تبیان، دستیار زندگی

تقسیم به کعبتین

و یازدهم مر آن را گفت که به کعبتین قسمت کنند و شرح آن گفتیم؛ یعنی آن کس که از پس هوای خویش رود و روی سوی خداوند خویش نیاورد، بلکه گوید خدای چنین خواست؛ چنان که کسی گوید از فال چنین برآمد، ازو سخن نباید شنودن. آنکه گفت که این همه بی فرمانی است؛ پس دلیل است که هر که این فرمان ها ندارد، مطیع فرمان و رستگار نیست و مؤمن به حق آن است که ظاهر و باطنِ این فرمان ها نگاه دارد و به هر دوری خدای را مطیع باشد.

شراب

اعتقاد ما آن است که آشامیدن شراب و هر مست کننده، حرام بود؛ اگرچه آن قدر نباشد که مست کند، حتّی اگر یک قطره بود و به تحقیق هر مسلمان عاقل و بالغ که شراب خورد با علم به حرمتِ آن، از روی اختیار نه اکراه واجب است که وی را هشتاد تازیانه شرعی بزنند، خواه مرد باشد، خواه زن، خواه آزاد باشد، خواه بنده.

در خبر است که پیغمبر صلی الله علیه و آله گفت که شراب، مادر بدی ها است و کلید همه بدی ها است و آشامنده آن مثل پرستنده بت بود، هر که شراب بیاشامد تا چهل روز نماز او قبول نیست؛ یعنی ثواب بر آن مترتّب نمی شود و اگر در آن چهل روز توبه کند، پذیرفته نشود و اگر در آن چهل روز بمیرد، به جهنّم برود.

مروی است که با شراب خور در یک مجلس نتوان نشست؛ زیرا که لعنت چون نازل شود، همه اهل آن مجلس را دریابد و جایز نیست در خانه ای که در او شراب بود، نماز کنند و مروی است که شرابخوار، اگر بیمار باشد، عیادت او مکنید و اگر بمیرد، بر سر جنازه او حاضر مشوید و اگر گواهی دهد، قبول مکنید و اگر دختر خواهد، مدهید که هر که دختر خود ار به شرابخوار دهد، چنان باشد که به دست خود به زنا برده باشد و کسی که دختر خود را به کسی دهد که در مذهب و دین موافق نبود، به تحقیق که قطع رحم کرده باشد و حرام بود چیزی خوردن بر مایده و خوانی که بر سر آن مست کننده، بیاشامد، اگرچه آن غذا بر آن آلوده نشده باشد و پاک باشد.

***

گفته اند که این خمر، معجون لعنت است. آن جوش، آواز دستِ شیطان است؛ چون دست درو کند، بجوشد؛ پس آب دهن درو اندازد تا تلخ گردد؛ پس بول درو کند تا بگندد. آن مسکین که خمر می خورد، بول شیطان می خورد و معجون لعنت است که به کار می دارد.

این خمر، زهر دین است؛ چنانکه تن را با زهر بقا نیست؟ دین را با خمر بقا نیست. مصطفی صلی الله علیه و آله گفت: «شارب الخمر کعابد الوثن»؛ این به معنی خوف عاقبت گفت؛ یعنی که بسیار افتد میخواره را که به عاقبت از ایمان درماند و به عبادت وثن کشد. چنانک یکی میخواره را به وقت مرگ گفتند: بگو «لا اله الا اللّه »! وی می گفت: شاد باش و نوش خور.

مال وقف

باید که از اخذ مال وقف اجتناب نماییم که دل را سیاه و عمل را تباه کند و حقّ فقرا و مساکین و یتیمان و بیوه زنان است یا موقوف بر مساجد و صوامع و بقاع خیر بود:

نقل است که بزرگی گاوی را در زمین وقف در چرا دید، فرمود که از این گاو دیگر کاری بر نیاید و صرف شیر و گوشت آن بر متّقی روا نبود؛

طعام سلاطین ظالم

طعام اُمرا که آغشته به اشک چشم فقرا و سرشته با خون ضعفاست. کدام نبی و ولی گرد اُمرا گشت و بر خوان سلاطین نشست و چشم بر کیسه و کاسه مردم داشت و حکمت و معرفت به نجاست لذّت و شهوت دنیای دنی فروخت:

مال یتیم

قوله تعالی: «إنَّ الَّذینَ یَأْکُلُونَ أمْوالَ الْیَتامی ظُلْما»... این آیت در شأن قیّمان فرو آمد، ایشان که مال یتیمان خورند به ناحق و این آن است که قیّم بیش از آن مزد که وی را بود به معروف، از مال یتیم برگیرد... .

«إنَّما یَأْکُلُونَ فی بُطُونِهِمْ نارًا؛ عاقبت و سرانجام خورنده مال یتیم آتش است.» این همچنان است که مصطفی صلی الله علیه و آله گفت: کسی را که از پیرایه زریّن یا سیمین آب خورد: عاقبت وی آن است که به آتش رسد.

سرّی سقطی گفت: روز قیامت هر قومی را نشانی است که خلق ایشان را به آن نشان بشناسند و خورندگان مال یتیم را به ناحق، نشان آن است که آتش از دهن ایشان و گوش و بینی و دو چشم ایشان می تابد. هر کس در ایشان نگرد، داند که ایشان مال یتیم به ظلم خورده اند.

پیام های متن

1. خوردن اموال و خوردنی های حرام، عذاب شدیدی در پی دارد.

2. آیات و احادیث بسیاری در حرمت خوردنی های حرام وجود دارد.

3. انسان باید برای سلامتی دنیایی و اخروی خود از خوردنی های حرام بپرهیزد.