تبیان، دستیار زندگی

حدیث شریف کساء و آثار شگفت

حدیث شریف کساء که توسط بی بی دو عالم حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها نقل شده و جابر مستقیما از ایشان روایت میکند از گنجینه های ارزشمند شیعه چه در بعد اعتقادی و چه در بعد معنوی است از همین رو یکی از طرق حل مشکلات و سختی های شیعه در طول تاریخ خواندن و توسل پیدا نمودن به این حدیث شریف است.

اسرار حدیث كساء
یكى از رمزهاى بزرگ حدیث كساء، معرفى جایگاه والاى حضرت زهرا (سلام الله علیها) است. در بخشى از حـدیـث، زمـانى كه جبرئیل امین از خداوند متعال مى‌پرسد این پنج نفرى كه این همه فضائل دارند و آسمان‌ها و زمین و همه‌ى موجودات به بركت وجود آن بزرگواران خلق شده، چه كسانى هستند؟ خداوند پاسخ مى‌دهد: «هُمْ فاطِمَةُ وَاَبُوها وَبَعلُها وَبَنُوها»: «آنان: فاطمه، پدر، شوهر و فرزندانش هستند». این عبارت نشان دهنده‌ى جایگاه والا و شناخته شده‌ى حضرت زهرا (سلام الله علیها) در آسمان‌ها و در میان فرشتگان الهى است.
توضیح آن‌كه در كتاب‌هاى علمى آمده است كه براى مـعـرفـى یك چیز یا یك شخص، باید از چیزها یا اشخاصى استفاده كرد كه براى مخاطب آشناتر باشند. در این بخش از حدیث، با وجود چهار شخصیت بزرگ، یعنى وجود مبارك پیامبر اكرم( صلی الله علیه و آله )، حضرت علــى(علیه السلام)، امـام حـسـن(علیه السلام) و امـام حــســیــن(علیه السلام)، وجـود مبـارك حضـرت زهـرا (سلام الله علیها) محور اصحاب كساء معرفى شده‌اند كه آسمان‌ها و زمین و آن‌چه در آن‌هاست به طفیل وجود مبارك آن‌ها خلق شده است. این معنا در دیگر احادیث معصومان(علیهم السلام) نیز وجود دارد. در حدیثى قدسى، خداوند تبارك و تعالى، خطاب به پیامبر اكرم( صلی الله علیه و آله ) مى‌فرماید: «لولاك لما خلقت الاْءفلاك و لولا على لما خلقتك و لولا فاطمة لما خلقتكما»: [15] «اگر براى تو نبود، افلاك را خلق نمى‌كردم و اگر براى على(علیه السلام) نبود، تو را خلق نمى‌كردم و اگر براى فاطمه (سلام الله علیها) نبود، شـما را خلق نمى‌كردم». این حدیث، نشان از نقش مـحورى حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در عالم هستى دارد.
در روایتى از اهل سنت، ابوهریره از رسول اكرم( صلی الله علیه و آله ) نقل مى‌كند: «پس از آن‌كه حضرت آدم(علیه السلام) به عرش توجه كرد، پنج نور در آن دید و زمانى كه خداوند در مورد این پنج نور پرسید، پاسخ شنید كه این پنج نور فرزندان تو هستند و به محبت آن‌هاست كه تو را خلق كردم و اگر این‌ها نبودند بهشت و دوزخ، عرش و كرسى، آسمان و زمین، فرشتگان و جنیان و آدمیان را خلق نمى‌كردم. اى آدم! به عزتم سوگند! اگر كسى به اندازه یك دانه‌ى خردل بغض و كینه‌ى آن‌ها را در دل داشته باشد، وارد آتشش مى‌كنم. اى آدم! اینان برگزیده‌هاى مـن هـسـتند، من به واسطه‌ى آن‌ها مردم را نجات مى‌دهم و هلاك مى‌گردانم. اى آدم! اگر حاجتى داشتى به وسیله‌ى آن‌ها به من توسل بجوى».[16]
نـكته دیگر ثواب و پاداشى است كه براى برپایى مجلس حدیث كساء در نظر گرفته شده است. در حدیث كساء مى‌خوانیم: «ما ذكر خبرنا هذا فى محفل من محافل اهل الاْءرض و فیه جمع من شیعتنا و محبینا و فیهم مهموم الا و فرج الله همه، ولا مغموم الا وكشف الله غمّه، ولاطالب حاجة الا وقضى الله حاجته ...». این ثواب جداى از جنبه‌ى توسل به وجود مطهر حضرت زهرا (سلام الله علیها)، ناظر به ثوابى است كه براى مجالس ذكر اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) قرار داده شده است. در احادیث آمده است كه اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) دوست دارند در مجالسى كه شیعیان بـه ذكـر احـادیـث و مـعـارف اهـل بـیـت(علیهم السلام) مى‌پردازند، حضور یابند و براى كسانى كه امر ولایت آن‌‌ها را زنده نگه مى‌دارند، دعا كنند.[17] ‌ ‌
بر این اساس، بندهایى از این حدیث كه بازگو كننده‌ى آن است كه«رحمت خدا بر اهل این مجالس نازل مى‌شود»، «تا آن‌كه جمع متفرق نشده‌اند، فرشتگان براى آن‌ها طلب آمرزش مى‌كنند»، «اگر در جمع آن‌ها غم‌زده و اندوهگینى باشد، خداوند غم و اندوه او را برطرف مى‌سازد»، «اگر در آن جمع حاجت مندى باشد، خداوند حاجت او را برآورده مى‌سازد» و ...، با توجه به احادیث دیگر مورد تأیید قرار مى‌گیرد.
حدیث كساء در توصیف مجالسى كه در آن جمعى از شیعیان حضور داشته باشند و در آن به ذكر اخبار اهل بیـت(علیهم السلام) بپردازند، آورده است كه: فرشتگان چنین مجلسى را در میان گرفته و براى آن‌ها طلب مغفرت مى‌كنند.[18] عنایت فرشتگان به مجالس شیعیان و محبـان اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) در روایات دیگر نیز مورد تأكید قرار گرفته است. براى مثال، عایشه دختر عبدالله بن عاص از رسول خدا( صلی الله علیه و آله ) نقل مى‌كند: «هر جمعى كه گرد هم آیند و فضایل آل محمد(علیهم السلام) را نقل كنند، فرشتگان از آسمان‌ها فرود مى‌آیند و به جمع آن‌ها مى‌پیوندند و وقتى آن گروه متفرق مى‌شوند و فرشتگان به آسمان‌ها بالا روند، دیگر ملائكه از آن‌ها مى‌پرسند: بوى خوشى از شما استشمام مى‌كنیم كه نظیر آن را تا كنون احساس نكرده‌ایم. آن‌ها هم در پاسخ مى‌گویند: ما در مجلسى بودیم كه اخبار آل محمد( صلی الله علیه و آله ) در آن نقل مى‌شد. آن ملائكه مى‌گویند: ما را هم به آن‌جا ببرید تا از باقى مانده‌ى عطر آن مجلس بهره ببریم».[19]