مسجد جامع بروجرد
مسجد جامع بروجرد که به مسجد جمعه (با گویش بروجردی مچد جمه) نیز شناخته میشود، مسجدی تاریخی و از بناهای معماری سرشناس در شهر بروجرد است. مسجد جامع بروجرد یکی از نخستین مسجدهای ساخته شده در ایران است که در قرن دوم تا سوم هجری در شهر بروجرد بنا نهاده شده است. این مسجد زیبا در دل یکی از محلههای تاریخی شهر به نام دو دانگه واقع شده و از نظرمعماری و قدمت، از بناهای منحصر به فرد استان لرستان و شهر بروجرد است.معماری مسجد جامع بروجرد بسیار منحصر بفرد و یکی از شاهکارهای تاریخی معماری ایران است که هم ویژگیهای معماری اسلامی و هم معماری باستانی ایران (ساسانیان) را در خود جای داده است. بخش قدیمیتر بنا، گنبدخانه آن است که در ضلع جنوبی قرار گرفته است و به اعتقاد مردم محلی و نیز بر اساس شواهد معماری، پیش از تبدیل این بنا به مسجد، آتشکدهای بزرگ بوده است. معماری این بخش، مشابه چارطاقهای دوران ساسانی است. مسجد دارای دو در غربی و شرقی است که به صورت غیر مستقیم به صحن اصلی باز میشوند. در جنوب صحن، گنبد و ایوان اصلی مسجد که قدیمیترین بخش آن است قرار دارد و در ضلع شمالی نیز شبستان مسجد با ارتفاعی کمتر از سایر بخشها قرار گرفته که در تابستانها فضای خنکی را ایجاد میکند. ایوان جنوبی دارای دو گلدسته است که بعدها به مجموعه افزوده شده است.
بنای اولیه این مسجد به صورت مجموعهای شامل مسجد، حمام، آب انبار، ساختمان غـریب خانه، میدان و سایر متعلقات بوده که امروزه بعضی از این آثار از بین رفته است. بنای مسجد جامع از نظر شکل از نوع مساجد
تک ایوانی اسـت کـه دارای دو در ورودی در قسمتهای شرقی و غربی است. بنا شامل یک حیاط مرکزی، ایوان، فضای گنبدخانه و شبستانهای اطراف آن و یک شبستان وسیع زمستانی در طرف شمال حیاط مرکزی است. بنابر شواهد موجود، صفویان، زندیان و قاجار تعمیرات بنیادی در مسجد انجام دادهاند و بخشهایی به آن افزودهاند.
یکی از دیدنیهای اصلی این مسجد منبر چوبی نه پله آن است و حکاکی روی آن، تاریخ 1608 هجری قمری را نشان میدهد. سازنده آن، یارمحمد نجار بوده است.