموعه دارای گونه های متعدد گیاهی شامل درخت و درخچه ، گلهای فصلی و دائمی ، گیاهان پوششی و آبزی بوده و دارای قسمتهای مختلف می باشد.

این باغ شامل قسمتهای مختلفی است که در نقشه راهنمای آن شماره گذاری شده است.

1. 1. پارکینگ
2. 2. پاویون ورودی
3. 3. کلبه روستایی
4. 4. آبشار صخره ای
5. 5. آبشار
6. 6. برکه
7. 7. لابیرنت
8. 8. طرح فرش ایرانی
9. 9. آلاچیق

10.  کلکسیون سوزنی برگان

11.  دمنوش خانه

12.  کلکسیون رز

13.  طرح باغ ژاپنی

14.  طرح باغ فرانسوی

15.  گلخانه کاکتوس

16.  کلکسیون گیاهان دارویی

17.  غرفه فروش و آموزش

18.  کلکسیون گل و فلاور باکس

19.  کلکسیون گیاهان پوششی

20.  نمازخانه

21.  سرویس بهداشتی

 این بحث به سفارش خانم ملک الشعرا تهیه شده است.

اصفهان، این شهرلاجوردی كه چونان نگارستانی دلپذیر، و مرواریدی گرانبها و بی‌بدیل در مركز فلات ایران زمین خوش می‌درخشد، اینك در طلوع راستین دیگری از رونق آبادانی زیباتر و با شكوهتر از دیروز و روزگاران پیشین با پرنیان رنگ در رنگ گلها و فضاهای سبز و دلاویزی كه در هر كوه و برزنش چشم نوازی می‌كنند، در هم می‌آمیزد تا زیبایی و شادابی را در فضاهای شهری مفهومی تازه بخشد.

در عصری كه «ماشینیسم» و رشد قارچ ‌گونه صنایع آلاینده، محیط زیست انسان و موجودات زنده را به مخاطره افكنده و آلودگی هوا سر منشأ بسیاری از بیماریهای تنفسی و مرگ و میرهای ناگهانی شده است، و در فصلی از تاریخ كه خطرات ناشی از آلودگی هوا و كاهش موحش نازك شدن لایه اوزن نگرانی عموم ملل جهان را برانگیخته است و آینده‌ای تاریك را برای ابناء بشر به تصویر می كشاند، نمی‌توان در چاره‌اندیشی و یافتن راه برون رفت از مشكلات تعلل ورزید. باید باور كنیم كه یك نهضت بزرگ ملی در ایجاد یك محیط سالم شهری می‌تواند التیام بخش و ضامن سلامتی روح و جسم شهروندان باشد. پس باید دریچه‌ای به باغ امید گشود و رویش و سخاوت را به نظاره نشست.

خوشبختانه از چند سال پیش به این سو، فضاهای سبز شهر اصفهان در پرتو برنامه‌ریزیها و تلاشهای شهرداری و سازمان پاركها و فضاهای سبز گسترش یافته است، به گونه‌ای سرانه فضای سبز این شهر به ازای هر شهروند به مرز حدود 5/13 متر مربع رسیده كه در یك مقایسه اجمالی به حداقل استاندارد جهانی یعنی 15 متر مربع نزدیك شده است. این فضاهای سبز كه مشتمل بر فضاهای دل‌انگیز حاشیه زاینده‌رود و پاركهای محلی و كوهستانی و جنگلی است زیبایی، شادابی و پالایش نسبی هوای شهر اصفهان را باعث گردیده است

باغ بزرگ گلها است و جای جای آن باغ در باغ، اما این پروژه معظم واسطه عقد پاركهای شهر به شمار می‌رود. ویژگی و امتیاز منحصر به فرد این باغ را باید در وجوه چندگانه تفریحی، فرهنگی، آموزشی و تحقیقی آن جستجو كرد كه امید می‌رود با جذابیتهای چشمگیر خود، استعدادهای توریستی شهر اصفهان را بیش از پیش افزایش دهد و تقویت كند.

این طرح به عنوان یكی از طرحهای مهم و بزرگ اصفهان+22 به بهره‌برداری می‌رسد تا بدینوسیله بر زیباییها و مناظر دیدنی این شهر بیفزاید و دانشجویان و دانش‌پژوهان بتوانند از این مكان استفاده نمایند و اوقات فراغت خود را با گل و گیاه سپری كنند.

