نگاهی اجمالی به روشهای درمانی
چگونه سرطان لب وحفره دهانی درمان می شود ؟
روشهای درمانی متفاوتی برای بیماران مبتلا به سرطان لب و حفره دهانی وجود دارد . 2 نوع روش درمانی مورد استفاده قرار می گیرند :
- جراحی ( برای برداشتن سرطان )
- پرتو درمانی ( بااستفاده از دوز بالای اشعه ایکس و یا سایر پرتوهای پر انرژی برای نابود کردن سلولهای سرطانی )
- استفاده از شیمی درمانی ( داروهای نابود کننده سلولهای سرطانی ) درمرحله پژوهشهای بالینی است .
جراحی یک روش معمول در درمان سرطان لب و حفره دهانی می باشد ، پزشک ممکن است سرطان و بخشی از بافت سالم اطراف آنرا بردارد و همچنین ممکن است گره های لنفاوی گردن نیز برداشته شوند .
پرتو درمانی با استفاده از مقادیر بالای اشعه ایکس برای کشتن سلولهای سرطانی و کوچک کردن توده سرطانی بکار می رود .
تابش پرتوها ممکن است بوسیله دستگاهی که خارج از بدن قرار می گیرد انجام شود ( پرتو درمانی خارجی ) و یا باقرار دادن مواد پرتو زا و ایزو توپ از طریق سوزن یا لوله های پلاستیکی نازک در محلی که سرطان یافت می شود ( پرتو درمانی داخلی ) اگر مصرف سیگار قبل از شروع پرتو درمانی متوقف شود نتایج بهتری از نظر افزایش طول عمر بیمار عاید می شود .
در شیمی درمانی از داروهای کشنده سلولهای سرطانی استفاده میشود . داروهای مذکور ممکن است بصورت قرص و یا تزریق داخل عضلانی یا تزریق وریدی تجویز شوند . شیمی درمانی یک درمان سیستمیک است چرا که دارو وارد خون شده و به تمام نقاط بدن انتشار یافته و باعث از بین رفتن سلولهای سرطانی می شود .
اگر پزشک تمام توده سرطانی را که بهنگام عمل جراحی دیده می شود بردارد ممکن است بعد از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده اقدام به شیمی درمانی نماید . تجویز شیمی درمانی بعد از عمل جراحی برای بیماریکه هیچ سلول سرطانی قابل رویتی ندارد شیمی درمانی کمکی ( Aljuant camoterapy) نامیده می شود . شیمی درمانی که قبل از عمل جراحی برای کوچک شدن سرطان انجام می شود تا بتوان بوسیله عمل جراحی آنرا برداشت شیمی درمانی adjuant نامیده می شود .
افزایش درجه حرارت بدن روش درمان جدید و البته در حال مطالعه ای است که در برخی بیماران خاص بکار برده می شود . در این روش دستگاه مخصوصی برای مدت زمان معینی به بدن گرما می دهد تا سلولهای سرطانی کشته شوند . زیرا سلولهای سرطانی در اغلب موارد در برابر گرما حساسیت بیشتری نسبت به سلولهای سالم از خود نشان می دهند . به این ترتیب سلولهای سرطانی نابود شده و توده سرطانی کوچک می شود .
از آنجائیکه لبها و دهان اندامهای مورد نیاز برای عمل خوردن و صحبت کردن می باشند ، بعلت عوارض درمان و خود سرطان بیماران ممکن است برای انجام این دو عمل نیازمند کمکهای ویژه باشند ، به همین منظور جهت اتخاذ بهترین تصمیم پزشک معالج فرد با پزشکان متخصص دیگر مشورت می نماید ، در صورتیکه قسمت زیادی از لب یا دهان بیمار برداشته شده باشد ممکن است نیاز به یک عمل جراحی پلاستیک برای کمک به آموزش بیمار برای خوردن و صحبت کردن نیاز باشد .
درمان براساس مرحله استقرار بیماری : درمان سرطان لب و حفره های دهانی به محل سرطان، مرحله بیماری ، سن بیمار ووضعیت سلامت وی بستگی دارد . ممکن است از روشهای درمانی استاندارد بخاطر اینکه اثر بخشی آنها در مطالعات گذشته به اثبات رسیده است استفاده نمود و یا اینکه بیمار را تحت درمان با روشهایی که فعلا در مرحله مطالعه هستند قرار داد . تمام بیماران با روشهای درمانی استاندارد کاملا بهبود نمیابند و برخی از این روشها ممکن است عوارض جانبی زیادی داشته باشند .
بهمین علت است که در این بیماران از روشهای نوین درمانی در حال پژوهش بمنظور یافتن راه حل بهتری برای درمان استفاده می شود
مرحله اول ( I ) سرطان لب و حفره دهانی
انتخاب روش درمانی به محل وجود سرطان در لب یا دهان بستگی دارد .
