تبیان، دستیار زندگی

تشویق به تشکیل خانواده

پیامبر(ص) هماره به تشکیل خانواده تشویق میکرد و مردمان را از بیهمسری بیم میداد و میفرمود: بیشتر دوزخیان بیهمسرانند.

دو رکعت نماز کسی که همسر دارد، بهتر از هشتاد و دو رکعت نماز انسان بیهمسر است.

همواره دیگران را به ازدواج آگاهانه تشویق میکرد تا هرکدام از همسران به آرامش دست یابند؛ آرامشی که در پرتو ثروت و شهرت به دست نمیاید. میفرمود:

بیچاره است، بیچاره است، بیچاره، مردی که همسر ندارد.

گفتند: گرچه ثروتمند باشد؟

- گرچه ثروتمند باشد. بیچاره است، بیچاره است، بیچاره زنِ بیهمسر.

- گرچه ثروتمند باشد؟

- گرچه ثروتمند باشد.

وقتی مردی به همسرش و همسرش بدو مینگرد، پروردگار مهربانانه به آنان مینگرد.

تأمین جنسی

آمیزش با همسر را هنگامی که او میل به این کار دارد، مستحب برشمرد.

هنگامی که ابوذر از ایشان دراینباره پرسید، بدو فرمود: با همسرت درآمیز، و پاداش بگیر! ابوذر شگفتزده پرسید: ای رسول خدا! آمیزش کنم و پاداش گیرم [چرا]؟ پیامبر در پاسخی منطقی فرمود: همانگونه که اگر از راه حرام به این کار دست میزدی گنهکار بودی، هرگاه از راه حلال درآمیزی پاداش میگیری.

شتاب نکردن در آمیزش جنسی و حوصله به خرج دادن را مستحب اعلام کرد.

امام صادق(ع) از پیامبر نقل فرمود که: هر گاه یکی از شما نزدیکی میکند، چنان آمیزش نکند که پرنده [ی نر با جفتش] در میآمیزد؛ باید درنگ کند.

براساس همین آموزهها، دانشمندان اسلامی، بازی پیش از نزدیکی با همسر را مستحب دانستهاند. و حضرت خود فرمود: پرداختن به هر بازی، دینباور بیهوده است جز در سه چیز: ... و بازی با همسرش.

کسی که چند همسر برگزیند و نتواند آنها را از نظر جنسی اشباع کند، و زنان دامن خویش را به زنا آلوده کنند، گناه این کار برعهده ی مرد است.

تأمین اقتصادی

ملعون است ملعون، کسی که افراد تحت سرپرستی خود را رها سازد. بزرگترین گناه در نظر خداوند آن است که مردی افراد تحت سرپرستی خود را سرگردان گذارد.

میفرمود: در بهشت مقامی است که جز سه تن بدان نرسند: ... [و یکی از آنها] کسی است که نانخورهایی دارد و صبور است.

امام علی(ع) پرسید: صبوری این صاحب خانوار یعنی چه؟

اینکه بر افراد تحت سرپرستیاش، بهخاطر خرجهایی که میکنند منت نمیگذارد.

میفرمود: از ما نیست کسی که خداوند به او وسعت اقتصادی داده، اما او بر خانوادهاش سخت میگیرد.

درهمی که برای خانوادهات خرج میکنی، برایم محبوبتر است از دیناری که در راه خدا خرج بکنی.

کار در خانه

به مردان میفرمود: خدمتتان به همسرانتان، صدقه به شمار میاید [و پاداش دارد].

ای علی! ... از من بشنو؛ و من جز آنچه خدایم فرمان داده است نمیگویم:

هر مردی که همسرش را در [کار] خانه کمک کند، به تعداد موهای اندامش، یک سال عبادت برایش محسوب میکنند؛ سالی که روزهایش را روزه بوده و شبهایش را به پا خاسته باشد ... .

ای علی! کسی که در خدمت خانواده اش در منزل باشد و خودخواهی نورزد، آفریدگار نامش را در دیوان شهیدان مینگارد ... و برای هر قدمش، یک حج و یک عمره پاداش میدهد ... .

