راه های سفر حج و دشواری های آن
ایرانی ها برای رفتن به حج، می توانستند یکی از چهار راه موجود را انتخاب کنند. تصمیم گیری برای انتخاب راه بسته به چند نکته بود؛ نخست: اوضاع و احوال کلی راه و اخبار مربوط به امنیت آن، دوم: داشتن زمان مناسب برای انتخاب راه دور و نزدیک، سوم: محل سکونت مسافر در شمال یا جنوب ایران، چهارم: تصمیم حمله دار و مسائل دیگر.
در ارتباط با نکته نخست، به جز آنچه شایع بود، تصمیم گیری دولت نیز مؤثر بود؛ زیرا حکومت ممکن بود اجازه عبور از یک راه را ندهد. حکومت در این زمینه، بر اساس اخبار موجود، نظر قونسولگری ایران در جده و سفارت ایران در عثمانی تصمیم گیری و اقدام می کرد.