در طراحی این باغ اقلیم خشك منطقه اصفهان مورد توجه قرار گرفته و آب به صورت فواره‌هایی كوتاه جریان می‌یابد و سرانجام به بركه برخورد می‌كند، همچنین عناصر و مختصات فرهنگ معماری سنتی اصفهان در بناهای این باغ تبلور عینی یافته است.  

معرفی قسمتهای مختلف مجموعه باغ گلها:

پاویون ورودی:

ساختمانی به ابعاد 6×9 و ارتفاع 6 متر در دو اشكوب است كه طبقه همكف آن مشتمل بر دو قسمت شمالی و جنوبی (در سمت شمالی پلكان ساختمان و سمت جنوبی دفتری جهت ارائه بروشور و اطلاعات باغ و نمایش بذر گلها) می‌باشد. طبقه اول به صورت صفه است، كه از این صفه می‌توان محوطه كلی پارك را نظاره نمود و طبقه دوم كه شامل یك سالن است برای ارائه فیلم و اسلاید انواع گیاهان منظور گردیده است.

باغ صخره‌ای:

وسعت این باغ 2500 متر و ارتفاع 3 متر است و 250 گونه گیاهان صخره‌ای كه نمایی از طبیعت را ارائه می‌نمایند، در این باغ كاشته شده است.

آبشار باغ:

این آبشار در سمت شرقی باغ صخره‌ای قرار دارد و از ارتفاع چهارمتری حجم قابل توجهی از آب به داخل بركه ریزش می‌كند و جریان می‌یابد. در ساختمان آبشار از انواع سنگهای رودخانه‌ای استفاده گردیده است تا آبشار كاملاً طبیعی جلوه نماید.

بركه:

به منظور تلطیف هوا و پرورش انواع گیاهان آبزی، در طرح باغ بركه‌ای به مساحت حدود 3500 متر مربع در ضلع جنوب شرقی باغ پیش‌بینی گردیده است.

محوطه مخصوص كودكان :

در این محوطه با استفاده از انواع پرچینها طرحی پیش‌بینی گردیده است كه بچه‌ها بتوانند با گریز و اختفاء ساعاتی از وقت خود را در باغ بگذرانند.

محوطه باغ:

سطح كلی قطعات باغ جمنكاری و با پیش‌بینی انواع باغچه‌ها در طرحهای متنوع استفاده از گلهای فصلی یكساله، دو ساله، دائمی و درخچه‌های زینتی ممكن می‌گردد. در مركز باغ طرح فرش كه یكی از نقشهای اصیل و دیرینه اصفهان است و گل و بوته و ترنج فرش از انواع انشاء گلها استفاده می‌گردد، معابر باغ كه حدود 5000 متر مربع است با نوعی كفپوش (سنگهای گرانیت) با طرحهای خاص مفروش گردیده است.

باغ رز:

در قسمتی از باغ ، باغچه‌هایی به منظور كشت انواع گل رز در ایران در نظر گرفته شده است.

آمفی تئاتر روباز:

در ضلع شرقی باغ گلها، در انتهای محور اصلی به منظور برگزاری نمایشگاههای مختلف و مراسم جشن و سخنرانی، با استفاده از تنه درختان فضایی به شكل آمفی تئاتر پیش بینی  شده است كه ظرفیت آن حدود 250 نفر می‌باشد.

گلخانه :

به منظور پویا بودن باغ گلها، با توجه به شرایط اقلیمی اصفهان و كمبود گل در فصل زمستان، مجموعه گلخانه به مساحت 700 متر مربع در ضلع مال شرق باغ پیش‌بینی شده است كه با فراهم نمودن انواع اقلیم در طول فصل زمستان بازدید كنندگان می‌توانند نظاره‌گر انواع گلها باشند.

نرده‌های اطراف باغ:

با توجه به تنو‏ع گلها و گیاهانی كه نیاز به مراقبت ویژه‌ دارند، اطراف باغ با نرده‌های ساده و دیوار سبز انواع پرچین محصور، به گونه‌ای كه ضمن جلوگیری از تردد افراد به صورت دیواره‌ای سبز محدوده باغ را مشخص سازد.