ای علی! ساعتی در خدمت همسر بودن، برتر است از هزار سال پرستش، و هزار حج و هزار عمره، و آزاد کردن هزار برده، و شرکت در هزار جهاد، و عیادت هزار بیمار، و حضور در هزار نماز جمعه، و شرکت در هزار تشییع جنازه، و سیر کردن هزار گرسنه، ...، و آزاد کردن هزار اسیر، ... . و چنین کسی چشم از جهان فرو نخواهد بست، جز آنکه جایگاهش را در بهشت خواهد دید ... .

ای علی! خدمت به همسر، کفارهی گناهان بزرگ است و خشم پروردگار را فرومینشاند.

پرداخت مهریه

مردی که مهر همسرش را ندهد، در نزد خداوند زناکار شمرده میشود. در روز رستاخیز، خداوند والا میگوید: «بندهی من ، کنیزم را به عهد خودم، به عقدت درآوردم، تو [با نپرداختن مهریه] به عهدم وفا نکردی و به کنیزم ستم کردی» پس، از نیکیهای مرد میگیرند و به اندازهی حق زن بدو میدهند. اگر مرد نیکی نداشته باشد، فرمان میرسد که او را بهخاطر شکستن پیمان در دوزخ افکنید.

کسی که زنی بگیرد و در اندیشهاش قصد پرداخت مهریه نداشته باشد، هنگام مرگ بهسانِ زناکاران میمیرد.

کسی که به زنی زیان رسانَد تا بدانجا که زن گوید: «مهرم حلال، جانم آزاد»، پروردگار برای آن مرد به مجازاتی کمتر از آتش دوزخ راضی نخواهد شد.

خانه؛ چشمه ی آرامش

انس میگوید: زنان، مرا نزد رسول(ص) گرامی فرستادند تا بگویم: ای فرستادهی خدا! مردان به برکت جهاد گوی سبقت را ربودند؛ ایا کاری هست که ما با انجام دادن آن پاداش کار جنگاوران راه خدا را دریابیم؟

ایشان فرمودند: خانهداری شما، [همان] یافتن پاداش جنگآوران راه خداست.

هر زنی که [برای انجام کارِ خانه] برخیزد و برای همسرش نان بپزد و گرمای آتش آزارش دهد، آفریدگار آتش [جهنم] را بر او حرام کند.

مردی نزد پیامبر آمد و گفت: همسری دارم که هرگاه وارد خانه میشوم، به پیشوازم میاید؛ و چون بیرون میایم، مرا بدرقه میکند؛ هرگاه غمگینم مییابد، به من میگوید: «از چه رنج میبری؟ اگر به خاطر درآمد است که کسی جز تو [=آفریدگار] عهدهدار آن است [و تو تنها باید تلاش کنی]، و اگر بهخاطر آن جهان است، پروردگار بر اندوهت بیفزاید».

حضرت فرمود: خداوند کارگزارانی دارد که این زن از آنهاست. او نیمی از پاداش شهید را دارد.

منزلت شوهر

در پایان نبرد اُحُد، به حَمنَه، دختر جحش گفتند: برادرت کشته شد.

گفت: خدایش بیامرزد، همهی ما از خداییم و بهسوی او باز میگردیم.

گفتند: شوهرت کشته شد.

گفت: دریغا!

پیامبر(ص) با دیدن این صحنه فرمود: مرد در دلِ زنش جایگاهی دارد که چیزی با آن برابری نمیکند.

زنان برتر

بهترین زنان شما زن خوشبو [برای شوهر] است و زنی که آشپز خوبی باشد.

ایا شما را از زنانی که اهل بهشتاند آگاه کنم؟ زن وفاداری که فرزند بسیار آورد؛ زود آشتی کند؛ و همین که بدی کرد [به همسرش] بگوید: دست من در دست توست [و در اختیار توام]، چشم بر هم نمیگذارم مگر اینکه از من راضی شوی.