سرطان لب : اگر سرطان در ناحیه لب باشد استفاده از یکی از روشهای درمانی زیر توصیه می شود :
1- جراحی
2-پرتو درمانی
سرطان زبان : اگر سرطان در ناحیه زبان باشد یکی از درمانهای زیر انجام می شود :
1- جراحی
2-جراحی و متعاقب آن پرتو درمانی از ناحیه گردن
3-پرتو درمانی دهان و گردن
سرطان مخاط دهان : اگر سرطان در بافت پوشاننده سطح داخلی گونه ها و لبها باشد یکی از روشهای درمانی زیر انجام می شود :
1-جراحی
2-پرتودرمانی
سرطان بخش زیرین دهان : اگر محل سرطان ِ کف حفره دهانی باشد روشهای درمانی عبارتند از :
1- جراحی
2-پرتودرمانی
سرطان لثه تحتانی : اگر سرطان در لثه تحتانی باشد درمان یکی ازموارد زیر خواهد بود
1-جراحی
2-پرتو درمانی
سرطان مثلث رترومولار : ( Retromolar ) : اگر سرطان در ناحیه کوچک پشت دندان عقل باشد درمان شامل موارد زیر خواهد بود
1-جراحی برای برداشتن بخشی از استخوان فک
2-درصورت نیاز پرتو درمانی متعاقب عمل جراحی
سرطان لثه فوقانی و سخت کام : اگر سرطان در لثه فوقانی و یا در بخش استخوانی سقف دهان ( سخت کام ) باشد یکی از موارد درمانی زیر توصیه می شود :
1- جراحی
2-پرتو درمانی بعد از عمل جراحی
مرحله دوم ( II ) سرطان لب و حفره دهانی
انتخاب شیوه درمان به محل استقرار سرطان د رلب و دهان بستگی دارد :
سرطان لب : در صورتیکه سرطان د رلب باشد یکی از درمانهای زیر انجام می شود :
1- جراحی
2-پرتو درمانی داخلی / و یا خارجی
سرطان زبان : اگر محل سرطان زبان باشد روشهای درمانی زیر توصیه می شوند :
1-پرتو درمانی
2-جراحی و پرتو درمانی
سرطان مخاط دهان : اگر سرطان در بافت پوشاننده سطح داخلی گونه ها و لبها باشد درمان شامل موارد زیر خواهد بود :
1-پرتو درمانی
2-جراحی
3-جراحی بعلاوه پرتو درمانی
سرطان بخش زیرین دهان : اگر محل استقرار سرطان در کف دهان باشد درمان شامل موارد زیر خواهد بود :
1-جراحی
2-پرتو درمانی
3- جراحی و متعاقب آن پرتو درمانی داخلی یا خارجی
سرطان لثه تحتانی : اگر سرطان د رلثه تحتانی باشد یکی از روشهای درمانی زیر استفاده می شود :
1-جراحی
2-پرتو درمانی
سرطان مثلث Retromolar : اگر محل استقرار سرطان ناحیه کوچک پشت دندان عقل باشد یکی از روشهای درمانی زیر بکار برده می شود :
1- جراحی بمنطور برداشتن قسمتی از استخوان فک
2-در صورت نیاز پرتو درمانی متعاقب عمل جراحی
مرحله سوم ( III ) سرطان لب و حفره دهانی
انتخاب شیوه درمان به محل استقرار سرطان لب و دهان بستگی دارد علاوه بر درمانهایی که در زیر نام برده خواهد شد ممکن است برای بیمار پرتو درمانی گردن با یا بدون عمل جراحی بمنظور برداشتن غدد لنفاوی گردن انجام شود .
سرطان لب : اگر سرطان در لب باشد یکی از روشهای درمانی زیر انجام می شود :
1-جراحی برای برداشتن سرطان همراه با پرتو درمانی
2-پرتو درمانی
3-شیمی درمانی و متعاقب آن عمل جراحی یا پرتو درمانی
4-جراحی و متعاقب آن شیمی درمانی
5-جراحی و پرتو درمانی و شیمی درمانی
6- استفاده از روشهای نوین پرتو درمانی
سرطان زبان : اگرسرطان در زبان باشد یکی از روشهای درمانی زیر کاربرد دارد :
1-استفاده از رشته نور ( beam ) خارجی همراه یا بدون پرتو درمانی داخلی
2-جراحی و متعاقب آن پرتو درمانی
سرطان مخاط دهان : اگر سرطان بافت مخاطی پوشاننده سطح داخلی گونه ها و لبها را گرفتار کرده باشد ، درمان یکی از موارد زیر خواهد بود :
1-جراحی برای برداشتن سرطان و بافت اطراف آن
2- پرتو درمانی
3-جراحی بهمراه پرتو درمانی
4-شیمی درمانی و بعد از آن جراحی یا پرتو درمانی
5-جراحی و متعاقب آن شیمی درمانی
6-جراحی ، پرتو درمانی و شیمی درمانی
سرطان بخش زیرین دهان : اگر سرطان در کف دهان باشد ، درمان یکی از موارد زیر خواهد بود :
1-جراحی برای برداشتن سرطان و گره های لنفاوی گردن ، در صورت لزوم بخشی از استخوان فک نیز براشته می شود .