باغ گیاهانی دارویی و خوراكی:

این مجموعه با مساحتی در حدود 1170 متر مربع دارای 132 گونه از انواع گیاهان دارویی و خوراكی موجود در مناطق مختلف ایران می‌باشد كه بر اساس یك سری مطالعات، انتخاب و نسبت به كشت آن اقدام شده است. موقعیت این مجموعه در شمال باغ می‌باشد.

باغ سوزنی برگان:

این قسمت دارای انواع درختان سوزنی برگ می‌باشد كه مساحتی بیش از 2166 متر مربع از باغ را به خود اختصاص داده و در منتهی‌الیه دریاچه واقع گردیده است. تنوع گونه ها در این مجموعه بالغ بر 86 گونه می‌باشد.

باغ گیاهان پیازی:

این مجموعه نیز با انواع گیاهان پیازی شكل گرفته، همچنین سعی شده با استفاده از تعداد قابل توجهی از گونه‌هایی كه با شرایط آب و هوایی اصفهان سازگاری دارند، منظره زیبایی به نمایش گذاشته شود.تعداد گونه‌های این مجموعه 38 گونه و مساحت آن بالغ بر 740 متر مربع است.

مجموعه گونه‌های زنبق:

این مجموعه نیز با مساحتی در حدود 900 متر مربع درضلع شرقی باغ و در كنار آمفی تئاتر با تعداد 46 گونه گیاهی پیش‌بینی شده است كه دارای گونه‌های متعدد زنبق می‌باشد.

مجموعه پرچین:

به منظور جداسازی و تفكیك قطعات مختلف از پرچینهای متفاوت با گونه مورت، انواع شمشاد، و زرشك استفاده گردیده كه طول عملیات اجرایی در این بخش به 1540 متر بالغ می‌گردد.

مجموعه گونه‌های داوودی:

این مجموعه نیز با مساحتی در حدود 900 متر مربع در ضلع شرقی باغ با تعداد 26 گونه گیاهی پیش‌بینی شده است كه دارای گونه‌های متعدد از گلهای داوودی می‌باشد. 

آب نما:

معابر اصلی و فرعی با استفاده از آب نماهایی به قطع 80×40 سانتیمتر همراه با فواره‌های متعددا جرا گردیده كه طراوت و زیبایی‌ خاصی به مجموعه بخشیده است. آب مورد استفاده از مركز باغ به منتهی الیه آب نماها متصل شده و پس از برگشت مجدد به صورت چرخشی جریان می‌یابد.

به منظور كاهش هزینه‌ كارگری و حداكثر استفاده از آب و همچنین ایجاد محیطی مرطوب، از آبیاری تحت فشار استفاده شده و كلیه سطوحی كه امكان آبیاری بارانی در آن وجود دارد، تحت پوشش طرح فوق قرار گرفته است.

جهت تأمین نور مناسب و روشنایی باغ در شب از پایه‌های بلند به همراه پروژكتور جهت نورپردازی به روش متمركز استفاده شده است. همچنین پایه‌های كوتاه با نور ملایم در مسیرهای حركت پیش‌بینی گردیده است كه فضای زیبایی را در شب ایجاد می‌نماید.

با عنایت به فلسفه وجودی باغ مبنی بر ارائه انواع گلها سازگار با شرایط آب و هوایی اصفهان مجموعاً درقسمتهای مختلف باغ تعداد 395 گونه گیاهی كاشته شده .

مشخصات فنی باغ گلها:

سنگ گرانیت: 4000 متر مربع

جدول‌گذاری محوطه باغ: 4200 متر طول (از نوع تیشه‌ای)

مساحت ساختمان سر درب ورودی: 180 متر مربع

محوطه‌سازی پاركینگ: 4345 متر مربع

جدول ‌گذاری پاركینگ: 600 متر طول

كانال سازی با سنگ تیشه‌ای: 300 متر طول

احداث حوضها با سنگ تیشه‌ای: 80 متر مربع

احداث بركه: 3177 متر مربع

(كف بركه از سنگ ضایعات و بدنه‌ها از سنگ لاشه ساخته شده است)

كف فرش: 2500 متر مربع

زیرسازی در كل معابر باغ: 7453 متر مربع

محوطه سازی ورودی با سنگ مالون: 1500 متر مربع

بدنه سازی با سنگ مالون: 250 متر مربع

هزینه آزاد سازی: 1.200.000.000 ریال