بهترین زنان شما کسی است که مهریهاش کمتر است.

زنان قریش برترین زناناند ... [زیرا] به خردسالان خود مهرباناند و حقوق همسران خویش را رعآیت میکنند.

بدترین زنان

روزی فرمود: ایا شما را از بدترینِ زنان آگاه کنم؟ گفتند: آری.

فرمود: او زنی است در خاندان خویش خوار، بر شوهر خود مسلط، ... کینهتوز است و از انجام هیچکار زشتی فروگذار نیست. هرگاه شویش نیست، خویش را میآراید. هر گاه همسرش هست، به او تن در نمیدهد. از سخنش پیروی نمیکند و فرمانش را نمیبَرد. چون با او خلوت میکند، همانند اسب چموشی که مانع سوار شدن میشود، به وی تندر نمیدهد، پوزش همسرش را نمیپذیرد و گناهش را نمیبخشد.

همواره در نیایش خود میگفت: [خداوندگارا!] به تو پناه میبرم از زنی که پیش از پیری طبیعی مرا پیر کند!

هر زنی که شوهرش را با زبانش بیازارد، پروردگار نه انفاقش در راه خدا را میپذیرد، نه نماز مستحبیاش را و نه نیکیاش را، تا شوهرش را خرسند کند؛ و حتی اگر آن زن روزها را روزه گیرد، و شبها [برای نماز] به پا خیزد، و بردهها آزاد کند، ... [باز هم] نخستین کسی خواهد بود که وارد دوزخ میشود.

بدترین زنان شما، زنی است کمحیا، ترشرو، زباندراز و بددهن.

بدترین زنان شما، زنی است کثیف، لجوج و سرکش.

هر زنی که به ناحق از همسرش قهر کند، در رستاخیز با فرعون و هامان در ژرفای دوزخ به سر خواهد بُرد، مگر آنکه توبه کند و برگردد.

هر گاه زنی به شوهرش بگوید: «از تو خیری ندیدم»، کارهای نیکش نابود میشود.

فتنهای سخت را دیدید و تاب آوردید؛ من از فتنهای سختتر بر شما بیم دارم که از سوی زنان میاید؛ هنگامی که النگوی طلا به دست و پارچههای فاخر به بر کنند و [شوهران] توانگر خود را [برای تهیهی لوازم غیرضروری] به زحمت افکنند و یا [همسران] بینوا را برای تهیه چیزی که در دسترس [ و توانشان] نیست به زحمت افکنند.

به بانوان هشدار میداد که: وای بر زنان از دو چیز رنگین: طلا و جامهی زیبا [ی بس گرانبها].

تأمین جنسی

می فرمود: بهترین زنان شما، زنی است پارسا [ درمقابل دیگران] و پرشهوت [برای همسرش].

بهترین زنان شما زنی است که هرگاه با همسرش خلوت میکند، تنپوش حیا را از تن خود در میآورد.

اگر مردی زنش را به بستر بخواند، و زن سر باز زند و مرد بر سر خشم اید، فرشتگان تا سپیده دم آن زن را نفرین کنند.

خشم نگرفتن بر شوهر

می فرمود: هیچ زنی نیست که [بیجا] خشمگنانه به شوهرش بنگرد، جز آنکه [روز رستاخیز] خاکستر آتش دوزخ را به چشمانش سرمه کشند.

بهترین زنان شما زنی است که اگر خود یا همسرش خشمگین شوند، به همسرش میگوید: دستم در دست توست. چشمانم به خواب نمیروند مگر از من خرسند شوی.

هر زنی که شوهرش را در این جهان آزار دهند، حورالعینی که همسر آن مرد در آن جهان خواهد بود به آن زن میگوید: خدآیت بکشد! او را اذیت نکن. او اینک نزد تو گروگان است. به زودی برای آمدن نزد ما، از تو جدا میشود.

می فرمود: بهترین زنان، زنی است که برای همسرش بهترین زن باشد.

زن کم خرج، بابرکتترین زن است.