2- استفاده از رشته نور خارجی beam با یا بدون پرتو درمانی داخلی
3-شیمی درمانی و بعد از آن عمل جراحی یا پرتو درمانی
4-تجویز چندین نوبت در روز پرتو درمانی با دوز پایین
سرطان لثه تحتانی : اگر سرطان در لثه تحتانی باشد ، احتمالا بمنظور برداشتن سرطان پرتو درمانی قبل و یا بعد از جراحی انجام می شود .
سرطان مثلث Retromolar : اگرسرطان در فضای کوچک پشت دندان عقل باشد درمان یکی از موارد زیر خواهد بود :
1-جراحی و متعاقب آن پرتو درمانی
2-شیمی درمانی و متعاقب آن جراحی یا پرتو درمانی
3-جراحی و بعد از آن شیمی درمانی
4-تجویز پرتو درمانی با دوز پایین بمیزان چند بار در روز
سرطان لثه فوقانی یا سخت کام : اگر سرطان لثه بالایی و یا بالای بخش استخوانی دهان ( سخت کام ) باشد درمان یکی از موارد زیر خواهد بود
1- پرتو درمانی
2-جراحی بعلاوه پرتو درمانی
برای تمام سرطانهای مرحله سوم لب و دهان ، شیمی درمانی بهمراه پرتو درمانی بعنوان یک روش درمانی پژوهشی ، در حال آزمایش است .
مرحله چهارم ( IV ) سرطان لب و حفره دهانی
انتخاب شیوه درمان به محل سرطان در لب یا دهان بستگی دارد . علاوه بر درمانهایی که در زیر نامبرده می شود . ممکن است برای بیمار پرتو درمانی گردن با یا بدون عمل جراحی بمنظور برداشتن غدد لنفاوی گردن انجام شود .
سرطان لب : اگر سرطان در لب باشد یکی از درمانهای زیر انجام می شود :
1- جراحی برای برداشتن سرطان بعلاوه پرتو درمانی داخلی یا خارجی
2-پرتو درمانی
3-ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی
4-تجویز پرتو درمانی با دوز پایین بمیزان چند بار در روز
سرطان زبان :اگر سرطان در زبان باشد یکی از روشهای درمانی زیر بکار می رود :
1-جراحی برای برداشتن زبان و جعبه صدا ( حنجره ) در زیر آن و سپس پرتو درمانی
2-پرتو درمانی برا ی تخفیف علائم
3-تجویز پرتو درمانی با دوز پایین بمیزان چند بار در روز
سرطان مخاط دهان : اگر سرطان بافت مخاطی پوشاننده سطح داخلی گونه ها و لبها را گرفتار کرده باشد یکی از درمانهای زیر استفاده میشود :
1-جراحی برا ی برداشتن سرطان و بافت اطراف آن
2-پرتو درمانی
3-جراحی بعلاوه پرتو درمانی
4-ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی
5-تجویز پرتو درمانی با دوز پایین بمیزان چند بار در روز
سرطان بخش زیرین دهان : اگر سرطان در کف دهان باشد یکی از درمانهای زیر بکار می رود :
1-جراحی برا ی برداشتن سرطان و بعد از آن پرتو درمانی
2-جراحی بعد از پرتو درمانی
3-ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی
4-تجویز پرتو درمانی با دوز پایین بمیزان چند بار در روز
سرطان لثه تحتانی : اگر سرطان در لثه تحتانی باشد درمان یکی از موارد زیر خواهد بود :
1-جراحی ، پرتو درمانی و یا هر دو
2-ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی
3-تجویز پرتو درمانی با دوز پایین بمیزان چند بار در روز
سرطان مثلث Retomolar : اگر سرطان فضای کوچک پشت دندان عقل را درگیر کرده باشد درمان یکی از موارد زیر خواهد بود :
1-جراحی و بعد از آن پرتو درمانی
2-ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی
3-تجویز پرتو درمانی با دوز پایین بمیزان چند بار در روز
سرطان لثه فوقانی یا سخت کام : اگر سرطان در بخش بالای لثه و یا سقف استخوانی دهان ( سخت کام ) باشد درمان یکی از موارد زیر خواهد بود :
1- جراحی بهمراه پرتودرمانی
2-ترکیب شیمی درمانی و پرتو درمانی
3-تجویز پرتو درمانی با دوزپایین بمیزان چند بار در روز
