• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن اجتماعي > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
اجتماعي (بازدید: 691)
چهارشنبه 15/6/1391 - 11:13 -0 تشکر 544065
حقوق مردم در نگاه امیرالمؤمنین علی(ع)

بر گرفته از http://hawzah.net/FA/articleview.html?ArticleID=45509

انسان همان موجودی است که آفرینش وی در زیباترین شکل ممکن صورت پذیرفته[1] و خداوند خود را نسبت به چنین آفرینشی تحسین نموده،[2] و بر همین اساس جایگاه شایسته و والای او را مورد تأکید قرار داده است:
و لَقَد کرّمنا بَنی آدَمَ وَ حَملناهُم فی البرّ و البحر و رزقناهم من الطیّبات و فضّلناهم علی کثیرٍ ممّن خلقنا تفضیلاً.[3] بنابراین تنها انسان است که تاج کرامت بر سر او نهاده شده، برتری او در جهان به روشنی اعلام گردیده و آنچه در آسمان و زمین است با اراده خداوندی در قبضه وی (انسان) قرار گرفته است.[4]
در این نگرش الهی بر خلقت انسان که سه محور آفرینش ویژه، جایگاه ویژه و اقتدار ویژه این موجود مورد توجه قرار می گیرد، برخورداری از حقوق ویژه نیز امری طبیعی بوده به گونه ای که بدون آن، ویژگیهای سه گانه فوق معنا و مفهومی نخواهند داشت. به تعبیر دقیق تر، رابطه مستقیمی میان گستره تواناییها و استعداد انسان با گستره و دامنه حقوق وی وجود دارد. به هر میزانی که استعداد خدادادی این موجود بیشتر باشد دامنه استحقاق او نیز گسترده تر خواهد بود.

چهارشنبه 15/6/1391 - 11:53 - 0 تشکر 544101




4. آموزش و پرورش همگانی


آموزش و پرورش رایگان جزء حقوقی است که در قرن اخیر مورد توجه قرار گرفته و در اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز بدان تأکید شده است. یکی از افتخارات حکومت علوی این است که چهارده قرن قبل، رهبری این حکومت، یکی از حقوق مردم بر خود را آموزش و پرورش آنان یاد می کند:
«فامّا حقّکم عَلَیّ فالنصیحة لکُم و توفیر فَیئکم علیکُم و تَعلیمُکُم کَیْ لا تجهلوا و تأدیبکم کَیما تعلموا؛[63]
حق شما بر من این است که از خیرخواهی شما دریغ نورزم، بیت المال شما را در راهتان مصرف کنم، شما را آموزش دهم تا از نادانی نجات یابید و تربیت نمایم تا فرا گیرید.»


چهارشنبه 15/6/1391 - 11:54 - 0 تشکر 544102

5. حق تأمین اجتماعی


در نامه به مالک اشتر یکی از دستورات، اولویت دادن به کودکان و پیران، نیازمندان و زمین گیران در بهره مندی از خدمات امدادی حکومت است:
«ثم الله الله فی الطبقة السُّفلی من الذین لا حیلَة لهم من المساکین و المحتاجین وَ اَهلِ البُؤسی و الزَّمنی ... وَ اجْعَل لَهُم قِسماً مِنْ بیت مالک و قسماً مِن غلاّت صَوافی الاسلام فی کل بَلَدٍ ...؛[64]
خدا را، خدا را! در مورد طبقات پایین اجتماع؛ آنان که چاره ای ندارند چون مستمندان، نیازمندان و از کار افتادگان ... قسمتی از بیت المال و قسمتی از غلات خالصه جات اسلامی را در هر محل برای آنان اختصاص بده ...»
علی علیه السلام پیرمرد نابینایی را که گدایی می نمود در راه دید. فرمود این چیست؟ گفتند: مردی نصرانی است. فرمود: در وقت توانایی او را به کار گرفتید و اینک که پیر شده و از کار افتاده است در کمک کردن به او دریغ می ورزید! خرجی او را از بیت المال بدهید.[65]

چهارشنبه 15/6/1391 - 11:55 - 0 تشکر 544103


پی نوشت ها:


1 لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم، سوره تین، آیه 4.
2 فتبارک الله احسن الخالقین، سوره مؤمنون، آیه 14.
3 سوره اسراء، آیه 70.
4 سخّر لکم ما فی السموات و ما فی الارض، سوره لقمان، آیه 20.
5 نهج البلاغه، صبحی صالح، خطبه 216.
6 همان.
7 همان، نامه 53.
8 همان، خطبه 216.
9 همان، نامه 59.
10 همان، نامه 50.
11 همان، نامه 53.
12 همان.
13 نهج البلاغه، نامه 70.
14 همان، خطبه 205.
15 همان، خطبه 168.
16 سوره نجم، آیه 3 و 4.
17 نهج البلاغه، خطبه 3.
18 همان، قصار 329.
19 همان، خطبه 224.
20 همان، نامه 43.
21 همان، خطبه 126.
22 همان، نامه 45.
23 اَوْ اَبیتَ مِبطاناً و حَوْلی بُطُونٌ غَرْثی و اکباد حرّی.
24 وَ اللهِ لَهِیَ احبُّ اِلَیَّ مِنَ اِمْرَتِکُم اِلاّ اَنْ اُقیمَ حَقّاً اَوْ اَدْفَع باطلاً، خطبه 33.
25 همان، نامه 45.
26 نهج البلاغه، نامه 27.
27 همان، نامه 46.
28 سوره حجرات، آیه 13.
29 سوره نساء، آیه 1.
30 مَنْ عَمِل صالحاً من ذکرٍ اَوْ اُنْثی و هو مؤمن ... ؛ سوره نحل، آیه 16 و نیز ر.ک: سوره های غافر، آیه 40، فصّلت، آیه 41 و جاثیه، آیه 45.
31 للّرجال نصیبٌ ممّا اکْتَسَبوُا و للّنساءِ نصیبٌ مِمَّا اکْتَسَبْنَ؛ سوره نساء، آیه 4.
32 ر.ک: مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، ص204 207.
33 همان، ص154 155.
34 اصل 20 قانون اساسی، ج0 ا0 ا.
35 نهج البلاغه، خطبه 80.
36 همان، خطبه 27.
37 سوره اعراف، آیه 85.
38 شیخ عباس قمی، سفینة البحار، دارالاسوة، 1414، ج4، ص328 329.
39 ر.ک: انساب الاشراف، ج2، ص141.
40 سوره سجده، آیه 18.
41 زمر، آیه 9. در لسان روایات با عنایت خاصی، عقل و جهل در مقابل هم قرار گرفته اند. ر.ک: اصول کافی، ج1، ص10 30.
42 مائده، آیه 100.
43 حجرات، آیه 13.
44 نساء، آیه 95.
45 نهج البلاغه، نامه 53.
46 نجم، آیه 39.
47 ر.ک: نهج البلاغه، خطبه 27.
48 مرتضی مطهری، جاذبه و دافعه علی(ع)، ص143.
49 ر.ک: خطبه های 58، 60 و 93.
50 اصل نوزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
51 حقوق رومی ژرمنی، کامن لا، شرق دور، اسلام و کمونیسم.
52 هو الذی ارسل رسوله بالهُدی و دین الحق لِیُظهِرِه علی الدین کله. سوره های توبه، آیه 3؛ فتح، آیه 28 و صف، آیه 9.
53 نهج البلاغه، نامه 53.
54 همان، خطبه 216. متن بخش پایانی سخن امام این چنین است: فلا تُکَلّمونی بما تُکَلَّمُ بِه الجَبابرة و لا تتحفّظوا منّی بما یتحفّظ به عند اهل البادره وَ لا تُخالِطُونی بالمُصانعة وَ لا تَظُنُّوا بی استثقالاً فی حقٍّ قیل لی وَ لا التماسَ اِعظامٍ لنَفسی، فانّه مَنِ استثقَلَ الْحَقَّ اَنْ یُقالَ له او الْعَدلَ اَنْ یُعْرضَ علیه کانَ العَمَل بهما اَثْقَلَ علیه. فَلا تَکُفُّوا عن مقالةٍ بحقٍّ او مشورةٍ بِعَدْلٍ فَانّی لَسْتُ فی نَفسی بِفَوقِ أنْ اُخْطِی ءَ وَ لا آمَنُ ذلک مِنْ فِعلی الّا اَن یَکْفِیَ اللهُ من نفسی ما هو اَمْلَکُ به مِنّی».
55 ر.ک: نهج البلاغه، نامه 45 و خطبه 194.
56 همان، خطبه 167.
57 همان، نامه 53.
58 وَ لا تَمَسَّنَّ مالَ احدٍ من النّاسِ مُصَلٍّ وَ لا معاهد ... ، همان، نامه 51.
59 همان، نامه 25.
60 همان، نامه 53.
61 همان، نامه 53.
62 فانَّ عَیْنی بالمغرب کَتَب اِلَیَّ ...
63 همان، خطبه 34.
64 همان، نامه 53.
65 وسائل الشیعه، ج11، ص49.

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.